در این مطلب، به بررسی داروی آتنولول (Atenolol) یا تنورمین (Tenormin)، پرداخته می‌شود. ابتدا به معرفی این دارو و اطلاعات مهم درباره ی آن می‌پردازیم و سپس نحوه ی مصرف و عوارض جانبی آتنولول را بیان می‌نمائیم. در نهایت نیز تداخلات این دارو با سایر داروها را اشاره می‌نمائیم.

معرفی دارو

آتنولول یا تنورمین دارویی است که بر روی قلب یا گردش خون درون رگ‌ها و عروق خونی اثر می‌گذارد. این دارو برای درمان آنژین (درد در قفسه‌ی سینه) و همچنین فشار خون بالا، به کار می‌رود. آتنولول برای پایین آوردن احتمال مرگ، پس از حمله‌ی قلبی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 اطلاعات مهم درباره آتنولول

  • اگر دچار وضعیت قلبی مزمنی هستید (مثلاً AV block)، ضربان قلب بسیار آهسته یا نارسایی قلبی دارید، بهتر است از این دارو استفاده نکنید.
  • قبل از این‌که تصمیم به قطع مصرف داروی آتنولول بگیرید، با دکتر خود صحبت کنید. مصرف این دارو را به طور ناگهانی قطع نکنید چرا که ممکن است وضعیت شما بدتر شود.
  • اگر نیاز است که یک عمل جراحی بر روی شما انجام گیرد، ممکن است نیاز باشد تا به طور موقت مصرف داروی تنورمین را قطع کنید. بنابراین، قبل از این که تحت عمل جراحی قرار بگیرید، به دکتر جراح اطلاع دهید که در حال مصرف این دارو می‌باشید.
  • یکی از عوارض جانبی آتنولول این است که احتمال دارد بر روی اندیشیدن و یا واکنش نشان دادن شما تاثیر بگذارد و باعث اختلال شود. بنابراین چنانچه قصد رانندگی یا انجام کاری را دارید که به هوشیار بودن شما نیاز است، بیشتر مراقب باشید. همچنین از مصرف الکل در دوره‌ی استفاده از داروی آتنولول خودداری کنید؛ چرا که باعث افزایش خواب آلودگی و گیجی شما می‌شود.
  • مصرف آتنولول فقط یک قسمت کوچک از درمان فشار خون بالا می‌باشد. درمان کامل، می‌تواند شامل رژیم غذایی مخصوص، تمرینات و ورزش‌های جسمی و کنترل وزن باشد. اگر شما تحت درمان فشار خون بالای خود هستید، به دقت تمرینات جسمی را انجام داده و رژیم غذایی خود را رعایت کنید و درمان دارویی خود را نیز به طور صحیح ادامه دهید.
  • اگر دچار فشار خون بالا بودید و به همین منظور از داروی آتنولول استفاده می‌کردید، حتی اگر احساس بهبودی پیدا کردید، به مصرف این دارو ادامه دهید. فشار خون بالا معمولاً فاقد علائم خاصی است. ممکن است نیاز باشد تا درمان‌های مربوط به فشار خون بالا را تا آخر عمر خود ادامه دهید.

مصرف آتنولول فقط یک قسمت کوچک از درمان فشار خون بالا می‌باشد.

نکات مهمی که قبل از مصرف آتنولول باید رعایت کرد

چنانچه نسبت به این دارو حساسیت دارید، آن را مصرف نکنید. همچنین در صورتی که موارد زیر را دارید، از مصرف آتنولول خودداری کنید:

  • شرایط قلبی نامساعد (مثلاً AV block) (درجه دو یا سه)؛
  • ضربان قلب بسیار آهسته؛
  • یا نارسایی قلبی؛

برای اطمینان از اینکه مصرف این دارو مشکلاتی را برای شما در پی نخواهد داشت، در صورتی که موارد زیر را دارید، به دکتر خود اطلاع دهید:

  • نارسایی احتقانی قلب؛
  • بیماری عروق کرونر (سفت شدن شریان‌ها یا عروق خونی)؛
  • آسم، برونشیت، آمفیزم؛
  • دیابت؛
  • پرکاری تیروئید؛
  • بیماری کبدی یا کلیوی؛
  • فئوکروموسیتوما (تومور غدد فوق کلیوی)؛
  • بیماری عروقیِ خارجی (مثلاً سسندروم رِینود)؛
  • آلرژی‌ها (یا چنانچه هنوز تحت درمان آلرژی یا آزمایشات پوستی هستید).

مصرف آتنولول در دوران بارداری می‌تواند به جنین آسیب بزند. اگر باردار هستید و یا در دوره‌ی مصرف این دارو باردار شدید، به دکتر خود اطلاع دهید.

این دارو می‌تواند در شیر مادر نفوذ کرده و باعث ایجاد مشکل در نوزاد شود. بنابراین چنانچه در دوران شیردهی قرار دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

استفاده از این دارو برای افراد زیر ۱۸ سال مناسب نیست.

