سندرم دامپینگ عارضه است که پس از جراحی برای حذف تمام یا بخشی از معده شما یا بعد از عمل جراحی معده خود شما برای کمک به کاهش وزن گسترش می‌یابد. همچنین به علت اینکه زمانی که غذا، به‌ویژه قند، خیلی زود از معده به روده کوچک حرکت می‌کند، تخلیه سریع معده نامیده می‌شود. اکثر افراد مبتلا به سندرم دامپینگ، علائم و نشانه‌ها مانند گرفتگی شکمی (کرامپ های شکمی) و اسهال را ۱۰ تا ۳۰ دقیقه پس از خوردن غذا تجربه می‌کنند. سایر افراد علائم را یک تا سه ساعت پس از خوردن غذا نشان می‌دهند و بقیه علائم اولیه و دیررسی دارند. به‌طورکلی، با تغییر رژیم غذایی خود پس از جراحی، می‌توانید از این عارضه جلوگیری کنید. تغییرات ممکن است شامل خوردن وعده‌های کوچک‌تر و محدود کردن غذاهای با مقادیر بالای قند باشد. در موارد جدی‌تر سندرم دامپینگ، برای رفع و کنترل آن ممکن است به دارو یا جراحی نیاز داشته باشید.
علائم ابتلا به سندرم دامپینگ
نشانه‌ها و علائم سندرم دامپینگ معمولاً بعد از خوردن غذا به‌خصوص پس از غذاهای غنی از قند (ساکارز) یا قند میوه (فروکتوز) رخ می‌دهد. نشانه‌ها و علائم این عارضه ممکن است عبارت باشد از:
• حالت تهوع
• استفراغ
• گرفتگی شکمی
• اسهال
• سرخ شدن چهره
• سبکی سر، سرگیجه
• ضربان قلب سریع
علائم و نشانه‌های ناگهانی که یک تا سه ساعت پس از غذا رخ می‌دهند، به دلیل اینکه بدن شما مقدار زیادی انسولین را آزاد می‌کند تا مقدار زیادی قند که به روده کوچک شما پس از خوردن غذای با قند بالا وارد می‌شود را جذب کند. نتیجه این امر قند خون پایین است.
علائم و نشانه‌های دامپینگ دیررس در اواخر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• تعریق
• گرسنگی
• خستگی
• سبکی سر، سرگیجه
• ضعف
• ضربان قلب سریع
بعضی از افراد علائم و علائم اولیه و دیررسی را دارند. بعضی افراد سندرم دامپینگ در آنها پس از عمل جراحی گسترش می‌یابد.
چه زمانی باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید؟
اگر هر یک از موارد زیر برای شما اتفاق افتاد، با پزشک خود تماس بگیرید.
• علائم و نشانه‌هایی که ممکن است به علت سندرم دامپینگ، حتی اگر شما جراحی نداشته‌اید، ایجاد شود.
• علائم شما با تغییرات غذایی کنترل نمی‌شود.
• شما به علت سندرم دامپینگ، مقدار زیادی از وزن خود را ازدست‌داده‌اید. پزشک شما ممکن است شما را به یک متخصص تغذیه معتبر راهنمایی کند تا به شما در ایجاد یک برنامه غذایی کمک کند.
علل ایجاد سندرم دامپینگ
در این سندرم، مواد غذایی و آب از معده به روده کوچک شما در حالت غیرمنتظره و به‌طور غیرمعمول سریع حرکت می‌کند. این امر بیشتر با تغییرات در معده شما در ارتباط است. سندرم Dumping می‌تواند پس از هر عمل معده یا از بین بردن مری (ازوفاگوستومی) رخ دهد. جراحی بای پس معده برای کاهش وزن شایع‌ترین علت بروز این عارضه در افراد مبتلا است.
فاکتورهای خطر در ابتلای به سندرم دامپینگ
جراحی که معده شما را تغییر می‌دهد خطر ابتلا به این سندرم را افزایش می‌دهد. این عمل جراحی معمولاً برای درمان چاقی انجام می‌شود اما همچنین بخشی از درمان سرطان معده و سایر مشکلات نیز می‌تواند باشد.
این جراحی‌ها عبارت‌اند از:
• Gastrectomy که در آن بخشی یا تمام معده شما حذف می‌شود.
• جراحی بای پس معده (عمل Roux-en-Y) که برای درمان چاقی مرضی انجام می‌شود. این جراحی باعث کوچک‌تر شدن معده نسبت به حالت و حجم عادی معده می‌شود، به این معنی که شما دیگر • قادر به خوردن مقادیر زیادی از غذا نیستید. این جراحی روده کوچک را به کیسه‌ای به شکل gastrojejunostomy متصل می‌کند.
