دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است افراد برای بچه دار شدن صبر کنند و بارداری در سن بالا را انتخاب کنند. ممکن است بخواهید روی شغل خود تمرکز کنید یا بخواهید ابتدا مقداری پول پسانداز کنید. امروزه حدود ۲۰ درصد از زنان ایالات متحده پس از ۳۵ سالگی اولین فرزند خود را به دنیا میآورند.
ممکن است شنیده باشید که با افزایش سن، باردار شدن میتواند سختتر شده یا برای سلامت مادر و جنین خطرناکتر باشد. اگرچه برای بچهدار شدن در سنین بالا مشکلاتی وجود دارد، اما بسیاری از نگرانیها قابل کنترل هستند.
بارداری در سن بالا
باردار شدن با افزایش سن میتواند دشوارتر باشد. دلایل زیادی برای این مسئله وجود دارد. یک دلیل این است که با افزایش سن، قدرت باروری کاهش مییابد – هم برای مردان و هم برای زنان.
زنان با تعداد مشخصی تخمک به دنیا میآیند. تخمدان زن در هر ماه یک تخمک آزاد میکند تا بارور شود. این فرآیند تخمکگذاری نامیده میشود. اما قبل از نخمکگذاری، بدن او تخمکهای زیادی را برای آماده شدن این فرآیند جذب میکند. در نهایت تعداد انگشتشماری تخمک رشد کرده و بالغ میشود و معمولاً فقط یکی از آنها به تخمکگذاری میرسد.
دکتر آلن دچرنی کارشناس باروری موسسه ملی سلامت آمریکا میگوید: «با افزایش سن، زنان هنوز هم قدرت باروری دارند، اما احتمال بارداری آنها کاهش مییابد، زیرا تخمکهای خوبی تولید نمیشود که بهطور طبیعی بارور شده و تقسیم شوند و تبدیل به جنین شوند».
بعد از ۳۰ سالگی، قدرت باروری زن هر سال کاهش مییابد. همچنین تعداد و کیفیت تخمکهای او تا رسیدن به یائسگی کاهش مییابد. یائسگی معمولاً در حدود ۴۵ تا ۵۵ سالگی اتفاق میافتد. در این مدت، عادت ماهیانه خانمها متوقف شده و دیگر بارور نمیشوند.
مردان مسن هم اسپرم کمتر یا اسپرم دارای کیفیت پایینتری تولید کنند. کاهش کیفیت تخمک و اسپرم با افزایش سن با احتمال بیشتری به ابتلای کودک به برخی بیماریهای خاص مرتبط است. این بیماریها شامل اختلال طیف اوتیسم، سندرم داون و اسکیزوفرنی است.
اما اکثر زنان سالمی که در سنین ۳۰ و ۴۰ سالگی زایمان میکنند، نوزادان سالمی دارند.
مشکلات بارداری در سن بالا
اگر بیش از ۳۵ سال دارید و پس از شش ماه تلاش، باردار نشدهاید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است دچار مشکلات ناباروری شده باشید. ناباروری زمانی است که زن و شوهر نتوانند باردار شوند یا بدن زن نتواند فرآیند بارداری را به پایان برساند.
محققان موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) به بررسی علل ناباروری در مردان و زنان میپردازند. دلایل زیادی برای ناباروری وجود دارد. دکتر استر آیزنبرگ، که بر تحقیقات پزشکی باروری و ناباروری در NIH نظارت دارد، میگوید: «شایعترین علت ناباروری در زنان مربوط به ناهنجاریهای تخمکگذاری است.»
عوامل زیادی بر چرخه تخمکگذاری زنان تأثیر میگذارند، سن بالاتر یکی از آنهاست. ممکن است تخمکگذاری منظم نداشته باشید یا گاهی اوقات اصلاً تخمکگذاری نداشته باشید.
یکی دیگر از علل ناباروری آندومتریوز است. در این بیماری بافتی که بهطور معمول در رحم وجود دارد در خارج از آن رشد میکند. آندومتریوز میتواند باعث قاعدگی دردناک شود. آندومتریوز حداقل یکسوم ناباروری در زنان را تشکیل میدهد. این بیماری برای زنان ۳۰ تا ۴۰ ساله شایعتر است.
