بی اشتهایی عصبی (anorexia)، که اغلب آنورکسیا نامیده می‌شود، نوعی اختلال غذایی است. افراد مبتلا به بی اشتهایی آنقدر کم غذا می‌خورند که کاهش وزن ناسالم دارند و به‌طور خطرناکی لاغر می‌شوند. ممکن است این افراد حتی زمانی که کم‌وزن یا لاغر هستند نیز ممکن است فکر کنند که اضافه وزن دارند یا چاق هستند!
بی اشتهایی، دختران و زنان را بیشتر از پسران و مردان درگیر می‌کند. بی اشتهایی یک مشکل جدی برای سلامتی است که می‌تواند خطر مرگ زودرس را افزایش دهد. اما افراد مبتلا به بی‌اشتهایی می‌توانند با درمان بهتر شوند.
بی اشتهایی عصبی چیست؟
همان‌طور که اشاره شد بی اشتهایی عصبی، که اغلب آنورکسیا نامیده می‌شود، نوعی اختلال در غذا خوردن است. اختلالات خوردن از جمله مشکلات سلامت روان هستند که باعث بروز رفتارهای غذایی افراطی و خطرناک می‌شوند. این رفتارهای غذایی افراطی باعث ایجاد سایر مشکلات جدی در سلامتی و حتی گاهی اوقات باعث مرگ می‌شوند. برخی از اختلالات خوردن مربوط به ورزش شدید است.
زنان مبتلا به بی اشتهایی برای جلوگیری از افزایش وزن، مقدار غذایی که می‌خورند را به‌شدت محدود می‌کنند. افراد مبتلا به بی اشتهایی معمولاً ترس شدیدی از افزایش وزن دارند و ممکن است حتی زمانی که لاغر هستند فکر کنند چاق هستند. زنان مبتلا به بی اشتهایی نیز ممکن است بیش‌ازحد ورزش کنند تا وزن اضافه نکنند. با گذشت زمان، خوردن غذای کم منجر به مشکلات جدی در سلامتی و گاهی اوقات حتی باعث مرگ می‌شود.
تفاوت بین بی اشتهایی عصبی و سایر اختلالات خوردن چیست؟
زنان مبتلا به اختلالات خوردن، مانند بی اشتهایی، پرخوری عصبی ( bulimia)، و اختلال پرخوری (binge eating disorder)، ممکن است یک بیماری روانی داشته باشند که بر نحوه غذا خوردن و گاهی اوقات نحوه ورزش آن‌ها تأثیر می‌گذارد. این اختلالات غذایی سلامت آن‌ها را تهدید می‌کند.
برخلاف زنان مبتلا به پرخوری عصبی و اختلال پرخوری، دختران و زنان مبتلا به بی اشتهایی برای حفظ عملکردهای اولیه بدن به اندازه کافی غذا نمی‌خورند. زنان مبتلا به پرخوری عصبی و اختلال پرخوری معمولاً در خوردن زیاده‌روی می‌کنند یا به اندازه‌ای غذا می‌خورند که از کنترلشان خاج می‌شود.
هر فرد ممکن است در طول زندگی‌اش درگیر بیش از یک اختلال خوردن باشد. صرف نظر از اینکه چه نوع اختلال غذایی ممکن است داشته باشید، می‌توانید با درمان بهتر شوید.
Photo by Alexander Mils from Pexels
چه کسانی در معرض خطر بی اشتهایی عصبی هستند؟
بی اشتهایی در بین دختران و زنان بیشتر از پسران و مردان است.
همچنین بی اشتهایی در بین دختران و زنان جوان‌تر بیشتر از زنان مسن شایع است. به‌طور متوسط، دختران در سن ۱۶ یا ۱۷ سالگی به بی اشتهایی مبتلا می‌شوند. دختران نوجوان بین ۱۳ تا ۱۹ سال و زنان جوان در اوایل دهه ۲۰ زندگی خود بیشتر در معرض خطر هستند، اما اختلالات خوردن بیشتر در زنان مسن اتفاق می‌افتد. در یک مطالعه، ۱۳ درصد از زنان آمریکایی بالای ۵۰ سال دارای علائم اختلال خوردن بودند.
