مکمل برای افراد دیابتی؛ شواهد علمی در این باره چه می‌گویند؟

مقالات علمی در مورد مکمل های غذایی برای افراد دیابتی چه می‌گویند؟ در مورد اثربخشی مکمل های غذایی برای افراد دیابتی چه می‌دانیم؟ آیا این مکمل‌های غذایی برای افراد دیابتی ایمن و بی‌خطر هستند؟در این مقاله درباره این موضوعات صحبت خواهیم کرد. ما برای کسب اطلاعات معتبر در این زمینه به سایت مرکز ملی طب مکمل و جایگزین، وابسته با موسسه ملی سلامت آمریکا مراجعه کرده و این مقاله را تهیه کرده‌ایم. بنابراین تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید و دیدگاه‌ها و تجربیات خود را در قسمت نظرات با ما و دیگران به اشتراک  بگذارید 🙂

چکیده‌ی مقاله:

۱. مقالات علمی در مورد مکمل های غذایی برای افراد دیابتی چه می‌گویند؟

• بسیاری از مطالعات علمی، مکمل‌های غذایی را برای پیشگیری یا درمان دیابت نوع ۲ یا عوارض آن بررسی کرده‌اند (که در این مقاله به بررسی این مطالعات خواهیم پرداخت).

۲. در مورد اثربخشی مکمل های غذایی برای افراد دیابتی چه می‌دانیم؟

• برای چند مکمل غذایی، شواهد ضعیفی از فواید احتمالی آن‌ها وجود دارد. به‌عنوان مثال، کروم ممکن است به کنترل قند خون کمک کند و اسید آلفا لیپوئیک ممکن است برای نوروپاتی دیابتی (مشکلات عصبی) مفید باشد. با این حال، برای اکثر مکمل‌ها، شواهدی برای حمایت از تأثیر مفید بر دیابت یا عوارض آن وجود ندارد.

۳. درباره بی‌خطر بودن مکمل‌های غذایی برای افراد دیابتی چه می‌دانیم؟

• برخی از مکمل های غذایی ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و برخی از این عوارض جانبی مانند آسیب کلیه می‌تواند جدی باشد.
• سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) درمورد محصولات تبلیغ‌شده برای دیابت که بیش‌ازحد خوب به نظر می‌رسند (مانند محصولاتی که ادعا می‌کنند “درمان طبیعی دیابت” هستند یا “جایگزینی برای داروهای دیابت هستند”) به مصرف‌کنندگان  هشدار می‌دهد.  این محصولات به‌صورت غیرقانونی به بازار عرضه می‌شوند. برخی از آن‌ها به خودی خود مضر هستند و اگر مردم از آن‌ها به جای درمان‌های موثر دیابت استفاده کنند، ضرر بیشتری خواهند داشت.
• بسیار مهم است که درمان دارویی دیابت را با یک محصول یا رفتار اثبات‌نشده جایگزین نکنید.

درباره بیماری دیابت

بیماری دیابت زمانی رخ می‌دهد که گلوکز خون (که قند خون نیز نامیده می‌شود) بسیار بالا باشد. داشتن گلوکز بیش‌ازحد در خون، با گذشت زمان می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در سلامتی شود.

حدود ۹.۴ درصد از مردم ایالات متحده دیابت دارند، اما از هر چهار نفری که دیابت دارند، یک نفر آن را نمی‌داند. اگرچه دیابت هیچ درمانی ندارد، افراد مبتلا به دیابت می‌توانند برای مدیریت وضعیت خود و حفظ سلامتشان اقداماتی را انجام دهند. مصرف انسولین یا سایر داروهای دیابت، همراه با انتخاب غذای سالم و فعالیت بدنی،  اغلب بخشی از درمان دیابت است.

