تیروئید غده پروانهای در گردن است که هورمونهای ضروری برای متابولیسم و فعالیت مغزی را تولید میکند. علائم تیروئید اغلب مبهم و نامشخص هستند اما اگر به وجود هر یک از علائم زیر پی بردید یا بیش از یک علامت داشتید، دکتر حسین قریب متخصص درون ریز توصیه میکند که به پزشک مراجعه کنید و یک آزمایش ساده خون انجام دهید تا سطح هورمونهای تیروئید شما سنجیده شود.
تغییرات خواب
دکتر حسین قریب (فرزند مرحوم محمد قریب بنیانگذار طب اطفال ایران) متخصص غدد درون ریز در مایو کلینیک گفت: اگر همیشه خوب میخوابیدید اما اخیرا متوجه شدید نمیتوانید در طول شب بخوبی بخوابید این میتواند نشانهای از مشکلات تیروئید باشد.
تیروئید پرکار هورمونهای خاصی را (تری یدوتیرونین یا همان T3 و تیروکسین یا همان T4) را بیش از اندازه تولید میکند که سیستم عصبی مرکزی را بیش از حد تحریک میکند و منجر به بی خوابی میشود.
از سوی دیگر اگر بعد از داشتن خوابی کامل در شب هنوز هم احساس خستگی میکنید یا نیاز به خواب بیش از حد معمول دارید ممکن است تیروئیدکم کار داشته باشید که بخاطر این است که بدن شما هورمونهای کافی تولید نمیکند.
همچنین بخوانید: TSH در آزمایش خون چیست؟
استرس ناگهانی
دکتر آشیتا گوپتا متخصص غدد درون ریز در بیمارستان مونت سینای نیویورک گفت: اگر قبلا هرگز مشکل اضطراب نداشتید اما حالا حس میکنید همیشه مضطرب یا بی قرار هستید احتمال دارد تیروئید پرکار داشته باشد.
مقدار زیاد هورمونهای تیروئید موجب میشود بیمار حس اضطراب یا آشفتگی داشته باشد که دلیل خاصی برای آن پیدا نمیکند. تحریک بیشتر مغز باعث میشود شما تا حدی هیجان زده شوید که احساس خوبی در مورد آن نداشته باشید.
تغییر در عادات اجابت مزاج
یبوست مکرر میتواند علامت تیروئید کم کار باشد. هورمونهای تیروئید نیز در روان نگه داشتن مسیر گوارشی شما نقش ایفا میکنند. اگر خیلی کم شوند، مواد دخال روده پس داده میشوند. تیروئید پرکار میتواند اثر عکس داشته باشد یعنی تولید اسهال کند.
نازک شدن موها
نازک شدن موها بخصوص موهای ابرو یکی از چندین علائم تیروئید است که باید به آن توجه ویژه کنید.
دکتر گوپتا گفت: تیروئید کم کار یا پر کار چرخه رشد مو را مختل میکند. معمولا اکثر موهای شما رشد میکنند د رحالی که بخش کوچکی از آنها در حال استراحت هستند با این وجود وقتی که هورمونهای تیروئید نامتعادل باشند بخش زیادی از موها در یک زمان استراحت میکنند.
این موجب میشود که موها شما نازکتر شوند. میتوانید در مورد علائم سرطان تیروئید چیزهایی یاد بگیرید.
عرق کردن زیاد
تعریق زیاد به هنگامی که هوا گرم نیست یکی از علائم شایع تیروئید پرکار است. تیروئید تولید انرژی بدن را تنظیم میکند. میزان هورمونهای بالاتر از حد طبیعی، به معنای بالا بردن متابولیسم است که موجب میشود شخص احساس گرما کند.
اضافه وزن غیر طبیعی
اگر احساس میکنید که شلوار جینتان تنگ شده و دکمه آن سفتتر از قبل بسته میشود اما صد درصد مطمئن هستید که تغییری در عادات تغذیهای یا تحرک خود نداشتهاید احتمال دارد یکی از علائم تیروئید کم کار باشد و باید آن را مقصر بدایند.
دکتر قریب گفت: کمبود هورمونها، متابولیسم و سوزاندن کالری را کاهش میدهد بنابراین ممکن است شاهد کاهش وزن تدریجی اما بدون دلیل باشید.
