گوش دادن عمیق ، یکی از هنرهای گفتگو است. برای ماهر شدن در هنر گوش دادن عمیق ، نیاز به تمرین دارید تا در آن به مهارت بیشتر و بیشتر برسید. اما براستی چرا گوش دادن عمیق اینقدر مهم است؟ روانشناسی گفتگو در این مورد به ما چه می‌گوید؟
آیا تا به حال شده با شخصی صحبت کنید و در حین حرف زدن با او، احساس کنید آنقدر دقیق و عمیق به حرفهایتان گوش می‌دهد که گویی شما تنها شخصی هستید که در آن لحظه در آن مکان وجود دارد؟ چه حسی به شما دست داده؟
آیا تا به حال این تجربه را داشته‌اید با شخصی صحبت کنید که متوجه شوید او کاملا جذب سخنان شما شده گویی سخنان شما در او یک مشغله ذهنی ایجاد کرده؟ چه حسی به شما دست داده؟
به جز این است که حسی مثل ارزشمند بودن به شما دست می‌دهد؟ این حس که یک نفر شما را می‌فهمد و درک می‌کند چطور است؟ آیا مایلید با چنین شخصی بیشتر گفتگو داشته باشید یا با شخصی که اهمیتی به حرفهای شما نمی‌دهد؟
اگر شخصی بتواند حس رزشمند بودن را در شما ایجاد نماید، یعنی دارای مهارتی است به نام هنر گوش دادن عمیق .
گوش دادن عمیق ، قدرت زیادی به شما بعنوان یک شنونده و نیز به شخص مقابلتان به عنوان گوینده، می‌دهد. گوش دادن عمیق ، چیزی بیشتر از یک امر ارزشمند است. گوش دادن عمیق را می‌توان یک ابزار اجتماعی موثر و متحول کننده نام برد. وقتی چنین ابزاری را در یک گفتگو به کار می‌گیرید، نه تنها در حال اختصاص دادن زمان خودتان برای درک کامل سخنان شخص مقابل هستید بلکه در حال توانمند سازی او برای داشتن صداقت در صحبتهایش هستید.
در واقع گوش دادن عمیق، نکته‌ی کلیدی و مهمی برای داشتن ارتباط و ادامه دار نمودن آن ارتباط است. شما با گوش دادن عمیق باعث می‌شوید آن گفتگو به یک سطح مناسب از هارمونی و درک متقابل برسد. این مسئله به خصوص برای تیم‌های کاری حائز اهمیت است.
گوش دادن عمیق از طریق زبان بدن
زبان بدن، یکی از مهمترین عناصر گفتگو است. زبان بدن یعنی تمام حرفهایی که دیده می‌شوند اگر چه شنیده نمی‌شوند. شما با کاربرد صحیح زبان بدن، می‌توانید به هنر گوش دادن عمیق خود بیافزایید. زبان بدن در گوش دادن عمیق شامل ۴ بخش کلی است که در ادامه با هم مرور می‌کنیم:
۱- ارتباط چشمی
یکی از ارکان اصلی گوش دادن عمیق ، برقرای ارتباط چشمی صحیح است. شما با خوب نگاه کردن به شخص گفتگو کننده، به وی اطمینان میدهید که به طور کامل به حرفهای او توجه دارید و هر آنچه او می‌گوید برای شما مهم است و به آن علاقه‌مند هستید. البته ارتباط چشمی صحیح به معنای زل زدن و خیره ماندن طولانی مدت نیست. شاید بهترین دستورالعملی که می‌توان از آن پیروی نمود، قانون هشتاد به بیست است. طبق این قانون بیست در صد از کارها، پاسخگوی ۸۰ درصد از نیازهاست. یعنی شما اگر هشتاد درصد از زمان گفتگو چشمهایتان را به شخص مقابل که در حال گفتگو با شماست بدوزید و بیست در صد از زمان گفتگو را به اطراف نگاه کنید، بدان معناست که در این زمان ۲۰ درصدی ، ۸۰ در صد به او اطمینان خاطر داده‌اید که حرفهایش برایتان مهم است. شما در این زمان ۲۰درصدی، در حال تجزیه و تحلیل گفتگوی او هستید تا پاسخ مناسب و درخور را بیابید. و این یعنی که شخص مقابل پی می‌‌برد به سخنان او اهمیت میدهید.