با افزایش سن احتمال فیبرومها هم بیشتر میشود. فیبروم از رشد غیرطبیعی سلولهای عضلانی رحم ایجاد میشود. فیبرومها میتوانند در داخل یا خارج دیواره رحم رشد کنند. این تودهها میتوانند از باردار شدن زن جلوگیری کنند. بیشتر زنان در طول زندگیشان حداقل دچار یک فیبروم میشوند. اما بیشتر در سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی دیده میشود.
دکتر آیزنبرگ میگوید: «زنانی که تحت درمان سرطان قرار گرفتهاند ممکن است تعداد تخمکهایشان کاهش پیدا کند.» همچنین «اگر بیماری دیگری داشتهاید که نیاز به جراحی برداشتن یک تخمدان یا فیبرومها دارد، ممکن است بر باروری شما نیز تأثیر بگذارد.»
به دنبال کمک
دکتر آیزنبرگ میگوید: «اگر بچهدار شدن برای شما به یک مشکل تبدیل شده است، درمانهایی برای آن وجود دارد.» اکثر زنان با کمک میتوانند بچهدار شوند.
درمان ناباروری به علت آن بستگی دارد. آندومتریوز و فیبروم را میتوان با دارو، جراحی و روشهای دیگر درمان کرد. داروها میتوانند به تحریک تخمکگذاری کمک کنند. این داروها داروهای باروری نامیده میشوند.برخی از آنها بهصورت خوراکی مصرف میشوند و برخی دیگر بهصورت تزریقی.
گزینههای دیگر هم میتواند شامل فناوریهای کمکباروری باشد. مثلاً میتوان به لقاح آزمایشگاهی (IVF) و تزریق اسپرم داخل سیتوپلاسمی (ICSI) اشاره کرد. این روشها به شما کمک میکنند با استفاده از روشهای مختلف لقاح تخمک، باردار شوید.
گروه دکتر دچرنی درمورد نگهداری تخمک که شامل فریز تخمک است مطالعه میکنند. فریز تخمک ممکن است به برخی از زنانی که با بیماریهایی روبرو هستند که احتمال باروری را کاهش میدهد کمک کند. “اما گران است.”
سالم بودن
ناباروری تنها مشکلی نیست که زوجهای مسن با آن مواجه هستند. دکتر دچرنی میگوید: «اینکه یک زن بتواند با بالا رفتن سن بچهدار شود، به سلامت او نیز بستگی دارد. شانس ابتلا به دیابت یا فشار خون بالا – که دو بیماری اصلی هستند که بر بارداری تاثیر میگذارند – با افزایش سن بیشتر میشود.»
چاقی، بیماریهای قلبی، و سرطان نیز میتوانند در توانایی زنان در باردار شدن یا بارداری سالم اختلال ایجاد کنند و همچنین میتوانند باروری مردان را هم کاهش دهند.
قبل از باردار شدن با پزشک خود صحبت کنید آنها میتوانند در برنامهریزی برای بارداری ایمن به شما کمک کنند.
بالا بودن سن در دوران بارداری همچنین باعث میشود که احتمال بروز برخی بیماریها در دوران بارداری یا زایمان بیشتر شود. این بیماریها عبارتند از بیماری قلبی، عفونت، خونریزی، فشار خون بالا و لخته شدن خون.
فشار خون بالا زنان باردار را در معرض خطر ابتلا به پرهاکلامپسی (preeclampsia) قرار میدهد. پرهاکلامپسی یک وضعیت پزشکی جدی است که میتواند باعث زایمان زودرس شده یا حتی منجر به مرگ شود.
صرف نظر از سن، شما با داشتن یک شیوه زندگی سالم شانس بیشتری برای باردار شدن و بارداری سالم دارید.
چک آپ بارداری: شروعی سالم برای مادر و نوزاد
قبل از به دنیا آمدن نوزاد زندگی مادر بسیار شلوغ است. کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد. یکی از مهمترین آنها این است که بهطور منظم به پزشک مراجعه کنید.
ویزیتهای فبل از تولد نوزاد به اطمینان از سلامت شما و کودکتان کمک میکنند. ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی شما به دنبال مشکلات خاصی است که ممکن است در دوران بارداری رخ دهد. برخی از مسائل بهتر است زودتر درمان شوند. برخی دیگر را میتوان قبل از شروع آنها پیشگیری کرد.