شایع‌ترین نوع دیابت، دیابت نوع ۲ است که در آن بدن، انسولین را به‌خوبی تولید یا استفاده نمی‌کند. این نوع دیابت اغلب در افراد میانسال و مسن رخ می‌دهد، اما می‌تواند در هر سنی حتی در دوران کودکی هم ایجاد شود.

اگر سن شما ۴۵ سال یا بیشتر است، سابقه خانوادگی دیابت دارید یا اضافه وزن دارید، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در شما بیشتر است. عدم تحرک بدنی، نژاد، مشکلات سلامتی خاص مانند فشار خون بالا، داشتن پیش‌دیابت یا داشتن دیابت بارداری در دوران بارداری نیز بر احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ تأثیر می‌گذارد.

بیماری کلیوی با استفاده از برخی مکمل‌های غذایی مرتبط است. این موضوع برای افراد مبتلا به دیابت بسیار نگران‌کننده است، زیرا دیابت عامل اصلی بیماری کلیوی است. اگر بیماری کلیوی دارید یا در معرض خطر ابتلا به آن هستید، باید یک پزشک استفاده شما از مکمل‌ها را به دقت کنترل کند.

تحقیقات علمی درمورد اثربخشی و ایمنی مکمل های غذایی برای افراد دیابتی چه می گوید؟

مکمل آلفا لیپوئیک اسید

آلفا-لیپوئیک اسید (Alpha-lipoic acid) از نظر تأثیر بر عوارض دیابت، از جمله اِدم ماکولا دیابتی (diabetic macular edema: یک بیماری چشمی که می‌تواند باعث کاهش بینایی شود) و نوروپاتی دیابتی (diabetic neuropathy: آسیب عصبی ناشی از دیابت) مورد مطالعه قرار گرفته است.

• در یک مطالعه که در سال ۲۰۱۱ روی ۲۳۵ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد، مشخص شد مصرف ۲ سال مکمل دارای اسید آلفا-لیپوئیک به پیشگیری از ادم ماکولا کمکی نکرد.
• یک ارزیابی که در سال ۲۰۱۶ انجام شد و از درمان‌های علائم نوروپاتی دیابتی که شامل ۲ مطالعه روی اسید آلفا لیپوئیک خوراکی بود استفاده کرده و در مجموع دارای ۲۰۵ شرکت‌کننده بود، نشان داد که اسید آلفا-لیپوئیک ممکن است در این مورد مفید باشد.
• ایمنی آلفا لیپوئیک اسید: دوزهای بالای مکمل‌های آلفا لیپوئیک اسید می‌تواند باعث مشکلات معده شود.

مکمل کروم

کروم (chromium) که در بسیاری از مواد غذایی یافت می‌شود، یک ماده معدنی ضروری است. اگر در رژیم غذایی خود کروم پایینی داشته باشید، بدن شما نمی‌تواند از گلوکز به‌طور موثر استفاده کند.

• یک  مقاله‌ی مروری که در سال ۲۰۱۴ انجام شد به این نتیجه رسید که مصرف مکمل‌های کروم همراه با مراقبت‌های معمول، کنترل قند خون را در افراد مبتلا به دیابت (عمدتاً نوع ۲) که کنترل ضعیفی در قند خون داشتند، اندکی بهبود بخشید. این مطالعه‌ی مروری شامل ۲۵ مطالعه با حدود ۱۶۰۰ شرکت‌کننده بود.
• ایمنی مکل‌های کروم: مکمل‌های کروم ممکن است باعث درد و نفخ معده شوند و گزارش‌هایی از آسیب کلیوی، مشکلات عضلانی و واکنش‌های پوستی به دنبال استفاده از دوزهای زیاد آن گزارش شده است. اثرات مصرف طولانی‌مدت کروم به‌خوبی بررسی نشده است.

مکمل‌های گیاهی

شواهد قابل اعتمادی وجود ندارد که نشان دهد مکمل‌های گیاهی می‌توانند به کنترل دیابت یا عوارض آن کمک کنند.

