داروی کوازپام (Quazepam ) جز خانواده بنزودیازپین ها است. مکانیسم اثر این دارو از طریق اعمال تأثیر بر روی موادی است که غالباً در افرادی که اضطراب دارند، به صورت نامتعادل و ناپایدار است. جدا از مواردی که ذکر شد، از داروی کوازپام برای درمان علائم بی خوابی، مانند کمک به خوابیدن و یا خواب ماندن استفاده میشود. در این مقاله سعی خواهیم کرد که علاوه بر مروری بر ویژگیهای مهم این دارو، به بررسی نکات کلیدی برای مصرف و عوارض ناشی از مصرف این دارو نیز بپردازیم.
اطلاعات کلیدی در مورد داروی کوازپام
اگر فرد مصرف کننده این دارو دارای اختلال آپنه خواب یا اختلال تنفسی مزمن باشد، نباید از این دارو استفاده کند و یا اینکه باید از دارویی جایگزین برای آن استفاده کند.
باتوجه به اثرات جانبی و سمیت و متعاقب آن مسمومیتی که مصرف همزمان الکل و نوشیدنیهای الکلی و این دارو به همراه خواهد داشت، از این رو لازم است که فرد مصرف کننده در هنگام مصرف این دارو و همچنین تا چند روز بعد از مصرف این دارو، از نوشیدن الکل و نوشیدنیهای الکلی اجتناب شود.
یکی از مشکلاتی که مصرف داروی کوازپام برای فرد مصرف میتواند به همراه داشته باشد، فراموشی رویدادهای روتین روزانه است. برخی از افرادی که به طور مستمر استفاده از این دارو را در دستور کار خود دارند، در فعالیتهایی روزانه نظیر رانندگی، تغذیه، پیاده روی، تماس تلفنی یا بی قراری رابطه جنسی بعد از انجام آن فعالیت، چیزی از آن به خاطر دارند و همین امر میتواندباعث ایجاد مشکلات عدیده و حتی اختلال در انجام کارهای روزانه و اداری شود. از این رو اطلاع از اینگونه عوارض و در ضرورت انتخاب راههای جایگزین یکی از موارد ضروری است.
اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، مصرف این دارو را قطع کرده با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانید
- آپنه خواب (به معنی توقف تنفس در طول خواب است) یا وجود یک اختلال تنفسی مزمن؛ یا
- آلرژی به داروهای خواب آور یا سایر داروهای موسوم به خانواده بنزودیازپین ها (مانند آلپرازولام، دیازپام، لورازپام، میدازولام، آتیان، والیوم، ترنسن، آستین، زاناکس و …).
در این موارد برای اینکه مطمئن شوید، مصرف این دارو برای شما ایمن است و خطری در پی ندارد، با پزشک مشورت کنید:
- مشکلات تنفسی؛
- سابقه ابتلای به افسردگی، بیماری روحی، افکار مربوط به خودکشی یا اقدام به خودکشی؛
- سابقه اعتیاد به مواد مخدر یا الکل و یا نوشیدنیهای الکلی؛
- ابتلا به بیماریهای کبدی یا کلیوی؛ یا
- اگر از داروهای اپیوئیدی استفاده میکنید.
مشخص نیست که این دارو به یک جنین آسیب برساند یا نه . اگر باردار یا در حین درمان، باردار شدید، به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف داروی کوازپام در دوران بارداری در کودک به دنیا آمده ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی نظیر پیدایش علائم محرومیت در او شود. با توجه به وابستگی نوازد به دنیا آمده به این دارو نیاز به درمانی چند هفته ای برای رفع عوارض قطع مصرف است.
این دارو می تواند از طریق شیر مادر منتقل شود و به کودک شیرخوار آسیب برساند. لذا توصیه میشود که برای مصرف این دارو همزمان با تغذیه کودک شیرخوار خود، به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
اثرات تسکین کننده این دارو معمولاً در مصرف کنندگانی که دارای سن بالاتری هستند، بیشتر است. سقوط تصادفی در بیماران مسنی که بنزودیازپین را مصرف میکنند، غالباً رایج است. در صورت مصرف این دارو، برای پیشگیری از وقوع آسیبهای ناشی از سقوط یا تصادف احتیاط را در دستور کار قرار دهید.
