ما این را به خوبی میدانیم که خسته نشدن و دست از تلاش نکشیدن، یکی از اصول روش حل مشکلات از هر نوع که باشد است. هرچند استمرار و پایداری در حل هر مشکلی که سر راهتان قد علم میکند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. اما برخی از مشکلات هستند که برای حل شدن به چیزی بیش از یک عزم راسخ نیاز است. گاهی روش حل مشکلات به این صورت است که باید چند قدم به عقب بروید و با یک دید باز، به مشکل نگاه کنید سپس توان ذهنی خود را به کار گیرید تا آن را حل نمایید.
همهی ما با مشکلات زیادی برخورد کردهایم و به خوبی میدانیم که قبل از هر اقدامی برای حل هر مشکلی، نیاز داریم ابتدا آن مشکل به خوبی بفهمیم. درک عمیق مشکل، آغازی ست برای حل عمیق مشکل. در نتیجه، یکی از بهترین راهها برای درک عمیق یک مشکل این است که آن را روی کاغذ بنویسیم. نوشتن مشکل به صورت یک مسئله روی کاغذ، نیمی از حل آن مشکل است.
وقتی یک مشکلی را روی کاغذ میآورید، احساسات درونیتان را از آن جدا میکنید و فقط خود مشکل را بدون درگیر شدن با احساسات خواهید دید، به صورت شفاف و واضح. وقتی احساسات کنار بروند، میتوانید به موانع سر راهتان بعنوان یکسری شئی که عنیت و مادیت دارند نگاه کنید نه یکسری حس که در ذهن شما شناور است. وقتی مشکل را مینویسید، با نگاهی جدید به کاغذ، متوجه خواهید شد که اصلا چرا این مشکل پیش آمده است. متوجه خواهید شد کجای کارتان اشتباه بوده، کجای کارتان درست باید باشد و چگونه میتوانید روند تغییرات را اعمال کنید.
چگونگی روش حل مشکلات بر روی کاغذ
در این روش، قرار است مشکل را از ذهنتان بیرون بکشید و آنرا روی کاغذ ترسیم نمایید. اکنون قلم و کاغذ را بردارید. یک خط عمودی در وسط کاغذ بکشید تا صفحه به دو نیمهی چپ و راست تقسیم شود. در قسمت چپ، مشکلات را با تمام جزییاتی که دارد، به صورت خلاصه بنویسید. البته نگارش جزیات کمی سخت است اما نیازی نیست خیلی کمالگرا باشید، کافیست بهترین سعی خودتان را بکنید و هر چه به ذهنتان میآید را بنویسید. بعدا هم میتوانید این کاغذ را ویرایش کنید، چیزی کم یا اضافه نمایید. پس نگران این بخش از کار نباشید.
سپس در قسمت راست کاغذ، هر راه حلی که به ذهنتان میآید، چه همان موقع و چه بعد از فکر کردن و چه به صورت یکهویی، روبروی هر مشکل بنویسید. ممکن است برای یک مشکل، به جای یک راه حل، چندین راهکار به ذهنتان خطور کند، شما همه را با شماره بنویسید. در ضمن ممکن است پس از مشورت با دیگران، راهنماییهای مختلفی بگیرید، آنها را نیز مد نظر قرار دهید. به هر حال قسمت راست کاغذ مربوط به نوشتن روش حل مشکلات است.
برای اینکه به گونهای بهتر این قسمت را پر کنید از خودتان بپرسید: من در قبال این مشکل چه کاری میتوانم انجام دهم؟ واقع بینانه پاسخ دهید. ممکن است پاسخ شما هیچ باشد، آن را هم بنویسید. فراموش نکنید برای نوشتن روش حل مشکلات روی کاغذ، به سراغ راههای غیرقابل دسترس و غیرواقعی نروید فقط آنچه را که از دستتان برمیآید و توان انجامش را دارید بنویسید . با واقعیت کنار بیایید. هر چه که به ذهنتان میآید را روی کاغذ بیاورید حتی قدمهای به ظاهر کوچک و بی اهمیت را نیز، و یا حتی کارهایی که فقط درصد کمی از مشکل را حل میکنند. چون به هر حال بهتر از هیچی است.
