ادم ریوی بیماری ست که طی آن ریهها با مایع پر میشوند. این بیماری به عنوان گرفتگی ریه، آب ریه و احتقان ریوی هم شناخته میشود. ادم ریوی وقتی رخ میدهد که بدن تلاش میکند اکسیژن کافی را دریافت کند و شما دچار تنگی نفس میشوید. وضعیت شما با درمان به موقع برای این بیماری و علت زمینهای آن بهتر میشود.
علائم ادم ریوی
به هنگام ادم ریوی، بدن سعی میکند برای گرفتن اکسیژن تقلا کند. این به علت مقدار جریان در حال افزایش در حال ریههاست که از حرکت اکسیژن درون جریان خون پیشگیری میکند. علائم ممکن است در ادامه بدتر شود تا زمانی که درمان انجام شود.
علائم بستگی به نوع آن دارد.
ادم ریوی طولانی مدت
علائم ادم ریوی طولانی مدت شامل موارد زیر هستند:
- تنگی نفس به هنگام فعالیت فیزیکی
- مشکل در تنفس به هنگام دراز کشیدن
- خس خس
- بیدار شدن موقع شب با احساس تنگی نفس که به هنگام نشستن از بین میرود
- کاهش وزن سریع در پاها
- تورم در بخش پایینی بدن
- خستگی
ادم ریوی ناشی از ارتفاع
ادم ریوی بخاطر بیماری ارتفاع یا کمبود اکسیژن در هوا، علائمی دارد که در زیر بیان میشود:
- سردرد
- تنفس سریع و نامنظم
- تنگی نفس پس از فعالیت و به هنگام استراحت
- سرفه
- تب
- مشکل راه رفتن در سربالایی و سطوح مسطح
اگر علائم شما بدتر شدند با اورژانس تماس بگیرید. نباید خودتان رانندگی کنید.
چه موقع نیازمند فوریتهای پزشکی است؟
اگر دچار هر یک از این علائم شدید، با اورژانس تماس بگیرید:
- مشکلات شدید تنفسی، تنگی نفس شبیه خفگی یا غرق شدن
- قادر نبودن تنفس
- اضطراب مربوط به مشکلات تنفسی
- سرفهای که یک مخاط و خلط صورتی تولید میکند
- درد قفسه سینه
- ضربان نامنظم و سریع
- آبی یا خاکستری شدن پوست
- عرق کردن همراه با مشکلات تنفسی
علائم ادم ریوی حاد ممکن است موارد بالا باشد. ادم ریوی حاد ناگهانی بوجود میآید. اگر این بیماری درمان نشود، مایع در ریههای شما جمع شده باعث غرق شدن آنها در مایع میشود.
علتهای ادم ریوی
نارسایی احتقانی قلب
شایعترین علت ادم ریوی نارسایی احتقانی قلب (CHF) است. نارسایی قلب موقعی است که قلب نتواند خون را به طور مناسبی در بدن پمپاژ کند. این وضعیت یک فشار برگشتی در مویرگهای ریه ایجاد میکند که موجب نشت مایع از مویرگهای خونی میشود.
در بدن سالم ریهها اکسیژن را از هوایی که تنفس میکنید میگیرند و آن را به جریان خون میفرستند. اما وقتی ریهها با مایع پر میشود، نمیتوانند اکسیژن را به جریان خون بدهند. این باعث میشود بقیه بدن از اکسیژن محروم شوند.
علتهای بهداشتی دیگر
علل شایع دیگر که میتوانند موجب ادم ریوی شوند عبارتند از:
- حمله قلبی یا بیماری قلبی دیگر
- نشت، باریک شدن یا صدمه با دریچههای قلب
- فشار خون بالای ناگهانی
- پنومونی
- نارسایی کلیه
- صدمه به ریه ایجاد شده بوسیله عفونت شدید
- عفونت شدید خون یا مسموم شدن خون ایجاد شده بوسیله عفونت
عوامل خارجی
بعضی از عوامل خارجی نیز میتوانند فشار اضافی بر قلب و ریهها وارد آورند و موجب ادم ریوی شوند. عوامل خارجی موارد زیر هستند:
- ارتفاعات بالا
- مصرف مواد مخدر یا مصرف زیاد دارو
- صدمه ریه ایجاد شده بوسیله استنشاق سموم
- ترومای شدید
- آسیب جدی
- غرق شدن
عوامل خطر ادم ریوی
افراد مبتلا به مشکلات یا نارسایی قلبی بیشتر در معرض خطر هستند. عوامل دیگری که ممکن است شخص را در معرض خطر قرار دهند عبارتند از:
- سابقه ادم ریوی
- سابقه بیماری ریه همانند سل و یا اختلال ریوی انسدادی مزمن (COPD)
- اختلالات عروقی یا خونی
تشخیص ادم ریوی
پزشک شما به مایعات داخل ریه یا علائم ایجاد شده بوسیله وجود آن توجه خواهد کرد. ابتدا یک معاینه جسمی عادی انجام میدهد و با گوشی پزشکی به ریههای شما گوش میدهد تا یکی از موارد زیر را متوجه شود:
- افزایش ضربان قلب
- تنفس سریع
- صدای نابهنجار از ریه شما
- صداهای غیر طبیعی قلب
پزشک شما ممکن است برای تجمع مایعات به گردن، پاها و شکم برای ورم توجه کند و اگر پوست آبی یا رنگ پریده باشد. پزشک در مورد علائم با شما بحث خواهد کرد و در مورد سابقه پزشکی شما خواهد پرسید. اگر مطمئن شوند که ریههای شما آب آوردهاند، آزمایشهای دیگری را تجویز خواهد کرد.