علائم بی اشتهایی عصبی چیست؟
بی اشتهایی عصبی باعث تغییرات جسمی و روانی در فرد می‌شود. یک فرد مبتلا به بی اشتهایی عصبی اغلب بسیار لاغر به نظر می‌رسد.
برخی دیگر از علائم بی اشتهایی عصبی عبارتند از:
- غمگینی
- بد‌خلقی
- گیجی یا تفکر ضعیف
- حافظه یا قضاوت ضعیف
- موها و ناخن‌های نازک و شکننده
- به دلیل کاهش دمای داخلی بدن همیشه احساس سرما می‌کند
- احساس کم‌توانی، سرگیجه یا ضعف
- احساس خستگی یا سستی
- پریودهای نامنظم یا هرگز پریود نشدن
- پوست خشک، لکه دار یا زرد
- رشد موهای کرکی در سراسر بدن (به نام lanugo)
- یبوست یا نفخ شدید
- عضلات ضعیف یا مفاصل متورم
دختران یا زنان مبتلا به بی اشتهایی عصبی ممکن است تغییرات رفتاری نیز داشته باشند، مانند:
- به‌طور مدام در مورد وزن یا غذا صحبت کند
- نخوردن یا خیلی کم غذا خوردن
- امتناع از غذا خوردن در حضور دیگران
- نمی‌خواهد با دوستانش بیرون برود
- خودش را وادار به قی کردن می‌کند
- مصرف ملین‌ها یا قرص‌های لاغری
- زیاد ورزش کردن
افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی ممکن است مشکلات سلامتی دیگری از جمله افسردگی، اضطراب یا سوء مصرف مواد نیز داشته باشند.
چه چیزی باعث بی اشتهایی عصبی می شود؟
محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بی‌اشتهایی و سایر اختلالات خوردن می‌شود. محققان فکر می‌کنند که اختلالات خوردن ممکن است به دلیل ترکیبی از رخدادهای بیولوژیکی و رویدادهای زندگی فرد اتفاق بیفتد. این ترکیب شامل داشتن ژن‌های خاص، بیولوژی فرد، تصویر بدنی و عزت نفس، تجارب اجتماعی، سابقه سلامت خانواده و گاهی، دیگر بیماری‌های سلامت روان است.
محققان همچنین در حال مطالعه فعالیت غیرمعمول مغز، مانند تغییر سطح اسروتونین یا سایر مواد شیمیایی هستند تا ببینند این موارد چگونه می‌توانند بر غذا خوردن تأثیر بگذارد.
Photo by Alexandr Podvalny from Pexels
بی اشتهایی عصبی چگونه بر سلامت زنان تأثیر می گذارد؟
با داشتن بی اشتهایی عصبی، بدن شما انرژی مورد نیاز خود را از غذا دریافت نمی‌کند، بنابراین سرعت عملکردش کاهش پیدا کرده و عملکرد طبیعی خود را از دست می‌دهد. با گذشت زمان، بی اشتهایی عصبی می‌تواند بدن شما را به صورت‌های زیر تحت تاثیر قرار دهد:
- مشکلات قلبی، از جمله فشار خون پایین، ضربان قلب آهسته‌تر، ضربان قلب نامنظم، حمله قلبی، و مرگ ناگهانی ناشی از مشکلات قلبی
- کم‌خونی (در کم‌خونی گلبول‌های قرمز شما اکسیژن کافی را در بدن به جریان نمی‌اندازند) و سایر مشکلات مربوط به خون
- کم شدن تراکم استخوان‌ها یا پوکی استخوان
- سنگ کلیه یا نارسایی کلیه
- فقدان پریود، که می‌تواند مشکلاتی را برای باردار شدن ایجاد کند
- در دوران بارداری، خطر سقط جنین، زایمان سزارین یا تولد نوزاد با وزن کم بیشتر است
بی اشتهایی عصبی یک بیماری جدی است که می‌تواند منجر به مرگ نیز شود. مطالعات نشان داده‌اند که زنان و دختران بیشتر از هر اختلال در خوردن یا مشکلات جدی در سلامت روانی مانند افسردگی، در اثر بی‌اشتهایی جان خود را از دست می‌دهند.
