تجربه‌ی سقط شدن جنین یکی از تجربیات دردناکی است که می‌تواند برای هر زوجی رخ دهد. این اتفاق علاوه‌بر اثرات جسمی و روانی که برای زوجین دارد باعث سردرگمی آنها هم می‌شود. اینکه دلیل از دست دادن جنین چه بوده و آیا در آینده موفق می‌شوند بارداری سالمی را تجربه کنند؟ اینکه چه مدت بعد از از دست دادن جنین می‌توانند مسیر فرزندآوری را مجددا شروع کنند؟ آیا راهی برای پیشگیری از سقط وجود دارد؟ و …. . ما برای یافتن اطلاعات معتبر در این زمینه به سایت موسسه سلامت آمریکا مراجعه کرده و مقاله‌ی حاضر را تهیه کرده‌ایم. فهرست مطالبی که خدمتتان ارائه می‌شود به‌صورت زیر است:
- سقط شدن جنین (قبل از هفته ۲۰ بارداری)
- علائم سقط جنین (قبل از هفته بیستم بارداری) چیست؟
- علل و عوامل خطر از دست دادن جنین (قبل از هفته بیستم بارداری) چیست؟
- تشخیص و درمان سقط جنین ( (قبل از ۲۰ هفته بارداری)
- آیا راهی برای جلوگیری از سقط جنین (قبل از هفته بیستم بارداری) وجود دارد؟
- سوالات متداول دیگر درباره سقط جنین (قبل از هفته ۲۰ بارداری)
- تلاش برای بچه دار شدن بعد از سقط جنین
با ما همراه باشید و در انتها تجربیات و نظرات ارزشمندتان را در قسمت دیدگاه‌ها با ما و دیگران به اشتراک بگذارید 🙂
سقط شدن جنین (قبل از هفته ۲۰ بارداری)
سقط شدن جنین یا از دست دادن جنین به از دست دادن غیرمنتظره جنین قبل از هفته بیستم بارداری گفته می‌شود. گاهی اوقات به این اتفاق سقط جنین، سقط جنین در اواسط سه ماهه، مرگ جنین یا سقط خودبخودی نیز گفته می‌شود.
برخی از ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی از یک اصطلاح متفاوت – مرده‌زایی – برای توصیف از دست دادن جنین بعد از هفته ۲۰ بارداری استفاده می‌کنند.
از دست دادن بارداری ممکن است آنقدر زود اتفاق بیفتد که یک زن حتی نداند که باردار است.
کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان تخمین می‌زند که از دست دادن زودرس بارداری شایع است و در حدود ۱۰ درصد از بارداری‌های تاییدشده را شامل می‌شود.
علائم سقط جنین (قبل از هفته بیستم بارداری) چیست؟
علائم سقط جنین می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی از واژن
- درد یا گرفتگی در ناحیه تحتانی معده (شکم)
- کمر درد
- خارج شدن مایع، بافت یا مواد لخته‌مانند از واژن
با این حال، خونریزی از واژن در دوران بارداری همیشه به معنای سقط جنین نیست. بسیاری از زنان باردار در اوایل بارداری دچار لکه‌بینی و گرفتگی عضلات می‌شوند اما جنین‌شان سقط نمی‌شود. ممکن است پزشک شما این بارداری را “پرخطر” بنامد. در هر صورت، زنان بارداری که هر یک از علائم سقط جنین را دارند باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرند.
برخی از زنان هیچ علامتی از سقط جنین را تجربه نمی کنند.
اگرچه این اتفاق در ایالات متحده نادر است، اما برخی از زنانی که سقط جنین دارند ممکن است به عفونت رحم که می‌تواند یک خطر تهدیدکننده زندگی باشد دچار شوند. زنانی که علائم زیر را بیش از ۲۴ ساعت پس از سقط مشاهده می‌کنند باید به پظشک مراجعه کنند:
- تب بالاتر از ۱۰۰.۴ درجه فارنهایت در بیش از دو زمان
- درد شدید در قسمت پایین شکم
- ترشحات خونی از واژن (که می‌تواند شامل چرک و بوی بد باشد)
تحقیقات اخیر همچنین نشان داده است که علائم صبحگاهی – تهوع و استفراغ در دوران بارداری – با کاهش خطر از دست دادن بارداری مرتبط است.
