داروی پیوگلیتازون یکی از داروهایی است که به همراه ورزش و رژیم غذایی برای بهبود بیماری قند خون (دیابت نوع ۲) در افراد بزرگسال مبتلای به این بیماری استفاده می‌شود. البته جدای از دیابت نوع دوم، این دارو کاربردی برای درمان دیابت نوع اول ندارد. همچنین از داروی پیوگلیتازون ممکن است برای اهدافی غیر از مواردی که در این راهنمای دارویی ذکر شده، استفاده شود. در این مقاله سعی خواهیم کرد که به معرفی این دارو و چگونگی کارکرد و نکات کلیدی در حین مصرف این دارو بپردازیم.
اطلاعات مهم مربوط به داروی پیوگلیتازون
استفاده از این دارو می‌تواند باعث بروز و یا بدتر شدن بیماری نارسایی احتقانی قلب شده و از این رو در صورت نارسایی شدید و کنترل نشده قلبی نباید از این دارو استفاده کرد.
اگر فرد با علائمی نظیر تنگی نفس (به خصوص در هنگام خوابیدن)، خستگی غیرمعمول، تورم یا افزایش سریع وزن روبرو شود، باید استفاده از این دارو را متوقف کرده و بلافاصله در این زمینه به پزشک خود مراجعه کند.
نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانید
- نارسایی شدید یا کنترل نشده قلبی؛
- بروز حالت فعال سرطان مثانه در فرد. یا
- کتواسیدوز دیابتی (برای معالجه با پزشک خود تماس بگیرید).
با توجه به اینکه ممکن است استفاده از این دارو ممکن است خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهد لذا نیاز است که در زمینه احتمال بروز خطرات خاص ناشی از استفاده از این دارو، فرد با پزشک معالج خود مشورت کند.
- نارسایی احتقانی قلب یا ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی؛
- حمله قلبی یا سکته مغزی.
- مشکلات چشم ناشی از ابتلای به بیماری دیابت؛
- سرطان مثانه؛ یا
- بیماری‌های کبدی.
اگر چه استفاده از این دارو می‌تواند ریسک ابتلای به مشکلات جدی قلبی را افزایش دهد، ولی از سوی دیگر شدت گرفتن دیابت همچنین می‌تواند به قلب و سایر ارگان‌های شما آسیب برساند. از این رو فرد باید در مورد خطرات و فواید این دارو با پزشک خود مشورت کنید.در دوران بارداری فرد باید به دستورالعمل‌های پزشک خود در این زمینه توجه و عمل کند. با توجه به اینکه کنترل میزان قند در این دوران مهم بوده و ممکن است بالا بودن مقدار آن به مادر و جنین آسیب برساند، با توجه به تغییر نیاز به این دارو، باید فرد این دارو را مصرف کند. یکی از عوارض جانبی این دارو احتمال افزایش تخمک گذاری و افزایش ریسک بارداری ناخواسته است لذا فرد باید در این زمینه باید با پزشک خود مشورت کنید. یکی دیگر از عوارض استفاده از این دارو بالا رفتن ریسک پوکی و شکنندگی استخوان در فرد مصرف کننده شود. پس در این زمینه باید با پزشک معالج مشورت‌های لازم در مورد سود و زیان استفاده از این دارو مشورت شود. برای شیردهی در هنگام استفاده از این دارو باید با پزشک معالج مشورت شود. همچنین این دارو برای مصرف توسط افراد زیر ۱۸ سال تأیید نشده و مصرف آن توصیه نمیشود.
روش مصرف داروی پیوگلیتازون
از آنجایی که عواملی نظیر استرس، بیماری، جراحی، ورزش، مصرف الکل و یا نوشیدنی‌های الکلی یا حذف خود سرانه وعده‌های غذایی می‌تواند سطوح قند خون فرد بیمار را تحت تأثیر انجام دهد پس قبل از تغییر دوز مصرفی این یا برنامه دارویی با پزشک خود در این زمینه مشورت کند.