مصرف این دارو برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمیشود و قابل تأیید نیست.
روش مصرف داروی کوازپام
داروی کوازپام را دقیقاً همانطور که توسط پزشک شما تجویز میشود، مصرف کنید. راهنماییهای بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید. پزشک شما ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما را برای اطمینان برای گرفتن بهترین نتایج، تغییر دهید. این دارو را در مقادیر بزرگتر و یا کوچکتر از مقادیر توصیهشده مصرف نکنید. وقتی اولین بار این دارو را مصرف میشود، ممکن است مصرف آن به صورت نصف باشد و سپس دوز مصرفی افزایش ( و یا کاهش) یابد. در صورتی که به نظر میرسد استفاده از این دارو در درمان بی خوابی و استمرار خواب مفید نیز است، به پزشک خود اطلاع دهید. لازم به ذکر است که این دارو برای درمان اختلال بی خوابی به صورت کوتاه مدت است.
از آنجا که ممکن است سریعاً بعد از مصرف این دارو به خواب فرو روید، پس زمانی این دارو را مصرف کنید که فرصت کافی برای استراحت و خواب دارید. از این رو از مصرف این دارو هم زمان با فعالیتهایی که نیاز به تمرکز و هوشیاری دارند (مانند رانندگی، بالا رفتن از سطوح و…) بپرهیزید.
این دارو را همراه با غذا و یا درست بعد از میل کردن غذا، مصرف نکنید.
پیگیری میزان مصرف دارو از هر بطری جدید باشید. این دارو به علت ایجاد عادت، سو مصرف و حتی عوارض شدیدی مانند مرگ در فرد مصرف کننده دارویی است که ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرد و باید بدانید که آیا کسی دارو یا دارو شما را به طور نامناسبی یا بدون تجویز پزشک مصرف میکند یا نه. از این رو فروش و یا تحویل این دارو به شخصی دیگر بدون تجویز پزشک ممنوع است.
تمام اطلاعات ارائه شده به بیمار، راهنماهای دارویی و ورقهای آموزشی ارائه شده به شما را بخوانید. اگر سؤالی دارید، از پزشک یا از یک دکتر داروساز بپرسید.
از آنجا که مکانیسم اثر و نتایج استفاده از این دارو در کوتاه مدت قابل دست یابی است، در صورت عدم بهبودی علائم کم خوابی بعد از ۷-۱۰ شب مصرف به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
با توجه اینکه ممکن است زمانی که فرد مصرف کننده این دارو، مصرف آن را به پایان برساند، به ویژه در طول روز یا دو روز اول پس از قطع مصرف این دارو علائم بی خوابی دوباره در او ظاهر شود و همچنین با توجه به اینکه ممکن است نشانههای ناخوشایندی نظیر استفراغ، درد معده، گریه کنترل نشده، حملات ناگهانی ترس، احساس عصبی، احساس سرگیجه یا احساس گرما یا احساس سوزش سوزن شدن داشته باشید، لازم است که در زمینه توقف ایمن این دارو و نکات مهم در مورد این فرایند با پزشک معالج خود مشورت کنید.
داروی کوازپام باید در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری شود.
چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟
به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید. اگر چند ساعت زمان کافی برای استراحت و خواب دارید، دوز فراموش شده این دارو را به محض یادآوری مصرف کنید.
اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟
در صورت مشاهدع لائم مسمومیت، با مراقبتهای پزشکی اورژانس و یا کمکهای اضطراری برای درمان مسمومیت، تماس بگیرید.
مصرف بیش از حد این دارو به ویژه زمانی که فرد مصرف کننده آن را همراه با الکل و نوشیدنیهای الکلی مصرف کند میتواند کشنده باشد. علائم مصرف بیش از حد این دارو ممکن است شامل خواب آلودگی شدید، سردرگمی، گیجی، خستگی یا غش کردن و کما باشد.