علل و عوامل خطر از دست دادن جنین (قبل از هفته بیستم بارداری) چیست؟
از دست دادن بارداری ممکن است به دلایل زیادی رخ دهد، و گاهی اوقات علت آن حتی پس از تکمیل آزمایشات اضافی هم ناشناخته باقی می‌ماند.
علل احتمالی
از دست دادن بارداری اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که بارداری به‌طور طبیعی پیش نمی‌رود.
در بسیاری از موارد، سقط جنین، ناشی از مشکلی در کروموزوم‌های جنین است. تعداد کروموزوم‌هایی که جنین دارد – خیلی زیاد یا خیلی کم – می‌تواند بر بقای بدن تأثیر بگذارد.
سایر علل احتمالی از دست دادن بارداری عبارتند از:
- قرار گرفتن در معرض سموم موجود در محیط
- مشکلات جفت، رحم یا دهانه‌ی رحم
- مشکلاتی در اسپرم پدر
با این حال، در بسیاری از موارد، ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی نمی‌توانند علت یا علل از دست دادن بارداری را شناسایی کنند.
عوامل خطر سقط جنین
مشکلات کروموزوم‌ها، بیشتر در جنین‌های والدین مسن‌تر اتفاق می‌افتد، به‌ویژه در میان زنانی که بیش از ۳۵ سال سن دارند، به همین دلیل، خطر سقط جنین با افزایش سن والدین افزایش می‌یابد. این خطر در سن ۴۵ سالگی بسیار بیشتر از ۳۵ سالگی است. زنانی که قبلا سقط جنین داشته‌اند نیز در معرض خطر بیشتری برای سقط جنین هستند.
مسائل سلامتی مانند بیماری‌های مزمن در مادر که می‌تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد عبارتند از:
- بیماری‌های مزمن مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماری تیروئید یا سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- مشکلات سیستم ایمنی مانند یک اختلال خودایمنی
- عفونت‌ها (مانند عفونت‌های مقاربتی درمان‌نشده و ….)
- مشکلات هورمونی
- چاقی یا لاغری بیش ازحد
- عوامل سبک زندگی، مانند استفاده از مواد مخدر یا الکل، سیگار کشیدن، یا مصرف بیش از ۲۰۰ میلی گرم کافئین در روز
یافته‌های یک مطالعه در موسسه ملی بهداشت کودکان و توسعه انسانی ایالات متحده آمریکا مشهور به NICHD، نشان می‌دهد زنانی که به دلیل دو یا چند بار سقط قبلی در معرض خطر بالاتری برای از دست دادن بارداری هستند، در صورت داشتن سطوح بالای التهاب، می‌توانند با مصرف روزانه آسپرین با دوز پایین، شانس خود را برای بارداری سالم افزایش دهند. ( تجویز داروها صرفا در اختیاز پزشک متخصص است، از مصرف خودسرانه‌ی داروها بپرهیزید.)
تشخیص و درمان سقط جنین ( (قبل از ۲۰ هفته بارداری)
اگر زن بارداری هر یک از علائم سقط جنین مانند گرفتگی شکم، کمردرد، لکه‌بینی خفیف یا خونریزی را داشت، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرد. به یاد داشته باشید که خونریزی واژینال در دوران بارداری حتما به معنای از دست دادن بارداری نیست.
تشخیص از دست دادن بارداری
بسته به اینکه چقدر از ابتدای بارداری گذشته است، پزشکان ممکن است از روش‌های مختلفی برای تعیین اینکه آیا سقط جنین رخ داده است یا نه استفاده کنند:
- آزمایش خون برای بررسی سطح گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG)، هورمون بارداری
- معاینه لگن برای بررسی گشاد یا باریک شدن دهانه‌ی رحم که می‌تواند نشانه‌ای از سقط جنین باشد.