Esophagectomy که در آن تمام یا بخشی از لوله بین دهان و معده حذف می‌شود.
تشخیص سندرم دامپینگ
پزشک شما ممکن است برخی از روشهای زیر را برای تعیین اینکه آیا شما این بیماری را دارید، استفاده کند.
سوابق پزشکی و ارزیابی: پزشک شما اغلب می‌تواند این سندرم را با در نظر گرفتن سوابق پزشکی، به‌ویژه اگر شما عمل جراحی معده کرده‌اید و علائم و نشانه‌های شما را ارزیابی کند را تشخیص دهد.
آزمایش قند خون: ازآنجاکه گلوکز خون پایین گاهی اوقات همراه با بروز این سندرم است، پزشک شما ممکن است یک آزمون (آزمایش تحمل گلوکز خوراکی) برای اندازه‌گیری سطح قند خون در اوج زمان علائم شما برای کمک به تائید تشخیص بیماری در شما انجام دهد.
آزمون تخلیه معده: در این روش مواد رادیواکتیوی به مواد غذایی مصرفی شما افزوده می‌شود تا سرعت حرکت غذا از طریق معده شما اندازه‌گیری شود.
درمان سندرم دامپینگ
احتمال دارد سندرم دامپینگ زودرس به‌طور خو به خودی در طی مدت سه ماه از بین برود. درعین‌حال احتمال خوبی وجود دارد که تغییرات رژیم غذایی علائم شما را کاهش دهد. اگر این روش کارساز نبود، پزشک شما ممکن است مصرف داروها یا عمل جراحی را برای رفع این مشکل توصیه کند.
داروها
برای افراد مبتلا به علائم و نشانه‌های شدید با تغییرات غذایی، پزشکان octreotide (ساندوستاتین) را در موارد نادر تجویز می‌کنند. این دارو ضد اسهالی که توسط تزریق زیر پوست شما (زیر پوستی) به بدن فرد بیمار می‌شود، می‌تواند تخلیه مواد غذایی را از طریق روده آهسته‌تر کند. عوارض جانبی احتمالی استفاده از این دارو عبارت‌اند از تهوع، استفراغ و ناراحتی معده. با پزشک خود دربارۀ راه مناسب برای استفاده شما از این دارو صحبت کنید.
عمل جراحی
پزشکان از تعدادی از روشهای جراحی برای درمان موارد دشوار سندرم دامپینگ استفاده می‌کنند که مقاوم به روشهای محافظه‌کارانه‌تر هستند. اکثر این عملیات‌ها شامل فن‌های بازسازی، مانند بازسازی پیلور است و یا در جهت جلوگیری از عمل جراحی بای پس معده هستند.
شیوه زندگی و درمان‌های خانگی
در اینجا برخی از استراتژی‌های تغذیه‌ای که می‌تواند به حفظ تغذیه خوب و به حداقل رساندن علائم شما کمک کند را بیان می‌کنیم:
خوردن وعده‌های کوچک‌تر: سعی کنید پنج یا شش وعده در روز را به جای مصرف ۳ وعده بزرگ‌تر بخورید.
اجتناب از مصرف مایعات همراه با وعده‌های غذایی: مایعات را تنها بین وعده‌های غذایی بنوشید. از مصرف مایعات برای نیم ساعت قبل از خوردن و نیم ساعت بعد از غذا اجتناب کنید.
رژیم غذایی خود را تغییر دهید: منابع پروتئینی را که شامل گوشت، مرغ، کره بادام‌زمینی خامه‌ای و ماهی است و همچنین کربوهیدرات‌های پیچیده که شامل بلغور جو دوسر و سایر غذاهای دانه‌ای با فیبر بالا است را بیشتر مصرف کنید. همچنین خوردن غذاهای پرچرب یا شیرین، مانند آب‌نبات، قند، شربت، سودا و نوشیدنی‌ها را محدود کنید.
شکر طبیعی در محصولات لبنی (لاکتوز) ممکن است نشانه‌های شما را بدتر کند: در ابتدا مقدار کمی از آن را امتحان کنید یا اگر فکر می‌کنید مشکلی ایجاد می‌کنید، مصرف آنها را کنار بگذارید. شما ممکن است بخواهید با یک متخصص تغذیه درباره مشاوره بیشتر در مورد آنچه می‌خواهید بخورید را مشورت کنید.
غذای مصرفی خود را خوب بجوید: غذا به‌طور کامل قبل از فروبردن، می‌تواند هضم را کمک کند.
پس از غذا خوردن بیدار بمانید: برای ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از غذا نخوابید.
