چای سنا یکی از دم نوشهای ملین است که برای افرادی که دچار مشکلاتی مثل یبوست و کم کاری روده هستند و یا افرادی که به دنبال پاکسازی بدن و یا کاهش وزن هستند استفاده میشود. چای سیاه در واقع دم نوش گیاهی سنا است. این چای گیاهی همچون بسیاری از گیاهان دارویی دیگر دارای فواید و عوارضی است که با توجه به وضعیت سلامتی فرد ممکن است موجب مشکلاتی برای وی شود.
سنا گیاهی است که از چندین جنس گلدار گیاهان کاسیا بدست میآید. برگ، گل و میوههای گیاه سنا قرنها به عنوان یک ملین یا محرک استفاده میشد. برگهای گیاه سنا همچنین در بعضی چایها برای کمک به یبوست و یا کاهش وزن استفاده میشد. بیشتر گیاهان سنا که استفاده میشدند C.acutifolia و C.angustifulia هستند که در خاورمیانه و هند رشد میکنند.
حقایقی کوتاه در مورد چای سنا:
- سنا به صورت چای، پودر یا قرص در دسترس است.
- در صورت استفاده توسط بزرگسالان و کودکان بالای ۲ سال امن است.
- گیاه سنا اگر چه در کل ایمن است اما میتواند با داروهای خاصی تداخل داشته باشد.
موارد استفاده از چای سنا
سنا معمولا به عنوان یک ملین، برای رفع یبوست یا در بعضی موارد برای کاهش وزن استفاده میشود. همچنین یک ماده تشکیل دهنده در بعضی از مسهلهای بدون نسخه است.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده گیاه سنا را به عنوان یک داروی بدون نسخه برای درمان یبوست مورد تایید قرار داده است. رایج ترین دوزهای مورد استفاده عبارتند از:
- کودکان: ۸/۵ میلی گرم در هر روز برای تحرک روده
- کودکان بالای ۱۲ سال و بزرگسالان: ۱۷/۲ میلی گرم در هر روز، از ۳۴/۴ در روز بیشتر نشود.
- افراد مسن: ۱۷ میلی گرم در هر روز
- پس از زایمان: ۲۸ میلی گرم در هر روز که به دو وعده تقسیم میشود.
استفاده از چای سنا برای بیش از دو هفته توصیه نمیشود.
خطرات
چندین مورد گزارش در مورد صدمه به کبد، کما یا آسیب عصبی به بعضی از افراد پس از استفاده از چای سنا وجود دارد. در این موارد افراد بیش از دوز توصیه شده و برای دورههای طولانی از آن استفاده کردهاند.
افرادی که بیماری و مشکلات پزشکی زیر را دارند نباید از سنا استفاده کنند از جمله:
- انسداد روده
- کولیت اولسراتیو
- بیماری کرون
- آپاندیسیت
- خشکی بدن
- اسهال
- بیماری قلبی
همچنین هر کس دارای درد شکمی باشد یا کودکان زیر ۲ سال نباید از سنا استفاده کنند.
زنان باردار و مادران شیرده
سنا ممکن است برای استفاده در دوران بارداری مطمئن باشد یا نباشد. زنان باردار دارای یبوست باید قبل از استفاده از سنا یا هر ملین دیگری باید با پزشک خود صحبت کنند.
به نظر میرسد که گیاه سنا برای زنان شیرده که میزان توصیه شده را مصرف میکنند، امن است. حتی به میزان کمی از این گیاه به درون شیر مادر میشود که به نظر نمیآید که هیچ اثری بر مدفوع کودک داشته باشد.
عوارض جانبی چای سنا
سنا میتواند موجب بعضی ناخوشیها و حتی اثرات جانبی جدی شود.
این عوارض شامل موارد زیر هستند:
- اسهال
- کرامپ شکمی
- از دست دادن مایعات بدن
- درد شکم
- اختلالات الکترولیتی
- احساس ضعف
استفاده طولانی مدت از سنا میتواند موجب وابستگی برای اجابت مزاج، دفورمه شدن انگشت (برگشت پذیر است)، خونریزی رکتوم و ضعف نیرو میشود.
کسی که تجربه هر کدام از این عوارض جانبی را داشته باشد باید با پزشک خود صحبت کند بخصوص اگر این عوارض از بین نروند.
باید مایعات کافی یا محلولهای جایگزین الکترولیت از جمله نوشیدنی الکترولیتی به هنگام مصرف سنا بنوشید. این از دست دادن مایعات زیاد یا الکترولیتها جلوگیری میکند بخصوص اگر اسهال داشته باشید.
برای مقابله با دل درد یا درد شکمی، افراد باید دوز مصرفی را تا زمانی که ناخوشی از بین برود کاهش دهند.
سنا با چه داروهایی تداخل دارد؟
چندین تداخل دارویی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. آگاه بودن از این موارد باعث میشود که افراد مطمئن شوند که چای سنا را با خیال راحت استفاده میکنند.
افرادی که در حال مصرف داروها یا مکملهای گیاهی زیر هستند باید از مصرف سنا اجتناب کنند.
- داروهای جلوگیری از بارداری: سنا میتواند با فرمی از استروژن در برخی از محصولات ضدبارداری از جمله حلقه واژنی، پچ یا قرصها تداخل داشته باشد. ممکن است اثر کنترل بارداری کاهش یابد که فرد به احتمال بیشتری دچار بارداری ناخواسته میشود.
- دیگوکسین: سنا میتواند برهم خوردن تعادل الکترولیتی در بدن به ویژه در سطوح پتاسیم ایجاد کند. پتاسیم پایین میتواند برای کسانی که دیگوکسین مصرف میکنند، مشکلاتی را ایجاد کند.
- وارفارین: اسهال در افرادی که در حال مصرف وارفارین هستند میتواند موجب افزایش خطر خونریزی جدی شود. بخاطر اینکه سنا میتواند موجب اسهال شود، هر کسی که در حال مصرف وارفارین است باید از خوردن سنا اجتناب کند.
- دیورتیکها: همانند سنا، بعضی از دیورتیکها نیز میتوانند سطح پتاسیم و دیگر الکترولیتها را کاهش دهند. مصرف این دارو بطور همزمان میتواند موجب شود سطح پتاسیم تا سطحی خطرناک پایین بیاید.
- استروژنها: استروژن در درمانهای جایگزین هورمونی به همان روش قرصهای کنترل موالید عکس العمل نشان میدهند. استفاده از سنا همراه با درمان جایگزین هورمونی ممکن است باعث شود که استروژن بخوبی جذب نشود یا خوب عمل نکند.
- گیاه دم اسب: گیاه دم اسب گیاهی است که برای چندین مورد مختلف استفاده میشود. تصور میشود که دم اسب میتواند سطح پتاسیم را در بعضی افراد پایین بیاورد. مصرف سنا همراه با دم اسب ممکن است سطح پتاسیم را خیلی پایین بیاورد.
- شیرین بیان: شیرین بیان نیز سطح پتاسیم را پایین میآورد، افراد باید از مصرف همزمان شیرین بیان و سنا خودداری کنند.
کلام آخر
چای سنا معمولا به خوبی تحمل میشود و به نظر میآید برای اکثر افراد بی خطر باشد. با این حال ممکن است باعث ایجاد عوارض جدی در برخی افراد با مشکلات خاص سلامتی و کسانی که داروهای خاصی را مصرف میکنند، شود. قبل از مصرف گیاه سنا بهتر است درباره آن از پزشکتان سوال کنید و راجع به همه شرایطی که دارید و داروهایی که مصرف میکنید با وی گفتگو کنید.
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط مجله قرمز
منبع: medicalnewstoday