مطالعات طولانی‌مدت که در طول ۲۰ سال یا بیشتر انجام شده است نشان می‌دهد زنانی که در گذشته اختلال خوردن داشتند، معمولاً پس از درمان به وزن مناسبی می‌رسند و آن را حفظ می‌کنند.
بی اشتهایی عصبی چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک یا پرستار از شما سوالاتی درمورد علائم و سابقه پزشکی‌تان می‌پرسد. ممکن است صحبت کردن با پزشک یا پرستار درمورد رفتارهای مخفیانه‌ی مربوط به خوردن یا ورزش دشوار باشد. اما پزشکان و پرستاران می‌خواهند به شما کمک کنند تا سالم باشید. صادق بودن با پزشک یا پرستار، درمورد رفتارهای غذایی و ورزشی خود راه خوبی برای درخواست کمک است.
پزشک شما یک معاینه فیزیکی و آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون و آزمایش ادرار را تجویز می‌کند انجام تا سایر مشکلات سلامتی که ممکن است باعث کاهش وزن شدید شود را رد کند.
پزشک شما همچنین ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش‌های عملکرد کلیه، آزمایش‌های تراکم استخوان یا الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) را انجام دهد تا ببیند کاهش وزن شدید بر سلامت شما تأثیر گذاشته است یا خیر.
بی اشتهایی عصبی چگونه درمان می شود؟
پزشک ممکن است شما را به تیمی از پزشکان، متخصصان تغذیه و روان‌درمانگر ارجاع دهد تا با هم برای کمک به بهبودی شما تلاش کنند. اگر با اعضای خانواده‌تان زندگی می‌کنید ممکن است از آن‌ها نیز دعوت شود تا در برخی از درمان‌ها با شما همراه باشند.
برنامه‌های درمانی پیشنهادشده می‌تواند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
تغذیه‌درمانی. پزشکان، پرستاران و مشاوران به شما کمک خواهند کرد تا برای رسیدن به وزن سالم و حفظ آن، غذای سالم بخورید. برخی از دختران یا زنان ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان یا شرکت در یک برنامه درمانی اقامتی (به‌طور موقت در یک مرکز پزشکی) داشته باشند تا مطمئن شوند که برای بهبودی به اندازه کافی غذا می‌خورند.
همچنین در افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی ممکن است برای نظارت بر مشکلات قلبی نیاز به بستری شدن باشد. رسیدن به وزن مناسب بخش مهمی از فرآیند بازیابی است تا بیولوژی بدن شما، از جمله افکار و احساسات مغزی، به‌درستی کار کند.
روان‌درمانی. گاهی اوقات با نام “صحبت‌درمانی” نیز عنوان می‌شود و درواقع روان‌درمانی مشاوره‌ای است که به شما کمک می‌کند تا افکار یا رفتارهای مضرتان را تغییر دهید. این درمان ممکن است بر اهمیت صحبت کردن درمورد احساسات و تأثیر آن‌ها بر کاری که انجام می‌دهید تمرکز کند.
شما می‌توانید با یک درمانگر یا در یک گروه با افراد دیگری که بی اشتهایی عصبی دارند کار کنید. برای دختران مبتلا به بی اشتهایی،مشاوره ممکن است شامل تمام افراد خانواده نیز بشود.شرکت در گروه‌های حمایتی، زمانی که به درمان‌های دیگر اضافه شوند، می‌توانند برای برخی از افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی مفید باشند.