افزایش مصرف فیبر: پسیلیوم، آدامس گوار و پکتین موجود در غذا یا مکمل‌ها می‌توانند جذب کربوهیدرات‌ها را در روده کوچک به تأخیر بیندازند.
از مصرف الکل یا نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید.
ویتامین‌های کافی، آهن و کلسیم مصرف کنید: این ریزمغذی‌ها گاهی اوقات پس از عمل جراحی معده کاهش می‌یابند. با پزشک یا متخصص تغذیه خود در مورد اینکه آیا به مکمل نیاز دارید یا نه صحبت کنید.
درمان جایگزین
بعضی از افراد از مکمل‌هایی مانند پکتین، آدامس گار، پسیلیوم سیاه و پرتقال سیاه استفاده می‌کنند تا محتوای گوارشی را هضم کرده و جذب آن را از طریق روده تحریک می‌کند. اگر تصمیم به مصرف مکمل دارید، با پزشک خود در مورد هرگونه عوارض جانبی احتمالی یا تداخل آن با سایر داروهایی که مصرف می‌کنید صحبت کنید.
آماده شدن برای یک قرار ملاقات
اگر علائم و نشانه‌های سندرم دامپینگ دارید، احتمالاً برای اولین بار باید با پزشک سلامت یا پزشک عمومی ملاقات کنید. سپس ممکن است به یک پزشک متخصص در مورد درمان اختلالات دستگاه گوارش (متخصص گوارش) ارجاع داده شوید. در اینجا چند نکته برای کمک به آماده شدن برای قرار ملاقات شما وجود دارد.
آنچه شما می‌توانید انجام دهید
- از محدودیت‌های قبل از قرار ملاقات مطلع شوید وقتی که قرار ملاقات می‌کنید، بپرسید که آیا پیش از آن شما نیاز به انجام هر کاری، مانند اینکه رژیم غذایی خود را محدود کنید، دارید.
- علائم بیماری خود را بنویسید، ازجمله مواردی که ممکن است به دلایلی که شما به خاطر آنها می‌خواهید به پزشک مراجعه کنید، نامربوط باشد.
- اطلاعات شخصی کلیدی را بنویسید، ازجمله تنش‌های عمده یا تغییرات اخیر در زندگی شما.
- فهرستی از تمام داروها، ویتامین‌ها یا مکمل‌های خود را یادداشت کنید.
- یک عضو خانواده یا دوست خود را برای کمک برای به خاطر سپردن مطالبی بازگو شده توسط پزشک همراه خود داشته باشید.
- سوابق پزشکی خود را در خصوص درمان‌های گذشته، به‌ویژه جراحی معده را یادداشت کنید.
- یک لیست از سؤالات خود را برای پرسیدن از پزشک خود یادداشت کنید.
سؤالاتی که می‌توانید از پزشک خود بپرسید
برای سندرم دامپینگ، بعضی از سؤالات اساسی برای پرسیدن از پزشک شما عبارت‌اند از:
- دلیل احتمالی این علائم در من چیست؟
- علل احتمالی دیگر چیست؟
- من به چه آزمایش‌هایی نیاز دارم؟
- بهترین شیوه درمان چیست؟
- آیا من باید به یک متخصص تغذیه مراجعه کنم؟
- من مشکلات بهداشت دیگری دارم چگونه می‌توانم به بهترین نحو آنها را مدیریت کنم؟
- آیا من باید به یک متخصص مراجعه کنم؟
- آیا بروشور یا سایر مواد چاپی وجود دارد که می‌توانم آن را دریافت کنم؟ چه وب‌سایت‌هایی را برای مطالعه بیشتر در مورد این بیماری توصیه می‌کنید؟
اگر سؤالات دیگری برای مطرح کردن در ذهن خود دارید، در مطرح کردن آنها تردید نکنید.
چه سؤالاتی را باید از پزشک خود انتظار داشته باشید
ممکن است پزشک شما از شما سؤالاتی از جمله موارد زیر را بپرسد:
- آیا عمل جراحی معده داشته‌اید و اگر چنین است، چه نوع عمل جراحی بوده است؟
- از چه زمانی علائم شما شروع شد؟
- علائم بیماری در شما مداوم یا گاه‌به‌گاه است؟
- چقدر پس از خوردن طول می‌کشد تا علائم شما شروع شود؟
- آیا غذاهای خاصی علائم بیماری را در شما بدتر می‌کنند؟
- علائم شما چقدر شدید است؟
- چه چیزی به نظر می‌رسد، علائم شما را بهبود می‌بخشد؟
- چه چیزی به نظر می‌رسد، علائم شما را بدتر می‌کند؟
منبع: drugs.com
این مقاله توسط مجله قرمز به صورت اختصاصی، ترجمه شده است.