داشتن بدن و لباس‌های خوشبو و معطر از معیارهای پاکیزگی و بهداشت شخصی و از عوامل موثر در داشتن اعتماد به نفس و حضور موفق در جامعه است. اما خوشبویی چه معنایی دارد؟ آیا می‌توان در نظر همه خوشبو و معطر بود و مطمئن بود که هر کسی با مواجه شدن با بوی عطر شما احساس خوبی پیدا خواهد کرد؟ پاسخ به این سوال ساده نیست چون در این مورد ما با حس بویایی که از پیچیده‌ترین حس‌ها است سروکار داریم. قبلا گفتیم که هرکسی الگوی بویایی خاص خود را دارد که شبیه هیچ کس دیگر نیست اما در هر فرهنگ و تمدن خوشبویی معنای خاص خود را دارد و در این مقاله اختصاصی از مجله قرمز به این معنای خوشبویی در برخی از این فرهنگ‌ها خواهیم پرداخت.
عطر هم مانند غذا مفهوم پیچیده‌ای است، هر کسی سلیقه خاصی در مورد طعم غذاها دارد که ممکن است شبیه هیچ کس نباشد. در مورد عطرها هم وضع به همین ترتیب است و ممکن است عطری که دوست شما می‌پسندد و هر روز استفاده می‌کند برای شما قابل تحمل نباشد و باعث سردرد شما شود و برعکس. البته احساس ما در مورد برخی از عطرها به خاطرات کودکی و احساسات و عواطفی که با آن عطر در ذهنمان مرتبط شده است بستگی دارد و می‌توان ریشه برخی از علایق مشترک را در این خاطرات جستجو کرد اما برخی افراد هم به طور کلی به دلایل آلرژیک و … نسبت به عطر و بوی خوب و بد حساس هستند و در مورد چنین استثناهایی نمی‌توان نظر قطعی صادر کرد. به هر حال خاطرات ما، احساسات و عواطف ما و شیک پوشی ما با عطرها ارتباط تنگاتنگی دارند و به همین دلیل است که صنعت عطرسازی در ایالات متحده بیش از چهل میلیارد دلار ارزش مالی دارد.
مفهوم خوشبویی عطر
عطر هم مانند غذا تنها به سلیقههای شخصی افراد مرتبط نیست بلکه گاهی می‌تواند یک فرهنگ عام را در خود انعکاس دهد و مفهوم خوشبویی عطر در آن فرهنگ باشد به طور مثال در ایالات متحده آمریکا نظر مردم در مورد خوشبو بودن یک عطر کاملا با نظر مردم ساکن مسکو و توکیو یا دوبی متفاوت است. شاید تصور کنید این تنها یک نظر شخصی است اما اخیرا یک مطالعه علمی در اینزمینه صورت گرفته است و ثابت شده است که چند عامل از جمله تاریخ، سنت‌ها و حتی آب و هوا نیز در علاقه مردم یک کشور به نوع خاصی از عطر موثر است.
خوشبختانه با وجود همه تفاوت‌ها شباهت‌ها و مشترکاتی هم در سلیقه مردم جهان در مورد عطرها وجود دارد به طور مثال چیزی که به عنوان عطر تروتازه و مدرن شناخته می‌شود در همه کشورها محبوبیت خود را حفظ کرده است و و جه مشترک همه فرهنگ‌ها محسوب می‌شود. مثلا عطر چوب صندل با وجود این که روی هر کسی بوی متفاوتی دارد جزو پرفروشترینها در همه کشورها است. اما در مورد همه عطرها این مساله صدق نمی‌کند و مفهوم خوشبویی و تعریفی که مردم هر کشور و فرهنگ از آن دارند کاملا متفاوت است.
مفهوم خوشبویی در شرق آسیا (کره جنوبی و ژاپن)
طبق این تحقیق مشتریان عطر در این کشورها بیشتر به عطرهایی گرایش دارند که بوی ملایم و خاص و کمیاب دارند و بیشتر عطرهای حاوی رایحه مرکبات در این فرهنگ‌ها خوشبو شمرده می‌شوند. در واقع در فرهنگ ژاپنی استفاده از عطرهای تند رفتاری توهین آمیز شمرده می‌شود و عطرهای ملایم که رایحه چندان مشخصی ندارند بیشترین مشتری را دارند. چند نمونه از عطرهای مورد علاقه مردم کشورهای ژاپن و کره جنوبی عبارتند از عطر Almost Transparent Blue از برند A Lab on Fire و عطر L’Original از برند آندره پوتمن. همچنین عطر ژاپنی Fig Tea هم که عطر بسیار ملایمی است همیشه جزو پرفروشترینها در ژاپن بوده است.