در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟
با توجه به عوارض خطرناکی (حتی مرگ) که میتواند متعاقب مصرف همزمان این دارو به همراه الکل و یا نوشیدنیهای الکلی رخ دهد، از این رو نیاز است که در هنگام مصرف این دارو و بنابر احتیاط لازم تا چند روز پس از قطع مصرف این دارو، از مصرف الکل و یا نوشیدنیهای الکلی اجتناب شود.
با توجه به اینکه ممکن است استفاده از داروی کوازپام باعث کاهش هوشیاری و تمرکز در فرد مصرف آن شود، در هنگام فعالیتهایی مثل رانندگی، ماشین کاری و سایر فعالیتهایی که ممکن است خطرناک باشند باید به شدت احتیاط را در دستور کار خود قرار داد تا از حوادثی نظیر تصادف، سقوط و آسیبهای شدید پیشگیری شود.
عوارض جانبی داروی کوازپام
با توجه به اینکه مصرف این دارو ممکن است باعث واکنش آلرژیک شدیدی در فرد مصرف کننده شود، از این رو اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
اگر عوارض جانبی نظیر موارد زیر را مشاهده کردید به پزشک خود اطلاع دهید :
- سردرگمی و گیجی، تحریک پذیری و آشفتگی، خشم؛
- رفتار غیر معمول (کاهش خویشتنداری، بروز بیش از حد طبیعی احساسات)؛
- توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نبوده و وجود ندارند)؛
- افکار یا اقدام به خودکشی؛
- افسردگی شدید؛
- ایجاد مشکلاتی در حافظه؛ یا
- بدتر شدن بی خوابی.
عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است:
- خواب آلودگی در طول روز (و یا در طول زمانی که شما به طور معمول خواب نیستید)؛
- سردرد، سرگیجه؛
- خشکی دهان؛
- مشکلات معده یا
- احساس خستگی شدید.
این یک لیست کامل از عوارض جانبی داروی پریمیدون نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیههای پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.
چه داروهایی مصرف این دارو را تحت تاثیر قرار می دهند؟
با توجه به نیمه عمر این دارو پس از مصرف و این حقیقت که درصد کمی از این داروی مصرفی میتواند تا چند روز پس ازپایان درمان در بدن فرد تحت درمان وجود داشته باشد و همچنین با توجه به این نکته که سایر داروهایی که در آن زمان استفاده میکنید ممکن است باعث ایجاد تداخلات دارویی شوند، لازم است که از مصرف همزمان این داروها پرهیز و تا چند روز پس از درمان این دارو بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف دارو نکنید و یا در صورت اضطرار در زمینه با پزشک معالج خود مشورت کنید.
از آنجا که استفاده از داروی کوازپام با داروهایی که تاثیر خواب آوری و یا کند کردن تنفس را دارد، میتواند باعث تشدید این اثر شود لذا در صورتی که از قرص خواب آور، داروی شل کننده ی ماهیچه ها، یا داروهای مخصوص اضطراب و افسردگی و تشنج استفاده میکنید، قبل از مصرف این دارو ، حتما با پزشک خود در این باره مشورت نمایید.
بسیاری از داروهای دیگر میتواند با داروی کوازپام تداخل ایجاد کنند. به دکتر خود در مورد مصرف هر دارویی اعم از داروهای تجویزی، بدون نسخه، ویتامینها، مواد معدنی، داروهای گیاهی، و داروهای تجویز شده توسط پزشکان دیگر، اطلاع دهید. بدون اطلاع به پزشک خود شروع به استفاده از یک داروی جدید نکنید.
اطلاعات بیشتر
به یاد داشته باشید که این دارو را به دور از دسترس کودکان نگه داری کرده و با فرد دیگری به خاطر عوارض احتمالی ناشی از مصرف یا مصرف نادرست آن به اشتراک نگذارید و این دارو را تنها زمانی مصرف کنید که توسط پزشک معالج برای شما تجویز شده باشد.
منبع مقاله Drugs.com
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط مجله قرمز