بیماری فشارخون بالا: تعریف بیماری، عوامل ایجاد کننده، تشخیص، پیشگیری و درمان
دقیقه مطالعه
بیماری فشارخون بالا (هایپرتنشن) یکی از مشکلات و بیماری‌های مزمن است که متأسفانه خیلی از افراد به‌طور روزانه با آن سروکار دارند.فشارخون بالا یک مشکل شایع است که در آن نیروی طولانی‌مدت گردش خون در برابر دیواره‌های شریان (سرخرگ) های شما به‌اندازه‌ای بالا است که ممکن است درنهایت باعث مشکلات بهداشتی مانند بیماری‌های قلبی شود. از علل ایجاد فشارخون بالا (هایپرتنشن) ممکن است سبک زندگی ناسالم، چاقی، عدم تحرک و انجام فعالیت‌های جسمانی به‌اندازه کافی، مصرف سیگار، استرس و… باشد. به‌خصوص در افراد مبتلا به بیماری چاقی یا دارای اضافه وزن، فشارخون معمولاً بار بالایی ازنظر میزان ابتلا و مشکلات متعاقب آن دارد. همین امر شناخت هرچه بیشتر این بیماری، حساس سازی نسبت به فاکتورهای دخیل در بیماری و درنهایت تغییر رفتار بهداشتی برای مقابله و کنترل این بیماری را ضروری می‌سازد. در این مقاله سعی خواهیم کرد که هرچه بهتر به این مقوله بپردازیم.
تعریف بیماری فشارخون بالا
فشارخون توسط مقدار خون پمپاژ شده توسط ضربان قلب و مقدار مقاومت در برابر جریان خون در شریان‌ها تعیین می‌شود. هرچقدر قلب شما خون بیشتری را پمپاژ کند و شریان‌های شما باریک‌تر باشد، فشارخون شما بالاتر خواهد رفت.
فشارخون دارای دو جزء است:
• فشار سیستولیک شماره بالا است. این فشار نشان‌دهنده فشار قلب درزمانی که برای پمپ خون به بقیه بدن می‌تپد.
• فشار دیاستولیک شماره پایین است. این فشار به فشار در رگ‌های خونی بین ضربان قلب اشاره دارد.
فشارخون با میلی‌متر جیوه (mmHg) اندازه‌گیری می‌شود؛ بنابراین فشارخون یک فرد به‌عنوان‌مثال، ۱۲۰/۸۰ mmHg بیان می‌شود.
فشارخون بالا هنگامی تشخیص داده می‌شود که یک یا هر دو مورد از این موارد زیر زیادتر از حد معمول باشد. فشارخون بالا همچنین هایپر تنشن (hypertension) خوانده می‌شود.
فشارخون به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شود:
طبیعی: کمتر از ۱۲۰/۸۰ mmHg
فشارخون بالا: ۱۲۰/۸۰ تا ۱۳۹/۸۹ mmHg
پرفشاری خون مرحله ۱: ۱۴۰/۹۰ تا ۱۵۹/۹۹ mmHg
پرفشاری خون مرحله ۲: ۱۶۰/۱۰۰ mmHg و بالاتر
معمولاً فشار سیستولیک با توجه به سن ما افزایش می‌یابد. بااین‌حال، بعد از ۶۰ سالگی، فشار دیاستولیک معمولاً شروع به کاهش می‌کند. پیش فشارخون (پره هایپرتنشن) بیماری نیست، بااین‌حال این بدان معنی است که شما در معرض خطر ابتلا به فشارخون بالا هستید.گرچه فشارخون بالا می‌تواند علائمی مانند سردرد و تپش ضربان قلب را در فرد مبتلا ایجاد کند، اما اغلب باعث بروز هیچ نشانه‌ای در فرد مبتلا نمی‌شود.
پس چرا باید نگران فشار خون بالا باشید؟ از آنجا که حتی زمانی که فشار خون بالا هیچ نشانه ای ندارد، می تواند به طور خاموش به بسیاری از اعضای بدن آسیب برساند، از جمله:
• مغز
• چشم‌ها
• قلب
• کلیه‌ها
• شریان‌های در سراسر بدن
شما ممکن است آسیب را که پرفشاری خون خاموش به بدن شما وارد می‌کند را تا زمانی که ناگهان در معرض یک بیماری بزرگ قرار بگیرید تشخیص ندهید. به‌عنوان‌مثال، فشارخون بالا خطر ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه را در فرد افزایش می‌دهد. فشارخون بالا به‌طورکلی در طول سال‌ها در بدن گسترش می‌یابد و درنهایت تقریباً همه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خوشبختانه، فشارخون بالا می‌تواند به‌راحتی با مراقب‌های اولیه بهداشتی شناسایی شود. و هنگامی‌که شما می‌دانید که فشارخون بالا دارید، می‌توانید با پزشک خود برای کنترل آن مشورت کرده و اقداماتی را انجام دهید.