• هیچ شواهد واضحی از مفید بودن دارچین (cinnamon) برای افراد مبتلا به دیابت وجود ندارد.
• سایر مکمل‌های گیاهی مورد مطالعه برای دیابت شامل خربزه تلخ (bitter melon)، داروهای گیاهی مختلف چینی، شنبلیله، جینسنگ، خارمریم و سیب‌زمینی شیرین است. مطالعات انجام‌شده نتوانسته‌اند ثابت کنند که این مواد گیاهی برای افراد دیابتی موثر هستند و برخی از آن‌ها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
• ایمنی مکمل‌های گیاهی: ما اطلاعات قطعی کمی درمورد ایمنی مکمل‌های گیاهی برای افراد مبتلا به دیابت داریم.
• دارچین کاسیا، رایج‌ترین نوع دارچین که در ایالات متحده و کانادا فروخته می‌شود، حاوی مقادیر مختلفی از یک ماده شیمیایی به نام کومارین (coumarin) است که ممکن است باعث ایجاد یا بدتر شدن بیماری کبد شود. در بیشتر موارد، دارچین کاسیا، کومارین کافی برای بیمار کردن افراد را ندارد. با این حال، برای برخی از افراد، مانند کسانی که بیماری کبدی دارند، مصرف مقدار زیادی از دارچین کاسیا ممکن است وضعیت آن‌ها را بدتر کند.
• استفاده از گیاهانی مانند خارمریم، کاکتوس گلابی خاردار (prickly pear cactus)، صبر زرد (aloe) یا جینسینگ با داروهای گیاهی مرسوم دیابت می‌تواند عوارض جانبی ناخواسته‌ای ایجاد کند.

مکمل منیزیم

منیزیم (Magnesium) که در بسیاری از مواد غذایی، از جمله غلات سبوس‌دار، دانه‌ها و مغزهای خاص و اسفناج یافت می‌شود، برای توانایی بدن در پردازش گلوکز ضروری است.

• کمبود منیزیم ممکن است خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد. تعدادی از مطالعات به این موضوع پرداخته‌اند که آیا مصرف مکمل‌های منیزیم به افرادی که دیابت دارند یا در معرض خطر ابتلا به آن هستند کمک می‌کند یا خیر. با این حال، مطالعات انجام‌شده به‌طور کلی کوچک بودخ و نتایج آن‌ها قطعی نیست.
• ایمنی مکمل‌های منیزیم: دوزهای زیاد منیزیم در مکمل‌ها می‌تواند باعث اسهال و گرفتگی شکم شود. دوزهای بسیار زیاد – یعنی بیش از ۵۰۰۰ میلی‌گرم در روز – حتی می‌تواند کشنده باشد.

مکل‌های امگا ۳

اثبات نشده است که مصرف مکمل‌های حاوی اسیدهای چرب امگا ۳، مانند روغن ماهی، در افرادی که دیابت دارند، سطح قند خون را کنترل کنند یا خطر بیماری قلبی را کاهش دهند.

• ماهی و سایر غذاهای دریایی، به‌ویژه ماهی‌های چرب آب سرد مانند سالمون و تن، حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. بر اساس دو بررسی تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۲ روی صدها هزار شرکت‌کننده انجام شد و هم‌چنین یک بررسی که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، این مطالعات درمورد اثرات خوردن ماهی نتایج متناقضی داشته‌اند.
• برخی از تحقیقات انجام‌شده در ایالات متحده و اروپا نشان می‌دهد افرادی که ماهی بیشتری مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت هستند! تحقیقات انجام‌شده در آسیا و استرالیا برعکس این را نشان می‌دهد، یعنی خوردن ماهیِ بیشتر با خطر کمتر دیابت مرتبط است و هیچ مدرک قوی‌ای برای توضیح این تفاوت‌ها وجود ندارد.
• ایمنی مکمل‌های حاوی اسیدهای چرب امگا سه: مکمل‌های امگا ۳ معمولاً عوارض جانبی ندارند و عوارض جانبی آن‌ها معمولاً از علائم جزئی مانند بوی بد دهان، سوء هاضمه یا اسهال تشکیل می‌شود.
• مکمل‌های امگا ۳ ممکن است با داروهایی که بر لخته شدن خون تأثیر می‌گذارند تداخل داشته باشند.