در گروه‌های حمایتی، دختران یا زنان و گاهی خانواده‌هایشان با هم ملاقات می‌کنند و داستان‌هایشان را به اشتراک می‌گذارند.
دارو. مطالعات نشان می‌دهد داروهایی مانند داروهای ضد‌افسردگی می‌توانند با بهبود علائم افسردگی و اضطراب که اغلب همراه با بی اشتهایی عصبی هستند، به برخی از دختران و زنان مبتلا به بی اشتهایی کمک کنند.
تحقیقات نشان داده است بیشتر دختران و زنان مبتلا به بی‌اشتعایی عصبی با درمان بهبود می‌یابند و می‌توانند دوباره به شیوه‌های سالم غذا بخورند و ورزش کنند. برخی از آن‌ها ممکن است پس از اولین درمان بهتر شوند. اما برخی دیگر ممکن است عود این شرایط را داشته باشند و دوباره نیاز به درمان پیدا کنند.
Photo by Alexander Mils from Pexels
بی‌اشتهایی عصبی چگونه بر بارداری تاثیر می گذارد؟
بی اشتهایی می‌تواند مشکلاتی را برای باردار شدن و در دوران بارداری ایجاد کند.
کاهش وزن شدید می‌تواند باعث قطع قاعدگی شود زیرا ممکن است در این شرایط دیگر تخمک‌گذاری نداشته باشید. وقتی وزن کافی برای تخمک‌گذاری ندارید، باردار شدن سخت می‌شود. با این حال، اگر در حال حاضر نمی‌خواهید بچه‌دار شوید و رابطه جنسی دارید، باید از روش‌های مختلف کنترل بارداری استفاده کنید.
بی اشتهایی عصبی می‌تواند در دوران بارداری هم باعث ایجاد مشکلاتی شود. بی اشتهایی خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می‌دهد:
- سقط جنین (ختم بارداری)
زایمان زودرس یا زایمان قبل از هفته ۳۷ بارداری
زایمان با سزارین
داشتن نوزاد کم‌وزن (کمتر از پنج پوند یا هشت اونس در بدو تولد)
افسردگی پس از تولد نوزاد (افسردگی پس از زایمان)
اگر من در گذشته اختلال خوردن داشته ام، آیا باز هم می‌توانم باردار شوم؟
بله. زنانی که بی اشتهایی‌شان بهبود یافته است و وزن مناسبی و سیکل‌های قاعدگی طبیعی دارند، شانس بیشتری برای باردار شدن و داشتن بارداری ایمن و سالم دارند.
- اگر در گذشته اختلال خوردن داشته اید، ممکن است در مقایسه با زنانی که هرگز اختلال خوردن نداشته‌اند، کمی بیشتر طول بکشد تا باردار شوید (حدود شش ماه تا یک سال).
- اگر در گذشته اختلالات غذایی داشته‌اید و در تلاش برای باردار شدن هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر برای درمان بی‌اشتهایی عصبی دارو مصرف می کنم، آیا می توانم به نوزادم شیر بدهم؟
هم بله و هم خیر. برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان بی اشتهایی عصبی می‌توانند از شیر مادر عبور کنند. برخی از داروهای ضد افسردگی را می‌توان با خیال راحت در دوران شیردهی استفاده کرد.
با پزشک خود صحبت کنید تا بفهمید کدام دارو برای شما بهتر عمل می‌کند. همچنین‌می توانید نام دارو را در پایگاه داده LactMed® وارد کنید تا از عبور دارو از شیر مادر و عوارض جانبی احتمالی برای نوزاد شیرخوار خود مطلع شوید.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منبع:
office on women’s health, Anorexia nervosa, Page last updated: August 28, 2018