راه‌های زیادی برای داشتن یک شب خسته کننده در رختخواب وجود دارد و فقط آپنه نیست. چندین نوع اختلال خواب می‌توانند شما را درگیر خود کرده و خواب شما را آشفته کنند اگر مشکلات خواب شما بیش از چند شب طول می‌کشد و یا هر چند هفته یکبار دوباره تکرار می‌شود، ممکن است یکی از اختلالات خواب زیر را داشته باشید.
بیخوابی، اختلال خواب رایج
از کسی که بی خوابی در وی تشخیص داده شده و چشمانی خواب آلود با حلقه‌هایی سیاه در زیر آنها دارد، بپرسید تا وی به شما بگوید که این اختلال خواب چیست. طبق گفته سابرینا مجید کاتس کارشناس خواب و دندانپزشک، بی خوابی فقط بیدار ماندن و مشکل در به خواب رفتن نیست بلکه این افراد قبل از زنگ ساعت بیدار می‌شوند و نمی‌توانند دوباره بخوابند. روی دادن بیخوابی می‌تواند چندین روز و حتی چندین هفته طول بکشد. برای اینکه خیره شدن به دور و برتان را در هر شب کاهش دهید، دکتر سندمن پیشنهاداتی دارد. زمان زیادی را قبل از خواب وقت بگذارید. این یعنی که لامپها را خاموش کنید، از خوردن و آشامیدن اجتناب کنید و وسایل الکترونیکی را از پریز بکشید. از منابع پنهان کافئین آگاه باشید، بخصوص قبل از خواب. تکنیکهای مدیتیشن هم می‌تواند به شما کمک کند. اگر هیچ یک از آنها موثر نبود چه؟ در اینصورت با دکترتان برای پیدا کردن یک راه حل جایگزین گفتگو کنید.
خروپف و خرناس کردن
احتمالا در مورد نوع شدید خروپف کردن یا همان آپنه خواب چیزهایی شنیده‌اید. این وضعیت بوسیله خروپفهای طوفانی و توقف نفس کشیدن مشخص می‌شود که می‌تواند بیش از یک دقیقه طول بکشد، این عارضه جدی نیاز به توجه پزشکی تخصصی دارد. اما خروپف نوع باغی (باغ پر سر و صدا) صدایی شبیه اره کردن تنه درخت است. ممکن است وقتی سرتان روی بالش می‌رود برای شما آنقدر وحشتناک نباشد که انگار یک خرس گریزلی هستید که دارید خرناس می‌کشید اما کسی که با شما زندگی می‌کند این وضعیت برایش غیر قابل تحمل خواهد بود. خروپف کردن می‌تواند منجر به مشکلات بزرگتری شود که باعث اختلال خواب شود. به طوری که استیون دیویس مدیر انستیتوی درمان تنفسی می‌گوید، خروپف قابل درمان است اما شما باید در ابتدا بدانید که این مشکل را دارید و آن را بپذیرید. اگر تنها زندگی میکنید چندین وسیله وجود دارد که به شما کمک می‌کند که تنفس درستی داشته باشید. قبلا در بخش درمان خروپف به شما این وسایل را گفتیم از جمله نوارهای نگهدارنده فک، محافظ دهان، اسپری بینی یا در بعضی موارد یک جراحی کوچک می‌تواند این مشکل را حل کند.
سندرم مقاومت راه هوایی فوقانی (UARS)
به گفته دکتر دیویس: این سندرم مرحله بعدی خروپف است. این سندرم به هنگامی رخ می‌دهد که خروپف کردن همراه با توقفهایی کوتاه در تنفس باشد. در حالی که خواب آلودگی در کل روز هم علامت UARS است و هم نشانه آپنه اما افرادی که دچار UARS هستند هیچ خطری از نظر سلامتی آنها را تهدید نمی‌کند. افرادی که دچار UARS هستند می‌توانند از همان روشهای درمان خروپف یعنی وسایل کمکی و یا جراحی استفاده کنند.
