گاهی اوقات از شیر گرفتن، فرآیند سخت و طاقتفرسایی برای مادر و کودک میشود. در این فرآیند، توجه کردن به نکات خاصی باعث سهولت انجام آن میشود. ما برای کسب اطلاعات و نکات مهمی که مورد نیاز مادران شیرده است به سایت ادارهی بهداشت زنان (office of women’s healt)، که زیرمجموعهی وزارت بهداشت و خدمات انسانی آمریکا است، مراجعه کرده و سری مقالات « راهنمای جامع شیردهی با شیر مادر» را تهیه نمودهایم. مقالهی حاضر سومین و آخرین بخش این مقالات است. ما در این مقاله علاوهبر موضوع از شیر گرفتن، درباره موضوعات دیگری مانند نحوهی ذخیرهسازی شیر مادر و تکاتی که مادران شاغل شیرده در بازگشت به کار باید مد نظر قرار دهند صحبت کردهایم.
برای مطالعهی بخشهای قبلی و بعدی به لینکهای زیر مراجعه کنید:
آموزش شیردهی؛ راهنمای جامع شیردهی با شیر مادر، بخش اول
چالشهای شیردهی؛ راهنمای جامع شیردهی با شیر مادر، بخش دوم
توجه داشته باشید که قبل از هر اقدامی در راستای سلامتی خود و فرزندتان با پزشک خود و فرزندتان صحبت کنید. ارائه اطلاعات سلامتی در این سایت برای افزایش آگاهی بوده و به معنای تجویز دارو یا رفتار نیست. بنابراین همواره اطلاعات حوزه سلامت که در اینترنت ارائه میشود را از فیلتر مسئولیتپذیری خود عبور دهید.
فهرست مطالبی که در این مقاله خدمتتان ارائه میشود بهصورت زیر است:
- دوشیدن شیر مادر
- دوشیدن شیر با دست یا دستگاه
- ذخیره سازی شیر مادر
- راهنمای نگهداری شیر تازه مادر
- راهنمای نگهداری شیر ذوب شده ی مادر
- شیر دادن و بازگشت به سر کار
- در دوران بارداری برای آمادگی برای شیردهی پس از بازگشت به سر کار چه کاری می توانم بکنم؟
- در مرخصی زایمان چه کاری می توانم انجام دهم تا پس از بازگشت به کار، شیردهی ام موفقیت آمیزتر باشد؟
- وقتی به سر کار برگشتم چه کاری می توانم انجام دهم تا شیردهی راحتی داشته باشم؟
- در محل کارم هر چند وقت یکبار باید شیرم را بدوشم؟
- در محل کار شیرم را کجا ذخیره کنم؟
- در طول روز چه مقدار شیر باید همراه کودکم بفرستم؟
- از شیر گرفتن کودک
- از شیر گرفتن چیست؟
- چه زمانی برای از شیر گرفتن کودکم مناسب است؟
- چه نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد کودک من آماده از شیر گرفتن است؟
- چه زمانی نباید از شیر گرفتن را انجام دهیم؟
- فرآیند از شیر گرفتن چقدر طول می کشد؟
- آیا کودکم هنگام از شیر گرفتن به شیر خشک نیاز دارد؟
- چگونگی از شیر گرفتن کودک
- آیا از شیر گرفتن آسیب و درد دارد؟
- آیا می توانم برای کمک به درد از شیر گرفتن از برگ کلم یا سایر داروهای طبیعی استفاده کنم؟
- نکات مهم درمورد نگهداری شیر مادر طبق توصیه های CDC
دوشیدن شیر مادر
چه بخواهید به سر کار برگردید، چه بخواهید برای شیر دادن به کودک از شریک زندگیتان کمک بگیرید، یا بخواهید مطمئن شوید که اگر چند ساعتی در خانه نیستید، شیرتان برای نوزاد فراهم است، باید شیرتان را دوشیده و ذخیره کنید.
اگر گاهی نمیتوانید بهطور مستقیم به نوزاد خود شیر بدهید، باید در زمانهایی که بهطور معمول کودکتان از سینهی شما شیر میخورد، شیرتان را بدوشید. این کار به بدن شما کمک میکند تا به تولید شیر ادامه دهد.
قبل از دوشیدن شیر، دستهای خود را با آب و صابون بشویید. اگر آب و صابون در دسترس نیست، از ضدعفونیکننده الکلی دست استفاده کنید که حداقل ۶۰ درصد الکل داشته باشد. اطمینان حاصل کنید که قطعات و بطریهای دستگاه شیردوش شما تمیز هستند. قبل از دوشیدن شیر نیازی به شستن سینهها و نوک آنها نیست.
اگر به کمک نیاز دارید تا شیرتان را بدون حضور نوزادتان جاری کنید، میتوانید:
- به چیزهایی که درمورد کودکتان دوست دارید فکر کنید. یک عکس یا پتو یا لباسی که عطر کودکتان روی آن است به همراه داشته باشید.
- یک پارچه گرم و مرطوب را روی سینههای خود بمالید.
- سینههای خود را بهآرامی ماساژ دهید.
- بهآرامی نوک سینههای خود را مالش دهید.
- جریان شیر را تجسم کنید.
- ساکت بنشینید و به یک محیط آرامشبخش فکر کنید.
دوشیدن شیر با دست یا دستگاه
نوع: دشیدن دستی شیر
- در این روش از دست خود برای فشار دادن به سینه خود استفاده میکنید تا شیر خارج شود.
- نیاز به تمرین، مهارت و هماهنگی دارد.