پس از اینکه راهحل ها را نوشتید، شروع کنید به تجزیه و تحلیل آنها. روشهایی که نوشتهاید را برآورد کنید، از همه جهات آنها را بررسی کنید. مثلا فرض کنید راه حل شماره سه، خیلی طولانی است و مشکل شما باید در فرصت کوتاهتری حل شود بنابراین راه حل شماره سه، از گزینههای شما خارج میشود. یا مثلا نسبت به راه حل شمارهی دو چندان مطمئن نیستید پس فعلن آنرا نادیده بگیرید و بروید سراغ راه حل شماره یک و اگر دریافتید که این یکی، بهترین گزینهایست که با شرایط و امکانات شما جور درمیآید، آنرا انتخاب کنید.
اگر روش حل مشکلات را پیدا نکنیم چه؟
خب طبیعی ست، گاهی هیچ راه حل منطقی و مناسبی برای حل مشکل خود پیدا نمیکنید اما این دلیل نمیشود که راه حل وجود نداشته باشد ، بلکه شما راه حل را نمیدانید یا بلد نیستید و بایستی بروید به دنبال یادگیری. از خودتان بپرسید من به چه دانشی نیاز دارم تا بتوانم این مشکل را حل کنم؟ سپس بروید سراغ مطالعه و کسب دانش در آن زمینه. حتما یک کتاب، یا چند تا مقاله یا سخنرانی وجود دارد که با استفاده از آنها بتوانید آگاهی بیشتر و دید بازتری به دست آورید. به دنبال آنها بروید.
ممکن است در طی تحقیق و جستجو، با افرادی برخورد کنید که عمرشان را روی مسئله مورد نظر شما گذاشتهاند و دنیایی از تجربه دارند. شانس به شما رو کرده، میتوانید از پیشنهادات و راهنماییهای آنها استفاده کنید.
فراموش نکنید وقتی شروع به کسب دانش جدید کردید، یادداشت برداری کنید. از هر کتاب یا مطلبی، بخشهایی که به درد کار تان میخورد را یادداشت کنید، کم کم یک جزوهی مفید و کاربردی به دست خواهید آورد که شاید برای دیگران هم مفید باشد.
اگر منابع مورد نیاز را پیدا نکردیم چه؟
اگر روش بالا، کار نداد و نتوانستید منابع مناسبی را پیدا کنید، از خودتان بپرسید: از چه کسی میتوانم درخواست کمک و آموزش دیدن کنم؟
برای اینکه بدانید از چه کسی میتوانید درخواست کمک نمایید، بایستی سوالات و نکتههایی که تا حالا جمع کردهاید را به او نشان دهید. او باید ببیند که شما یک فرد مصمم بودهاید. به این صورت، تمام آنچه که بعنوان سوالات بی جواب بدست آوردهاید، تبدیل میشوندبه کمک حال شما برای رسیدن به روش حل مشکلات . چگونه؟ وقتی شما شخصی را پیدا کردید که فکر میکنید احتمالش هست پاسخ سوالاتتان را بداند، و سپس تمام کتابهایی که خواندهاید را به او نشان دهید یا تمام یادداشتهایی که برداشتهاید را به او نشان دهید و به او بگویید من تا اینجای راه را خودم به تنهایی آمدهام و تحقیقات زیادی کردهام اما هنوز سردرگم هستند آیا شما میتوانید به من کمک کنید؟ شاید باورتان نشود اما هر استادی و فرد با مهارتی، از اینکه میبیند یک شاگرد پرانگیزه و پرتلاش روبرویش ایستاده که تشنهی دانش است و قدمهای زیادی را خودش به تنهایی برداشته است، به شدت به وجد میآید و بسیار مشتاق خواهد بود که آموزشهای لازم را به او بدهد. فقط باید ثابت کنید که دارای این شرایط هستید.
از این به بعد هر گاه با هر مشکلی روبرو شدید، در هر سطح و حدی که باشد، از سه روشی که گفته شد استفاده کنید و شک نکنید قادر به کسب روش حل مشکلات خواهید بود.
ترجمه و تالیف اختصاصی مجله قرمز
منبع: Jim Rohn