دکتر مونیکا لونگو (Monica Longo) ، کارشناس NIH در زمینه سلامت دوران بارداری، میگوید: “مراقبتهای دوران بارداری برای شکل دادن به زندگی زنان و فرزندان آنها اساسی است.” دکتر لونگو از زنان دارای حاملگیهای پرخطر مراقبت میکند. چنین زنانی شانس بیشتری برای ابتلا به عوارض بارداری دارند.
اگر فکر میکنید ممکن است باردار باشید، با پزشک خود ملاقاتی را برنامهریزی کنید. اگر باردار هستید، باید ویزیتهای دوران بارداری را بهطور منظم شروع کنید. بیشتر خانمها در ابتدا حدود یک بار در ماه معاینه میشوند و در اواخر بارداری تعداد مراجعاتشان بیشتر میشود.
در طی ویزیتهای قبل از زایمان، پزشک شما درمورد سابقه سلامتیتان میپرسد و یک معاینه فیزیکی و بررسی وزن انجام میدهد.
همچنین از شما خواسته میشود که آزمایش ادرار انجام دهید. عفونتهای دستگاه ادراری (UTIs) در دوران بارداری شایع هستند. عفونتهای ادراری و سایر عفونتها خطر زایمان زودرس را افزایش میدهند. زایمان زودرس زمانی است که در هفته ۳۷ یا زودتر زایمان کنید.
دکتر لونگو میگوید: «یکی از اهداف اولیه مراقبتهای دوران بارداری، در واقع پیشگیری است. ما زنان را بررسی میکنیم تا مشکلات سلامتی بالقوه را قبل از بدتر شدن آنها پیدا کنیم.»
در طی مراحل خاصی از بارداری، پزشک شما آزمایشهای خون و آزمایشهای تصویربرداری را انجام میدهد. این آزمایشها شامل آزمایشهای اولتراسوند برای بررسی رشد و تکامل نوزاد است.
دکتر لونگو میگوید: «در طول ویزیتهای دوران بارداری، ما به مادران در مورد عادات سالم، انتخاب غذای سالم و ورزش آموزش داده و به آنها مشاوره میدهیم. ما همچنین به نگرانیهایی که ممکن است یک مادر در آینده داشته باشد، رسیدگی میکنیم.»
مصرف ویتامینهایی که قبل از تولد نوزاد باید مصرف شود نیز کلیدی است. اسید فولیک در اکثر ویتامینهای دوران بارداری وجود دارد. این ویتامین خطر نقص شدید مادرزادی که بر مغز و ستون فقرات تأثیر میگذارد را کاهش میدهد.
بسیار مهم است که از کارهایی که میتواند به کودک شما آسیب برساند دوری کنید. این موارد شامل مصرف برخی از داروها، سیگار کشیدن و نوشیدنیهای الکلی است. همچنین، درمورد هر بیماریای که دارید با پزشک خود صحبت کنید. شرایطی مانند دیابت (بیماریای که باعث افزایش قند خون میشود) و فشار خون بالا باید تحت کنترل باشد.
برخی از زنان ترجیح میدهند قبل از باردار شدن با پزشک خود صحبت کنند. این ویزیت، ویزیت قبل از بارداری نامیده میشود. ویزیت قبل از بارداری میتواند در برنامهریزی برای بارداری ایمنتر به شما کمک کند.
مراقبت زودهنگام و منظم از شما و جنین در حال رشدتان شما مهم است. مطالعات نشان میدهد که مراقبتهای قبل از تولد، خطر تولد نوزاد کموزن را کاهش میدهد. وزن کم هنگام تولد میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در سلامتی نوزاد شود. حتی در طول همهگیری کرونا هم، رعایت مراقبتهای منظم دوران بارداری ضروری است.
دکتر لونگو میگوید: «پزشکان در سراسر جهان مراقبتهای دوران بارداری را متناسب با چالشهای کنونی تطبیق دادهاند.» این به معنای استفاده از ویزیت از راه دور برای مواردی است که نیازی به انجام حضوری ندارند.» پزشکان همچنین میتوانند بیماران کمتری را بینند و زمان بین آنها را افزایش دهند. دکتر لونگو میگوید: «پزشکان برای این زمانهای سخت آماده هستند.» بنابراین بسیار مهم است که مادران آینده مراقبتهای دوران بارداری را پیگیری کنند.»
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منابع:
NIH News in Health, Having Kids Later in Life
NIH News in Health, Pregnancy Check-Ups