حرکت متناوب پا
اگر قبل از اینکه به خواب بروید احساس میکنید چیزی روی پای شما می‌خزد، احتمالا مشکل چندانی نیست اما می‌توانید با آن مقابله کنید. دکتر مجید توضیح می‌دهد که این اختلال خواب معمولا شایع است بخصوص با افزایش سن، و می‌توان با استفاده از داروهایی کمک کرد که پاهای شما به حالت استراحت دربیایند. وقتی که آن را تحت کنترل در بیاورید احساس حرکت ناگهانی از بین می‌رود و شما عمیقتر به خواب می‌روید و به هنگام بیدار شدن سرحالتر هستید.
اختلال خواب دندان قروچه
خوابیدن با دهان و فک بسته و سفت باعث ناراحتی شما در خواب می‌شود؟ به گفته دکتر مجید ممکن است اوقاتی از شب سرتان را خارج از بالش ببرید یا ممکن است دچار دندان قروچه شوید. بسیاری از بزرگسالان (و حتی کودکان) به هنگام شب دندانهایشان را به هم می‌سایند و این مشکل به نام بروکسیسم یا دندان قروچه شناخته می‌شود. بهتر است که برای حل این مشکل با دندان پزشکتان صحبت کنید. اگر چه مشکل دندان قروچه یا بروکسیسم را می‌توان با یک محافظ دندان که از دهان شما حفاظت می‌کند حل کنید اما عادت دندان قروچه می‌تواند نشان دهنده یک مشکل بزرگتر همانند آپنه باشد. (برای رفع دندان قروچه در خواب این ۹ روش را به کار ببندید).
راه رفتن در خواب و فریاد زدن
اگر در خانواده‌ای زندگی میکنید که خواهر یا برادر شما شبها در خواب جیغ می‌زند و یا داخل راهروی خانه سرگردان راه می‌رود با این نوع اختلال خواب شبانه آشنا هستید و می‌دانید که این حرکات چقدر عجیب هستند. دکتر مجید اظهار می‌کند این نوع اختلال خواب پاراسومنیا یا خواب پریشی نام دارد، رویدادی که حرکات یا تحریکات غیر طبیعی به هنگام خواب ایجاد می‌کند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان دچار این مشکل هستید به دنبال درمان پزشکی باشید. چون ممکن است این حرکات، دیگران و یا خود شخص را به خطر بیندازد.
نارکولپسی یا حمله خواب
نارکولپسی یک اختلال خواب نادر است. این یک عارضه عصبی ست که بر حدود ۲۰۰ هزار نفر در آمریکا اثر می‌گذارد. اگر چه این بیماری مزمن برای افراد دیگر شبیه به فیلمهای سینمایی کمدی به نظر می‌رسد اما برای افرادی که دچار آن هستند می‌تواند تلخ و دردناک باشد. دکتر آیدوپوگانتی می‌گوید: این حمله خواب هر لحظه‌ای ممکن است بوجود آید حتی وسط حرف زدن. و این تنها خواب آلودگی نیست که برای آنها بوجود می‌آید. وی گفت: این بیماری گاهی همراه با از دست رفتن کامل حرکت عضلات است که به عنوان کاتاپلکسی یا خواب زمستانی شناخته می‌شود. چه چیزی باعث این بیماری می‌شود؟ دکتر آیدوپوگوتی می‌گوید: نارکولپسی هنوز یک بیماری پیچیده و مرموز است اما ادعا شده که کمبود یک هورمون مغزی به نام هیپوکرتین می‌تواند منجر به این بیماری شود. در حال حاضر هیچ درمانی برای آن وجود ندارد اما بعضی از داروها هستند که می‌توانند علائم آن را کاهش دهند.
پرخوابی
این بیماری به این شکل است که شما در کل روز خسته هستید و همیشه دوست دارید بخوابید. دکتر آیدوپوگانتی می‌گوید: برخی از علل شایع این بیماری، نارکولپسی، محرومیت از خواب، آپنه انسدادی خواب، استفاده از الکل، استفاده از داروهای خواب آور و مصرف زیاد کافئین است. اگر بیش از هشت ساعت در روز می‌خوابید نگران نباشید با این حال تشخیص این بیماری نیاز به معاینه جسمانی کامل دارد. دکتر آیدوپوگاتونی خاطر نشان کرد که در کشورهای آفریقایی، مگس تسه تسه ناقل یک بیماری به نام مرض خواب آفریقایی است که در واقع نوعی پر خوابی است. این بیماری البته یک بیماری خطرناک است که حتی می‌تواند منجر به مرگ شود.
