جالب و خواندنی


شقاق

شقاق مقعد رایج‌ترین بیماری مقعدی محسوب می شود که حداقل سه نفر از هر ۴ نفر، برای یکبار هم که شده این بیماری را تجربه می کنند. شقاق مقعد در ناحیه حساس مقعد درد زیر پوشش مخاطی مقعد ایجاد می شود این ناحیه به شدت مملو از اعصاب بوده و ایجاد زخم در آن می‌تواند باعث درد و سوزش شدید و غیرقابل تحمل شود. خوشبختانه راههای درمان زیادی برای شقاق وجود دارد. اگر بیماران به محض ایجاد شقاق برای درمان مراجعه کنند، درمان فوری و سریع انجام شده و هیچ عوارضی هم به دنبال ندارد. در ادامه بیشتر به معرفی این بیماری می پردازیم

شقاق چیست؟

Anal Fissures | Colorectal Surgeons Sydney

شقاق یا فیشر رایج ترین بیماری مقعدی است که باعث میشود، زخم عمیق، ترک ‌و یا بریدگی روی پوشش مخاطی مقعد ایجاد شود. این زخم در اثر فشار و اسپاسم شدید عضله ناحیه مقعد ایجاد می شود. این زخم باید به سرعت درمان شود.

این شکاف عمیق باعث درد و خونریزی از ناحیه مقعد به خصوص هنگام اجابت مزاج میشود.

این بیماری در هر سن و جنسیت رخ می دهد. ولی در زنان شایع‌تر از مردان است. اغلب فیشر ها در دیواره پشت مقعد رخ می دهد و در ۱۰ درصد موارد هم این زخم در دیواره جلویی ایجاد میشود.

انواع شقاق

بیماری شقاق در اغلب موارد با رعایت رژیم غذایی صحیح و تغییر در سبک زندگی درمان میشود. اگر بیماران به موقع برای درمان این عارضه اقدام نکنند، این زخم به تدریج عمیق تر شده و درمان آن پیچیده می شود. شقاق به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شود. در نوع حاد عمق زخم کمتر است و علائم شدیدی احساس می شود. ولی در نوع مزمن عمق زخم بیشتر شده و عضله مقعدی را نیز شکاف می دهد.

درمان شقاق مقعد

درمان این بیماری بسته میزان پیشرفت آن و علائمی که ایجاد کرده است. معمولا در مراحل اولیه با یک سری تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی و یا مصرف دارو ها می توان بیماری را کنترل کرد، اما اگر بیماری مدت طولانی از شروع آن بگذرد به این روش ها پاسخ گو نیست، و باید از روش‌های جراحی برای درمان استفاده کرد.

تاثیرگذار ترین روشهای درمان شقاق به ترتیب اولویت عبارتند از:

درمان شقاق با لیزر

موثرترین روش درمان شقاق کمترین عوارض را برای بیمار به همراه دارد، لیزر است. درمان شقاق با لیزر سرپایی، بدون درد و خونریزی و در کمتر از نیم ساعت را برای همیشه درمان می کند.

در این روش صرفاً با تابش اشعه لیزر،این زخم کوچک شده و از بین می رود. در موارد خیلی شدید تر با استفاده از لیزر بخش از عضله را برش می دهند تا از فشار اسپاسم داخل آن کاسته شود. تمامی مراحل درمان با لیزر سرپایی بوده و درد ندارد. فقط در مواردی به بیمار بی حسی موضعی تزریق میشود.

انجام لیزر برای همه بیماران امکان پذیر است و خطر ایجاد بی اختیاری یا عفونت را ندارد.

برای اطلاعات بیشتر در مورد درمان شقاق با لیزر به سایت کلینیک نوین مراجعه کنید.

https://jarah.clinic/%d8%b4%d9%82%d8%a7%d9%82/

عمل جراحی شقاق

عمل جراحی روش سنتی درمان بیماری که به دو روش انجام میشود.

  • اسفنکتروتومی: این روش که یکی از موثرترین روشهای درمان این عارضه است، ولی ممکن است با خطرات و عوارضی برای بیمار همراه باشد. در این روش با ایجاد شکافی عمیق به کاهش فشار انقباض عضله کمک شده و به بهبود زخم می‌انجامد.این درمان خود به دو روش باز و بسته انجام میشود.
  • فیشرکتومی: برای انجام این درمان بخشی از عضله مقعدی را قطع می‌کنند. برای اثربخشی بیشتر همراه با برش عضله اسفنکتر، تزریق بوتاکس هم انجام میشود.

روش های جراحی به دلیل عوارض متعدد که مهمترین آنها خطر آسیب عضله مقعد و بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده است، توصیه نمی شود.

