رهایی از حس ترس شاید بزرگ‌ترین آرزوی بسیاری از کسانی باشد که به دلایل مختلف با این حس ناخوشایند دست و پنجه نرم می‌کنند و گاه در زندگی خود بسیار تحت تاثیر آن قرار دارند. حال به نظر می‌رسد که این آرزو در شرف تبدیل شدن به واقعیت است و می‌توان در آینده نسبت به از بین بردن حس ترس کاملا امیدوار بود. برای کسب آگاهی بیشتر از جزئیات این امر می‌توانید مجله قرمز را در ادامه‌ی مطلب پیش رو همراهی کنید.
به تازگی تیمی از دانشمندان فعال در دانشگاه کالیفرنیا موفق به از بین بردن خاطرات آمیخته با حس ترس از ذهن تعدادی موش آزمایشگاهی شده‌اند. آزمایشی که نتایج موفقیت‌آمیز آن می‌تواند باب تازه‌ای در زمینه‌ی درمان اختلالات آمیخته به حس ترس نظیر اختلال استرسی پس از وقوع ضایعات روانی یا ترس‌های ناشی از روان‌نژندی بگشاید.
مبارزه با حس ترس جدالی خوب یا بد؟
حس ترس یک حس غریزی لازم برای بقا محسوب می‌شود که بسیاری از موجودات زنده از جمله انسان را از مواجه شدن با خطرات مهلکی نظیر خطر مرگ می‌رهاند. به عنوان مثال ترس از سوختن و جزغاله شدن موجب می‌شود که ما از حضور در یک ساختمان شعله‌ور دوری کنیم، یا حس ترس ناشی از بی‌سر شدن ناخودآگاه به ما نهیب می‌زند که از وارد کردن سر خود در دهان یک شیر گرسنه بپرهیزیم (البته اگر در استخدام سیرک نباشیم).
اما در پاره‌ای اوقات وجود حس ترس در ذهن ما بیش از آن میزان است که برای دور کردنمان از مواجه شدن با خطرات مهلک، به آن محتاج باشیم. در این شرایط معمولا حس ترس به حسی ناخوشایند، آزار دهنده و تضعیف کننده تبدیل می‌شود که روزگار ما را تیره و تار خواهد کرد. حسی که مسلما دور شدن از آن بسیار مفیدتر از همراهی و هم‌نشینی با آن خواهد بود. و این همان هدفی است که دانشمندان فعال در دانشگاه کالیفرنیا در پی رسیدن به آن هستند. از بین بردن حس ترس توسط زدودن خاطرات ناخوشایندی که در ذهن افراد لانه کرده است و عاملی بازدارنده برای آسایش آن‌ها محسوب می‌شود. در واقع در صورت تکمیل این آزمایش‌ها و به بار نشستن آن‌ها، دانشمندان می‌توانند یک گام دیگر به تحقق رویدادهای فیلم سینمایی درخشش ابدی یک ذهن بی آلایش در عالم واقعیت نزدیک‌تر شوند.
از بین بردن حس ترس توسط نور
توانایی از بین بردن خاطرات منفی که تحت تاثیر حس ترس قرار دارند از ذهن افراد می‌تواند تحولی اساسی در زندگی آن دسته از کسانی ایجاد کند که به سبب مواجه شدن با رویدادهای تلخ و آزاردهنده، آسیب‌های جدی و غیر قابل انکاری به روانشان وارد شده است و در شرایط ناخوشایندی به سر می‌برند. به عنوان مثال فردی را در نظر بگیرید که شاهد کشتار تمام اعضای خانواده‌ی خود در جریان وقوع حوادث طبیعی نظیر سیل و زلزله یا بلایای مصنوعی و خودساخته‌ای مانند جنگ‌های خانمان‌سوز بوده است و اکنون حتی برای چند دقیقه هم نمی‌تواند سر راحت بر بالین بگذارد. مسلما زدودن حس ترس از ذهن این فرد می‌تواند تحولی اساسی در زندگی او ایجاد کند.
برای ایجاد این تحول و از بین بردن حس ترس، دانشمندان فعال در دانشگاه کالیفرنیا از تکنیکی موسوم به اپتوژنتیک بهره جسته‌اند. اپتوژنتیک تکنیک زیست‌شناختی نوینی محسوب می‌شود که از عامل نور برای کنترل کردن سلول‌های موجود در بافت‌های زنده بهره می‌گیرد. به طور مشخص آن دسته از یاخته‌های عصبی که به صورت ژنتیکی با قابلیت تعامل و تاثیرپذیری از کانال‌های یون حساس به نور تعدیل شده‌اند.