مکل‌های سلنیوم

• ارزیابی ۴ مطالعه که شامل بیش از ۲۰۰۰۰ شرکت‌کننده بود نشان داد که مکمل سلنیوم (selenium) احتمال ابتلای افراد به دیابت نوع ۲ را کاهش نمی‌دهد.
• ایمنی مکل‌های سلنیوم: مصرف طولانی‌مدت در مقادیر بیش‌ازحد سلنیوم می‌تواند اثرات مضری از جمله ریزش مو و ناخن، علائم گوارشی و ناهنجاری‌های سیستم عصبی داشته باشد.

ویتامین‌ها

• به‌طور کلی مطالعات نشان می‌دهد که مصرف ویتامین C، کنترل قند خون یا سایر شرایط را در افراد مبتلا به دیابت بهبود نمی‌بخشد. با این حال، یک بررسی تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۷ روی ۲۲ مطالعه و دارای ۹۳۷ شرکت‌کننده انجام شد، شواهد ضعیفی را نشان داد که ویتامین C در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ به کنترل قند خون کمک می‌کند (در شرایطی که این مکمل‌ها بیش از ۳۰ روز مصرف شوند).
• مطالعات و بررسی‌های تحقیقاتی در ۵ سال گذشته نشان داده‌اند که داشتن سطوح پایین ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به یک اختلال متابولیک مانند دیابت نوع ۲، سندرم متابولیک یا مقاومت به انسولین مرتبط است. با این حال، مطالعه‌ی مروری که در سال ۲۰۱۴ روی ۳۵ مطالعه و دارای ۴۳۴۰۷ شرکت‌کننده انجام شد نشان داد که مصرف ویتامین D به پیشگیری از دیابت یا بهبود سطح قند خون برای بزرگسالان دارای سطوح طبیعی، پیش‌دیابت یا دیابت نوع ۲ کمک نمی‌کند.
• ایمنی ویتامین‌ها: مصرف بیش‌از‌حد ویتامین D می‌تواند باعث تهوع، یبوست، ضعف، آسیب کلیه، بی‌نظمی و مشکلات ریتم قلب شود. ویتامین D بیش‌ازحد، از طریق غذا یا نور خورشید دریافت نمی‌شود.

سایر مکمل‌ها

• شواهد موجود در تحقیات، درمورد اینکه مکمل‌ها یا مواد غذایی غنی از پلی‌فنل‌ها (polyphenols) – آنتی‌اکسیدان‌های موجود در چای، قهوه، شراب، میوه‌ها، غلات و سبزیجات- چطور بر دیابت تأثیر می‌گذارند، هنوز بسیار مقدماتی است.

تغذیه و فعالیت بدنی برای افراد مبتلا به دیابت

تغذیه و فعالیت بدنی بخش مهمی از یک سبک زندگی سالم برای افراد مبتلا به دیابت است. تغذیه و فعالیت بدنی مناسب می‌تواند به افراد دیابتی کمک کند:

• سطح گلوکز خون، فشار خون و کلسترول خود را در محدوده سالم نگه دارند
• کاهش وزن داشته یا وزن سالم خود را حفظ کنند
• از مشکلات و عوارض دیابت جلوگیری کرده یا آن را به تعویق بیندازند
• احساس خوب و انرژی بیشتری داشته باشند.

ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز

منبع:

 National Center for Complementary and Integrative Health (NCCIH), Diabetes and Dietary Supplements, Last Updated: May 2018