اگر شما جزو آن دسته از کسانی هستید که محصولات تازه را بلافاصله در سطل آشغل میریزید باید بدانید که بسیاری از این مواد دور ریز غذایی حاوی مواد مغذی بسیاری هستند که شما علاوه بر از دست دادن این مواد و خواص مفید آنها، پولتان را نیز هدر دادهاید.
پوست مرکبات ماده غذایی دور ریز معمول 
احتمالا لیموترش را روی ماهی فشرده و سپس پوست آن را دور میریزید. اما این ماده دور ریز غذایی به گفته دکتر لورن پوپک از گروه پزشکی سلامت اورلاندو، چندین ماده مغذی مفید در درون خود پنهان کرده است. شما میتوانید ۳ گرم فیبر را در ۲ قاشق پوست لیمو ترش، ۵ برابر ویتامین C بیشتر در پوست نسبت به گوشت آن، و ویتامینها و مواد معدنی دیگر از جمله ریبوفلاوین، تیامین، نیاسین، فولات، ویتامین B6، ویتامین B5، ویتامین A، کلسیم، آهن، پتاسیم، روی و منیزیم را انتظار داشته باشید. استفاده های مفید از پوست لیمو برای طعم دادن به اغلب غذاها: ترکیب با سس روغنی یا ماریناد، ریختن قطعات پوست لیمو در اسموتیها، رنده کردن و پاشیدن بر روی لوبیا سبز، مخلوط کردن با ماست یا پنیر، مخلوط کردن با اوتمیل، غلات یا خمیر مافین، یا افزودن به قهوه و چای. فقط محدود به فواید پوست لیمو نشوید: از پرتقال، لیمو سنگی و حتی گریپ فروت برای مقداری طعم اسیدی بدون کالری استفاده کنید. من از پوست پرتقال در عوض وانیل در اغلب کیکها و نانها بخصوص نان کشمشی استفاده میکنم. استفاده از خلال پرتقال نیز در اغلب غذاهای ایرانی مرسوم است که علاوه بر رنگی زیبا، طعمی دلپذیر به پلوهای شما میدهد.
پوست سیب دور ریز غذایی پر خاصیت
پوست سیب معمولا به هنگام پختن اول از همه برداشته میشود با این حال این پوست واقعا کمی مواد مغذی بیشتر نسبت به گوشت دارد. غنی از فیبر نامحلول، فیبر محلول و ویتامین C، این مواد مغذی که به عنوان مواد دور ریز غذایی اغلب دور ریخته میشوند برای تمیز کردن سیستم گوارش، حذف سموم و مواد زائد بدن بسیار مفید هستند. پوست همچنین غنی از کوئرستین است که یک ضد التهاب قوی است که میتواند التهاب بدن را کاهش دهد. در اکثر دستورهای غذایی گفته میشود که پوست سیب را جدا کنید اما شما ممکن است از نتیجه شگفت زده شوید.
پوست موز دیگر جزو مواد دور ریز غذایی نیست
اغلب ما پوست موز را خیلی راحت جدا کرده و موز را میخوریم بدون آنکه فکری در مورد پوست موز بکنیم. خب من به شما میگویم که این اشتباه است و اینکه چرا. دکتر پوپِک میگوید: موزها حاوی تریپتوفان هستند که هورمون شادی آور سروتونین را که به تنظیم خلق و خو و تکانههای عصبی ما کمک میکند را افزایش میدهد. چند روش خلاقانه برای استفاده از خواص پوست موز: پوست موزهای رسیدهتر نرمتر ، نازکتر و خوشمزه تر هستند. آنها را به مدت حداکثر ۱۰ دقیقه بجوشانید تا نرم شود. شما میتوانید آنها را به اسموتیها، سرخ کردنیها و یا سوپها اضافه کنید. یا میتوانید پوره کنید و به مافین یا خمیر کیک اضافه کنید. و میتوانید یک موزه را با پوست گریل کرده و یا در فر بپزید و برای استفاده درمانی از آن بهره ببرید.
چوب ذرت
هنگامی که چوب وسط ذرت در آب جوش فرو میرود، تبدیل به یک سوپ شیرین میشود که یک پایه ایدهآل برای سوپ ذرت و یا هر نوع سوپ سبزیجات تابستانی است. هنگامی که دانههای ذرت را از قسمت چوبی خود جدا کردید، قسمت چوبی را که در واقع اغلب دور ریز غذایی است به قابلمه منتقل کرده تا سوپ شما شیرین شود.