- با تمرین آسانتر می شود و می تواند به سرعت دستگاه پمپاژ شیر (شیردوش) باشد.
- اگر در اغلب اوقات از کودک خود دور نیستید یا به گزینهای نیاز دارید که همیشه همراه شما باشد خوب است. اما همه مادران باید یاد بگیرند که در مواقع اضطراری چگونه بهصورت دستی شیرشان را بدوشند.
- رایگان است.
نوع: دستگاه شیردوش دستی
- در این روش شما از دست و مچ خود برای کار با دستگاه دستی پمپاژ شیر استفاده میکنید.
- نیاز به تمرین، مهارت و هماهنگی دارد.
- اگر هرازگاهی از کودک خود دور هستید برای پمپاژ گاهبهگاه مفید است.
- ممکن است شما را در معرض خطر بالاتر عفونت سینه قرار دهد.
- قیمت: ۳۰ تا ۵۰ دلار
نوع: دستگاه شیردوش برقی
- با باتری کار میکند یا به پریز برق وصل میشود.
- میتواند برای برخی از مادران راحتتر باشد.
- میتواند یک سینه یا همزمان هر دو سینه را پمپاژ کند.
- پمپاژ مضاعف (پمپ زدن همزمان هر دو سینه) ممکن است شیر بیشتری را در مدت زمان کمتری جمع کند، که اگر بهطور تماموقت به محل کار بازگردید مفید است.
- برای تمیز کردن و نگهداری تجهیزات بین نوبتهای استفاده، به محل خاصی نیاز دارید.
- پمپهای الکتریکی به باتری یا مکانی برای اتصال برق نیاز دارند.
- قیمت: ۱۵۰ دلار تا بیش از ۲۵۰ دلار
ذخیره سازی شیر مادر
پس از هر نوبت دوشیدن شیر میتوانید:
- شیر را در دمای اتاق نگه دارید. شیر مادر تا ۴ ساعت پس از دوشیدن در دمای اتاق (تا ۷۷ درجه فارنهایت یا ۲۵ درجه سانتیگراد) سالم است.
- شیر را در یخچال بگذارید. شیر مادر تا ۴ روز در یخچال سالم میماند.
- شیر را در فریزر قرار دهید. اگر تا ۴ روز پس از دوشیدن شیر مادر در یخچال استفاده نمیکنید، بلافاصله پس از دوشیدن آن را فریز کنید.
- از بستهبندی های خنک استفاده کنید. میتوانید شیر مادر را تا ۲۴ ساعت پس از دوشیدن در یک کیسه خنککننده یا عایقبندیشده با کیسه یخ منجمد قرار دهید. پس از ۲۴ ساعت قرار گرفتن در خنککننده، شیر مادر باید در یخچال قرار داده شده یا منجمد شود.
هنگام نگهداری شیر مادر، از کیسههای نگهداری شیر مادر استفاده کنید که برای انجماد شیر انسان ساخته شدهاند. همچنین میتوانید از بطریهای شیشهای تمیز یا بطریهای پلاستیکی سخت بدون BPA با دربهای محکم استفاده کنید. از ظروف دارای شماره بازیافت ۷ که ممکن است حاوی BPA باشند استفاده نکنید. از بطریهای یکبار مصرف یا سایر کیسههای پلاستیکی برای نگهداری شیر مادر استفاده نکنید.
ذخیره سازی شیر مادر : نکاتی برای فریز کردن شیر مادر
- ظروف شیر را با تاریخ دوشیدن شیر برچسب بزنید. اگر شیر را به پرستار کودک میدهید، نام فرزندتان را روی آن بنویسید.
- شر را در مقادیر کم (۲ تا ۴ اونس یا ¼ تا ½ فنجان) فریز کنید.
- تا بالای ظرف یک اینچ یا بیشتر را خالی بگذارید، زیرا شیر در هنگام یخ زدن حجیمتر میشود.
- شیر را در پشت فریزر نگهداری کنید، نه در قفسه درب فریزر، زیرا ممکن است شروع به ذوب شدن کند.
ذخیره سازی شیر مادر: نکاتی برای ذوب و گرم کردن شیر
- ابتدا قدیمیترین شیر را ذوب کنید.
- شیر مادر نیازی به گرم کردن ندارد. برخی از مادران ترجیح میدهند آن را در دمای اتاق سرو کنند. برخی از مادران هم آن را سرد سرو میکنند.
- بطری یا کیسه شیر منجمد را با قرار دادن آن در یخچال ذوب کنید.
- اگر تصمیم دارید شیر مادر را گرم کنید:
در حین گرم شدن ظرف را دربسته نگه دارید.
آن را زیر آب گرم ( و نه آب داغ) جاری نگه دارید، یا آن را در ظرف آب گرم ( و نه آب داغ) قرار دهید.
هرگز شیشه یا کیسه شیر مادر را در مایکروویو قرار ندهید. مایکروویو نقاط داغی ایجاد میکند که میتواند باعث سوختن کودک شده یا به شیر آسیب برساند.
قبل از اینکه به کودکتان شیذ بدهید، با انداختن مقداری از آن روی مچ دست خود دمایش را آزمایش کنید. شیر باید گرم باشد نه داغ. - شیر را بهصورت چرخشی حرکت دهید تا چربیای که ممکن است جدا شده باشد مخلوط شود. شیر را تکان ندهید.
