ما از انواع سبزی خوردن اعم از جعفری، ریحان، پیازچه، نعنا و … در آشپزی و تهیه غذاهای مختلف کاربرد دارند و ما از آنها به شکل خام و تازه نیز در کنار غذاها استفاده میکنیم. اما تهیه سبزی خوردن تازه و تمیزی که به طور بهداشتی تهیه شده باشد ساده نیست و همیشه این احتمال وجود دارد که از کودهای شیمیایی و آب نه چندان تمیز برای پرورش آنها استفاده شده باشد. اما اگر شما بتوانید سبزی خوراکی مورد نیاز خود را در منزل بکارید و به صورت تازه استفاده کنید چطور؟
برخی از این سبزیهای خوراکی را میتوان در گلدان و باغچه کاشت و در تمام طول سال از آنها استفاده کرد. اما کدام سبزیها و به چه روشی باید کاشته شوند تا بهترین محصول را داشته باشند؟ در این مقاله اختصاصی از مجله قرمز چند سبزی خوراکی را که در تمام طول سال میتوان در منزل کاشت و مورد استفاده قرار داد به شما معرفی خواهیم کرد.
نکاتی برای کاشت سبزی خوراکی
کاشت انواع سبزی خوردن با کاشت سایر گیاهان گلدانی تفاوتی ندارد و شما برای این کار لزوما به باغچه هم نیازی ندارید و میتوانید در گلدانهای بزرگ آنها را بکارید.
این گلدانها را میتوان در کنار پنجره آشپزخانه، تراس مشرف به پنجره و حتی روی کابینت آشپزخانه هم قرار داد و یک باغچه تمیز و کوچک خانگی داشت که محصولات ارگانیک و سالم از آن به دست میآید.
کاشت انواع سبزیها خوراکی چند قانون مشخص دارد، قانون اول این است که سبزی خوراکی شما باید در محلی قرار داشته باشد که حداقل شش ساعت از شبانه روز نور مستقیم یا غیرمستقیم خورشید به آن بتابد.
برای تست کردن این مساله، در طول روز تمام چراغها را خاموش کنید تا ببینید چه میزان از نور خورشید به نقاط مختلف اتاق میرسد. علاوه بر تامین نور خورشید، گیاهان شما به آبیاری هم نیاز دارند و باید آب کاف دریافت کنند اما مساله مهم، وجود سوراخهای مناسب در کف گلدان است چون اگر آب در خاک گلدان باقی بماند و قابلیت خروج نداشته باشد باعث فساد ریشههای گیاه خواهد شد. اگر فکر میکنید وجود سوراخ در کف گلدان باعث کثیف شدن و خراب شدن کانتر آشپزخانه یا کف زمین خواهد شد از یک سینی یا زیرگلدانی استفاده کنید تا آب اضافی روی زمین و کابینت نریزد. علاوه بر این نکات، هر گیاهی ویژگیها و نیازهای خاصی دارد که در ادامه به معرفی ده نوع سبزی خوراکی پرطرفدار که در طول سال قابل کاشت و برداشت هستند و روش مراقبت از آنها خواهیم پرداخت.
ریحان یک سبزی خوراکی پرطرفدار
ریحان از گیاهان مورد علاقه همه ما است که عطر و طعم فوق العادهای دارد که علاوه بر مصرف خام در تهیه انواع غذاها مورد استفاده قرار میگیرد و به عنوان یک طعم و عطردهنده شناخته میشود. این گیاه انواع مختلفی دارد مثلا برخی انواع آن به رنگ بنفش و برخی دیگر سبز روشن یا تیره هستند. ریحان از طریق بذر زیاد میشود و برای کاشت آن در گلدان کافی است خاک را آماده کنید.
کمی بذر سالم را در آب خیس کنید تا باد کنند سپس آب بذرها را بگیرید و در عمق یک سانتیمتری گلدان با فاصله بکارید. گلدان ریحان را در یک پنجره یا تراس جنوبی قرار دهید تا گرما و نور کافی دریافت کند. پس از آن بوتههای ریحان رشد میکنند و در تمام طول ساق برگهای سبز و خوشمزه به شما هدیه میدهند.
برگ بو
برگ بو نوعی گیاه همیشه سبز بوتهای است که بومی نواحی مدیترانه است و از برگ آن به عنوان طعم دهنده در غذا استفاده میشود. این گیاه در دوران ناصرالدین شاه قاجار وارد ایران شده است و در نقاط مختلف کشت میشود. اما شما هم میتوانید برگ بو را در منزل و داخل یک گلدان بگارید و از برگهای تازه و معطر آن برای آشپزی استفاده کنید.
بوته این گیاه را داخل یک گلدان بزرگ بکارید و در یک پنرجه یا تراس شرقی یا غربی قرار دهید تا نور مناسبی دریافت کند. به خاطر داشته باشید که این گیاه برای رشد مناسب به گردش هوا نیاز دارد پس نباید دور و بر آن شلوغ باشد.
جعفری فرنگی
جعفری فرنگی یا جعفری فری یک گیاه یک ساله است که در مقابل سرما کاملا مقاوم است. جعفری فرنگی نوعی سبزی خوراکی هم هست که عطر و طعم قویتری نسبت به جعفری معمولی دارد و میتوان آن را در گلدانهای خانگی هم کاشت و مورد استفاده قرار داد.