خوشبویی در خاورمیانه و کشورهای حاشیه خلیج فارس
سلیقه مردم خاورمیانه به خصوص کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از جمله امارات متحده عربی و عربستان سعودی دقیقا در نقطه مقابل سلیقه مردم ژاپن و کره قرار دارد. آن‌ها به عطرهایی علاقه دارند که ماندگاری بیشتری داشته باشد و بوی آن به خوبی حس شود. چوب عود برای چند دهه تنها عطر مورد استفاده در میان مهاجران عرب در غرب بود که بوی تند و مرطوبی دارد و قرن‌ها توسط اعراب استفاده می‌شده و ریشه در سنت‌ها و سلیقه خاص مردم این منطقه دارد. بنابراین مردم خاورمیانه عطرهایی را ترجیح می‌دهند که چنین کیفیتی داشته باشد یعنی بوی تند و کیفیت و ماندگاری بالا. البته این سلیقه در سال‌ها اخیر تا حدودی متعادل شده است و تمایل به عطرهای ملایم و سبک را نیز می‌توان در میان آن‌ها مشاهده کرد.
مفهوم خوشبویی در روسیه
روسیه کشوری بزرگ با آب و هوای سرد است که مردم آن سلیقههای مختلفی در مورد عطر و مفهوم بوی خوش دارند. اما یک مورد مشترک در میان همه آن‌ها وجود دارد و آن علاقه به عطرهای لاکچری است. روس‌ها عطرهای حاوی رایحه میوه و گل و عطرهای تند را بیشتر ترجیح می‌دهند و از عطرهای پرفروش در این کشورها می‌توان به عطر Fleur Narcotique یا عطر Kilian Moonlight in Heaven اشاره کرد. همچنین عطرهای برند مونتاله هم در روسیه جزو پرفروشترینها است.
خوشبویی در ایالات متحده
مردم آمریکا سلایق متنوعی در مورد عطرها دارند اما عاشقان واقعی عطر در این کشور بیشتر به عطرهای کلاسیک و ساده و سطح بالا علاقمند هستند و به طور مثال نمونه‌های به روز شده عطرهای قدیمی مثل شماره ۵ شانل همیشه جزو پرفروشترینها در ایالات متحده بوده است. بوهای مدرن و طبیعی بوهایی هستند که از نظر آمریکایی‌ها خوشبو و جذاب شمرده می‌شوند. بوی میوه، گل و چوب رایحه مورد علاقه آن‌ها است و در کنار آن عطرهای تند و دودی و گران قیمت طراحی شده توسط برندها و طراحان معروف مثل کوم دگارسونز و تام فورد هم باب طبع افراد خوش سلیقه آمریکا است.
خوشبویی در فرانسه، بریتانیا و استرالیا
کشور فرانسه را به عنوان مهد عطرسازی در جهان می‌شناسیم که هرچند شکل دهنده این صنعت بوده‌اند اما به نظر می‌رسد سلیقه آن‌ها در کنار سایر کشورهای اروپایی و استرالیا در دهه‌های اخیر آن‌ها به سلیقه آمریکایی نزدیک‌تر شده باشد. بازار عطر کشورهای اروپایی بیشتر به عطرهای مدرن با بوهای ساده و امروزی علاقمند است و مردم این کشورها بیشتر ترجیح می‌دهند از عطرهایی استفاده کنند که بوی تمیز و تروتازه و سبکی داشته باشند اما در کنار این سادگی آن‌ها تاریخ بلندبالای خود را نیز فراموش نکرده‌اند و دوست دارند عطری استفاده کنند که عنصر جذابیت را هم که عنصر سنتی عطر فرانسه است در خود داشته باشند.
اگر این مقاله مورد توجه شما قرار گرفت می‌توانید مقالات مشابه را در بخش زیبایی در مجله قرمز شاخه عطر و ادکلن مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهادات خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
منبع: Byrdie (ترجمه و تألیف اختصاصی توسط مجله قرمز)