شیر مادر را ظرف ۲۴ ساعت پس از ذوب شدن در یخچال استفاده کنید. این یعنی ۲۴ ساعت از زمانی که شیر مادر دیگر یخزده نیست، نه از زمانی که آن را از فریزر خارج میکنید. - هنگامی که شیر تا دمای اتاق ذوب شد یا بعد از قرار گرفتن در یخچال یا فریزر، گرم شد، ظرف ۲ ساعت از آن استفاده کنید. اگر پس از اتمام شیردهی نوزاد، شیر باقی مانده بود، حتماً بعد از ۲ ساعت آن را بیرون بریزید.
- شیر مادر را پس از یخزدایی دوباره منجمد نکنید.
راهنمای نگهداری شیر تازه مادر
محل: مکانی در اتاق
- دما: تا ۷۷ درجه فارنهایت یا ۲۵ درجه سانتیگراد
- چه مدت: تا ۴ ساعت
- نکات: ظف شیر باید پوشیده شده و تا حد امکان خنک نگه داشته شود. پوشاندن ظرف با یک حوله خنک تمیز ممکن است شیر را خنکتر نگه دارد. شیر باقیمانده را ظرف ۲ ساعت پس از پایان شیردهی کودک دور بریزید.
محل: یخچال
- دما: ۴۰ درجه فارنهایت یا ۴ الی ۵ درجه سانتیگراد
- چه مدت: تا ۴ روز
- نکات: شیر را در پشت یخچال نگهداری کنید. در محل کار، گذاشتن شیر مادر در یخچال مشترک اشکالی ندارد. حتماً روی ظرف را برچسب بزنید.
محل: فریزر
- دما: ۰ درجه فارنهایت یا سردتر معادل منفی ۱۷.۷۷ درجه سانتیگراد
- چه مدت: در عرض ۶ ماه بهترین زمان مصرف بوده و تا ۱۲ ماه قابل قبول است.
- نکات: شیر را در پشت فریزر و جایی که درجه حرارت ثابت است نگهداری کنید. شیری که در دمای ۰ درجه فارنهایت یا سردتر نگهداری میشود، برای مدت طولانی بیخطر است، اما کیفیت شیر ممکن است تغییر کرده باشد.
راهنمای نگهداری شیر ذوب شده ی مادر
در دمای اتاق (تا ۷۷ درجه فارنهایت) : ۱ تا ۲ ساعت
در یخچال (۴۰ درجه فارنهایت): حداکثر ۱ روز (۲۴ ساعت)
در فریزر (۰ درجه فارنهایت یا سردتر): هرگز شیر مادر را دوباره فریز نکنید.
شیر دادن و بازگشت به سر کار
برنامهریزی از قبل برای بازگشت به کار میتواند به تسهیل این انتقال کمک کند. تا جایی که میتوانید قبل از تولد نوزاد برنمهریزی کنید و با کارفرمای خود درمورد گزینههای مورد نظرتان صحبت کنید. برنامهریزی قبل از زایمان میتواند به شما کمک کند تا مدتها پس از پایان مرخصی زایمان، از شیر دادن به کودک خود لذت ببرید.
در دوران بارداری برای آمادگی برای شیردهی پس از بازگشت به سر کار چه کاری می توانم بکنم؟
- در یک کلاس شیردهی شرکت کنید. این کلاس ممکن است در بیمارستانی که قصد زایمان در آن را دارید ارائه شود. در این کلاسها درمورد بازگشت به کار و ادامه شیردهی نکاتی ارائه میشود.
- به یک گروه حمایتی شیردهی بپیوندید تا با مادران دیگر درمورد شیردهی در حین بازگشت به کار صحبت کنید.
- قبل از رفتن به مرخصی زایمان با رئیس خود درمورد برنامههای خود برای شیر دادن صحبت کنید.
- در مورد انواع مختلف برنامههای کاری با رئیستان صحبت کنید، مانند شروع به کار پارهوقت در ابتدا یا گرفتن شیفتهای مختلف. برای نکاتی در مورد صحبت با رئیس خود، Business Case برای شیردهی را بخوانید.
- (برای آمریکاییها) درمورد حقوق خود تحت قانون فدرال Break Time for Nursing Mothers اطلاعات کسب کنید. قانون برخی از کارفرمایان را ملزم میکند که امکانات و زمان استراحت معقولی را برای کارمندان برای دوشیدن شیر برای فرزند شیرده خود به مدت ۱ سال پس از تولد فرزندشان در نظر بگیرند.
- با زنان دیگر شرکت خود صحبت کنید. از اداره منابع انسانی کارمند یا سایر همکاران بپرسید که آیا زنان دیگری را میشناسند که پس از بازگشت به محل کار خود شیردهی داشتهاند.
- گزینههای مراقبت از کودک را بررسی کنید. بررسی کنید که آیا یک مرکز مراقبت از کودکان در نزدیکی محل کار شما در دسترس است یا خیر، تا بتوانید در طول ناهار یا سایر استراحتها به کودک خود مراجعه کرده و به او شیر بدهید. بپرسید که آیا این مرکز مکانی برای مادران شیرده اختصاص داده است یا خیر. مطمئن شوید که این مرکز کودک شما را با شیر دوشیدهشده شما تغذیه میکند.
در مرخصی زایمان چه کاری می توانم انجام دهم تا پس از بازگشت به کار، شیردهی ام موفقیت آمیزتر باشد؟
- تا جایی که میتوانید چند هفته مرخصی بگیرید. گرفتن حداقل شش هفته مرخصی میتواند به شما کمک کند تا پس از زایمان، بهبود یافته و در یک روال خوب شیردهی قرار بگیرید.
- چند روز یا چند هفته قبل از بازگشت به محل کار، دوشیدن شیر را با دست یا با پمپ سینه تمرین کنید. دوشیدن شیر در مقایسه با شیردهی به کودک میتواند بسیار متفاوت باشد. برخی از زنان وقتی در خانه و در محیطی بدون استرس هستند، با شیردوش یا دوشیدن با دست خود را راحت میدانند.