داروی آتنولول را حتما با تجویز پزشک مصرف کنید

نحوه مصرف

  • آتنولول را حتما با تجویز پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید. دکتر شما ممکن است گاهی دوز مصرفی شما را تغییر دهد تا به نتیجه‌ی بهتری دست پیدا کنید.
  • لازم است فشار خون شما هر چند مدت یک بار بررسی گردد.
  • اگر یک عمل جراحی قرار است بر روی شما انجام شود، از قبل به پزشک جراح خود اطلاع دهید که در حال مصرف آتنولول هستید. ممکن است لازم شود که برای مدت کوتاهی، موقتاً از این دارو استفاده نکنید.
  • ممکن است تا ۲ هفته طول بکشد تا تاثیر این دارو بر روی شما به طور کامل صورت گیرد. بنابراین، مصرف دارو را ادامه دهید و در صورتی که علائم شما بهبودی پیدا نکردند، به دکتر خود اطلاع دهید.
  • مصرف آتنولول را به طور ناگهانی قطع نکنید. قطع مصرف ناگهانی این دارو ممکن است باعث بدتر شدن وضعیت شما شود.
  • اگر شما در حال مصرف آتنولول به دلیل فشار خون بالا هستید، حتی اگر احساس بهبودی داشتید، همچنان به مصرف این دارو ادامه دهید. فشار خون بالا معمولاً فاقد علائم خاصی است. ممکن است نیاز باشد تا درمان‌های مربوط به فشار خون بالا را تا آخر عمر خود ادامه دهید.
  • وضعیت سلامت شما، ممکن است با استفاده‌ی ترکیبی از چند دارو بهبود پیدا کند. از تمام داروهایی که دکتر برای شما تجویز کرده است، طبق دستورالعمل هر دارو استفاده کنید. بدون توصیه یا تجویز پزشک، دوز مصرفی خود و یا دوره‌ی زمانی مصرف هر دارو را تغییر ندهید.
  • دارو را در دمای اتاق نگهداری کرده و دور از گرما، رطوبت و نور قرار دهید.

مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم

اگر یک بار مصرف این دارو را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اما چنانچه زمانِ به یادآوری شما، بسیار نزدیک به زمانِ مصرفِ بعدی بود، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. فقط در نوبت بعدی، آتنولول را مصرف کنید. برای جبران دوز مصرفی از دست رفته، داروی اضافه مصرف نکنید.

چنانچه بیشتر از میزان مورد نیاز، این دارو را مصرف کردید، به موارد اورژانسی در مورد مصرف زیاد این دارو مراجعه کنید و یا از پزشک کمک بگیرید. علائم مصرف بیش از اندازه‌ی آتنولول ممکن است شامل موارد زیر باشد:

ضعف یا کاهش انرژی شدید، ضربان قلب بسیار آهسته، تنفسِ کوتاه، یا غش کردن.

عوارض شایع داروی آتنولول

عوارض جانبی

اگر هر گونه علائم آلرژیکی نسبت به این دارو – شامل کهیر، به دشواری نفس کشیدن، التهاب صورت، لب ها، زبان یا گلو – در خود مشاهده کردید، حتما به دکتر اطلاع دهید.

اگر موارد زیر را دارید، به دکتر خود اطلاع دهید:

  • شروع درد در قفسه‌ی سینه یا بدتر شدن درد آن؛
  • ضربان قلب آهسته و یا ناهمگون؛
  • احساس سبکی در سر، احساس این که هر لحظه امکان دارد بیفتید؛
  • تنفس کوتاه (و یا با کمی تقلّا نفس کشیدن)، تورم، افزایش سریع وزن؛
  • احساس سردی در دست و پا.

عوارض جانبی متداول در اثر مصرف داروی آتنولول عبارت است از:

  • سرگیجه؛
  • احساس خستگی؛
  • حالت افسردگی.

البته لازم است ذکر شود که ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز در صورت استفاده از این دارو رخ دهد. چنانچه موارد دیگری را مشاهده نمودید، به دکتر اطلاع داده و یا مراجعه کنید.

تاثیر داروهای دیگر بر آتنولول – تداخل های دارویی

در مورد هر دارویی که مصرف می‌کنید یا قصد شروع یا قطع مصرف آن را دارید، با دکتر خود صحبت کنید؛ به خصوص داروهای:

دیگوکسین، دیجیتالیس؛

اندومتاسین؛

هر گونه داروی بتا بلوکر؛ مانند: بیوپرولول، کارودیلول، لکتالول، متپرولول، نبووولول، پروپرانولول، سوتولول، تیمولول و غیره؛

داروهای قلب یا فشار خون؛ مانند: آمیودارون، کلونیدین، دیلیتازیم، دیسپیرامید، نیکاردیپین، نایفیدیپین، رزرپین، وراپامیل و غیره.

البته باید ذکر کرد که داروهای دیگری هم ممکن است با آتنولول تداخل داشته باشند. برای مثال می‌توان به محصولات گیاهی و ویتامین‌ها اشاره کرد.

ترجمه ی اختصاصی مجله قرمز

منبع : drugs.com

اگر این مطلب برای شما مفید بود، پیشنهاد می‌شود مطلب راهکارهایی برای بهبود فشار خون بالا را نیز مطالعه کنید.