بذرهای این گیاه از اواخر تابستان قابل کاشت هستند و در نور کم و دمای بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد یعنی دمای اتاق به خوبی رشد میکنند. این گیاه زمستان را هم به راحتی تحمل میکند و تا دو سال عمر کند.
پیازچه
حتما همه شما با پیازچه آشنایی دارید، این گیاه لولهای شکل با طعم تیز خود در آشپزی استفاده زیادی دارد و به طور خام هم مصرف میشود. کاشت و تکثیر پیازچه به روشهای مختلفی انجام میشود.
کاشت با بذر ممکن است کمی زمان بر باشد و پیدا کردن بذر باکیفیت نیز کار سادهای نیست. اما کاشت از طریق خود پیازچه سادهتر است، شما میتوانید پیازچه را چند روز در یک گلدان آب قرار دهید تا ریشه بدهد و پیازچهها رشد کنند. اما روش رایجتر کاشت پیاز این گیاه داخل گلدان است، این گلدان را در فصل گرما بیرون از منزل قرار دهید و به داخل بازگردانید و مقابل روشنترین پنجره منزل بگذارید.
پونه کوهی یک سبزی خوراکی پرفایده
پونه کوهی، مرزنگوش یا اورگانو نوعی گیاه از تیره نعناعیان است که با نام آویشن کوهی هم شناخته میشود. این گیاه خواص زیادی دارد و دم کرده و خام آن برای درمان انواع بیماریها مورد استفاده قرار میگیرد.
برای کاشت پونه کوهی قسمتی از این گیاه را از باغچه یا دشت و صحرا (اگر شناخت دقیقی از شکل و ظاهر آن دارید) برش دهید و داخل گلدان بکارید. گلدان را کنار یک پنجره جنوبی در منزل خود قرار دهید تا نور کافی دریافت کند.
جعفری
جعفری شاید شناخته شدهترین سبزی خوراکی باشد که در آشپزی کاربرد زیادی دارد و به صورت خام هم مصرف میشود. برای کاشت جعفری میتوان از بذر استفاده کرد یا این که بوته آن را در پایان تابستان داخل گلدان انتقال داد تا تکثیر شود.
جعفری به نور خورشید علاقه زیادی دارد و پنجره جنوبی محل مناسبی برای آن است و در پنجرههای شرقی یا غربی رشد آن کاهش پیدا میکند و برگهای کوچکتری تولید میکند که شاید برای مصرف آشپزی و خوراکی مناسب نباشند.
رزماری
رزماری یا اکلیل کوهی گیاهی از خانواده نعناعیان است که خواص زیادی دارد و به خصوص از روغن آن برای تقویت پوست و مو استفاده میشود. این گیاه بومی مدیترانه و اوروگوئه است که گلهای کوچکی در رنگهای مختلف هم دارد.
برای کاشت رزماری ابتدا قسمتی از آن را برش دهید و در داخل آب نگه دارید تا ریشه بدهد. سپس در گلدان بکارید و در محلی قرار دهید که نور کافی دریافت کند و عطر آن خانه شما را پر کند، پنجرههای جنوبی محل مناسبی برای قرار دادن رزماری هستند.
مریم گلی
مریم گلی یک گیاه چندساله علفی است که برگهای سبز تیره دارد و این برگها از پرزهایی خاکستری پوشیده شدهاند. با افزایش عمر گیاه ساقه آن چوبی و محکم میشود. برای کاشت مریم گلی در گلدان، قسمتی از گیاه را برش دهید و داخل گلدان بکارید.
این گیاه میتواند محیط خشک داخل منزل را هم تحمل کند اما برای رشد مناسب به تابش قوی خورشید نیاز دارد به همین دلیل پنجره جنوبی محل مناسبی برای آن خواهد بود.
ترخون یک سبزی خوراکی معطر
ترخون یا تلخون نوعی گیاه معطر با طعم تند است که برای مصرف خام و آشپزی مورد استفاده قرار میگیرد. ترخون گیاهی پایا است که در اواخر پاییز و اوایل زمستان میتوان آن را داخل گلدان کاشت و در منزل نگهداری کرد.
برای این کار یک گیاه بالغ ترخون را از باغچه خارج کنید تا برگهای آن خشک شود. سپس آن را داخل گلدان بکارید و به مدت چند روز در محلی خنک در داخل منزل قرار دهید. سپس گلدان ترخون را در یک پنجره جنوبی بگذارید و برای رشد بیشتر به آن کود مایع بدهید.
آویشن
آویشن گیاهی معطر و خوش طعم است که پودر خشک شده آن به عنوان ادویه غذا مورد استفاده قرار میگیرد. شما میتوانید گیاه آویشن را در منزل هم بکارید. برای این کار قسمتی از گیاه را جدا کنید و یا تمام بوته را از خاک خارج کنید و در گلدان بکارید. آویشن به نور خورشید علاقه دارد اما در پنجرههای شرقی یا غربی بهتر و سریعتر رشد میکند.
اگر این مقاله مورد توجه شما قرار گرفت میتوانید مقالات مشابه را در بخش سایر مقالات در مجله قرمز شاخه گیاهان و حیوانات خانگی مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهادات خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
منبع: Good House Keeping (ترجمه و تألیف اختصاصی توسط مجله قرمز)