- دستگاه شیردوش میتواند بهترین روش برای خارج کردن سریع شیر در حین کار باشد. اگر کار اداری انجام میدهید، یک دستگاه پمپ سینه بدون دخالت دست حتی ممکن است به شما این امکان را بدهد که در حین دوشیدن شیر، کار کنید.
- شیرتان را در حالی که کودکتان چرت میزند یا دیگران از او مراقبت میکنند، بدوشید. برای مراقبین ذخیرهی شیر مادر ایجاد کنید تا در حین کار کردن شما به نوزادتان بدهند.
- به کودک خود کمک کنید تا با خوردن شیر از شیشه یا فنجان سازگار شود. ممکن است در ابتدا از شخص دیگری بخواهید شیشه یا فنجان را به کودکتان بدهد. حداقل تا یک ماه پس از تولد برای معرفی شیشه شیر به نوزاد خود صبر کنید. کودک شما ممکن است در ۳ یا ۴ ماهگی بتواند از یک فنجان آب یا شیر بنوشد.
- با خانواده و پزشک کودک خود درمورد تمایلتان برای شیر دادن تا زمانی که برای شما ممکن است صحبت کنید. به آنها بگویید که به حمایتشان نیاز خواهید داشت و بگویید که چگونه میتوانند به بهترین شکل به شما کمک کنند.
وقتی به سر کار برگشتم چه کاری می توانم انجام دهم تا شیردهی راحتی داشته باشم؟
- با رئیس خود درمورد برنامه خود و اینکه چه چیزی برای شما مفید است یا نیست صحبت کنید. بر اساس قانون حمایت از بیمار و مراقبت مقرون به صرفه، اکثر کارفرمایان، به استثنای چند مورد استثنا، باید به کارمند شیرده خود زمان استراحت معقول تا ۱ سال پس از تولد نوزادش و مکانی را برای راحتی، ایمنی و حریم خصوصی او ارائه دهند.
- وقتی برای تحویل گرفتن کودک خود از مهدکودک میرسید، ببینید آیا میتوانید فوراً برای شیر دادن به نوزادتان وقت بگذارید. این به شما و کودکتان زمان میدهد تا قبل از رفتن به خانه دوباره با هم ارتباط برقرار کنید.
در محل کارم هر چند وقت یکبار باید شیرم را بدوشم؟
در محل کارتان باید در مواقعی که اگر در خانه میبودید به نوزادتان شیر میدادید، شیرتان را بدوشید. بهعنوان یک قانون کلی، در چند ماه اول زندگی نوزاد، آنها باید ۸ تا ۱۲ بار در ۲۴ ساعت شیر دریافت کنند. با بزرگتر شدن کودک، تعداد شیر خوردنها می تواند کاهش یابد.
وقتی به استفاده از دستگاه شیردوش عادت کنید، فرآیند این کار میتواند حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول بکشد. گاهی اوقات هم ممکن است بیشتر طول بکشد. بسیاری از خانمها از زمانهای استراحت و ناهار خود برای دوشیدن شیر استفاده میکنند. برخی از آنها نیز برای جبران زمان لازم برای دوشیدن شیر، زود سر کار میروند یا دیر به خانه برمیگردند.
در محل کار شیرم را کجا ذخیره کنم؟
شیر مادر غذا است، بنابراین نگهداری آن در یخچال یا خنککننده با کیسه یخ بیخطر است. اگر فکر میکنید کسی در این مورد نگران است، درمورد نگهداری شیر در یخچال کارمندان با رئیس خود صحبت کنید. اگر در بخش پزشکی کار میکنید، شیر را در همان یخچالهایی که نمونههای پزشکی در آن نگهداری میشود، نگهداری نکنید.
روی ظرف شیر، نام خود و تاریخ دوشیدن شیر را بنویسید. سعی کنید شیر را در قسمت پشتی یخچال نگهداری کنید که درجه حرارت آن ثابتتر و سردتر است.
در طول روز چه مقدار شیر باید همراه کودکم بفرستم؟
ممکن است لازم باشد در محل کارتام دو تا سه بار در روز شیرتان را بدوشید تا شیر کافی برای کودکتان در زمانی که او همراه مراقبش است تولید کنید.
تحقیقات نشان میدهد که نوزادان بین ۱ تا ۶ ماهگی که با شیر مادر تغذیه میشوند، بهطور متوسط ۲ تا ۳ اونس ( هر اونس برابر ۲۸.۳۵ گرم است) در هر نوبت شیردهی مصرف میکنند. همانطور که کودک شما بزرگتر میشود، شیر مادر هم تغییر میکند تا نیازهای کودک را برآورده کند. بنابراین کودک در ۹ ماهگی هم مواد مغذی مورد نیاز خود را از همان مقدار شیر که در ۳ ماهگی دریافت کرده است، دریافت میکند.
برخی از نوزادان زمانی که از مادرشان دور هستند در طول روز کمتر غذا میخورند و شبها بیشتر شیر میخورند. به این نوع شیر خوردن «چرخه معکوس» میگویند. یا ممکن است برخی از نوزادان در طول روز شیر بخورند و همچنان در شب هم بیشتر از قبل شیر بخورند. این رفتار نوزاد ممکن است بیشتر برای ایجاد صمیمیت با شما باشد. اگر کودکتان دارای چرخه معکوس در شیر خوردن است، ممکن است متوجه شوید که نیازی به دوشیدن شیر برای کودک خود در طول روز ندارید.