نمونههایی از آزمایشات استفاده شده در تشخیص ادم ریوی عبارتند از:
- آزمایش خون کامل (CBC)
- اکوی قلب برای بررسی فعالیت غیر طبیعی قلب
- عکس اشعه ایکس برای دیدن مایع
- آزمایش خون برای بررسی میزان اکسیژن
- نوار قلب برای بررسی مشکلات ریتم قلب یا علائم حمله قلبی
درمان ادم ریوی
ادم ریوی یک عارضه جدی است که باید سریع درمان شود. دادن اکسیژن همیشه نخستین مرحله برای این درمان است. تیم درمانی به شما کمک میکند که ۱۰۰ درصد اکسیژن را از طریق ماسک اکسیژن، کانول بینی یا ماسک فشار مثبت دریافت کنید.
پزشک شما نیز علت ادم ریوی را تشخیص داده و درمان مناسب را برای علت زمینهای تجویز خواهد کرد. بسته به نوع بیماری و علت ادم ریوی، پزشکتان نیز ممکن است این موارد را انجام دهد:
- کاهندههای پیش بار: اینها به کاهش فشار از مایع در حال جریان در قلب و ریهها کمک میکنند. دیورتیکها نیز این فشار را بوسیله ادرار کاهش میدهنده که مایع را از بین میبرد.
- کاهش دهندههای پس از بار: این داروها رگهای خونی شما را گشاد میکند و فشار را از روی قلب شما بر میدارد.
- داروهای قلب: این داروها نبض شما را کنترل میکند، فشار خون بالا را کاهش میدهد و فشار در سرخرگها و سیاهرگها کاهش میدهد.
- مورفین: این ماده مخدر برای رفع اضطراب و تنگی نفس استفاده میشود. اما پزشکان در حال حاضر از مورفتن به خاطر خطراتش کمتر استفاده میکنند.
در موارد شدید، افراد مبتلا به ادم ریوی ممکن است نیازمند مراقبت شدید باشند. بعضی از موارد ادم ریوی ممکن است نیازمند درمان برای کمک به تنفس هستند. یک دستگاه تحت فشار اکسیژن تحویل میدهد تا به دریافت هوای بیشتر داخل ریهها کمک کند. گاهی اوقات این را میتوان با یک ماسک یا کانولا انجام داد که فشار هوایی مثبت ممتد (CPAP) نام دارد. ممکن است پزشک یک لوله تنفسی یا لوله گلو داخل گلو قرار داده و از یک دستگاه ونتیلاتور استفاده میکند.
پیشگیری از ادم ریوی
هیچ راهی برای پیشگیری کامل از ادم ریوی وجود ندارد. آنهایی که در معرض خطر در صورت ابتلا به علائم اختلال باید به درمان باشند. بهترین راه برای پیشگیری از ادم ریوی انجام مراقبت مناسب است:
- زدن واکسن پنومونی
- زدن واکسن آنفولانزا، بخصوص اگر مشکلات قلبی دارید یا مسن هستید
- ادامه استفاده از دیورتیکها پس از ادم ریوی برای پیشگیری از عود مجدد
شما میتوانید علت نارسایی قلب را که شایعترین علت ادم ریوی است با روشهای زیر کاهش دهید:
- مراجعه مرتب به پزشک
- نکشیدن سیگار یا استفاده نکردن از داروهای مخدر
- ورزش منظم
- خوردن غذاهای سالم
- نگه داشتن وزن در حالت نرمال
چشم انداز درمان ادم ریوی
دور نمای درمان ادم ریوی بستگی به شدت آن دارد. اگر مورد متوسط دارید و درمان سریع دریافت کنید، اغلب اوقات بهبود کامل خواهید داشت. موارد شدید میتواند در صورت تاخیر درمان، کشنده باشد.
بنابراین مراجعه مکرر به پزشکتان را فراموش نکنید و در صورتی که هر یک از علائم گفته شده را داشتید، فورا به دنبال کمک درمانی باشید.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منبع: healthline