داروی سولفاسالازین یکی از داروهای مؤثر و پرکاربردی است که می‌تواند در کنترل بیماری کولیت اولسراتیو (یا بیماری التهاب زخمی شونده روده بزرگ) نقش موثری داشته باشد. اگرچه نقش این دارو به صورتی است که باعث درمان این بیماری دستگاه گوارش نخواهد شد ولی در کاهش حملات و علائم حاد بیماری که گاه زندگی روزانه و آرامش فرد مبتلا را تحت تأثیر قرار می‌دهد، مؤثر است. همچنین در صورتی که افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید پاسخ مناسبی را از مصرف داروهای درمان کننده این بیماری دریافت نمی‌کند، استفاده از داروی سالفاسالازین می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای آنها باشد. این دارو ممکن است برای اهداف غیر از مواردی که در این راهنمای دارویی ذکرشده، استفاده شود. در این مقاله به معرفی، چگونگی کارکرد و نکات طلایی حین مصرف این دارو می‌پردازیم.

اطلاعات مهم مربوط به داروی سولفاسالازین

در صورتی که فرد مصرف کننده مبتلا به بیماری‌هایی نظیر پورفیری، انسداد در مثانه یا روده یا در حال استفاده از داروهای سولفا، آسپرین یا داروهای مشابه که جز خانواده سالیسیلات ها محسوب می‌شوند، باشد، نباید به خاطر عوارض گاها خطرنکی که ممکن است برای او رخ دهد، از این دارو استفاده کند.

 

نکاتی  که باید  قبل از استفاده از این دارو  بدانید

اگر فرد مصرف کننده به  این دارو آلرژی داشته باشد و یا موارد زیر را داشته باشد، نباید از این دارو استفاده کند:
  • وجود انسداد در مثانه یا روده فرد مصرف کننده؛
  • پورفیری (یعنی اختلال آنزیمی- ژنتیکی که باعث بروز علائمی بر روی پوست یا سیستم عصبی فرد مبتلا می‌شود)؛
  • آلرژی به داروهای خانواده سولفا؛ یا
  • آلرژی به آسپرین یا دیگر اروی خانواده سالیسیلات (از قبیل Nuprin Backache Caplet، Kaopectate، Knee Relief، Pamprin Formula Cramp، Pepto Bismol، Tricosal، Trilysate و …).

در این موارد برای اینکه مطمئن شوید، مصرف این دارو برای شما ایمن است و خطری در پی ندارد، در صورتی که موارد زیر را تجربه کرده اید، با پزشک مشورت کنید:

  • ابتلا به عفونت‌های مکرر؛
  • بیماری آسم؛
  • کم بودن تعداد گلبولهای خون؛ یا
  • ابتلای به بیماری‌های کبدی یا کلیوی.

در صورت مصرف این دوران و متعاقب آن باردار شدن به پزشک خود اطلاع دهید. داروی سولفاسالازین از جمله داروهایی است که می‌تواند در چرخه جذب ویتامین اسید فولیک تداخل ایجاد کرده و جذب آن را توسط بدن سخت کند. با توجه به نقشی که اسید فولیک در بدن جنین دارا است و کمبود آن می‌تواند باعث نقایص مادرزادی و نقض لوله عصبی در نوزاد شود، از این رو در صورت بارداری و مصرف داروی سولفاسالازین بهتر است که در کنار مصرف این دارو مکمل اسید فولیک را نیز مصرف کنید. در زمینه نیاز است که با پزشک معالج خود هماهنگ بوده و به توصیه‌های او با دقت عمل کنید.

این دارو می تواند از طریق شیر مادر منتقل شود و به کودک شیرخوار از طریق عوارضی مانند اسهال و یا مدفوع خونی آسیب برساند. لذا توصیه می‌شود که برای مصرف این دارو همزمان با تغذیه کودک شیرخوار خود، به پزشک معالج خود اطلاع دهید.

مصرف این دارو برای افراد زیر ۲ سال توصیه نمی‌شود و قابل تأیید نیست.

 

داروی سولفاسالازین

روش مصرف داروی سولفاسالازین

داروی سولفاسالازین را دقیقاً همانطور که توسط پزشک شما تجویز می‌شود، مصرف کنید. راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید. پزشک شما ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما  را برای اطمینان برای گرفتن  بهترین نتایج،  تغییر دهید. این دارو  را در مقادیر بزرگتر و یا کوچکتر از مقادیر  توصیهشده مصرف نکنید.

این دارو را بعد از مصرف غذا، میل نمایید.

از خرد کردن یا شکستن یک  قرص این دارو اجتناب و آن را به صورت کامل مصرف کنید.

در هنگام مصرف این دارو ممکن است که  به انجام چندین آزمایش نیاز داشته باشید.

با توجه به اینکه یکی از عوارض جانبی محتمل این دارو، تأثیر بر روی کلیه است نیاز به مصرف مقدار زیادی مایعات به خصوص آب دارید. این امر باعث پیشگیری از ابتلای به این عوارض می‌شود.

با توجه به تاثیری که مصرف این دارو بر روی آزمایشات مختلف و نتیجه آنها می‌تواند داشته باشد، بهتر است قبل از انجام این تست‌ها به پزشک خود در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید.

