لباس‌های ساخته شده از الیاف مصنوعی بخشی از زندگی روزمره ما هستند و همزمان با اختراع این الیاف بود که لباس به کالایی مصرفی و ارزان تبدیل شد و در دسترس همه مردم قرار گرفت. البته لباس‌های ساخته شده از الیاف مصنوعی مزایا و معایب خاص خود را دارند و همه می‌دانیم که تولید زیاد این لباس‌ها آسیب‌های بزرگی به محیط زیست در دهه‌های اخیر زده است و دور ریختن این لباس‌ها این آسیب‌ها را تشدید می‌کند پس برای جلوگیری از صدمه به محیط زیست هم که شده باید از این لباس‌ها درست مراقبت کنیم و عمر آن‌ها را افزایش دهیم. اگر روش صحیح نگهداری و شستشوی لباس‌های الیاف مصنوعی و پلاستیکی را این کار ساده‌تر خواهد شد.
شستشو، خشک کردن و اتو کردن الیاف مصنوعی
شستشو، نگهداری و لکه برای از الیاف طبیعی مثل ابریشم و نخ و پشم ساده نیست و هر کدام روش خاص خود را دارد اما بیشتر الیاف پلاستیکی و مصنوعی مشابه هم رفتار می‌کنند و این یک مزیت در مورد الیاف مصنوعی است. برخی از ماشین‌های لباسشویی چرخه شستشوی مخصوص الیاف پلاستیکی دارند که استفاده از این چرخه می‌تواند دردسرهای شما را در این باره کاهش دهد. البته این نکته را هم مد نظر داشته باشید که بیشتر لباس‌ها به طور خالص از الیاف پلاستیکی تهیه نشده‌اند و به صورت ترکیب با پشم، پنبه و الیاف طبیعی دیگر هستند.
از آنجایی که اکثر پارچه‌های مصنوعی از پلاستیک تهیه می‌شوند بنابراین دمای بالا می‌تواند باعث آسیب یدن و حتی ذوب شدن این الیاف شود و نکته مهم در شستشوی این لباس‌ها استفاده از دمای پایین است (که در چرخه شستشوی الیاف مصنوعی ماشین لباسشویی هم از دمای پایین استفاده می‌شود) که در این صورت می‌توان مطمئن بود رنگ و بافت پارچه آسیبی نخواهد دید. اگر ماشین لباسشویی شما چرخه مخصوص الیاف پلاستیکی ندارد نگران نباشید شما می‌توانید این تنظیمات را خودتان انجام دهید، اگر مطمئن نیستید قبل از هر اقدامی ابتدا برچسب روی لباس را چک کنید، روی این برچسب بالاترین دمایی که می‌توان لباس را با آن شست ذکر شده است. در تمام مراحل اعم از شستشو و خشک کردن نباید به دمای بالا فکر کنید، پارچه‌های مصنوعی نباید در حرارت بالا خشک شوند و نباید به طور مستقیم اتو شوند. حتما از درجه پایین اتو استفاده کنید و بین اتو و لباس یک پارچه محافظ قرار دهید.
لکه بری از الیاف مصنوعی
اگر چیزی روی لباس نایلونی خود ریختید نگران نباشید، معمولا پاک کردن لکه از روی این لباس‌ها که از نخ مصنوعی تشکیل شده‌اند کار سختی نیست. اما ابتدا باید مطمئن شوید روشی که برای پاک کردن لکه و شستشوی آن لباس به کار می‌برید به الیاف آن صدمه‌ای نمی‌رساند. در ادامه پراستفاده‌ترین انواع الیاف مصنوعی و روش لکه بری و شستشوی هر یک را شرح خواهیم داد:
اکرلیک: اکرلیک از الیافی است که می‌تواند به اشکال مختلفی درآید و در لباس‌های مختلفی که ظاهر و بافت متفاوتی دارند مورد استفاده قرار گیرد. در بیشتر مواقع اکرلیک به صورت ترکیب با پشم به کار می‌رود و کاربرد مهم دیگر آن در حوله‌ها و پارچه‌های میکروفیبر است. اکرلیک هم مانند بیشتر الیاف پلاستیکی به گرما حساس است و حتما اطمینان حاصل کنید که آن را با آب سرد یا ولرم بشویید و از آب داغ و گرم اجتناب کنید. هر نوع لکه‌ای که روی لباس اکرلیک شکل گرفته باشد با مایع رختشویی و لکه بر معمولی یا پودر رختشویی استفاده کنید. اگر پارچه شما ترکیبی با پشم و الیاف دیگر است بهتر است در این مورد دقت بیشتری به خرج دهید و مواد ملایم‌تری را برای شستن و پاک کردن لکه لباس به کار ببرید.