از شیر گرفتن کودک
آیا برای از شیر گرفتن آماده هستید؟ آیا فکر میکنید فرزندتان آماده است تا دیگر سینهی شما را نگیرد؟ در اغلب موارد، از شیر گرفتن بهتدریج و بدون هیچ تلاش یا اقدام آگاهانهای اتفاق میافتد. اما ممکن است لازم باشد قبل از اینکه فرزندتان بهطور طبیعی دریافت شیر را متوقف کند، او را از شیر بگیرید. اگر نیاز دارید یا میخواهید خودتان قبل از اینکه این اتفاق خودبهخود بیفتد فرزندتان را از شیر بگیرید، بهتر است شما و فرزندتان این روند را بهآرامی پیش ببرید. از شیر گرفتن ناگهانی میتواند برای شما از نظر جسمی دردناک بوده و از نظر عاطفی برای شما و فرزندتان سخت باشد.
از شیر گرفتن چیست؟
اولین باری که به نوزاد خود چیزی غیر از شیرتان را میدهید، فرآیند از شیر گرفتن شروع میشود. از شیر گرفتن کودک سفری است از تغذیه کامل با شیر مادر شروع شده و زمانی که شیردهی را متوقف میکنید پایان مییابد.
چه زمانی برای از شیر گرفتن کودکم مناسب است؟
در فرهنگهایی که برای از شیر گرفتن، فشار اجتماعی وجود ندارد، کودکان معمولاً بین ۲ و نیم تا ۷ سالگی از شیر گرفته میشوند. در خانوادههایی که اجازه میدهند این فرآیند خودبهخود اتفاق بیفتد، از شیر گرفتن بهتدریج و بدون هیچ تلاشی اتفاق میافتد.
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) بهعنوان راهنما، برنامهی زیر را توصیه میکند:
- کودک در ۶ ماه اول زندگی خود بهطور انحصاری با شیر مادر (بدون غذا یا نوشیدنی دیگر) تغذیه شود.
- پس از ۶ ماهگی، به شیردهی ادامه دهید و اضافه کردن غذاهای جامد را شروع کنید (درواقع شروع فرآیند از شیر گرفتن در این زمان است).
- تا زمانی که هم شما و هم کودکتان راحت هستید، به شیر دادن ادامه دهید. برخی از مادران تا سالهای نوپایی کودکشان و بعد از آن به شیردهی ادامه میدهند. شیردهی برای مادر و کودک در هر سنی مفید است و هیچ مدرکی دال بر آسیب رشدی ناشی از شیر دادن به کودک یافت نشده است.
چه نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد کودک من آماده از شیر گرفتن است؟
کودکانی که خود دریافت شیر را متوقف میکنند بهندرت این کار را ناگهانی و بدون هشدار انجام میدهند. این روند بهطور کلی آهسته و تدریجی است، حتی برای نوزادانی که به دلیل جدا شدن از مادر، استفاده از پستانک یا شیر دادن با شیشه، زودتر از حد طبیعی از سینه مادر جدا میشوند.
اگر نوزاد شما بهطور ناگهانی سینه شما را پس بزند، به احتمال زیاد این رفتار، یک اعتصاب در شیر خوردن است، نه آمادگی برای از شیر گرفتن. درباره اعتصاب شیرخواری در مقالهی قبل صحبت کردهایم.
علائم زیر نشانههای جدا شدن از سینهی مادر هستند اما ممکن است آنقدر تدریجی باشند که شما متوجه آنها نشوید:
- جلسات شیر خوردن کمتر برگزار میشود. با افزایش سن، کودکان بهطور طبیعی مشغول بازی، کاوش و استفاده از مهارتهای جدید خود مانند راه رفتن، صحبت کردن و خوردن غذاهای جالب میشوند. جلسات شیردهی از هم دورتر میشوند، حتی تا حدی که یک بار در روز یا با گذشت زمان، هر چند روز یک بار یا چند بار در ماه انجام میشود.
- کودک علاقه خود را به شیر خوردن را از دست میدهد. کودکان خردسال (زیر ۱ سال) که به نظر میرسد علاقه خود به شیردهی را از دست دادهاند، ممکن است به دلیل راحت بودن مکیدن پستانک یا شست خود این علاقه را از دست داده باشند. این رفتارهای آرامشبخش ممکن است برای آنها بیشتر از شیر خرودن آشنا باشد. برای این نوزادان، از شیر گرفتن ممکن است سخت نباشد، اما همچنان به شیر شما نیاز دارند.
چه زمانی نباید از شیر گرفتن را انجام دهیم؟
اگر نیاز دارید یا میخواهید قبل از اینکه فرزندتان فرایند از شیر گرفتن را شروع کند او را از شیر بگیرید باید این فرآیند را بهآرامی شروع کنید.
از شیر گرفتن را به تاخیر بیندازید اگر:
- کودک شما در حال دندان درآوردن است یا بیمار شده است. در این مواقع کودک به راحتی بیشتری نیاز دارد. همچنین، سلولهای مبارزه کننده با بیماری ( که آنتیبادی نامیده میشوند) که در شیر مادر وجود دارند به کودک کمک میکند تا با بیماری و میکروبها مبارزه کند.
- خانواده شما در حال گذر از یک تغییر عمده است، مانند نقل مکان، یا اگر اخیراً به سر کار برگشتهاید و کودک شما اکنون تحت نظر مراقبین است. کار کردن در روز و سپس شیر دادن به نوزاد در شب میتواند بسیار خستهکننده باشد، اما بدانید که این کار برای همیشه تدوام نخواهد داشت.
