احساس خستگی در افراد مسن دلایل مختلفی دارد. از طرفی با نزدیک شدن به سنین پیری انرژی طبیعی بدن رو به افول می‌رود و ممکن است احساس خستگی افراد مسن را به حساب افزایش سن آن‌ها بگذاریم و از دلایل اصلی آن دور شویم. بنابراین لازم است از دلایل احتمالی این مسأله آگاهی‌های لازم را داشته باشیم تا خستگی طبیعی را از خستگی غیرطبیعی بازشناسیم و به افراد مسن کمک کنیم در ادامه‌ی زندگی خود نیز با انرژی بیشتری پیش روند.
ما برای کسب اطلاعات صحیح و معتبر در این زمینه به سایت «موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH)» مراجعه کرده و مقاله حاضر را ترجمه کرده‌ایم. فهرست مطالب ارائه‌شده به صورت زیر است:
- مقدمه
- برخی از بیماری‌هایی که باعث ایجاد احساس خستگی می‌شوند
- آیا احساسات می‌توانند باعث خستگی شوند؟
- چه چیز دیگری باعث خستگی می‌شود؟
- چگونه می‌توانیم احساس خستگی را کمتر کنیم؟
- چه موقع باید برای خستگی به پزشک مراجعه کنیم؟
Photo by Kampus Production from Pexels
مقدمه
ابتدا به داستان کوتاه زیر توجه کنید:
دن به همسرش، لیانگ، گفت: “بهتر است زودتر بلند شوی، نوه‌ها یک ساعت دیگر برای ناهار اینجا خواهند بود.”
لیانگ گفت: ” نمی‌دانم چه مشکلی وجود دارد. خیلی احساس خستگی میکنم. حتی مطمئن نیستم که بتوانم از رختخوابم بلند شوم. به نظر می رسد که اصلاً انرژی ندارم – حتی برای خانواده‌ام.”
همه افراد گاهی اوقات احساس خستگی می‌کنند. اما، بعد از یک خواب خوب شبانه، اکثر مردم احساس سرحال بودن و آماده بودن برای روبرو شدن با یک روز جدید را دارند. اگر شما هم مانند لیانگ هفته‌ها همچنان احساس خستگی می‌کنید، وقت آن است که به پزشک خود مراجعه کنید. او ممکن است بتواند به شما کمک کند تا بفهمید چه چیزی باعث خستگی‌تان شده است. در حقیقت، حتی ممکن است پزشک به شما پیشنهاد دهد که برای رفع خستگی، فعالیت بیشتری داشته باشید، زیرا ورزش می‌تواند خستگی را کاهش دهد و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
برخی از بیماری‌هایی که باعث ایجاد احساس خستگی می‌شوند
گاهی اوقات، خستگی می‌تواند اولین علامت بیماری در بدن شما باشد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید – یک وضعیت دردناک که مفاصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد – اغلب از خستگی شکایت دارند. افراد مبتلا به سرطان نیز ممکن است در جریان بیماری، درمان‌ها یا هر دو احساس خستگی داشته باشند.
بسیاری از بیماری‌ها و معالجات پزشکی می‌توانند بر خستگی بیفزایند. مانند:
- مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی، آنتی‌هیستامین‌ها و داروهای تهوع و درد
- انجام درمان‌های پزشکی، مانند شیمی‌درمانی و پرتودرمانی، یا در زمان بهبودی از جراحی‌های بزرگ
- عفونت‌ها
- بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های کبدی، بیماری تیروئید و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
- درد و بیماری‌های درمان نشده مانند فیبرومیالژیا (fibromyalgia )
- کم‌خونی
- آپنه (apnea ) خواب و سایر اختلالات خواب
بنابراین مدیریت این مشکلات سلامتی ممکن است باعث از بین رفتن خستگی شود. در این خصوص با پزشک‌تان مشورت کنید.
علائم COVID-19 و خستگی
علائم COVID-19 شامل تنگی نفس، سردرد و خستگی است. اگر هر یک از این علائم یا علائم دیگر این بیماری را دارید، بلافاصله با مراکز پزشکی مربوطه تماس بگیرید.
