ساز ویولون، یک ساز زهی چوبی است و کوچک ترین ساز در خانواده ی ویولون ها میباشد. البته ساز های کوچک تر از ویولون هم در این خانواده قرار داشتند (مانند ویولون کیت و پیکولو) اما در قرن اخیر دیگر از آن ها استفاده نمیشود. ساز ویولون معمولا دارای ۴ سیم است و با کشیدن آرشه(Bow) در امتداد سیم های آن نواخته میگردد؛ البته شیوه ی دیگری نیز در نواختن آن ها وجود دارد و آن، ضربه زدن به سیم ها توسط انگشتان دست است که به پیتسیکاتو (pizzicato) معروف است. ویولون، سازی است که در سبک های مختلفی از موسیقی کاربرد دارد. البته در موسیقی کلاسیک و سبک سنتی یا محلی غربی رواج بیشتری دارد. از انواع ویولون های الکتریکی هم در سبک راک استفاده میشود. انتخاب ساز ویولون الکتریکی در سبک راک صدای همگون تری با دیگر اجزاء این سبک دارد. ساز ویولون، در بسیاری از کشور های غیر غربی نیز نواخته میشود؛ برای مثال میتوان به موسیقی در هندوستان و ایران اشاره نمود. گاهی اوقات، به خصوص در موسیقی ایرلندی، به ویولون فیدل (Fiddle) گفته میشود و در واقع نام دیگر آن است.
خاستگاه ساز ویولون
ساز ویولون برای اولین بار در قرن ۱۶ ام و در کشور ایتالیا شناخته شد و سپس با تغییراتی، در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی، استفاده گردید. در قرن ۱۶ تا ۱۸ میلادی، ویولون های ساخته شده توسط استرادیواری، گوارنری و آماتی ارزش بیشتری داشتند. البته تعداد زیادی از سازها با کیفیت عالی، توسط سازندگان گمنامی ساخته شدند که هیچ گاه اسمی از ان ها برده نشد.
ساخت ساز ویولون
به افرادی که سازنده ی ویولون هستند، در زبان انگلیسی لوثیِر(Luthier) نیز اطلاق میشود. قسمت های مختلف ویولون، از انواع مختلفی از چوب ساخته میشود. البته لازم است گفته شود که ویولون الکتریکی، از جنس چوب نمیباشد؛ (به دلیل این که صدای آن ها وابسته به مشخصه های آکوستیک ویژه نیست.) سیم های ویولون نیز از جنس فولاد، پرلون، انواع سیم های مصنوعی و ترکیبی است. این سیم ها در ابتدا از روده ساخته میشدند (معمولا روده ی گاو). به طوری که برای آماده کردن این نوع سیم ها، روده ی گاو را میکشیدند، خشک میکردند و در نهایت میپیچاندند تا سیم ویولون حاصل شود. در سال های آغازین قرن بیستم میلادی، جنس سیم های ساز ویولون از روده، نقره، آلومینیم و یا فولاد بود. البته اخیرا دیگر از روده برای ساخت سیم ویولون استفاده نمیشود؛ اما بعضی از نوازندگان، به ویژه در اجراهای تاریخی، برای این که صدای خاصی از ویولون خود درآورند، از روده استفاده مینمایند. سیم های ویولون، عمر محدودی دارند و نوازندگان معمولا پس از مدتی، که سیم ها کارکرد اولیه ی خود را ندارند، آن ها را عوض میکنند. سیم ها ممکن است در اثر کشیدگی پاره شوند و یا این که با وجود این که ظاهرا خوب به نظر میرسند، اما نتوانند صدایی به همان درخشندگی و کیفیت سابق را داشته باشند.
ساز ویولون و اندازه های مختلف آن
ویولون هایی با اندازه ی نرمال، دارای سایز ۴⁄۴ هستند و در سایر اندازه های فرعی نیز، مانند ۷⁄۸, ۳⁄۴, ۱⁄۲, ۱⁄۴, ۱⁄۸, ۱⁄۱۰, ۱⁄۱۶, ۱⁄۳۲ , ۱⁄۶۴ ساخته میشوند. این اندازه های کوچک تر، برای استفاده ی کودکان و کسانی که از جسم کوچکی برخوردار هستند ساخته میگردد.
منبع: Wikipedia
- ترجمه ی اختصاصی مجلهی قرمز در مورد مقدمات ساز ویولون، که هر هنرجو در ابتدای کار خود باید بداند.
- اگر در خصوص آشنایی با ساز ویولون، پیشنهاد، انتقاد و یا سوالی دارید، در قسمت نظرات با ما مطرح کنید.