زیاد خوابیدن در روز
چرت میانه روز یک عادت خوب ژاپنی‌هاست و همه ما علاوه بر خواب شبانه به یک خواب کوتاه میان روز هم نیاز داریم اما اگر شما جزو کسانی هستید که کل شبانه روز در خواب هستید بخصوص در طول روشنایی روز ممکن است دچار مشکلی به نام خواب روزانه باشید. دکتر آیدوپوگانتی می‌گوید: در اکثر موارد این بخاطر محرومیت از خواب اتفاق می‌افتد اما در عین حال نشان دهنده یک بیماری زمینه‌ای همانند افسردگی، کم کاری تیروئید یا کم خونی هم هست. معمولا درمان عامل زمینه‌ای این مشکل را رفع خواهد کرد و داروهایی همچون مدافینیل می‌تواند به افزایش هوشیاری کمک می‌کند.
اختلال REM
REM یا حرکت سریع چشم (Rapid Eye Movement) یک بخش طبیعی از خواب است. این بخش نشان دهنده فعال بودن مغز است و معمولا همراه با فلج عضلات است تا شما را از انجام اعمالی که در رویا می‌بینید بازدارد. دکتر آیدوپوگانتی می‌گوید: با اختلال REM عضلات فعال باقی می‌مانند و باعث می‌شوند فرد در طول خواب به اطراف خود ضربه بزند. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است به هنگام رویا دیدن دویدن، لگد زدن، جیغ زدن یا اعمال دیگری را در حین رویا دیدن انجام دهند. در بعضی موارد می‌توانند به خود و یا افرادی که با آنها زندگی می‌کنند، صدمه بزنند. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که فرد در حال ترک بعضی از مواد مثل الکل، آرام بخش، هیپنوتیزم یا حتی داروهای خاص افسردگی باشد. برای برخی از افراد مبتلا به این وضعیت ممکن است پیش بینی کننده مشکل عصبی باشد، بنابراین بهتر است که توسط پزشک بررسی شود. وی توصیه کرد: این بیماری با چندین بیماری عصبی مانند پارکینسون، زوال عقل و آتروفی عضلانی نخاعی در ارتباط است. برای تشخیص قطعی، اسکن چندگانه باید انجام شود و درمان معمولا با داروهای خوراکی موثر انجام می‌شود.
فلج خواب
دکتر آدوپوگاتی گفت: فلج خواب به هنگام رویا دیدن یک راه برای محافظت از شماست اما اگر در حالت هوشیاری باشید در صورتی که برایتان اتفاق بیفتد ولی قادر به حرکت نباشید، به سرعت دچار وحشت می‌شوید. خوشبختانه افرادی که این فلج خواب را به صورت یک بیماری مزمن تجربه می‌کنند، زیاد نیستند اما اکثر ما حتی اگر شده برای یکبار آن را در زندگیمان تجربه می‌کنیم. علتهای فلج خواب معمولا مربوط به کمبود خواب، بیماری‌های روانی خاص، استفاده از مواد مخدر و برخی داروها هستند. اغلب اوقات ممکن است این حالت با شش تا هشت خواب مداوم از بین برود.
سندرم کلاین لوین
دکتر آیدوپوگانتی می‌گوید: این اختلال خواب اگر چه بیشتر در مردان جوان رخ می‌دهد اما نام مستعار آن سندرم زیبای خفته است چونکه در طول یک فاز زمانی این وضعیت فعال است به عبارت دیگر بیماران سالمی هستند که گاهی در طول یک روز ۲۰ ساعت به خواب می‌روند. در طول چند ساعتی که هوشیار هستند به نظر گیج، رویا زده یا حتی بچه گانه رفتار می‌کنند. به هنگام ساعات بیداری این افراد ممکن است تمایل زیاد به غذا یا هوسهای غیر عادی به غذا یا حتی میل جنسی زیاد داشته باشند. این حملات بدون هشدار اتفاق می‌افتد و افراد مبتلا به آن در پایان دوره به زندگی طبیعی خود بر می‌گردند. اگر چه پزشکان می‌توانند داروهای محرک برای کمک به بیدار شدن بیماران از خواب، تجویز کنند اما موفقیت زیادی در درمان این بیماری مرموز نداشته‌اند.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منبع: ریدرز دایجست