سولفاسالازین ممکن است باعث شود که رنگ پوست یا ادرار نارنجی یا زرد تشود. از این رو اگر فرد مصرف کننده دچار زردی در چشمان، ادرار قهوه‌ای یا درد معده شود، باید در این باره به پزشک خوداطلاع داده و با مشورت کند. این علائم ممکن است نشانه‌هایی از مشکلات کبدی باشد که خود می‌تواند دلیلی برای قطع و یا تغییر در برنامه‌های مصرف این دارو شود.

یکی از موارد مصرف سولفاسالازین درمان بیماری آرتریت روماتوئید است. اگر در حال درمان بیماری آرتریت روماتوئید، از داروهای دیگر بدون تجویز معالج خود استفاده نکنید. سولفاسالازین ممکن است صریعا به عنوان داروی جایگزین نتواند علائم بیماری را بهبود دهدو از این رو ممکن است که بیمار در کنار مصرف داروی سولفاسالازین و البته با تجویز پزشک خود تا زمان بهبودی به مصرف دیگر داروها نیز ادامه دهد. سولفاسالازین در کنار سایر عوامل بهبود دهنده تنها بخشی از درمان بیماری آرتریت روماتوئید است که ممکن است شامل استراحت و فیزیوتراپی نیز باشد. از این رو نیاز است که به توصیه‌ها و دستورالعمل‌های پزشک خود با دقت عمل کنید.

داروی سولفاسالازین باید در دمای اتاق و به‌ دور از گرما و رطوبت نگهداری شود.

 

چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟

به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید. اگر چند ساعت زمان کافی برای استراحت و خواب دارید، دوز فراموش شده این دارو را به محض یادآوری مصرف کنید.

اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟

در صورت مشاهده علائم مسمومیت، با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای درمان مسمومیت، تماس بگیرید.

علائم مصرف بیش از حد داروی سولفاسالازین ممکن است شامل استفراغ، درد در ناحیه معده، خواب آلودگی یا تشنج باشد.

در هنگام مصرف این دارو  باید از چه مواردی اجتناب کنید؟

به توصیه‌های پزشک معالج خود در زمینه رعایت رژیم و  کنترل در مصرف مواد غذایی،نوشیدنی‌ها یا فعالیت‌های  خود عمل کنید.

عوارض جانبی داروی سولفاسالازین

با توجه به اینکه مصرف این دارو ممکن است باعث واکنش آلرژیک شدیدی در فرد مصرف کننده شود، از این رو اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.

در صورتی که یک واکنش جدی دارویی که ممکن است شامل مواردی مانند خارش پوستی، تب، تورم غدد در نواحی مختلف، درد عضلانی، ضعف شدید، کبودی غیر معمول یا زرد شدن پوست یا چشم فرد مصرف کننده باشد، با توجه به اینکه این مموارد می‌تواند بر عملکرد بسیاری از اندام‌های بدن تأثیر بگذارند، نیاز است که سریعاً به اورژانس پزشک اطلاع داده و در فکر بهبود شرایط خود باشید.

عوارض جانبی داروی سولفاسالازین

باتوجه به اینکه مصرف این دارو می توند باعث تسهیل در ابتلای به عفونت‌هایی حتی کشنده در فرد شود باید به علایم ابتلای به عفونت که شامل موارد زیر است توجه کرده و در صورت ابتلا سریعاً به پزشک معالج خود اطلاع دهید:

  • تب، لرز، گلو درد،
  • زخم دهان، لثه قرمز یا تورم؛
  • رنگ پریدگی پوست، کبودی، خونریزی غیرمعمول؛ یا
  • ناراحتی قفسه سینه، خس خس سینه، سرفه خشک و کوتاه، کاهش وزن سریع.

اگر شما هرکدام از علائم زیر  را مشاهده کردید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید:

  • تب همراه با سردرد، بثورات و استفراغ؛
  • بثورات پوستی و مهم نیست که این بثورات چقدر خفیف باشند،
  • تهوع و استفراغ شدید هنگامی که شروع به مصرف سولفاسالازین می‌کنید؛
  • کمی ادرار، عدم توانایی در دفع ادرار و ادرار کف آلود،
  • چشم‌های دارای پف، تورم در مچ پا، افزایش وزن؛ یا
  • مشکلات کبدی، از دست دادن اشتها، درد معده (در قسمت بالا و سمت راست بالا، ادرار تیره رنگ، یرقان (زرد شدن پوست یا چشم).

عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است :

  • تهوع، استفراغ، ناراحتی در ناحیه معده، از دست دادن اشتها؛
  • سردرد،
  • راش؛ یا
  • شمارش کم اسپرم در مردان.

این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد  دیگری  ممکن است رخ  دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت  مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.

 

چه داروهایی داروی سولفاسالازین را تحت تاثیر قرار می دهند؟

مصرف هم‌زمان بسیاری از داروها می‌تواند با مصرف این دارو تداخل ایجاد کند. این داروها شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات و داروهای گیاهی است. با پزشک خود در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی خود و یا داروهایی که شروع و یا متوقف کرده اید ، مشورت کنید.

 

اطلاعات بیشتر

به یاد داشته باشید که این دارو را به دور از دسترس کودکان نگه داری کرده و با فرد دیگری به خاطر عوارض احتمالی ناشی از مصرف یا مصرف نادرست آن به اشتراک نگذارید و این دارو را تنها زمانی مصرف کنید که توسط پزشک معالج برای شما تجویز شده باشد.

منبع: drugs.com

این مقاله به‌طور اختصاصی توسط گروه نویسندگان مجله قرمز ترجمه‌ و تألیف شده است.