شکستگی بینی یکی از آسیب دیدگیهای شایع صورت است. علائم آن معمولا شامل درد و ورم اطراف بینی، خونریزی، ترشحات بینی و دشواری در تنفس است.
شکستگی بینی یا بینی شکسته به هنگامی رخ میدهد که استخوانی در بینی ترک خورده یا شکسته شود. همچنین به بافت همبند یا غضروف داخل بینی آسیب وارد شود. بینی شکسته میتواند ناشی از یک ضربه به صورت که معمولا به دلیل سقوط، درگیری، برخورد ورزشی یا تصادف رخ میدهد، باشد. تشخیص شکستگی بینی میتواند به اطمینان از دریافت درمانی مناسب، کمک کند.
تشخیص شکستگی بینی
علائم و نشانههای بینی شکسته در بزرگسالان و کودکان مشابه است. معمولا شامل درد، ورم، قرمزی و کبودی اطراف بینی است. چنین شخصی ممکن است بریدگیها یا خراشهایی هم روی صورت و کبودی اطراف چشمها داشته باشد. سایر علائمی که به شما برای تشخیص بینی شکسته کمک میکند عبارت است از:
- خونریزی بینی
- آبریزش بینی
- احساس گرفتگی بینی
- مشکل در تنفس از طریق بینی
- احساس خرد شدن بینی به هنگام لمس آن
- قوز یا تغییر شکل در بینی
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد
یک فرد بزرگسال یا بچه مشکوک به شکستگی بینی در صورت موارد زیر باید به پزشک مراجعه کرد:
- ورم پایدار به مدت چند روز
- بینی تغییر شکل داده یا قوز دارد
- درد شدید یا مداوم است
- دشواری در تنفس به هنگامی که ورم بینی از بین میرود
- خونریزی بینی به طور مرتب رخ میدهد
- تب یا لرز
اگر هر یک از موارد زیر وجود داشت باید هر چه سریعتر با اورژانس تماس بگیرید یا به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه کنید.:
- خونریزی دائم یا شدید وجود داشته باشد
- تنفس مشکل داشته باشد
- یک زخم بزرگ باز روی صورت باشد
- شیشه شکسته یا قطعات دیگر داخل بینی باشد
اگر فرد بزرگسال یا کودکی هر یک از علائم آسیب دیدگی سر همانند موارد زیر را داشت نیازمند مراقبت فوری پزشکی است:
- مایعات آبی و زلال که از بینی خارج میشوند
- سردرد شدید
- تاری دید
- از دست دادن هوشیاری
- گیجی یا ازد دست دادن حافظه
- تشنج
تشخیص بینی شکسته
پزشکان معمولا بینی شکسته را با انجام بررسی دقیق و معاینه صورت شخص متوجه میشوند. آنها ممکن است این کارها را انجام دهند:
- پرسیدن در مورد علائم و چگونگی ایجاد جراحت
- توجه به تورم، کبودی و خونریزی
- توجه به ورم، کبودی و خونریزی
- فشار آرام روی بینی و اطراف آن
- بررسی داخل سوراخهای بینی
در صورتی که کسی موقع معاینه دچار درد و ناراحتی شود، پزشک مربوطه با یک بی حسی موضعی، آن بخش را بی حس میکند. گاهی اوقات تشخیص دقیقتر ضروری است که در اینصورت پزشک یک سی تی اسکن یا عکس رادیولوژی را برای سایر آسیب دیدگیها و اختلالات توصیه میکنند.
مراقبت از بینی شکسته
در صورتی که شکستگی بینی چندان جدی نباشد یا موجب مشکلات دیگری نشود، میتوان آن را در خانه درمان کرد. البته چنین شخصی در صورتی که خمیدگی یا تغییر شکل در بینی داشته باشد نباید سعی کند خودش آن را درمان کند. برای مراقبت از بینی شکسته در خانه میتوان این کارها را انجام داد:
- درمان خونریزی با نشستن و گرفتن سر به سمت جلو برای پیشگیری از ورود خون به گلو
- استفاده از یک یخ پک یا کمپرس سرد برای جراحت به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، چند بار روز.