- کودکتان در حال تقلا است. اگر کودک در برابر تمام تلاشهای شما برای از شیر گرفتن مقاومت میکند، ممکن است زمان مناسبی برای از شیر گرفتن نباشد. اگر میتوانید، صبر کنید و یک یا دو ماه دیگر دوباره امتحان کنید.
اگر به دلیل نیاز به جراحی یا مصرف داروی خاصی به شما توصیه شده که شیردهی را قطع کنید، حتما بیشتر تحقیق کنید. دلایل بسیار کمی برای از شیر گرفتن کامل وجود دارد که کاملا ضروری هستند. ممکن است بعد از جراحی همچنان بتوانید شیر بدهید و بسیاری از داروها هم برای نوزاد و هم برای مادر بیخطر هستند.
بنابراین با یک مشاور شیردهی صحبت کنید تا تصمیم بگیرید که آیا واقعاً نیاز به از شیر گرفتن دارید یا فقط به کمک نیاز دارید تا با کودکتان یک دوران سخت را از سر بگذرانید. همچنین سعی کنید در روزهایی که شیردهی دشوار است، تصمیم به از شیر گرفتن نگیرید.
فرآیند از شیر گرفتن چقدر طول می کشد؟
زمان از شیر گرفتن به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- سن کودک
- تعداد دفعاتی که معمولا بهصورت روزانه شیر میدهید. این دفعات ممکن است روز به روز متفاوت باشذ.
- این که آیا کودک آماده از شیر گرفتن است
از شیر گرفتن باید بهآرامی انجام شود بهخصوص در سال اول که تغذیه با شیر مادر منبع اصلی تغذیه کودک است. هر نوبت شیردهی را طی چند روز حذف کنید. بهعنوان مثال، اگر هر سه روز یک نوبت شیردهی را حذف کنید و معمولاً هشت بار در روز شیر میدهید، ممکن است چهار هفته طول بکشد تا کودکتان کاملاً از شیر گرفته شود.
آیا کودکم هنگام از شیر گرفتن به شیر خشک نیاز دارد؟
بستگی به سن فرزندتان دارد:
- اگر کودک شما کمتر از ۱ سال دارد:
کودک برای جایگزینی تغذیهای که از سینه شما دریافت میکند به شیر خشک نیاز دارد. از آنجایی که با افزایش سن، شیر مادر برای پاسخگویی به نیازهای کودک تغییر میکند، او تغذیه مورد نیاز خود در ۹ ماهگی را از همان مقدار شیر (مادر) که در ۳ ماهگی دریافت میکند دریافت خواهد کد. بهعنوان مثال، ۳ اونس ( حدود ۸۵ گرم) شیر مادر، دارای مقادیر مناسبی از کالری، مواد مغذی و عوامل ایمنی برای رفع نیازهای کودک است.
اما این نکته درمورد شیر خشک صادق نیست. نوزادی که با شیر مادر تغذیه میشود و از شیر (مادر) گرفته میشود، ممکن است نسبت به شیر مادر به شیر خشک بیشتری نیاز داشته باشد.
از آنجایی که شیر خشک طعم متفاوتی با شیر مادر دارد و تغذیه با شیشه شیر با شیر مادر متفاوت است، ممکن است کودک شما برای حرکت به سمت شیر خشک به صبر شما نیاز داشته باشد.
با پزشک کودک خود صحبت کنید تا بفهمید کودکتان به چه مقدار شیر خشک نیاز دارد و علائمی که نشان میدهد معده کودکتان شیر خشک را بهخوبی تحمل میکند، چگونه تشخیص دهید.
- اگر کودک شما بیشتر از ۱ سال دارد:
میتوانید در زمانی که بهطور معمول به کودک خود غذا میدادید یک وعده غذایی یا میانوعده، یا نوشیدنی آب یا شیر گاو (در صورت تحمل) به او بدهید.
اگر کودکتان مقاومت میکند یا به نظر میرسد علاقهای ندارد، به یاد داشته باشید که در شیردهی، کودک نزدیکب یشتری با شما داشته است. گاهی اوقات در آغوش گرفتن یا نشاندن کودک روی پاها در حین خوردن میانوعده کمک میکند تا فرآیند از شیر گرفتن راحتتر شود. پزشک اطفال میتواند در مورد انتخاب غذاهای خوب برای کودک نوپا شما را راهنمایی کند.
چگونگی از شیر گرفتن کودک
از شیر گرفتن زمانی بهترین نتیجه را دارد که بهآرامی و در زمان خودش اتفاق بیفتد. اما دلایلی وجود دارد که ممکن است مجبور شوید قبل از اینکه کودکتان آماده شود و حتی شاید قبل از اینکه برای توقف شیردهی برنامه داشته باشید، شیردهی را متوقف کنید.
از شیر گرفتن ناگهانی فرزندتان ممکن است باعث شود سینههای شما بهطور دردناکی دچار احتقان شود.
- اگر کودکتان هنوز خیلی کوچک است، ممکن است لازم باشد مقداری شیر از سینههایتان خارج کنید یا بدوشید. نکتهی مهم این است که مقدار شیری که معمولاً برای تغذیه کودکتان از سینههایتان بیرون میآمد را خارج نکنید. وقتی شیرتان را میدوشید یا به فرزندتان شیر میدهید، سینههای شما در پاسخ به خروج شیر، شیر بیشتری تولید میکنند. خارج کردن مقدار شیر در کمتر از حد معمول برای این است که سینه شما شیر کمتری تولید کند.