۲- حضور داشتن کامل
طبق تحقیقاتی که انجام شده، افراد معمولی بین ۱۳۵ تا ۱۶۰ تا کلمه در دقیقه حرف می‌زنند. اما مغز همین افراد، توانایی شنیدن لغات بیشتری را دارد، یعنی بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ کلمه در دقیقه را می‌توانند بشنوند. این یعنی که مغز شما به هنگام گفتگو، توانایی شنیدن کلمات بیشتری نسبت به آنچه می‌‌شنوید را دارد، با این حساب مشخص است که دچار خستگی و کسالت می‌شوید و به عبارتی حوصله‌تان سر می‌رود. اما اینجا دیگر هنر شماست که باید بدانید اکنون در یک گوش دادن عمیق هستید و باید از پرت شدن حواستان جلوگیری نمایید و اجازه ندهید ذهنتان از موضوعی که در حال شنیدنش هستید، به موضوعات دیگری پرش داشته باشد. این یعنی همان حضور کامل در یک گفتگو. شما نه تنها از نظر فیزیکی باید در گفتگو باشید بلکه از نظر فکری و ذهنی نیز باید عمیقا در گفتگو حضور داشته باشید.
حضور کامل داشتن، نه تنها به منظور یافتن پاسخ است ، بلکه به معنای درک کامل و فهمیدن شخص مقابل است. اینکه شخص مقابلتان احساس کند متوجه حرفهایش شده‌اید، باعث می‌شود نسبت به شما احساس سپاسگزاری داشته باشد.
۳- داشتن واکنش‌های غیر کلامی
در یک گفتگو، هیچ چیزی بدتر این نیست که شخص مقابلتان احساس کند به جای شما دارد با یک دیوار صحبت می‌کند. اگر هیچ نوع تغییر در چهره‌ی شما دیده نشود، خیلی خشک و رسمی به او زل بزنید، و اگر در ظاهر شما هیچگونه فیدبکی ایجاد نشود، طبیعی است چینین حسی در شخص ایجاد شود که دارد با دیوار حرف می‌زند. واکنش‌های غیر کلامی چیزهای ساده‌ای هستند. شما با اشارات کوتاه نشان میدهید که سخنان شخص مقابل برایتان مهم است. مثلا با تکان سر از روی تایید، یا تعجب، یا حالتهای مرتبط چشمی، و یاگاه با یک لبخند و خلاصه هرگونه پاسخ‌های غیرکلامی مناسب، در یک مکالمه می‌تواند مفید باشد. این پاسخ‌های غیر کلامی، اگر چه به ظاهر چندان بزرگ نیست و شاید هم بدیهی به نظر برسد اما تاثیر بسزایی بر روی شخص مقابلتان خواهد گذاشت و به او می‌فهماند که حرفهایش برایتان جالب و دارای اهمیت است.
۴- حفظ هارمونی
وقتی با شخصی در حال صحبت هستید همه چیز حتی نوع نشستن شما نیز دارای اهمیت است. طوری بنشینید که شخص مقابلتان احساس راحتی و آسودگی داشته باشد. نوع نشستن شما طوری باشد که اندکی به سمت او نزدیک شوید این نشان دهنده این است که شما به طور کامل پذیرای سخنان او هستید. یا می‌توانید دستهایتان را روی زانو یا روی میز مقابتان قرار دهید که به نوعی نشان دهنده‌ی احترام گذاشتن به سخنان شخص مقابل است. حتی اگر گفتگوی شما در حالت ایستاده است سعی کنید دستهایتان را به نشانه‌ی تواضع به گونه ای روی هم قرار دهید که شکلی شبیه یک هرمِ معکوس درست شود. یعنی دو انگشت شصت بهم چسبده و بقیه ی انگشتان هم به همان صورت قرینه به هم چسبیده شوند. اگر دستها در چنین حالتی باشد این معنا را به شخص مقابل می‌رساند که نسبت به گفته‌های او اطمینان خاطر دارید.
ترجمه و تالیف اختصاصی مجله قرمز
منبع : tonyrobbins