- استفاده از مسکنهای ساده همانند استامینوفن، ایبوپروفن برای رفع درد و ورم.
- درمان زخمهای کوچک بوسیله تمیز کردن آنها و پوشاندن آنها با یک باند تمیز.
- بالا نگه داشتن سر به هنگام دراز کشیدن برای کاهش تورم.
- اجتناب از فین کردن یا گرفتن بینی.
مراقبتهای طبی شکستگی بینی
افراد دارای بریدگیهای بزرگ یا زخم روی صورت باید به دنبال مراقبتهای تخصصی، همانند بقیه یا بانداژ باشند که برای بستن و پیشگیری از زخم در حین درمان ضروری است. برای کسانی که درد بیشتر و ورم دارند، در صورتی که مسکنهای بدون نسخه جوابگو نباشند، پزشکان میتوانند مسکنهای قویتر تجویز کنند. افرادی که جراحت شدید یا صدمه به بینی دارند ممکن است نیازمند اصلاح یا جراحی باشد.
اصلاح بینی
کسی که دچار خمیدگی و یا شکستی بینی شده باشد باید استخوانهای وی به طور دستی توسط پزشک اصلاح و جایگذاری شود. این عمل باید ظاهر بینی را به وضع اولیه برگرداند و هر گونه مشکلات تنفسی ایجاد شده را از بین ببرد. به هنگام ترمیم دستی بینی شکسته پزشکان این کارها را انجام میدهند:
- استفاده از اسپری بی حسی موضعی بینی یا تزریق آمپول برای بی حسی ناحیه شکسته
- استفاده از اسپوکولوم و سایر ابزار پزشکی برای ترمیم بینی شکسته و غضروف صدمه دیده
- بستن بینی و گذاشتن بانداژ برای نگه داشتن استخوانها و غضروف در جای خود
- تجویز آنتی بیوتیک برای پیشگیری از عفونت
- اگر بیش از ۲ هفته از ایجاد جراحت بگذرد، ترمیم دستی معمولا گزینه خوبی نخواهد بود و در اینصورت پزشکان جراحی برای ترمیم بینی را تجویز میکنند.
جراحی شکستگی بینی
پزشک در این موارد جراحی بینی شکسته را توصیه میکند:
- وقتی جراحت شدید است
- چندین استخوان شکسته باشد
- به تیغه بینی صدمه وارد شده یا تنفس را دچار مشکل کند
برای برخی از افراد دچار شکستگی یا خمیدگی بینی پزشک ممکن است قادر به ترمیم بینی بدون جراحی باشد. البته ترمیم دستی بینی معمولا تنها در صورتی است که زمان صدمه به بینی کمتر از ۲ هفته باشد.
گاهی اوقات برای انجام جراحی باید ۲ تا ۳ ماه پس از بروز آسیب دیدگی صبر کرد. این دوره انتظار باعث خوابیدن ورم و بهبود استخوان قبل از انجام جراحی برای بازگرداندن ظاهر اولیه بینی، میشود.
بهبود
شکستگی بینی معمولا پس از چند روز بهبود پیدا میکنند اما ممکن است یک هفته یا بیشتر طول بکشد تا درد و ورم به طور کامل از بین برود. در حین بهبود شکستگی بینی، فعالیتهایی که باعث صدمه بیشتر میشود همانند انجام ورزشهای تماسی، خودداری کنید. اگر اختلالاتی وجود داشته باشد، بهبود آن ممکن است طول بکشد. اختلالات ناشی از بینی شکسته میتواند شامل موارد زیر باشد:
- انحراف تیغه بینی که در آن دیوار نازک بین سوراخهای بینی غیر همتراز است. چنین فردی ممکن است برای رفع اختلال بین تیغه بینی به خصوص اگر بر تنفس موثر باشد، تحت عمل جراحی قرار گیرد.
- صدمه به غضروف. بسته به شدت صدمه ممکن است جنین شخصی نیازمند جراحی باشد.