- اگر کودکتان کمتر از ۱ سال دارد، باید شیر خود را با شیر خشک جایگزین کنید. اگر کودکتان بیشتر از ۱ سال دارد، میتوانید شیر دادن را متوقف کنید و هر چند روز یک نوبت شیردهی را طی چند هفته قطع کنید.
- ابتدا با حذف نوبتهایی که کمتر مورد علاقه او هستند شروع کنید. در اغلب موارد، جلسات شیردهی که قبل از به خواب رفتن یا بعد از بیدار شدن انجام میشود، آخرین جلساتی است که باید حذف شوند.
- روی صندلی مخصوص شیردهی ننشینید، اما در طول فرآیند شیردهی، نوازشها یا در آغوش کشیدنهای بیشتری داشته باشید تا فرزندتان همچنان از بودن در کنار شما لذت ببرد.
- در مواقعی که شیر میدهید، حواس کودکتان را با فعالیت یا گردش منحرف کنید.
- به یاد داشته باشید، حتی اگر شما و فرزندتان آماده از شیر گرفتن باشید، از نظر عاطفی این فرآیند میتواند برای هر دوی شما سخت باشد. در این دوران به کودک خود محبت و توجه بیشتری نشان دهید.
- با فرزندتان درمورد از شیر گرفتن صحبت کنید. حتی کودکان خردسال نیز میتوانند آنچه شما میگویید را درک کنند و نظرات و ایدههای خود را برای بهترین روش توقف شیردهی ارائه دهند.
آیا از شیر گرفتن آسیب و درد دارد؟
از شیر گرفتن اگر بهآرامی و بهتدریج انجام شود، نباید ناراحتی یا آسیب زیادی داشته باشید. از شیر گرفتن ناگهانی میتواند باعث شود که سینهها بهطور دردناکی دچار احتقان شوند. اگر کودک شما هنوز خیلی کوچک است و سینه های شما به شیر دادن عادت دارد و سعی دارید ناگهانی شیر او را قطع کنید، از شیر گرفتن میتواند ناراحتکننده یا دردناک باشد.
برای کاهش ناراحتی و آسیب این نکات را امتحان کنید:
- به اندازه کافی شیرتان را بدوشید تا فشار (سینههایتان) را کاهش دهید.
- سینههایتان را نبندید. انجام این کار میتواند باعث مسدود شدن مجاری یا عفونت سینه شود.
- با پزشک خود درمورد اینکه آیا مسکنی مانند ایبوپروفن ممکن است مفید باشد یا خیر صحبت کنید.
آیا می توانم برای کمک به درد از شیر گرفتن از برگ کلم یا سایر داروهای طبیعی استفاده کنم؟
شاید! برخی از زنان از تسکین درد با استفاده از برگ کلم یا سایر گیاهان یا داروها خبر میدهند. همیشه قبل از امتحان هر گونه داروهای گیاهی یا درمانهای جایگزین با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که برای شما و کودکتان بیخطر هستند.
- برگهای سرد کلم ممکن است روی سینههای پفکرده احساس خوبی ایجاد کنند. (اگر به کلم یا سولفا (sulfa) حساسیت دارید، قبل از استفاده از برگ کلم با پزشک خود صحبت کنید). برگهای کلم را قبل از استفاده بشویید و سرد کنید. هر برگ را در دست خود بپیچید تا رگههای آن بشکند. سپس برگها را در سوتین خود و در صورت نیاز زیر بازوهای خود قرار دهید تا وقتی پژمرده شوند.
- چای مریمگلی دارای استروژن طبیعی (هورمون زنانه) است که میتواند شیر شما را کاهش دهد. گیاهان دیگری که ممکن است به از شیر گرفتن کمک کنند عبارتند از نعناعفلفلی، جعفری و یاس. بومادران هم میتواند به از شیر گرفتن کمک کند، اما اگر در اوایل بارداری استفاده شود ممکن است باعث سقط جنین شود. قبل از استفاده از بومادران مطمئن شوید که باردار نیستید. آنتیهیستامینها یا قرصهای جلوگیری از بارداری نیز ممکن است به کاهش شیر کمک کنند.
نکات مهم درمورد نگهداری شیر مادر طبق توصیه های CDC
- چرا توصیههای مختلفی برای نگهداری شیر مادر وجود دارد؟
عوامل زیادی میتوانند بر مدت زمان نگهداری شیر مادر در مکانهای مختلف تأثیر بگذارند، مانند دمای نگهداری، نوسانات دما و بهداشت هنگام دوشیدن و استفاده از شیر مادر. این عوامل، توصیه زمان دقیق برای نگهداری شیر مادر در مکانهای مختلف را دشوار میسازد.
- اگر بخواهم شیر مادر را تا زمانی که از آن استفاده نمیکنم روی پیشخوان بگذارم، دمای اتاق اهمیتی دارد؟
بله. اگر در آب و هوای گرمتری زندگی میکنید یا خانهتان را در دمای گرمتر نگه میدارید، در صورتی که ظرف چند ساعت از شیر مادر استفاده نشود، باید آن را در یخچال قرار دهید. شیر مادر در دمای سرد بهسرعت فاسد نمیشود.
- روش توصیهشده برای نگهداری و سرو شیر مادر که از شیردهی باقی مانده است، چیست؟
اگر کودک شما شیشه شیر را تمام نکرده است، باقیمانده شیر مادر را میتوان تا ۲ ساعت پس از پایان شیردهی کودک استفاده کرد. پس از ۲ ساعت باقیمانده شیر مادر باید دور ریخته شود. برای جلوگیری از هدر رفتن شیر، آن را در مقادیر کمتر ذخیره، ذوب و گرم کنید.