- آزمایش اولتراسوند (سونوگرافی)، که به پزشک اجازه می‌دهد تا رحم و جفت را بررسی کند
اگر زنی بیش از یک بار سقط جنین داشته باشد، می‌تواند از پزشک خود بخواهد مشکلات کروموزومی، مشکلات هورمونی، یا اختلالات سیستم ایمنی که ممکن است در از دست دادن بارداری نقش داشته باشند را بررسی کند.
درمان از دست دادن جنین
درمان‌های سقط جنین بر حصول اطمینان از خروج کامل و ایمن جنین از بدن زن تمرکز دارد. زنانی که دچار سقط جنین می‌شوند در معرض خطر خونریزی، درد و عفونت هستند، به‌خصوص اگر مقداری از بافت حاملگی در پشت رحم باقی بماند.
درمان مورد استفاده بستگی به مدت زمان بارداری، سلامت کلی زن، سن او و سایر عوامل دارد.
در بسیاری از موارد، از دست دادن بارداری قبل از هفته ۲۰ ممکن است نیاز به درمان خاصی نداشته باشد. در این موارد، خونریزی‌ای که طی سقط جنین رخ می‌دهد، رحم را بدون ایجاد هیچ مشکل دیگری تخلیه می‌کند.
زنانی که در طول سقط جنین خونریزی شدید دارند باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرند. به‌عنوان یک مرجع برای خونریزی شدید، خونریزی شدید به خونی شدن حداقل دو پد خیلی بزرگ در یک ساعت در طی حداقل ۲ ساعت متوالی اشاره دارد.
ممکن است برخی از زنان برای برداشتن بافت بارداری که هنوز در رحم باقی مانده است به یک روش جراحی به نام اتساع و کورتاژ (D&C مخفف dilation and curettage) نیاز داشته باشند. اگر زنی خونریزی شدید داشته باشد یا اگر سونوگرافی نشان دهد که بافت حاملگی هنوز در رحم است، انجام D&C توصیه می‌شود. D&C همچنین ممکن است در صورت داشتن علائم عفونت مانند تب یا سایر مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی عروقی یا اختلال خونریزی هم استفاده شود.
برای برخی از زنان دارویی به نام میزوپروستول (misoprostol) تجویز می شود که به خروج بافت از رحم و کنترل خونریزی ناشی از آن کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که میزوپروستول در اکثر موارد بی‌خطر و موثر است.
زنانی که دچار سقط جنین می‌شوند برای کنترل خونریزی خفیف تا متوسط، جلوگیری از عفونت، تسکین درد ممکن است به درمان‌های دیگر و حمایت عاطفی نیاز داشته باشند.
آیا راهی برای جلوگیری از سقط جنین (قبل از هفته بیستم بارداری) وجود دارد؟
در حال حاضر هیچ راهی نه برای جلوگیری از سقط جنین قبل از هفته بیستم و نه برای جلوگیری از سقط پس از شروع آن وجود ندارد.
راه‌هایی برای کاهش خطر عوارض عمومی بارداری وجود دارد، اما هیچ کدام از آنها به‌طور قطع از سقط جنین جلوگیری نمی‌کنند. برخی از راه‌های کاهش خطر عوارض عمومی بارداری عبارتند از:
- حفظ سلامتی قبل از باردار شدن و مراقبت منظم در دوران بارداری
- تشخیص هر گونه بیماری، مانند دیابت یا اختلالات تیروئید، و اقدامات لازم برای مدیریت یا درمان این بیماری‌ها قبل از بارداری
- اجتناب از خطرات محیطی، مانند قرار گرفتن در معرض تشعشع، آلودگی، یا مواد شیمیایی سمی
- اجتناب از الکل و مواد مخدر، از جمله سطوح بالای کافئین در مرد و زن
- با عدم سفر به مناطق خاص و با جلوگیری از نیش پشه از خود در برابر برخی عفونت‌ها محافظت کنید
سوالات متداول دیگر درباره سقط جنین (قبل از هفته ۲۰ بارداری)
چه مدت پس از سقط جنین می‌توان برای بارداری بعدی اقدام کرد؟
زنان معمولاً باید قبل از تلاش برای باردار شدن مجدد منتظر بمانند تا پس از سقط جنین، حداقل یک سیکل قاعدگی طبیعی داشته باشند. زنان همچنین باید با پزشک خود درمورد علل احتمالی سقط جنین مشورت کرده و از آمادگی جسمانی و عاطفی خود برای باردار شدن مجدد مطمئن شوند.