پلی استر: پلی استر یکی از پراستفاده‌ترین الیاف مصنوعی در لباس‌های روزمره است و بسته به این که در فرآیند تولید چگونه شکل گرفته باشد می‌تواند الیافی بسیار ظریف برای لباس‌های روزمره و ورزشی و یا الیافی ضخیم برای ساخت لباس‌های زمستانی و حتی لوازم منزل مبل و فرش را شکل دهد. الیاف پلی استر لکه‌های چرب و روغنی را بسیار واضح نشان می‌دهند و خیلی زود کثیف به نظر می‌رسند اما خبر خوب این است که پاک کردن لکه از روی این لباس‌ها کار بسیار ساده‌ای است و به طور کلی نگهداری از این نوع الیاف هم آسان است. ابتدا با پودر یا مایع رختشویی لکه بر، لکه‌ها را پاک کنید، برای این کار استفاده از مایع ظرفشویی هم نتیجه خوبی خواهد داشت. در انتها با استفاده از آب گرم ( و نه داغ) لباس را بشویید و آبکشی کنید. اگر لباس شما پلی استر را به صورت ترکیب با الیاف طبیعی مثل پنبه دارد بهتر است از دمای کمتری برای شستشو استفاده کنید و مواد ملایم‌تری را برای لکه بری به کار ببرید.
نایلون: نایلون معمولا برای ساخت پارچه‌های ظریف و کشی مشابه ابریشم استفاده می‌شود و یکی از پرکاربردترین موارد آن جوراب شلواری‌های ظریف و لباس‌های زیر است. الیاف نایلون بسیار بادوام هستند و در مقابل رطوبت از خود مقاومت نشان می‌دهند به همین دلیل در جاهایی که محکم بودن اهمیت زیادی دارد بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند مانند کمربند ماشین، چتر و حتی تورهای ماهیگیری. اگر لباس نایلونی شما لک شده است به راحتی می‌توانید با پودر یا مایع رختشویی و یا ظرفشویی لکه آن را پاک کنید و در چرخه مخصوص الیاف مصنوعی در ماشین لباسشویی بشویید. اما اگر لباس شما لباس ظریفی است بهتر است آن را در یک توری مخصوص ماشین لباسشویی قرار دهید و سپس در ماشین بشویید. به این طریق از نخ کش شدن و ساییده شدن لباس شما جلوگیری می‌شود.
ریون: ریون تنها یک نوع الیاف نیست و به یک دسته از الیاف مصنوعی اطلاق می‌شود مانند ویسکوز و مودال که یکی از جدیدترین انواع الیاف ریون است. البته ترکیب شیمیایی همه این الیاف یکی است و فقط در نوع و شکل متفاوت هستند. ریون تا حدی با بقیه الیاف پلاستیکی متفاوت است چون از سلولز تهیه می‌شود و ریشه گیاهی هم دارد. اما چون فرآیند ساخت این الیاف و استخراج مواد شیمیایی از الیاف سلولز تحت فرآیندهای شیمیایی انجام می‌شود ریون در دسته الیاف مصنوعی دسته بندی می‌شود. مراقبت از ریون تا حدی مشکل است، برخی از انواع ریون را می‌توان در منزل و با دست یا ماشین شست اما برخی انواع آن حتما باید خشکشویی شوند پس قبل از هر کار حتما برچسب روی لباس را با دقت بخوانید. اگر می‌توانید لباس ریون خود را در منزل بشویید ترجیحا با دست و با آب ولرم این کار را انجام دهید و از شوینده‌های ملایم مخصوص پشم و ابریشم استفاده کنید.
اگر این مقاله مورد توجه شما قرار گرفت می‌توانید مقالات مشابه را در بخش دنیای مد در مجله قرمز شاخه مراقبت پوشاک مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهادات خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
منبع: Persil (ترجمه و تألیف اختصاصی توسط مجله قرمز)