این دارو، تنها بخشی از درمان است و ممکن است همراه با رژیم غذایی، انجام تمرینات ورزشی، کنترل وزن، آزمایش های منظم قند خون بدن، و مراقبت های پزشکی ویژه ای باشد. داروی پیوگلیتازون باید در دمای اتاق و به دور از گرما ، رطوبت و نور خورشید نگهداری شود. اطمینان حاصل کنید که قوطی دارو در زمانی که دارو مصرف نمیشود ، باز نباشد.
چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟
به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است و یا بیش از چهار ساعت از زمان مصرف این دارو گذشته است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.
اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟
با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید. فرد در این حالت ممکن است علائم افت قند خون مانند ضعف شدید، تاری دید، تعریق، بروز مشکل حاد در تکلم، ترمور ، درد معده، گیجی و تشنج (صرع) داشته باشد.
در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟
لازم است که فرد از نوشیدن الکل و نوشیدنی‌های الکلی اجتناب کند. این امر باعث کاهش قند خون شده و در روند درمانی این بیماری مشکلات مضاعفی را ایجاد کند.
عوارض جانبی داروی پیوگلیتازون
اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند: راش پوستی یا کهیر (با یا بدون تب یا درد مفاصل)؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو، را مشاهده کنید با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
در صورت بروز علائم آسیب و بروز علائم آسیب کبدی فرد باید مصرف این دارو را قطع کرده و فوراً به پزشک خود مراجعه کند. این علائم مانند حالت تهوع، درد در ناحیه بالایی معده ، خارش، کاهش اشتها، ادرار تیره رنگ، مدفوع به رنگ خاک رس یا یرقان (زرد شدن پوست یا چشم) هستند.
اگر عوارض جانبی زیر را مشاهده کردید فورا به پزشک خود در این زمینه اطلاع دهید:
- تنگی نفس (به خصوص هنگام خوابیدن)، خستگی غیرمعمول، تورم، افزایش سریع وزن؛
- ادرار صورتی یا قرمز رنگ، وجود درد یا سختی یا دشواری در دفع ادرار، بروز نیاز به دفع ادرار کردن یا دبتر شدن این حالت؛
- تغییر در دید فرد. یا
- درد غیرمعمول ناگهانی در دست، بازو یا پا.
بعضی از افرادی که این دارو را مصرف کرده‌اند، مبتلا به سرطان مثانه بوده‌اند. حال مشخص نیست استفاده از این دارو باعث بروز سرطان مثانه شده است و یا افراد قبل از مصرف این دارو مبتلا به این بیماری بوداند.
عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است:
- سردرد؛
- بروز درد در ماهیچه‌های بدن؛ یا
- بروز علائم سرماخوردگی مانند آبریزش بینی ، درد در ناحیه سینوس ، عطسه، گلو درد.
این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.
چه داروهایی مصرف این دارو را تحت تاثیر قرار می دهند؟
اگر فرد مصرف کننده این دارو داروی انسولین را مصرف می‌کند، باید در این زمینه به پزشک خود اطلاع دهد. مصرف توامان این دو دارو، می‌تواند باعث بروز خطراتی مثل بیماری‌های قلبی عروقی در فرد شود. مصرف هم‌زمان بسیاری از داروها می‌تواند با مصرف این دارو تداخل ایجاد کند. این داروها شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات و داروهای گیاهی است. بدون مشورت با پزشک خود مصرف داروی جدیدی را شروع نکنید.
اطلاعات بیشتر در مورد داروی پیوگلیتازون
در پایان بار دیگر یادآوری می‌شود به یاد داشته باشید که این دارو را به دور از دسترس کودکان نگه داری کرده و با فرد دیگری به خاطر عوارض احتمالی ناشی از مصرف یا مصرف نادرست آن به اشتراک نگذارید و این دارو را تنها زمانی مصرف کنید که توسط پزشک معالج برای شما تجویز شده باشد. منبع این مقاله: drugs.com این مقاله به‌طور اختصاصی توسط امین ظهورتبار از گروه نویسندگان مجله قرمز ترجمه و تألیف شده است.