در گذشته، پزشکان گاهی اوقات توصیه می‌کردند که پس از سقط جنین، برای بارداری مجدد ۳ ماه یا بیشتر منتظر بمانید. اما تحقیقات اخیر NICHD (موسسه ملی بهداشت کودکان و توسعه انسانی ایالات متحده آمریکا) نشان می‌دهد که تلاش برای باردار شدن در مدت کوتاهی پس از سقط جنین درواقع ممکن است شانس بارداری را افزایش دهد. این مطالعه نشان داد که در میان گروهی از زنانی که پس از سقط جنین اقدام به بارداری کرده بودند، افرادی که در عرض ۳ ماه پس از سقط اقدام به بارداری کردند، احتمال بارداری و زایمان موفق بیشتری داشتند. همچنین این افراد هیچ‌گونه افزایش خطری برای عوارض بارداری نداشتند.
سقط مکرر چیست؟
سقط مکرر یا RPL (مخفف recurrent Pregnancy Loss) زمانی اتفاق می‌افتد که یک زن، دو یا چند سقط پشت سر هم داشته باشد. اکثر زنانی که یک بار سقط جنین داشته‌اند دچار سقط مکرر نمی‌شوند.
اگر چه بیشتر موارد سقط جنین، ناشی از مشکلات ژنتیکی یا کروموزومی تصادفی است که احتمال تکرار آن وجود ندارد، اما RPL گاهی اوقات می‌تواند یک علت زمینه‌ای هم داشته باشد. درواقع RPL ممکن است ناشی از مشکلات ژن‌های والدین باشد؛ ناشی از مشکلات ساختاری، مانند فیبروم در رحم؛ یا ناشی از برخی از شرایط پزشکی در مادر باشد. برخی از این مشکلات را می‌توان درمان کرد تا شانس بارداری مجدد و رساندن حاملگی به زایمان را بهبود بخشد.
با این حال، در بسیاری از زنان مبتلا به RPL، پزشکان نمی‌توانند علل زمینه‌ای را پیدا کنند. بیش از نیمی از زنان مبتلا به RPL، بسته به عوامل خاصی مانند سن، می‌توانند بدون درمان خاصی، حاملگی سالمی داشته و زایمان کنند.
اگر زنی سقط جنین داشته باشد، آیا در معرض خطر بیشتری برای از دست دادن بارداری‌های بعدی است؟
از دست دادن بارداری اغلب یک بار اتفاق می افتد. با این حال، از دست دادن یک بارداری خطر از دست دادن بارداری بعدی را در آینده افزایش می‌دهد.
آیا “لکه بینی” در بارداری به معنای از دست دادن بارداری است؟
“لکه بینی” اصطلاحی است که برای توصیف خونریزی خفیف از واژن استفاده می‌شود. بسیاری از زنان باردار در اوایل بارداری لکه‌بینی و گرفتگی خفیف دارند، اما این موارد همیشه نشان‌دهنده از دست دادن بارداری یا مشکل دیگری نیست.
با توجه به کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان، ۲۰ درصد از زنان باردار در سه ماهه‌ی اول بارداری خونریزی خفیفی را تجربه می کنند. در بسیاری از این موارد، لکه‌بینی در این مرحله از بارداری نشان‌دهنده مشکل نیست.
تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که لکه‌بینی ممکن است در سه ماهه دوم و سوم هم رخ دهد. این لکه‌بینی می‌تواند ناشی از عواملی مانند عفونت بوده یا سیگنالی برای زایمان باشد.
خونریزی شدید واژینال در هر مرحله از بارداری می‌تواند به معنای وجود مشکل باشد. زنانی که این نوع خونریزی را تجربه می‌کنند باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرند.
به همین ترتیب، زنان بارداری که هر یک از علائم سقط جنین را دارند – علائمی مانند خونریزی واژینال بیشتر از لکه‌بینی، گرفتگی شکم، کمردرد – باید فوراً با ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی خود تماس بگیرند.
