تومور فیلودس یک نوع تومور سینه است. تومورهای فیلودس در بافت پیوندی سینه به نام استروما رشد میکنند. این شامل بافت و رباطهایی است که اطراف مجاری شیر، رگهای خونی و عروق لنفاوی پستان را احاطه کردهاند. کمتر از ۱ درصد همه تومورهای سینه از این نوع هستند. ۲۵ درصد این نوع تومورها بدخیم یا سرطانی هستند.
تومور فیلودس چیست؟
فیلودس کلمهای یونانی ست که برای شکلهای برگ مانند به کار میروند. این نام از این جهت به کار میرود که تومورها وقتی رشد میکنند شکل برگ مانند دارند. حدود ۷۵ درصد تومورهای فیلودس سرطانی نیستند بنابراین به خارج از سینه منتشر نمیشوند. البته آنها میتوانند به سرعت رشد کنند. برخی از تومورهای فیلودس بین خوش خیم و سرطانی هستند. این نوع به عنوان مرزی نام برده میشوند. ممکن است فرد در هر سنی دچار یکی از این تومورها شود اما معمولا در زنانی که در دهه ۴۰ زندگی هستند، شایعتر است.
اگر کسی یک نوع مشکل ژنتیکی ارثی به نام سندرم لی فرومنی داشته باشد، به احتمال بیشتری دچار تومور فیلودس خواهد شد. پزشکان اغلب تومور فیلودس را با یک ضایعه رشدی شایعتر به نام فیبروآدونما اشتباه میگیرند. فیبروآدنوماها تودههای سفت ساخته شده از بافت پیوندی و بافت منشا گرفته از مجراهای سینه هستند. آنها سرطانی نیستند. تفاوت اصلی بین دو ضایعه آن است که تومور فیلودس سریعتر رشد میکند و در اواخر زندگی شروع میشود.
علل و علائم
علت تومور فیلودس ناشناخته است. ممکن است فقط با افزایش سن بیشتر بوجود آیند. چندین عامل ممکن است در علت رشد این تومورها دخالت داشته باشند از جمله:
- صدمه
- شیردهی
- بارداری
- افزایش سطح استروژن
تومورهای فیلودس به سرعت رشد میکنند. نخستین نشانه یک نوع توده زیر پوست است. توده موقع لمس صاف به نظر میرسد. پوست روی سینه ممکن است به رنگ قرمز درآید و گرم حس شود. تومور معمولا به حدی سریع رشد میکند که سرانجام آن را زیر پوست خواهید دید. اگر چه اکثر موارد تومور فیلودس سرطانی نیستند اما میتوانند رشد کنند و موجب درد شوند. اگر تومور در زیر پوست شکسته شود، ممکن است یک زخم باز قابل مشاهده روی پستان بوجود آید.
تشخیص تومور فیلودس
تومورهای فیلودس به سختی تشخیص داده میشوند. آنها اغلب شبیه به فیبروآدنوماهای خوش خیم هستند. ممکن است حین معاینه سینه متوجه یک توده شوید. اگر تودهای روی پستان یافتید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید چون این تومورها به سرعت رشد میکنند. پزشک یک سری تست انجام میدهد تا ثابت کند که تومور فیلودس است. ابتدا با معاینه بالینی سینه شروع میکنند. شکل و اندازه توده را بررسی میکنند. سپس یک یا چند تا از تستهای زیر را توصیه میکنند:
- ماموگرافی: وقتی پزشک چیزی را روی ماموگرافی یا سونوگرافی سینه مشاهده کند، به تومور فیلودس مشکوک میشود. این نوع تست تصاویری با جزئیات از توده را نشان میدهند. تومور فیلودس ظاهری گرد و بیضی دارد. ممکن است تکههای ریزی از کلسیم درون آن باشد.
- سونوگرافی: این نوع تست از امواج صوتی برای نشان دادن داخل بدن استفاده میکند. پزشک از این روش استفاده میکند تا ببیند توده کاملا مشخص و گرد است.