آیا احساسات نیز می‌توانند باعث ایجاد احساس خستگی شوند؟
آیا از آینده می‌ترسید؟ آیا نگران سلامتی خود و اینکه چه کسی از شما مراقبت خواهد کرد هستید؟ آیا می‌ترسید که دیگر نیازی به شما نباشد؟ فشارهای عاطفی مانند اینها می‌تواند بر انرژی شما تأثیر بگذارد. درواقع خستگی می‌تواند به بسیاری از شرایط روحی و عاطفی مرتبط باشد، از جمله:
- اضطراب
- افسردگی
- غم از دست دادن خانواده یا دوستان
- استرس ناشی از مشکلات مالی یا شخصی
- احساس اینکه دیگر نمی‌توانید زندگی خود را کنترل کنید
کم‌خوابی نیز می‌تواند در خستگی موثر باشد. فعالیت بدنی منظم می‌تواند خواب شما را بهبود بخشد. همچنین باعث بهبود احساس افسردگی و استرس شده و خلق‌وخو و سلامتی شما را نیز بهبود می‌دهد. یوگا، مدیتیشن یا رفتاردرمانی شناختی نیز می‌توانند به شما کمک کنند تا احساس خستگی کمتری داشته باشید. اگر سلامتی ذهنی شما روی خواب‌تان تأثیر می‌گذارد یا شما را خسته می‌کند این موارد را حتماً با پزشک خود در میان بگذارید.
چه چیزهای دیگری باعث خستگی می‌شوند؟
برخی از عادت‌های زندگی می‌توانند در شما احساس خستگی ایجاد کنند. در ادامه به برخی از موارد که ممکن است انرژی شما را تخلیه کنند اشاره شده است:
دیر بیدار شدن: خواب خوب برای سرحال و با نشاط بودن بسیار مهم است. سعی کنید هر روز در یک ساعت مشخص بخوابید و در یک ساعت مشخص نیز بیدار شوید.
مصرف کافئین بیش از حد: نوشیدن نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند چای یا قهوه در اواخر روز می‌تواند باعث شود خواب خوبی نداشته باشید. مقدار کافئین مصرفی در طول روز را محدود کنید و از زمان عصر به بعد از مصرف آن خودداری کنید.
نوشیدن بیش از حد الکل: الکل نحوه تفکر و عملکرد شما را تغییر می دهد. همچنین ممکن است با برخی از داروهای شما نیز تداخل داشته باشد.
مصرف مواد غذایی فاقد ارزش غذایی: از غذاهای بی‌خاصیت مانند غذاهای سرخ‌شده و شیرینی‌ها که مواد مغذی کمی دارند و سرشار از چربی و قند هستند خودداری کنید. غذاهای مقوی و باارزش را انتخاب کنید تا انرژی لازم برای انجام کارهایی که دوست دارید را بدست آورید.
کم یا زیاد ورزش کردن: ورزش منظم می‌تواند سطح انرژی شما را افزایش دهد اما نباید در این کار زیاده‌روی کنید.
آیا روزمرگی و یکنواختی می‌تواند باعث خستگی شود؟
بی‌حوصلگی می‌تواند باعث ایجاد احساس خستگی در شما شود. شاید عجیب به نظر برسد اما واقعیت دارد. اگر در طول سال‌های کاری خود بسیار پرمشغله بودید، ممکن است درمورد اینکه زمان بازنشستگی وقت خود را چگونه صرف کنید احساس سردرگمی داشته باشید. ممکن است صبح که از خواب بیدار می‌شوید، روزهای طولانی‌ای را ببینید که هیچ برنامه‌ای برای پر کردن آن ندارید. نباید اجازه دهید چنین شرایطی ایجاد شود.
انجام فعالیت‌های اجتماعی و تولیدی که از آن‌ها لذت می‌برید، مانند فعالیت‌های داوطلبانه در جامعه به حفظ حس خوب در شما کمک می‌کند. به فعالیت‌هایی که مورد علاقه شماست و به مهارت‌ها یا دانشی که می‌توانید ارائه دهید، فکر کنید و به دنبال مکان‌هایی برای ارائه آن‌ها باشید.
