زونا یک بیماری است که به وسیله یک عامل ویروسی به وجود میآید. تقریباً ۱ نفر از هر ۳ نفر در آمریکا در طول عمر خود مبتلا به زونا که همچنین به عنوان زوستر یا هرپس زوستر شناخته شده، مبتلا میشوند. برآورد میشود که ۱ میلیون نفر مبتلای به این بیماری هر سال در این کشور وجود دارد. هر کسی که از آبله مرغان بهبود مییابد؛ حتی کودکان میتوانند دچار زونا شود. با این حال خطر ابتلا به زونا وقتی افزایش می یابدکه شما مسنتر باشید. در حدود نیمی از موارد این بیماری در مردان و زنان ۶۰ ساله یا مسنتر رخ میدهد.
• دریافت داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند استروئیدها و داروهایی که پس از پیوند اعضا داده میشود.
عامل بیماری
بیماری زونا که توسط ویروس واریسلا زوستر (VZV)، که همان ویروسی است که باعث پیدایش آبله مرغان است، ایجاد میشود. پس از یک فرد که از آبله مرغان بهبود، ویروس به صورت خفته (غیر فعال) در بدن او باقی میماند. به دلایلی که به طور کامل شناخته شده نیست، این ویروس میتواند سالها بعد دوباره فعال شده و باعث ایجاد بیماری زونا شود. این بیماری توسط ویروسی که باعث ایجاد تبخال تناسلی (که یک بیماری مسری جنسی است) میشود، ایجاد نمیشود.
علائم و نشانههای بیماری زونا
زونا یک راش(جوش) دردناک است که در یک طرف صورت یا بدن گسترش مییابد. این بثورات به شکل تاول هستند که به طور معمول زخم با بیش از ۷ تا ۱۰ روز عمر هستند و در ۲ تا ۴ هفته پاک میشوند.
قبل از بروز بثورات، مردم اغلب دچار درد، خارش، یا احساس سوزن سوزن شدن در منطقه که در آن بثورات بروز پیدا میکند، خواهند شد. این مورد ممکن است در هر نقطهای از بدن از ۱ تا ۵ روزقبل از بروز بثورات اتفاق بیافتد.
اغلب، راش در یک نوار تنها در اطراف دو سمت چپ یا سمت راست بدن رخ میدهد. در موارد دیگر، راش در یک طرف صورت رخ می دهد. در موارد نادر (معمولاً در میان افراد با سیستم ایمنی ضعیف شده)، بثورات ممکن است گستردهتر و شبیه به یک راش متعلق به آبله مرغان باشد. این بیماری میتواند چشم را تحت تأثیر قرار داده و علت از دست دادن بینایی در فرد مبتلای به این بیماری باشد.
سایر علائم این بیماری میتواند شامل
• تب
• سردرد
• لرز
• ناراحتی معده
این بیماری نمیتواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. با این حال، ویروسی که باعث ایجاد این بیماری میشود یعنی ویروس واریسلا زوستر، میتوان از یک فرد با زونای فعال به شخص دیگری که تا به حال هرگز مبتلای به آبله مرغان نبوده است، انتقال یابد. در چنین مواردی، فرد در معرض ویروس ممکن است دچار آبله مرغان، اما آنها به زونا مبتلا نمیشوند.
این ویروس از طریق تماس مستقیم با مایع تاول راش ناشی از عامل بیماری گسترش مییابد.
وقتی فرد مبتلا به فرم فعال این بیماری است، میتواند این ویروس را جوش در فاز تاول است، پخش کند. یک فرد، قبل ازظاهر شدن تاول نمیتواند بیماری را سرایت دهد. هنگامی که بثورات پوستی بروز پیدا کرد، فرد دیگر باعث سرایت بیماری است.
زونا کمتر از آبله مرغان مسری است و خطرسراسیت بیماری از یک فرد مبتلا به بیماری، اگر بثورات پوستی فرد مبتلا پوشش داده شود، کم است.
اگر شما مبتلای به این بیماری هستید
• راش را تحت پوشش نگه دارید.
• اجتناب از دست زدن یا خاراندن بثورات جلدی.
• دستان خود را برای جلوگیری از گسترش ویروس واریسلا زوستربشویید.
• تا راش پوستی شما فعال است اجتناب از تماس با:
– زنان باردار که هرگز به آبله مرغان مبتلا نشدهاند و یا واکسن آبله مرغان را دریافت نکردهاند؛
– نوزادان با وزن تولد پایین و یا نوزاد نارس؛
– افراد با سیستم ایمنی ضعیف شده، مانند افراد دریافت کننده داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و یا تحت درمان با شیمی درمانی، دریافت کنندگان پیوند عضو، و – افراد مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV).
عوارض
شایعترین عارضه ناشی از این بیماری، یک عارضه به نام نورالژی بعد از زونا (PHN) است. افراد مبتلا به PHN دچار درد شدید در مناطقی رادارند که آنها تا به حال در آنجا دچار راش شدهاند و حتی پس از از بین رفتن راش ادامه دارد. درد ناشی از PHN ممکن است شدید و ناتوان کننده باشد، اما معمولاً در چند هفته یا چند ماه در بسیاری از بیماران بهبود مییابد. برخی از افراد میتواند درد از PHN برای سالهای بسیاری داشته باشند. درافراد مسنتر، آنها بیشتر احتمال ابتلا به PHN را دارند، و درد ناشی از آن بیشتر احتمال دارد که شدید باشد. PHN به ندرت در میان افراد زیر ۴۰ سال رخ میدهد اما میتواند در تا یک سوم از افراد درمان نشده که ۶۰ سال سن و مسن تر هستند، رخ دهد. زونا ممکن است به عوارض جدی مربوط به چشم منجر شود. همچنین خیلی به ندرت، این بیماری می تواند به ذات الریه منجر شود، مشکلات، کوری، التهاب مغز (انسفالیت) یا مرگ از دیگر عوارض این بیماری هستند.
پیش گیری
تنها راه برای کاهش خطر ابتلا به زونا و بروز آن و در دراز مدت درد از نورالژی بعد از زونا (PHN) این است که افراد واکسینه شوند. CDC توصیه میکند که افراد ۶۰ سال و بالاتر یک دوز واکسن زونا را دریافت کنند. با پزشک و یا مراقبتهای بهداشتی خود اگر شما سوالی در مورد واکسن زونا دارید، مشورت کنید.
درمان
داروهای ضد ویروسی مختلفی مانند آسیکلوویر، valacyclovir و famciclovir برای درمان این بیماری در دسترس هستند. این داروها به کوتاه شدن طول و شدت بیماری کمک خواهد کرد. اما برای تأثیر گذاری این داروها، دریافت آنها باید در اسرع وقت پس از بروز بثورات شروع شود. افرادی که فکر میکنند ممکن است این بیماری را داشته باشند، باید به پزشک خود در اسرع وقت در مورد بحث در مورد گزینههای درمان مراجعه کنند. داروهای ضد درد ممکن است در کاهش درد ناشی از زونا کمک کند. کمپرس مرطوب، لوسیون کالامین و حمام کلوئیدی بلغور جو دوسر میتواند به کاهش مقداری از خارش کمک کند.
منبع: CDC
این مقاله توسط مجله قرمز به صورت اختصاصی، ترجمه شده است. در صورتی که این مطلب، برای شما مفید بود، لطفا نظرات، انتقادات و موضوعات مورد علاقه پیشنهادی خود را با ما به اشتراک بگذارید.