- دمای یخچال و فریزر خود برای نگهداری شیر چقدر باید باشد؟
دمای یخچال شما باید ۴۰ درجه فارنهایت یا کمتر و دمای فریزر باید ۰ درجه فارنهایت یا کمتر باشد. اگر ترموستاتهای یخچال/فریزر شما دما را نشان نمیدهند، از دماسنجهای لوازم خانگی استفاده کنید. حتی اگر یخچال/فریزر شما دما را نشان دهد، دماسنجهای جدا ممکن است در صورت قطع برق یا مشکلات مکانیکی مفید باشند.
- اگر ظرف چند روز از شیر مادر که در یخچال نگهداری شده استفاده نکنم، آیا می توانم آن را فریز کرده و بعداً استفاده کنم؟
پس از ۴ روز نگهداری در یخچال، شیر مادر یا باید مصرف شود یا دور ریخته شود. شیر مادر دارای خواصی است که رشد باکتریهای بد را کند میکند. این خواص پس از چند روز از نگهداری در یخچال شروع به کاهش میکند. اگر فکر می کنید ظرف چند روز از شیر مادر استفاده نمیکنید، هر چه زودتر آن را فریز کنید، بهتر است.
- آیا می توانم شیر مادر که تازه دوشیده شده را با شیری که قدیمی تر است مخلوط کنم؟
مخلوط کردن شیر تازه دوشیدهشده با شیر سردشده یا یخزده توصیه نمیشود. بهتر است شیر تازه دوشیدهشده را قبل از ترکیب آن با شیر قدیمیتر، سردشده یا منجمد، خنک کنید. همچنین مهم است که دستورالعملهای مدت نگهداری شیر مادر را هم در نظر بگیرید. بهعنوان مثال، اگر یمیخواهید چند شیر که در روزهای مختلف دوشیده شدهاند را ترکیب کنید، مدتزمان نگهداری باید بر اساس زمانی باشد که شیر قدیمیتر ذخیره شده است.
- اگر برق قطع شود، باید تمام شیر منجمد ذخیرهشده را دور بریزم؟
ممکن است شیر شما همچنان بیخطر باشد، اما بستگی به مدت زمان قطع شدن برق و میزان یخزدایی یا گرم شدن شیر دارد. فریزرها، اگر در هنگام قطع برق باز و پر بمانند، مواد غذایی را برای حدود ۴۸ ساعت (در صورت نیمهپر بودن حدود ۲۴ ساعت) ایمن نگه میدارند. وقتی فریزرها پر هستند، سایر اقلام یخ زده به سردتر ماندن فریزر برای مدت طولانیتر کمک میکنند. یخچالها در صورت باز نشدن، حدود ۴ ساعت مواد را سرد نگه میدارند. تا زمانی که برق قطع است، درهای فریزر و یخچال را تا حد امکان بسته نگه دارید.
وقتی برق دوباره وصل شد، وضعیت شیر ذخیرهشده را بررسی کنید. شیر (مادر) منجمد که شروع به ذوب شدن کرده اما همچنان حاوی کریستالهای یخ است را میتوان دوباره منجمد کرد. اگر شیرتان کاملاً ذوب شده است اما هنوز سرما دارد، آن را در یخچال بگذارید و در روز بعد از آن استفاده کنید یا دور بیندازید.
- در محل کارم شیرم را در کجا ذخیره کنم؟
شیر مادر یک ماده غذایی است و میتواند در کنار سایر غذاها در هر یخچالی که برای نگهداری غذا مناسب است نگهداری شود. کارفرمایان، همکاران، کارکنان نظافت، سایر اعضای خانواده و ارائهدهندگان مراقبت از کودکان نباید شیر مادر را بهعنوان یک خطر بیولوژیکی در نظر بگیرند. نگهداری شیر مادر در یخچال مشترک و شستشوی قطعات شیردوش بعید است که خطرات بهداشتی ایجاد کند.
با این حال، مهم است که تجهیزات دوشیدن شیر، تمیز، خشک و در یک محیط بهداشتی نگهداری شود تا از تجهیزات (و شیر دوشیدهشدهی مادر) در برابر آلودگی محافظت شود.
- توصیه هایی برای نگهداری صحیح شیر دوشیدهشده در سفر
در مسافرت هوایی شما مجاز به حمل بیش از ۳.۴ اونس شیر مادر در کیف دستی خود در بستههای یخ و ژل هستید.
شیر مادر را میتوان تا ۲۴ ساعت در یک کیسه خنککننده عایقبندیشده با کیسههای یخ منجمد یا در یخ خشک نگهداری و حمل کرد ( در هنگام کار با یخ خشک احتیاط های ایمنی را رعایت کنید). پس از سرد شدن شیر مادر باید تا زمان مصرف خنک بماند. شیری که در کیسه خنککنندهی عایقبندیشده با کیسههای دارای یخ منجمد حمل شده است، میتواند بعدا در یخچال نگهداری شده یا در فریزر منجمد شود.
مقالات مرتبط:
دوران شیردهی و همهی نکاتی که لازم است درباره آن بدانید
همه چیز درباره شیر مادر، شیر خشک و تغذیه کمکی نوزادان
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منابع:
office of women’s healt, Pumping and storing breastmilk, Page last updated: February 22, 2021
office of women’s healt, Breastfeeding and going back to work, Page last updated: February 22, 2021
office of women’s healt, Weaning your baby, Page last updated: February 22, 2021
centers for disease control and prevention (CDC), Frequently Asked Questions, Page last reviewed: August 10, 2021