در این آزمایش نیز از عنصر نور برای از بین بردن حس ترس موش‌های آزمایشگاهی بهره گرفته شد. به این معنی که به موش‌های مذکور نوعی ویروس خاص تزریق شد که به محض رویارویی با نور قادر به تاثیرگذاری بر امر فعال‌سازی مسیرهای عصبی ویژه و تازه‌ای بود.
البته این موش‌های آزمایشگاهی ابتدا توسط شوک‌های الکتریکی و صداهای خاص شرطی شدند. به بیان دقیق‌تر دانشمندان فعال در این پروژه شوک‌های الکتریکی آرامی را همراه با پخش صداهای ویژه در نوبت‌های معین و متوالی به موش‌ها وارد آوردند. تا جایی که این موجودات کوچک، پس از گذشت مدتی معین، حتی بدون اعمال شوک‌های الکتریکی کذایی نیز به پخش صداهای مذکور واکنش منفی نشان می‌دادند.
پس از آن به موش‌های آزمایشگاهی شرطی شده ویروس ویژه‌ای تزریق شد که پروتئین‌های حساس به نور را در بخش‌های خاصی از مغز آن‌ها که با خاطرات در ارتباط هستند ایجاد می‌کرد. پس از این عملیات شبیه سازی نور، موش‌ها به طور کامل قابلیت پاسخ‌گویی خود به عامل ایجاد ترس را از دست داده بودند. به عبارت بهتر پس از انجام این آزمایش، موش‌های آزمایشگاهی دیگر به صداهای محرک ایجاد شده توسط دانشمندان (که توسط آن شرطی شده بودند) واکنش منفی نشان نمی‌دادند و حس ترس ناشی از شنیدن سر و صداهای مذکور به طور کامل در آن‌ها از بین رفته بود.
از بین بردن حس ترس هدفی بلند مدت
البته این نخستین بار نیست که از تکنیک اپتوژنتیک برای از بین بردن حس ترس در افراد استفاده می‌شود. چرا که در سال ۲۰۱۴ میلادی آزمایش مشابه دیگری در دانشگاه کالیفرنیا انجام گرفته بود که طی آن پژوهش‌گران از نور آبی لیزر برای تحت تاثیر قرار دادن برخی از سلسله اعصاب مغز بهره گرفته بودند. آزمایشی که هدف اصلی از انجام آن جایگزینی خاطرات منفی افراد با خاطرات خوب و مثبت بود.
البته در حال حاضر استفاده‌ی عملی از این تکنیک امکان‌پذیر نیست و برای تکامل تکنولوژی حذف خاطرات ترسناک از ذهن انسان هنوز راه درازی در پیش است. با این حال همچنان می‌توان به بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین و نوپایی نظیر تکنولوژی واقعیت مجازی برای درمان اختلالات آمیخته به حس ترس نظیر اختلال استرسی پس از وقوع ضایعات روانی امیدوار بود.
در هر حال نمی‌توان انتظار داشت که ظرف یکی دو سال آینده انسان‌ها بتوانند همانند جیم کری (در فیلم درخشش ابدی یک ذهن بی آلایش) خاطرات منفی خود را از ذهن پاک کنند و زندگی کاملا جدیدی را تجربه نمایند. با این حال کاملا محتمل به نظر می‌رسد که با تکامل تکنیک اوپتو ژنتیک و گسترش یافتن قابلیت‌های مربوط به آن، بسیاری از آسیب دیدگان روانی بتوانند در آینده مرحمی برای زخم‌های روحی خود بیابند تا این زخم‌ها مثل خوره روح آن‌ها را در انزوا نخورد و نتراشد.
برای آگاه شدن از واکنش‌های عجیب و غریب مردمان قدیم به پدیده خورشید گرفتگی می‌توانید به این مطلب مراجعه کنید و در قالب این مطلب نیز با آزمایش‌های علمی جالبی آشنا شوید که می‌توان هنگام وقوع خورشید گرفتگی کامل به انجام آن‌ها پرداخت.
منبع: تک رادار (همراه با ترجمه، تالیف و ویرایش اختصاصی نویسندگان و مترجمان مجله قرمز)
در صورت تمایل می‌توانید با نظرات خود در بخش کامنت، ما را در بهبود کیفیت مطالب بخش علمی مجله قرمز یاری کنید.