پوست هندوانه و دانههای آن
به احتمال زیاد شما نیز جزو هندوانه خورهای حرفهای هستید. دکتر پوپک میگوید: قسمت خوشمزه و قرمز درونی و یا آب هندوانه یک میان وعده نشاط آور را برای شما فراهم میآورد اما شما میتوانید برخی از مواد مغذی مفید را در پوست و دانههای آن نیز پیدا کنید. به جای دور ریختن آن، قسمت سفید داخل پوست را برش زده و از آن در آشپزی استفاده کنید. یک تحقیق منتشر شده در مجله جامعه تغذیه ورزشکاران تایید میکند این بخش حاوی اسید آمینه سیترولین است که به آرژینین تبدیل میشود که به ارتقا گردش خون، افزایش جریان خون، افزایش سلامت قلب، ارتقا سیستم ایمنی، بهبود میل جنسی و کاهش خستگی عضلانی میشود. علاوه بر این همچنین ویتامین C و B6 دارد که سیستم ایمنی را در وضعیت عالی نگه میدارد. پوست هندوانه را به همراه اسموتی در مخلوط کن بریزید، خرد کنید و به سالاد میوه، سالسا، چاتنی یا سالاد کلم اضافه کنید، همراه با هویج و سیب زمینی در سوپ مخلوط کنید یا به صورت ترشی در بیاورید. در مورد تخم هندوانه، شما میتوانید آن را در فر به صورت بو داده در بیاورید. روغن زیتون و نمک را روی آن ریخته، به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در فر برشته کنید. سپس روی سالاد بریزید یا به مواد مخلوط اضافه کنید.
پوست سیب زمینی
همیشه دستور دادهاید که پوست سیب زمینی را دور بریزید؟ شما میتوانید آنها از خواص پوست سیب زمینی بهره بگیرید و آنها را در خانه درست کنید؛ فقط با قطعه قطعه کردن آنها. قبل از پوست کندن سیب زمینی (هر نوع سیب زمینی از جمله سیب زمینی شیرین)، پوستهها را به خوبی بسابید و هر گونه جوانه و یا لکه را بردارید. آنها را در یک سینی چرب شده با روغن نارگیل یا روغن زیتون و در فر داغ کباب کرده، سپس با نمک طعم دار کنید. شما میتوانید پوستها را در کنار تخم مرغ به عنوان جایگزین پوره سیب زمینی برای هر وعده و یا به عنوان یک غذای همراه سیب زمینی مانند سوپ سیب زمینی سرو کنید.
ساقههای بروکلی 
احتمالا شما برای خوردن کلم بروکلی از سر آن استفاده میکنید اما ساقههای آن را فراموش نکنید. دکتر پوپِک میگوید ساقه حاوی سولفورفان یک آنتی اکسیدان فیتوشیمیایی است که دارای خواص ضد التهابی، محافظت از سلولها از آسیب به DNA، غیر فعال کردن مواد سرطان زا و مهار تشکیل سلولهای تومور است. برخی از موارد برای پخت و پز ساقه بروکلی: ساقهها را پوست کنده، خرد یا رنده کنید و به صورت خام همراه با سالاد یا دیپ مصرف کنید. اگر اهل خوردن سبزیجات خام نیستید میتوانید آنها را به صورت پخته مصرف کنید. آنها را بخار پز، کباب یا سرخ کنید. به سوپ اضافه کنید یا پوره کرده در سس پستو، حمص یا غذای بچه بریزید.
مرکز آناناس
وقتی که دور تا دور هسته یک آناناس را برش میزنید، قسمتهای برش یافته را مصرف کرده و وسط آن را در سطل زباله میاندازید. دیگر این کار را نکنید! شما میتوانید از میانه آناناس برای انواع دستورالعملها استفاده کنید و این بخش حاوی مقادیر زیادی ویتامین و مواد معدنی مخفی شده است. دکتر پوپک میگوید: آناناس حاوی بروملائین یک آنزیم هضم کننده پروتئین است، دارای خواص ضد التهابی است میتواند التهاب بینی و سینوس را تقلیل داده و میتواند آرتروز و درد عضلانی را کاهش دهد. دکتر پوپِک میگوید: علاوه بر این دارای خواص ضد انعقادی است، به این معنی که فیبرین پروتئین لخته کننده خون را برای یک اثر بالقوه مبارزه با سرطان کاهش میدهد. برای استفاده از وسط آناناس: آن را ریز ریز کرده و به سالاد میوه، سالاد کلم، ترشی یا سالسا اضافه کنید، همراه با مواد اسموتی در مخلوط کن بریزید، به شکل مکعبهایی برش بزنید و برای استفادههای بعدی برش بزنید و یا خیلی راحت به آب یا چای اضافه کنید و یا حتی به ما الشعیر اضافه کنید. شما همچنین می توانید آن را به قطعات کوچک خرد کرده، به روغن زیتون آغشته کرده و برشته یا سرخ کنید، سپس این را به ماست یونانی خود را برای یک دسر صبحانه بیفزایید یا از آن به عنوان یک ماریناد غذای دریایی اضافه کنید.