علائم و نشانه‌های بیماری فشارخون بالا
اکثر افراد مبتلا به فشارخون بالا علائم و نشانه‌هایی از ابتلای به این بیماری ندارند، حتی اگر میزان ابتلای به این بیماری و شدت آن به مرحله خطرناکی برسد. بعضی افراد مبتلابه فشارخون بالا ممکن است علائمی مانند سردرد، تنگی نفس یا خونریزی بینی، خستگی یا احساسی مانند حالت زنگ زدن در گوش داشته باشند، اما این علائم و نشانه‌ها خاص نیستند و تا زمانی که فشارخون بالا به حالت تهدیدکننده یا شدید رسیده باشد، معمولاً اتفاق نمی‌افتد.
تشخیص بیماری فشارخون بالا
تشخیص فشارخون بستگی به سنجش و اندازه‌گیری فشارخون دارد؛ بنابراین ضروری است که فشارخون به‌دقت اندازه‌گیری شود.
برای به دست آوردن یک اندازه‌گیری دقیق فشارخون:
حداقل یک ساعت قبل از اینکه فشارخون شما اندازه گرفته شود، از موارد زیر اجتناب کنید:
• تمرین‌های ورزشی دشوار
• سیگار کشیدن
• غذا خوردن
• نوشیدن نوشابه‌های کافئین دار
همچنین موارد زیر نیاز است:
• حداقل پنج دقیقه قبل از اندازه‌گیری فشارخون، بنشینید.
• اجتناب از صحبت کردن درحالی‌که فشارخون شما اندازه‌گیری می‌شود.
• دو بار فشارخون شما باید اندازه‌گیری و میانگین آن‌ها ثبت شود.
اگر فشارخون شما بالا است، پزشک شما باید چشم‌ها، سیستم قلبی و عصبی شمارا بررسی کند تا در مورد آسیب‌های احتمالی پرفشاری خون آن‌ها را بررسی کند.
اگر چنین شواهدی وجود نداشته باشد، باید حداقل دو اندازه‌گیری فشارخون را دوباره انجام دهید. فقط پس‌ازآن باید دکتر پرفشاری خون را برای فرد تشخیص دهد. این امر به‌این‌علت است که وجود یک‌بار فشارخون بالا می‌تواند برای هرکسی اتفاق بیفتد و در صورت تکرار این مورد جنبه تشخیصی دارد.
اگر شما مبتلابه پرفشاری خون تشخیص داده‌شده‌اید، آزمایش‌های دیگر برای بررسی آسیب‌های واردشده به اندام‌های شما انجام خواهد شد.
این آزمون‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
• آزمایش خون برای بررسی عملکرد کلیه
الکتروکاردیوگرام (EKG) برای یافتن :
• انقباض عضله قلب
• نامنظم بودن ریتم‌های قلب
تصویربرداری اشعه ایکس قفسه سینه برای یافتن:
• بزرگ شدن اندازه قلب
• ایجاد سیالیت در ریه‌ها به علت نارسایی قلبی
پیشگیری از ابتلا به بیماری فشارخون بالا
برای جلوگیری از فشارخون بالا باید موارد زیر را انجام دهید:
• ورزش منظم هوازی انجام دهید.
• مصرف نوشیدنی‌ها و نمک را محدود کنید.
• خوردن یک رژیم غذایی غنی از میوه و سبزی‌ها و غذاهای دارای مقادیری کمتر از چربی‌های اشباع‌شده.
• اجتناب از سیگار کشیدن
• وزن مطلوب بدن خود را حفظ کنید
• فشارخون بالا خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
بنابراین مهم است که عوامل خطر شمارا برای بیماری عروق کرونر تغییر دهید.
علاوه بر اقدامات فوق، شما باید:
• سیگار را ترک کنید چون
LDL بالا (کلسترول بد) را کاهش می دهد
شما ممکن است به‌تنهایی قادر به درمان فشارخون بالای خود با تغییرات مثبت در شیوه زندگی خود باشید.
درمان بیماری فشارخون بالا
گاهی اوقات تغییرات شیوه زندگی به‌اندازه کافی بیماری فشارخون بالا را کنترل نمی‌کنند.درصورتی‌که این مورد اتفاق بیفتد، درمان دارویی موردنیاز خواهد بود.
داروهای ضد فشارخون شامل موارد زیر است:
• دیورتیک ها
• مسدودکننده‌های بتا(بتا بلاکرها)
• مهارکننده‌های ACE
• مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین
• مسدودکننده‌های کانال کلسیم
• آلفا بلاکرها (مسدودکننده‌های آلفا)
افراد مبتلابه بیماری دیابت، بیماری‌های کلیوی یا افراد دچار مشکلات قلبی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عوارض ناشی فشارخون بالا هستند. درنتیجه، آن‌ها معمولاً با داروهای قوی‌تر درمان می‌شوند.
منبع مقاله Drugs.com
این مقاله به‌طور اختصاصی توسط گروه نویسندگان مجله قرمز ترجمه و تألیف شده است.