عطرها را ما معمولا به عنوان ماده‌ای که برای خوشبو کردن بدن و لباس به کار می‌رود می‌شناسیم. اما استنشاق عطر می‌تواند تاثیرات مستقیمی روی سیستم عصبی و بیولوژیکی بدن داشته باشد. همان طور که بوییدن یک گل خوشبو می‌تواند شما را سرحال آورد و یا عطر خوش میوه و برگ‌های طبیعی می‌تواند روی بدن شما اثر داشته باشد عطرها و اسانس‌های معطر نیز چنین اثری دارند. در این مقاله با آثار جسمی و روانی استنشاق عطر و رایحه‌ها روی بدن آشنا خواهیم شد.

اسانس یا روغن معطر نوعی ماده حاوی رایحه است که از برگ، گل یا قسمت‌های دیگر گیاهان و یا حیوانات به دست می‌آیند سپس با آب، بخار یا الکل رقیق شده و به عنوان عطر مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما تنها کاربرد این عطر‌ها و اسانس‌ها در خوشبو کردن بدن و لباس نیست، همان طور که در مقاله قبلی گفتیم استنشاق عطر می‌تواند کاربردهای دیگری هم داشته باشد و در بهبود سلامت روح و جسم می‌تواند موثر باشد. در فرهنگ‌های مختلف از چین باستان گرفته تا روم و مصر استفاده از عصاره‌های معطر به مدت شش هزار سال رواج داشته است و تنها محدود به خوشبو کردن بدن نبوده است بلکه این عصاره‌ها به عنوان دارو و مواد آرایشی و درمانی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

آثار جسمی و روانی استنشاق عطر

تاثیر استنشاق عطر

امروز نیز تاثیر استفاده از عصاره‌ها و اسانس‌های معطر به صورت علمی ثابت شده است و تحت عنوان شاخه‌ای به نام عطردرمانی به عنوان یک شاخه جانبی از علوم درمانی شناخته می‌شود. عطردرمانی می‌تواند برای اهداف مختلفی به کار رود که بستگی به نوع رایحه و عصاره مورد نظر دارد. روغن‌ها و عصاره‌های معطر می‌توانند به عنوان درمان برای مشکلات متنوعی مورد استفاده قرار گیرند مانند سوختگی، التهاب پوستی، حالت تهوع، استرس، مشکلات تنفسی و عفونت‌ها. بیمارستان‌ها و مراکز ماساژ درمانی از این خاصیت برخی عصاره‌های معطر برای تسریع فرآیند بهبود بیماران و مشتریان خود استفاده می‌کنند. اگر این عصاره‌ها به درستی مورد استفاده قرار گیرند معمولا هیچ گونه عوارضی برای کودکان و بزرگسالان نخواهند داشت.

کاربرد عصاره‌ها و رایحه‌ها بر سلامت بدن

 برای این که بتوانیم بهترین استفاده را از رایحه‌ها و عصاره‌ها داشته باشیم قبل از هر کاری باید بدانیم که هر نوع عصاره و رایحه خاص برای چه بیماری و مشکل خاصی کاربرد دارد و به چه روشی باید مورد استفاده قرار گیرد. سه روش کلی برای استفاده درمانی از عصاره‌ها و رایحه‌ها وجود دارد: استنشاق عطر، استعمال موضعی و مصرف خوراکی.

  • در استنشاق عطر رایحه از طریق بینی و دهان به ریه‌ها می‌رسد و بخشی از آن مستقیما از طریق بینی بر مغز و سلول‌های عصبی اثر می‌گذارد.
  • در استعمال موضعی عصاره عطر از طریق پوست بدن جذب می‌شود که معمولا همزمان با ماساژ و مالیدن ماده معطر یا روغن و لوسیون حاوی عطر روی پوست انجام می‌گیرد و بخشی از ان توسط سیستم گردش خون جذب می‌شود. البته باید توجه داشت که برخی از روغن‌های معطر سمی هستند ممکن است باعث التهاب و یا حتی سوختگی روی پوست شوند و باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرند و حتما قبل از آن با آب یا روغن‌های دیگر رقیق شوند. مثلا روغن درخت چای یا روغن دارچین باید قبل از استفاده با آب مخلوط و رقیق شود.
  • روش سوم روش استعمال دهانی یا بلع است که در این روش عصاره معطر مانند یک دارو خورده می‌شود البته این کار حتما باید با تجویز پزشک متخصص صورت بگیرد چون بسیاری از این روغن‌ها سمی هستند و مصرف خوراکی آن‌ها ممکن است خطرناک باشد.

انواع عصاره‌های گیاهی و کاربرد آن‌ها

افرادی که با عطردرمانی آشنایی ندارند ممکن است در انتخاب روش درمانی مناسب و نوع عصاره مناسب برای بیماری و عارضه خود دچار مشکل شوند. هر اسانس و عصاره ویژگی‌های خاصی دارد که برای مشکل خاصی مفید است. یکی از پرکاربردترین عصاره‌های معطر عصاره اسطوخودوس است، استنشاق عطر اسطوخودوس خاصیت آرام بخش دارد و عصبی بودن و اضطراب فرد را کاهش می‌دهد همچنین برای بیخوابی، میگرن و افسردگی نیز مفید است. مطالعات نشان داده استنشاق این رایحه درد زایمان را کاهش می‌دهد و در کاهش درد مفاصل و عضلات، بهبود آکنه، اگزما و نیش حشرات موثر است. روغن درخت چای یک روغن طبیعی گیاهی است که مصارف مختلفی دارد. این روغن اثر ضدقارچ و ضدباکتری و همچنین ضدویروس دارد و در محصولاتی مثل خمیردندان و کرم مورد استفاده قرار می‌گیرد. نعناع، زنجبیل و اوکالیپتوس نیز از گیاهای هستند که اثر درمانی دارند. نعناع سردرد و تهوع ناشی از قاعدگی را بهبود می‌بخشد. بخار اکالیپتوس برای التهاب و سرفه ناشی از آسم موثر است و مشکلات سینوسی را کاهش می‌دهد. روغن زنجبیل اگر به صورت موضعی استفاده شود درد بدن را کاهش می‌دهد و همچنین در کاهش مشکلات گوارشی موثر است.

استنشاق عطر اسطوخودوس و آثار آن

اگرچه استنشاق عطر و استفاده‌های موضعی دیگر از عصاره‌های گیاهی در درمان برخی مشکلات جسمی و روحی موثر است اما برای هرگونه استفاده درمانی از عصاره‌های گیاهی قبل از هرچیز ضروری است که تفاوت این عصاره‌ها را بشناسیم و اگر این شناخت و روش استفاده از عصاره به درستی انجام نشود نه تنها مشکل شما حل نخواهد شد بلکه ممکن است عوارضی هم برای شما به دنبال داشته باشد.

اگر این مقاله مورد توجه شما قرار گرفت می‌توانید مقالات مشابه را در بخش زیبایی در مجله قرمز شاخه عطر و ادکلن مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهادات خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.

منبع: Perfume.com (ترجمه‌ اختصاصی توسط مجله قرمز)