روش های درمان خانگی

همانطور که اشاره کردیم، روش های خانگی درمان این بیماری، صرفاً در مراحل اولیه بیماری و و یا همراه با سایر روش‌های درمان جهت اثربخشی بیشتر توصیه می شود.

  • رژیم غذایی: رژیم غذایی بیماران مبتلا به شقاق اهمیت بسیاری دارد، بهتر است برای جلوگیری از یبوست، به اندازه کافی فیبر در رژیم غذایی خود بگنجانید. فیبر در انواع میوه ها، سبزیجات و غلات یافت می شود. نوشیدن ۸ لیوان آب در طول روز در جلوگیری از یبوست موثر است.
  • ورزش و تحرک : انجام ورزش‌های سبک مثل پیاده روی درمان سریع این بیماری کمک کرده زیرا می‌تواند حرکات روده را کنترل کند.
  • مصرف ملین: در صورت ابتلا به یبوست می توان با مصرف ملین این شرایط را کنترل کرد. انواع ملین های گیاهی و دارویی در در قابل دسترس است، اما نباید در مصرف این داروها زیاده روی کرد، زیرا که می تواند تاثیر عکس داشته باشد.
  • نشستن در آب گرم: گرما می تواند به کاهش درد و اسپاسم عضله کمک کرده و در درمان بیماری هم موثری است. پیشنهاد میشود، بعد از دفع مدفوع یک لگن را از آب پر کرده و در آن بنشینید.
  • کمپرس سرد: برای کاهش درد یک کمپرس سرد را برای در ۲۰ دقیقه روی ناحیه مقعد قرار دهید.
  • پماد ها: مصرف برخی با داروها به کاهش درد کمک می کند، از جمله این دارو می توانیم به آنتی فیشر،هیدروکورتیزون،لیدوکائین و پماد ام جی اشاره کنیم.

علائم و نشانه های شقاق مقعد

بیماری شقاق دارای علائم واضحی است، اما این علائم صرفاً به دلیل بیماری شقاق ایجاد نمی شود، و ممکن است به دلیل بیماری‌های دیگری باشد. بنابراین با مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید تا پس از بررسی دقیق علت شناسایی شود.

  • خونریزی مقعدی، در مواردی که زخم عمیق شده، بیمار دچار خونریزی میشود و بعد از دفع مدفوع، خون مشاهده می‌کند.
  • خارش و سوزش، در اکثر موارد بیماران مبتلا به فیشر دچار خارش و سوزش میشوند، علت این امر برخورد مدفوع و ترشحات آن با زخم است.
  • برآمدگی یا ترک در ناحیه مقعد: در مواردی که شقاق برای مدت طولانی درمان نشود، زخمی عمیق شده و شبیه شکاف و یا برآمدگی روی ناحیه مقعد مشاهده می شود.
  • درد مقعد: این بیماری اغلب با درد شدیدی همراه است که حتی نشستن را هم برای بیمار دشوار می کند. این درد بعد از دفع مدفوع هنگام آن شدت می گیرد.

علت شقاق

شقاق علت مشخصی ندارد و عوامل متعددی هستند که به طور غیر مستقیم در ایجاد این بیماری در اثر می گذارند. و زمینه ساز این بیماری میشود.

از جمله این عوامل می توانید به این موارد اشاره کنیم.

  • یبوست و اسهال مزمن
  • کم تحرکی
  • رابطه جنسی مقعدی
  • بارداری و زایمان
  • خارش مداوم ناحیه مقعد
  • استرس و اضطراب
  • بیماریهای روده مثل کرون یا سرطان
  • بیماری های مقاربتی
  • زیاده روی در شستشوی مقعد

به چه دکتری مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده هر یک از علائم شقاق مثل درد، خونریزی و مشاهده خون در مدفوع،در اولین فرصت به دکتر و متخصص مربوطه مراجعه کنید.

جهت تشخیص بیماری می‌توانید با پزشک داخلی یا متخصص عمومی مشورت کنید. بهترین گزینه برای درمان شقاق متخصص جراح عمومی است. زیرا پزشک جراح بیشتر از هر پزشک دیگری در درمان و جراحی این بیماری تبحر دارد. جهت صرفه جویی در زمان و هزینه پیشنهاد می شود از همان ابتدا به جراح مراجعه کنید.

تشخیص

تشخیص شقاق توسط پزشک چندان پیچیده نیست و با معاینه و بررسی فیزیکی تشخیص داده میشود. پزشک در مرحله اول به طور کامل سوابق بیماری را بررسی می کند، و در صورتی که یکی از بیماریها مشکوک باشد،انجام کولونوسکوپی،آنوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی را پیشنهاد می دهد.