- هماتوم تیغهای که در آن لختههای خون زیاد تیغهها را مسدود میکنند. برای چنین افرادی درمان سریع مهم است.
تغییر شکل بینی که ناشی از شکستگی بینی است اگر شخص درمان صحیح را دریافت نکند، مداوم خواهد بود.
علتها
ضربههای قوی بر صورت انسان میتواند منجر به شکستگی بینی شود. با توجه به یک تحقیق کوچک از سال ۲۰۱۳، علل شایع شکستگی بینی عبارتند از:
- خشونت
- سقوط
- خشونت و زد و خورد
- سقوط
- حوادث مانند تصادفات خودرو
- آسیبهای ورزشی
عوامل خطر برای شکستگی بینی
شکستگی بینی ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد اما فعالیتها و عوامل خاصی میتواند خطر شخص را افزایش دهد. این خطرات عبارتند از:
- انجام ورزشهای برخورد کننده همانند فوتبال یا بوکس
- انجام ورزشهایی که احتمال سقوط یا تصادم در آن وجود دارد، همانند اسکی کردن یا دوچرخه سواری
- مشارکت در دعواهای فیزیکی
- تردد با وسیله نقلیه بخصوص بدون کمربند ایمنی
- زندگی با خشونت خانگی
شکستگیهای بینی در کودکان و افراد مسنتر شایعتر هستند چون این افراد اغلب توده استخوانی کمتری دارند و بیشتر در معرض خطر هستند.
ترفندهای پیشگیری
پیشگیری از شکستگی در بینی همیشه ممکن نیست. البته میتوان گامهایی برای کاهش این خطر انجام داد. اینها شامل موارد زیر هستند:
- پوشیدن لباس محافظ و کلاه ایمنی موقع ورزشهای پر برخورد و مشارکت در فعالیتهای با خطر سقوط یا تصادم همچون اسکی، اسب سواری و استفاده از دوچرخه یا موتورسیکلت
- پوشیدن کمربند ایمنی در تمامی اوقات به هنگام مسافرت با وسایل نقلیه
- پوشیدن کفشهای مناسب برای پیشگیری از افتادن
- استفاده از عصای مخصوص پیاده روی یا وسایل کمک حرکتی دیگر در صورتی که موقع پیاده روی نامتعادل هستید
والدین و پرستاران بچه به هنگام مراقبت از بچهها باید احتیاط بیشتری انجام دهند تا از آنها در برابر سقوط و سایر تصادفات جلوگیری کنند. این موارد احتیاطی شامل موارد زیر هستند:
- نصب دروازههای پله و دیگر وسایل ایمنی در خانه
- برداشتن فرش و سایر خطراتی که موجب سقوط میشوند
- اطمینان از پوشاندن کفش مناسب به کودکان
- دور نگه داشتن کودکان از دویدن یا بازی روی سطوح لغزنده یا سطوح ناهموار
- تشویق کودکان به بازی روی سطوح نرم همانند چمن
خلاصه کلام
شکستگی بینی یک آسیب دیدگی شایع است که میتواند ناشی از صدمه قوی به صورت باشد. اگر چه میتواند دردناک و ناگوار باشد اما بعضی از افراد میتوانند بینی شکسته را با یک مراقبت ساده خانگی همانند یخ پک و داروهای مسکن بدون نسخه درمان کنند. البته اگر بینی دچار تغییر شکل شود یا علائمی دارد که شدید هستند یا بعد از چند روز از بین نمیروند، باید به دنبال درمان طبی باشد. در صورتی که بینی شکسته منجر به مشکلات تنفسی یا خونریزی شدید میشود یا اگر علائم زخم سر وجود داشته باشد، باید به دنبال مراقبتهای پزشکی فوری باشید.
جراحی بازسازی و ترمیم بینی برای کسانی است که با ظاهر بینی خود پس از شکستگی مشکل دارند یا آنهایی که پس از بهبود بینی همچنان مشکلات تنفسی دارند.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منبع: mediclnewstoday