- نمونه برداری با سوزن: پزشک نمونه برداری با سوزن را روی تومور انجام میدهد تا تشخیص خود را ثابت کند. آنها یک نمونه کوچک از بافت را با سوزنی توخالی بر میدارند و آن را زیر میکروسکوپ قرار میدهند تا علائم سرطان را بررسی کنند.
- نمونه برداری با برش یا برداشتن توده: برای اکثر افراد باید از این روش تشخیصی استفاده شود. جراح کل توده را برداشته و بافت آن را بررسی میکند. این نوع نمونه برداری میتواند خوش خیمی، سرطان مرزی یا بدخیمی بودن تومور را به پزشک نشان دهد.
درمان تومور فیلودس
تومورهای فیلودس حتی در صورت خوش خیم بودن باید برداشته شوند چون این تومورها سریع رشد میکنند و موجب درد میشوند.
جراحی
چندین گزینه جراحی وجود دارد.
جراحی برش عریض: این روش تومور فیلودس را همراه با بافت سالم اطراف آن بر میدارند. این کار به جلوگیری از رشد دوباره تومور کمک میکند.
لومپکتومی: روش جراحی برای برداشتن تومور و حداقل ۱ سانتی متر بافت سالم اطراف آن است. پس از جراحی، متخصص پاتولوژی به بافت زیر میکروسکوپ نگاه میکند. اگر پاتولوژیست مطمئن شود که جراح همه تومور را برنداشته است، در این صورت باید یک جراحی دیگر انجام شود تا بخش بزرگتری از بافت سالم سینه برداشته شود.
ماستکتومی: این روش برای تومور بدخیم یا بزرگ است یا اگر سینی خیلی کوچک باشد، برداشتن آن به این شیوه جراحی راحت است. در این روش، جراح بخشی یا همه سینه را بر میدارد. جراحی بازسازی پستان همزمان یا بعدا انجام میشود.
معمولا پزشک نیازی به برداشتن بافتهای لنفاوی زیر بغل نزدیک سینه ندارد چون تومورهای فیلودس به ندرت منتشر میشوند.
پرتو درمانی: از امواج با انرژی بالا برای کشتن تومورها استفاده میشود. پزشک میتواند بعد از جراحی از آن برای درمان تومور فیلودس سرطانی که به خارج از سینه منتشر نشده، استفاده کند.
شیمی درمانی: از داروهای شیمی درمانی برای کشتن سلولهای سرطانی از طریق بدن استفاده میشود. در صورتی که تومور سرطانی به بخشهای دیگر بدن هم گسترش یافته باشد، این گزینه درمانی استفاده میشود.
درمان پیگیری
از آنجایی که ممکن است تومورها برگردند، نیازمند پیگیری پس از جراحی هستید.
- طی دوره ۴ تا ۶ ماه پس از جراحی، پزشک معاینه سینه، ماموگرافی و سونوگرافی بیمار را میبیند. معمولا MRI هم توصیه میشود تا تصاویر دقیقتری را از ناحیه درگیر نشان دهد.
- ماموگرافی منظم و یا سونوگرافی طبق زمان بندی توسط پزشک برنامه ریزی میشود.
اگر تومور فیلودس بدخیم باشد، باید تا ۵ سال پس از جراحی سی تی اسکن قفسه سینه و شکم برای بیمار انجام شود.
چشم انداز درمان برای تومور فیلودس
در صورتی که تومور فیلودس خوش خیم با جراحی برداشته شود، چشم انداز درمانی عالی است. اغلب تومورهای فیلودس درمان میشود اما به احتمال زیاد عود میکنند. آنها میتوانند فراتر از سینه به سمت ریه بروند. زنان مبتلا به فیلودس بدخیم نرق بقای بالایی دارند. پیش آگهی تومور با نرخ بقای ۸۷% برای ۱۰ سال خوب است. خطر عود با اندازه تومور و روش جراحی متفاوت است. بیشتر تومورهای فیلودس خوش خیم رفتار میکنند و در موارد کمی عود موضعی اتفاق میافتد. این تومورها به ندرت متاستاز میکنند که معمولا در مورد تومورهای رده بدخیم است.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منابع