پوست پیاز را به عنوان ماده دور ریز غذایی در سطل زباله نریزید
هنگامی که یک پیاز را پوست میگیرید، پوست آن را روی قسمت گلبرگ آن نگه دارید. دکتر پوپک می گوید: در پوست پیاز، مقدار بالایی از کوئرستین، فلاونوئید، پلی فنول از نوع فیتو توپنت است که برای مبارزه با التهاب، کاهش فشار خون، جلوگیری از پلاک شریان و حفظ قلب سالم مفید است. پیازهای قرمز حاوی کوئرستین بیشتری نسبت به نمونه زرد خود هستند. کل پیاز را به داخل سوپ، آب گوشت، چیلی یا سس اضافه کنید سپس پوستها را قبل از خوردن دور بریزید. یکی از استفادههای مفید و دارویی از این ماده دور ریز غذایی برای تسریع قاعدگی است. به این ترتیب است که مقداری از پوست پیاز را شسته و در یک لیوان ریخته، روی آن آب جوش بریزید، سپس روی ظرف را گذاشته، اجازه دهید دم کند. میتوانید مقداری نبات به آن اضافه کنید تا مزه بهتری داشته باشد. هشدار: استفاده از این دم کرده در دوران بارداری اکیدا ممنوع است چون باعث سقط جنین میشود.
پوست خیار
پوست تیره خیار اغلب از خیار جدا شده و به عنوان دور ریز غذایی در سطل آشغال ریخته میشود اما مثل سایرین مواد مغذی پوست بیش از گوشت خیار است. پوست خیار حاوی ویتامین K است که از سلامت استخوانها و لخته شدن خون سالم حمایت میکند. در صورت استفاده از پوست، خیار را خیلی خوب بشویید زیرا اغلب سطح آن با یک موم پوشیده شده است تا از تخریب آن در طول حمل و نقل جلوگیری شود. آن را به اسموتیهای خود اضافه کنید و یا به صورت سوپ سرد مصرف کنید.
برگهای کرفس
ممکن است متوجه نشوید اما ساقه های کرفس برگهایی دارند و شما باید از آنها به هنگام پخت و پز استفاده کنید. دکتر ایلیس شاپیرو این برگها غنی از منیزیم، کلسیم و ویتامین C هستند و شما میتوانید برگهای کرفس را در سالاد، به عنوان بخشی از سبزیجات و یا تزئین آن استفاده کنید. دکتر شاپیرو گفت: فقط برگهای ساقهها را انتخاب کنید، آنها را در یک حوله کاغذی مرطوب و سپس داخل کیسه زیپ لاک بگذارید. شما همچنین میتوانید از آنها در سالاد نخود با پیاز پوست کنده و سس ماریناد استفاده کنید.
ساقه چارد سوئیسی
دکتر شاپیرو میگوید فقط برگها را نخورید، بلکه ساقهها نیز بسیار مهم هستند، همچنین تولید کننده ارزش غذایی واقعی هستند. چون سرشار از گلوتامین هستند، میتوانند سیستم ایمنی بدن را بهبود بخشند. همچنین به عنوان یک سبزی دارای برگ سبز حاوی آهن و فیبر نیز هستند. شاپیرو پیشنهاد میکند که ساقههای چارد را در فر از پیش گرم شده با حرارت ۳۷۵ درجه فارنهایت کباب کنید. شستشوی ساقهها و سپس خشک کردن آنها را تمیز میکند. سپس یک تا دو قاشق چایخوری روغن زیتون کف ظرف مورد نظر بریزید و ساقهها را در کف ظرف به صورت یک لایه منفرد بریزید و با نمک مخلوط کنید. ظرف را با فویل بپوشانید و در فر بگذارید و به مدت ۱۰ دقیقه بگذارید تا بماند، سپس فویل را بردارید. پختن را برای ۲۰ دقیقه دیگر ادامه دهید تا زمانی که ساقهها نرم شوند و شروع به قهوهای شدن کنند.
پوست کیوی
اگر تاکنون هرگز به اینکه میتوانید کیوی را همچون یک هلو مصرف کنید، بهتر است در مورد آن اندکی فکر کنید. این پوست خوراکی است و در واقع، حقیقتا برای شما خوب است. دکتر کلی جونز گفت: پوست کیوی همچون پوست مرکبات حاوی ویتامین C است و در واقع، فیبر آن نسبت به بقیه میوهها بالاتر است. البته آن پوست خشن و کرک دار مطلوب همه نیست بنابراین اگر مزه آن را دوست ندارید، سعی کنید که آن را به صورت کامل در اسموتیها استفاده کنید تا مزه پوست را بپوشاند.
شما انواع استفاده از مواد دور ریز غذایی را یاد گرفتید. من حدس می زنم شما نیز موادی را می شناسید که اغلب دور ریخته می شوند در حالی که خواص بسیاری دارند، در صورتی که در این مورد تجربه ای دارید با ما در میان بگذارید.
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط گروه سلامت و تغذیه مجله قرمز
منبع : ریدرز دایجست