چگونه می‌توانیم احساس خستگی را کمتر کنیم؟
برخی از تغییرات وجود دارند که اگر در سبک زندگی شما اعمال شوند باعث می‌شوند احساس خستگی کمتری را تجربه کنید. در ادامه چند پیشنهاد در این باره آورده شده است:
- یک دفترچه یادداشت با موضوع خستگی داشته باشید تا بتوانید اطلاعات لازم را بدست آورید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا الگوهایی را پیدا کنید که در طول روز باعث می‌شوند اساس خستگی بیشتر یا کمتری را تجربه کنید.
- به طور منظم تحرک داشته باشید و ورزش کنید. تقریباً همه افراد، در هر سنی، می‌توانند نوعی از فعالیت بدنی را انجام دهند. اگر درمورد شروع یک برنامه ورزشی نگرانی دارید، از پزشک خود بپرسید آیا فعالیت‌هایی وجود دارند که باید از آن‌ها اجتناب کنید. ورزش متوسط می‌تواند اشتها، انرژی و نگرش شما را بهبود بخشد. تحقیقات نشان داده است تمریناتی که ترکیبی از تعادل و تنفس هستند مانند تای‌چی یا یوگا می‌تواند سطح انرژی افراد را بهبود دهد.
- سعی کنید از چرت‌های طولانی (بیش از ۳۰ دقیقه) در اواخر روز خودداری کنید. چرت‌های طولانی باعث ایجاد احساس خمودگی و سستی در شما شده و خوابیدن در طول شب را نیز مختل و دشوارتر خواهند کرد.
- سیگار نکشید. سیگار کشیدن با بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات مانند سرطان، بیماری‌های قلبی و مشکلات تنفسی مرتبط است و این بیماری‌ها می‌توانند انرژی شما را تخلیه کند.
- اگر مشغلله‌های زیادی دارید از اطرافیانتان کمک بگیرید. بعضی از افراد کارهای زیادی را انجام می‌دهند که فقط فکر کردن درمورد برنامه آن‌ها می‌تواند باعث ایجاد احساس خستگی شود. کار کردن به همراه دیگران می‌تواند باعث پیشرفت سریعتر کارها و سرگرم‌کننده بودن فرآیند آن‌ها شود.
چه موقع برای خستگی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر چندین هفته به صورت مداوم احساس خستگی دارید و خستگی‌تان بهبود پیدا نمی‌کند، احتمالا وقت آن فرا رسیده است که با پزشک خود تماس بگیرید. او سوالاتی درمورد خواب، فعالیت‌های روزمره، اشتها و ورزش از شما خواهد پرسید و به احتمال زیاد پس از معاینه فیزیکی، آزمایش‌هایی را برای شما خواهد نوشت.
درمان شما براساس سابقه سلامتی شما و نتایج آزمایشات خواهد بود. پزشک شما ممکن است داروهایی را برای بهبود مشکلات اساسی سلامتی مانند کم‌خونی یا اختلالات مربوط به غده تیروئید تجویز کند و احتمالاً به شما پیشنهاد می‌کند که یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید، فعالیت روزانه‌تان را بیشتر کنید و یک برنامه ورزشی را شروع کنید.
سندرم خستگی مزمن چیست؟
سندرم خستگی مزمن یا CFS ( مخفف Chronic fatigue syndrome ) که به آنسفالومیلیت مایالژیک (myalgic encephalomyelitis ) نیز معروف است، بیماری‌ای است که در آن خستگی شش ماه یا بیشتر طول می‌کشد و به بیماری‌ها یا شرایط دیگر ارتباط ندارد. افراد مبتلا به CFS علائمی را تجربه می‌کنند که در آن‌ها انجام کارهای روزمره مانند لباس پوشیدن یا استحمام دشوار می‌شود. علایم این سندروم علاوه‌بر خستگی شدید که با استراحت بهتر نمی‌شود، می‌تواند شامل مشکلات خواب، حافظه و تمرکز، درد، سرگیجه، گلودرد و غدد لنفاوی حساس باشد.
امیدواریم این مقاله اطلاعات مفید و لازم را ارائه داده باشد و در پایان خواهشمندیم نظرات و تجربیات ارزشمندتان را در قسمت دیدگاه‌ها با ما و دیگران به اشتراک بگذارید 🙂
مقالات مرتبط:
خستگی آدرنال: بلایی که استرس بر سر جسم ما می‌آورد!
آیا بیخوابی ما گردن هرومون‌هایمان است؟
ما چگونه به بدنمان استرس وارد می‌کنیم؟
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز