تست SGOT یک تست خون است که بخشی از آزمایش تشخیصی کبد است. این تست یکی از دو آنزیم کبد به نام سرم گلوتامیک اگزالوستیک ترانس آمیناز را اندازه می‌گیرد. این آنزیم امروزه AST نامیده می‌شود که به معنای آسپارتات آمینوترانسفراز است. یک تست SGOT (یا تست AST) مقدار آنزیم کبدی را در خون بررسی می‌کند.
تست SGOT خون به چه منظور انجام می‌شود؟
یک تست SGOT ممکن است به پزشک برای تشخیص صدمه به کبد یا بیماری کبد کمک کند. وقتی سلولهای کبدی صدمه ببینند، SGOT در جریان خون نشت می‌کند، که سطح این آنزیم را در خون شما بالا می‌برد. این تست را می‌توان برای بررسی سلامت کبد افرادی که اخیر مشکلاتی در کبد خود ، مثل هپاتیت C دارند، تجویز کرد.
SGOT در چند ناحیه از بدن از جمله کلیه‌ها، عضلات، قلب و مغز نیز وجود دارد. اگر هر کدام از اینها صدمه ببینند، سطح SGOT ممکن است بالاتر از سطح نرمال باشد. برای مثال سطح آن به هنگام حمله قلبی یا در صورت زخمی شدن عضله بالا می‌رود.
به دلیل اینکه SGOT در سراسر بدن ظاهر می‌شود، بخشی از آزمایش کبد شامل یک تست ALT نیز هست. ALT آنزیم ضروری دیگر کبد است. برخلاف SGOT این آزمایش در سنگین‌ترین غلظت در کبد یافت می‌شود. آزمایش ALT اغلب یک شاخص آسیب بالقوه کبدی است. معمولا پزشکان تست SGOT را به منظور تشخیص مشکلات زیر تجویز می‌کنند:
- هپاتیت
- سیروز کبدی
- صدمه ایجاد شده به کبد بوسیله الکل
- صدمه به کبد بر اثر دارو
چگونه برای تست SGOT آماده شویم؟
تست SGOT یک آزمایش خون ساده است. به لحاظ فنی می‌توان این تست را بدون هیچ آمادگی خاصی نشان داد. با این حال، مراحل چندگانه‌ای را می‌توانید انجام دهید تا این فرایند ساده تر شود.
از خودن هر نوع داروی بدون نسخه همچون استامینوفن (تیلنول) در دو روز قبل از آزمایش خودداری کنید. اگر هر کدام از این داروها را مصرف کنید، یادتان باشد که حتما به پزشکتان بگویید. شما باید به پزشکتان در مورد همه داروهایی که مصرف می‌کنید قبل از بررسی این آزمایش بگویید تا آنها هنگام خواندن آزمایش این مساله را هم حساب کنند.
شب قبل از آزمایش آب کافی هم بخورید. هیدراته نگهداشتن بدن گرفتن خون را برای تکنسین آزمایشگاه آسانتر می‌کند. حواستان باشد که لباسی که می‌پوشید طوری باشد که بتوانید آستین‌‌تان را بالا بزنید تا تکنسین بتواند براحتی خون شما را جمع آوری کند.
در حین آزمایش چه باید بکنید؟
تکنسین شما را صدا خواهد زد و شما روی صندلی می‌نشینید. آنها یک باند لاستیکی را سفت روی بازوی شما خواهند بست و به دنبال یک رگ خوب برای خون گیری می‌گردند. سپس آن ناحیه را قبل از استفاده از سوزن برای خونگیری، تمیز می‌کنند.
گرفتن خون از رگ و ریختن آن در یک لوله کوچک، تنها یک دقیقه وقت می‌گیرد. بعد تکنسین یک گاز را به مدت یک دقیقه روی آن ناحیه می‌گذارد، باند پلاستیکی را بردارید و کنار بگذارید، پنبه را روی دست‌تان نگه دارید، حالا دیگر می‌توانید بروید.
ممکن است کمی کبودی تا نهایتا یک هفته روی دست شما بوجود آید. این موضوع نباید باعث نگرانی شما بشود چون این فرایند ممکن است که از تنش عضلانی شما جلوگیری خواهد کرد که می‌تواند موجب درد در طول خونگیری شود.
نمونه خون بعدا توسط ماشین پردازش خواهد شد. در حالی که پردازش نمونه تنها چند دقیقه وقت خواهد گرفت، ممکن است چند روز طول بکشد تا نتایج را از آزمایشگاه دریافت کنید و به پزشکتان بدهید.
خطرات همراه با تست SGOT
چند خطر همراه با تست SGOT وجود دارد. حواستان باشد که شب قبل آزمایش به حد کافی آب بخورید تا از احساس سبکی سر یا سرگیجه جلوگیری کنید.
اگر احساس سبکی سر یا سرگیجه داشتید این روش را انجام دهید؛ بگذارید تکنسین این موضوع را متوجه شود. آنها اجازه می‌دهند که شما بنشینید و به شما آب می‌دهند تا موقعی که احساس خوبی داشته باشید و بتوانید از جایتان بلند شوید و بروید.
نتایج آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟
اگر نتایج تست SGOT شما بالا است به این معنی است که یکی از ارگانها یا عضلات حاوی این آنزیم می‌تواند صدمه دیده باشد. این نه تنها شامل کبد بلکه عضلات، قلب، مغز کلیه‌ها نیز هست. پزشک شما آزمایشهای بعدی را نیز برای رد تشخیصهای دیگر، تجویز خواهد کرد.
محدوده طبیعی تست SGOT به طور کلی بین ۸ و ۴۷ واحد در هر لیتر سرم است. به طور کلی مردان ممکن است به طور طبیعی مقدار بیشتری از AST را در خون داشته باشند. نمره بالاتر از ۵۰ برای مردان و ۴۵ برای زنان بالا است و ممکن است آسیب را نشان دهد. ممکن است مقداری تفاوت در محدوده‌های نرمال بسته به تکنیک استفاده شده توسط آزمایشگاه، وجود داشته باشد. به طور خلاصه نتایج آزمایش به حالت نرمال به صورت زیر است:
- مردان: ۱۰ تا ۴۰ واحد بر لیتر (U/L)
- زنان: ۹ تا ۳۲ U/L
سطوح بالای AST همراه با ALT نشان دهنده شرایطی است که باعث آسیب شدید کبد می‌شود. این شرایط عبارتند از:
- هپاتیت A یا ویروس هپاتیت B حاد
- شوک یا سقوط سیستم گردش خون
- آسب شدید کبدی که احتمالا ناشی از سموم است از جمله مصرف بیش از حد داروهای بدون نسخه مثل استامینوفن و یا الکل
- بیماری کیسه صفرا
- سرطان
- در زنان باردار، پری کلامپسی یا سندرم HELLP که به واسطه ویژگی‌های آن مشخص می‌شود- همولیز آنزیم‌های کبدی بالا و شمارش پلاکت پایین.
بالا بودن سطح SGOT بدون بالا بودن سطح ALT می‌تواند مشکلات زیر را نشان دهد:
- بیماری پانکراس
- صدمه به قلب، احتمالا از حمله قلبی
- بیماری کلیه
- صدمه به عضلات
اگر نتایج تست سطوح بالای SGOT را نشان دهد، کبد یا اندامی دیگر که این آنزیم را می‌سازد ممکن است به دلیل بیماری یا زخم آسیب دیده باشد. بنابراین در نظر گرفتن SGOT همراه با ALT باعث تشخیص بهتر بیماری کبد می‌شود.
پس از آزمایش منتظر چه چیزی باشیم؟
اگر آزمون SGOT شما بی نتیجه باشد، پزشک شما ممکن است آزمایشهای اضافی را برای پیگیری بیشتر تجویز کند. اگر آنها به دنبال عملکرد کبد یا بررسی آسیب به کبد به طور خاص باشند، ممکن است موارد زیر را هم تجویز کنند:
آزمایشهای انعقادی خون: این اندازه گیری توانایی خون شما برای لخته شدن و ارزیابی عملکرد پروتئین‌های عامل لخته تولید شده در کبد است.
تست بیلی روبین: بیلی روبین یک ملکول و محصول جانبی تخریب روزمره سلولهای خون است که در کبد رخ می‌دهد. این ماده به طور معمول در صفرا منتشر می‌شود.
آزمایشهای گلوکز: کبدی که عملکرد درستی نداشته باشد ممکن است منجر به کاهش غیر عادی سطوح گلوکز شود.
شمارش پلاکت: سطوح پایین پلاکت ممکن است بیماری کبد را نشان دهد.
همه این تستها، آزمایشهای خون هستند و می‌توانند در یک تست کامل خون (CBP) تکمیل شوند. اگر اندامهای دیگر یا عضلات علت بالا بودن AST باشند، پزشک شما ممکن است برای تشخیص مشکل، یک تست اضافی همچون سونوگرافی از کبد را تجویز کند.
حقایقی کوتاه در مورد تست SGOT
- این آنزیم مشهور به SGOT به عملکرد سلولهای کبدی مربوط است. این آنزیم همچنین به قلب و کلیه‌ها هم به میزان کمتری کمک می‌کند.
- سطوح پایین SGOT در خون نسبتا عادی است و موجب نگرانی نیست.
- میزان نرمال آن در مردان بین ۱۰ تا ۴۰ واحد بر لیتر و در زنان بین ۹ تا ۳۲ واحد بر لیتر است.
- تست SGOT برای تشخیص بیماری‌های کبد همراه با تست ALT تجویز می‌شود.
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط مجله قرمز
منبع: healthline medicalnewstoday