تلاش برای بچه دار شدن بعد از سقط جنین
- محققان هیچ مدرکی برای تایید این ایده که پس از سط شدن جنین، زوج‌ها باید قبل از تلاش برای باردار شدن مجدد به مدت ۳ ماه صبر کنند.
- برای کسانی که از نظر عاطفی آماده هستند، توصیه رایج برای حداقل ۳ ماه صبر کردن پس از سقط ممکن است خیلی محافظه کارانه باشد.
پس از از دست دادن بارداری، بسیاری از زوج‌ها به این فکر می کنند که چه زمانی تلاش برای باردار شدن مجدد را آغاز کنند. پس از تجربه‌ی چنین فقدانی، بسیاری از پزشکان توصیه می کنند که زوج‌ها حداقل ۳ ماه قبل از باردار شدن مجدد صبر کنند. سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند حداقل ۶ ماه صبر کنید. با این حال، شواهد کمی برای حمایت از چنین تاخیرهایی وجود دارد!
یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر Enrique Schisterman در مؤسسه ملی سلامت کودک و توسعه انسانی آمریکا (NICHD) ارتباط بین مدت زمانی که زوج‌ها پس از سقط جنین تا تلاش برای باردار شدن مجدد و موفقیت آنها در بارداری موفق صبر کردند را بررسی کردند. . این تیم داده‌های یک کارآزمایی که از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ انجام شده بود را تجزیه و تحلیل کردند. هدف اصلی این کارآزمایی، ارزیابی تأثیر دوز پایین روزانه آسپرین بر نتایج باروری در زنان ۱۸ تا ۴۰ ساله‌ی دارای سابقه از دست دادن بارداری بود.
شرکت‌کنندگان این کارآزمایی تا ۶ سیکل قاعدگی و در صورت باردار شدن، تا زمان مشخص شدن نتیجه بارداری تحت نظر قرار گرفتند. محققان، داده‌های بیش از ۱۰۰۰ نفر از این زنان را بررسی کردند. نتایج در ۷ ژانویه ۲۰۱۶ به صورت آنلاین در Obstetrics & Gynecology منتشر شد.
محققان دریافتند که بیش از ۷۶ درصد از زنان در عرض ۳ ماه پس از سقط جنین شروع به تلاش برای باردار شدن کرده بودند. در مقایسه با کسانی که بیشتر منتظر مانده بودند، احتمال بارداری برای این گروه بیشتربود (۶۹٪ در مقابل ۵۱٪) و همچنین حاملگی موفق (۵۳٪ در مقابل ۳۶٪) نیز بیشتر بود. محققان هیچ تفاوتی در خطر عوارض بارداری بین این گروه‌ها پیدا نکردند.
دکتر شیسترمن می‌گوید: «زوج‌ها اغلب، درمورد مدت زمانی باید منتظر بمانند تا باردار شوند به‌دنبال مشاوره هستند. داده‌های ما نشان می‌دهد زنانی که در عرض ۳ ماه اقدام به بارداری جدید می‌کنند، نسبت به زنانی که ۳ ماه یا بیشتر صبر می‌کنند، می‌توانند به همان سرعت، باردار شوند.
دکتر کارن شلیپ ( Karen Schliep) نویسنده ی اول این مقاله می‌گوید: «اگرچه داده‌های ما هیچ مبنایی برای به تأخیر انداختن تلاش‌ها برای لقاح پس از سقط نشان نمی‌دهد، اما ممکن است زوج‌ها به زمان نیاز داشته باشند تا از نظر عاطفی برای بارداری مجدد آماده شون. برای کسانی که این آمادگی را دارند، یافته‌های ما نشان می‌دهد که توصیه‌های مرسوم برای انتظار حداقل ۳ ماه پس از سقط ممکن است غیرقابل توجیه باشد.»
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منابع:
National Institute of Child Health and Human Development (NICHD), Pregnancy Loss (Before 20 Weeks of Pregnancy), Last Reviewed Date
National Institute of Child Health and Human Development (NICHD), Other FAQs About Pregnancy Loss (Before 2 Weeks of Pregnancy), Last Reviewed Date
National Institutes of Health, Trying to conceive after a pregnancy loss