کاهش وزن عجیب
برخلاف مورد قبلی، اگر ناگهان متوجه شدید که سایز بدنتان کوچک شده و لباسها برایتان بزرگ شده بدون اینکه هیچ تغییر اساسی در رژیم غذایی داشته باشید یا بدون اینکه ورزش شدید انجام داده باشید ممکن است تیروئید پرکار داشته باشید که موجب افزایش متابولیسم میشود.
دکتر گوپتا گفت: افرادی که میگویند اشتهایشان زیاد است و غذای زیادی میخورند اما به جای چاق شدن در حال از دست دادن وزن هستند، این افراد تیروئید پرکار دارند.
مه مغزی هم یکی از علائم تیروئید است
وقتی تیروئید به خوبی کار نمیکند، مغزتان نیز تاثیر خواهد گرفت. ابتلا به تیروئید پرکار، برای برخی افراد موجب مه مغزی میشود. سایرین هم دچار کم حافظگی میشوند (همانند این حس که میگویند نوک زبانم بود اما یادم رفت) یا در کل دچار خستگی مغزی میشوند. تیروئید پرکار میتواند تمرکز کردن را دشوار کند.
احساس انرژی زیاد (انگار پنج فنجان قهوه خوردید)
تولید زیاد هورمونهای تیروئید سرعت فرایندهای بدن را بالا میبرد. افرادی که این وضعیت را دارند حس میکنند که خیلی قهوه نوشیدهاند یا حتی موقع استراحت هم تپش قلب دارند .
اجبار به چرت بعد از ظهر هر روزه
خستگی در طول روز یا احساس شدید به چرت زدن میتواند یکی از علائم تیروئید کم کار باشد.
دکتر قریب میگوید: بدن به این هورمونها نیاز دارد تا انرژی تولید کند.
اختلال پریودی
تیروئید هم به کنترل چرخه قاعدگی کمک میکند. اگر پریودی سنگین، طولانی یا نزدیک به هم دارید، ممکن است تیروئید شما هورمونهای کافی تولید نکند. اما اگر پریودها سبک میشوند یا فاصله زیاد بین آنهاست ممکن است به علت تولید زیاد هورمونها باشد.
ناباروری یا سقط جنین
دکتر گوپتا گفت: زنانی که برای باردار شدن مشکل دارند بدون اینکه سابقه خانوادگی در ناباروری داشته باشند یا در مراحل اولیه بارداری سقط جنین داشتند باید به دنبال غربالگری و کنترل تیروئید باشند.
پایین بودن سطح هورمونها بر تخمک گذاری اثر گذاشته و شما را مستعد ناباروری یا سقط جنین میکند. به گفته دکتر گوپتا اگر در حال اقدام برای بارداری هستید و یا در حال حاضر باردار هستید، استفاده از مکملهای هورمون تیروئید برای شما بسیار مفید خواهد بود.
تاخیر در رشد کودکان
مشکلات تیروئید اغلب به طور متفاوتی در بچهها نشان داده میشود چون بچههای کوچک قادر به اظهار علائم خود نیستند.
اگر متوجه شدید که رشد کودک شما نسبت به همسالان خود کندتر است، در مورد درد عضلات شکایت دارد یا اگر معلمها میگویند وی بازیگوش است و تمرکز ندارد میتواند یکی از علائم تیروئید و پایین بودن سطح هورمونها باشد که بر رشد آنها اثر میگذارد.
چگونه مشکل تیروئید را درمان کنیم؟
علائم تیروئید پرکار یا کم کار هر دو به آسانی درمان میشوند.
اگر تیروئید شما پرکار است: دکتر قریب گفت: یکی از رایجترین روشهای درمان قطع ید یا دستکاری غده تیروئید است. این یک جایگزین برای جراحی است و نیاز به درمان با هورمون تیروئید برای کل زندگی دارد. پزشکان نیز داروی ضد تیروئید تجویز میکنند که تولید و آزاد کردن T4 و T3 را کند میند. وقتی که هورمون متعادل شد، بیماران نهایتا میتوانند مصرف دارو را قطع کنند.
اگر تیروئید کم کار دارید: این نوع معمولا نیازمند به درمان طولانی مدت با یک هورمون مصنوعی به نام لووتیروکسین است. داروی خوراکی سطح هورمون را به حالت متعادل بر میگرداند علائمی همچون اضافه وزن، خستگی، مه مغزی و یبوست را هم از بین میبرد. البته حتی تیروئید نرمال هم خطراتی در سلامتی دارد.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منبع: thehealthy