سرطان مری نوعی سرطان است که در لوله مری بوجود می‌آید. مری یک لوله بلند است که غذا را از سمت دهان به معده می‌برد. مری کمک می‌کند تا غذای بلعیده شده از پشت گلو به معده رسیده و هضم شود.سرطان معمولا در سلولهایی شروع می‌شود که پوشش دهنده داخل مری هستند. سرطان مربوط به مری ممکن است علاوه بر مری در جاهای دیگر هم بوجود آید. این نوع سرطان در مردان بیشتر از زنان است. سرطان مری ششمین علت شایع مرگ بر اثر سرطان در سراسر دنیا است.
آناتومی دیواره مری
مری لوله‌ای بلند و باریک است که غذا و مایعات را از گلو به سمت معده می‌راند. دیواره مری از چند لایه بافت از جمله غشا مخاطی، عضله و بافت پیوندی به وجود می‌آید. سرطان مری از پوشش داخلی مری شروع می‌شود و به سمت بیرون از طریق لایه‌های دیگر رشد می‌کند. چند لایه دیوار مری به قرار زیر هستند:
مخاط: این لایه داخل مری را پوشش داده و سه بخش دارد.
- اپیتلیوم لایه پوششی داخل مری است و بطور طبیعی از سلولهای صاف به نام سلولهای سنگفرشی ساخته شده است. اکثر سرطانهای مری از همین جا شروع می‌شوند.
- لامینا پروپریا یک لایه نازک بافت پیوندی است که دقیقا زیر اپیتلیوم قرار دارد.
- موسکولاریس موکوزا یک لایه نازک عضله در زیر لامینا پروپریا است.
زیر مخاطی: این لایه بافت پیوندی زیر مخاط است که حاوی عروق خونی و اعصاب است. در برخی از بخشهای مری، این لایه همچنین شامل غده‌هایی ست که مخاط ترشح می‌کنند.
موسکولاریس پروپریا: این یک لایه ضخیم عضلانی در زیر لایه تحت مخاطی است. این لایه به صورت هماهنگ منقبض می‌شود تا غذا را از حلق به سمت معده هدایت کند.
ادونتیتیا: این لایه خارجی مری است که بوسیله بافت پیوندی شکل گرفته است.
انواع سرطان مری
نقشه توزیع کارسینومای سلول سنگفرشی مری
دو نوع اصلی سرطان وجود دارد که بر اساس نوع سلولی ست که سرطان از آن شروع می‌شود.
کارسینومای سلول سنگفرشی: لایه داخلی مری بطور طبیعی با سلولهای سنگفرشی پوشانده شده است. سرطانی که از این سلولها آغاز شود، کارسینومای سلول سنگفرشی نام دارد. این نوع از سرطان ممکن است علاوه بر مری در هر کجای دیگر هم رخ دهد اما در ناحیه گردن، شایعتر است (سرطان رحم) و در دو سوم بالای قفسه سینه (بالا و میانه مری). کارسینومای سلول سنگفرشی شایعترین نوع سرطان مری است.
ادرنوکارسینوما: سرطانهایی که از سلولهای غدد (سلولهای سازنده مخاط) شروع می‌شوند، آدرنوکارسینوما نام دارند. آدرنوکارسینوما اغلب در یک سوم پایین مری (پایینتر از گردن مری) وجود دارند. در برخی بیماریها از جمله بارت مری، سلولهای غدد شروع به جایگزینی با سلولهای سنگفرشی در بخش پایینتر مری می‌کنند و این ممکن است منجر به آدرنوکارسینوما شود.
تومورهای ناحیه پیوند معده به مری : آدرنوکارسینومایی که از ناحیه اتصال مری به معده شروع می‌شود، رفتارهایی شبیه به سرطانها در مری نشان می‌دهند و همانند سرطانها در مری رفتار می‌کنند و همانند آنها هم درمان می‌شوند.
سرطانهای نادر در مری: انواع دیگری از سرطان هم در مری شروع می‌شوند از جمله لنفوم، ملانوم و سارکوم. اما این سرطانها نادر هستند و در مورد آنها در اینجا بحث نخواهد شد.
علائم
شخص بیمار در مراحل اولیه بیماری متوجه هیچ علامتی نخواهد شد. با پیشرفت سرطان علائمی بوجود خواهد آمد که البته برخی از آنها با بسیاری از بیماریها مشترک هستند:
- لاغری ناخواسته
- سو هاضمه
- سوزش سردل
- درد یا دشواری هنگام بلعیدن
- خفگی مکرر هنگام غذا خوردن
- استفراغ
- برگشت غذا به مری
- درد قفسه سینه
- خستگی
- سرفه مزمن و گرفتگی صدا
- سکسکه
- توده زیر پوست
علل سرطان مری
علل سرطان مری دقیقا مشخص نیست. البته چندین عامل خطر وجود دارد که موجب می‌شود احتمال ابتلا به این نوع سرطان بیشتر شود. دانشمندان بر این باورند که برخی عوامل خطر همچون استفاده از دخانیات یا الکل ممکن است موجب صدمه به DNA در سلولهای پوشش دهنده مری می‌شوند. تحریک طولانی مدت مری نیز موجب زخم می‌شود که منجر به صدمه DNA می‌شود.
سرطان بوسیله تغیراتی در DNA سلولها شروع می‌شود. DNA ژنهای ما را می‌سازد که چگونگی عملکرد سلولهای ما را کنترل می‌کنند. سرطان بوسیله جهشهای DNA ایجاد می‌شوند که ژنهای سرکوب کننده تومور را روشن یا خاموش می‌کنند. این امر منجر به رشد خارج از کنترل سلولها می‌شود. تغییر در بسیاری از ژنهای مختلف مختلف معمولا برای ایجاد سرطان مری مورد نیاز است. DNA سلولهای سرطانی مری اغلب تغییر در ژنومهای مختلف را نشان می‌دهد. با این حال، مشخص نیست که آیا تغییرات ژنی خاصی وجود دارد که در همه (یا اکثر) سرطانهای مری قابل مشاهده است.
جهشهای ژنتیکی ارثی
بعضی از جشهای ژنتیکی از طریق خانواده منتقل می‌شوند و در همه سلولهای شخص وجود دارند. اینها جهشهای ارثی نام دارند. تعداد بسیار کمی از سرطانهای مری بوسیله جهش ژنتیکی ایجاد می‌شوند. برخی از اینها DNA را تغییر می‌دهند و اثراتی بر رشد سلولها دارند که کشف شده و تحقیق شده‌اند. به عنوان مثال:
- تایلوز همراه با سرطان مری (که بعضا سندرم هاول ایوانس نامیده می‌شود) در اثر تغییرات ارثی ژن RHBDF2 ایجاد می‌شود. افرادی که دچار تغییر در این ژن می‌شوند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مری از نوع سلول سنگفرشی هستند.
- سندرم بلوم: بوسیله تغییرات در ژن BLM ایجاد می‌شود. این ژن در ساختن پروتئینی که DNA را به هنگام تقسیم سلولی تثبیت می‌کند، اهمیت دارد. بدون این پروتئین، DNA صدمه دیده که منجر به سرطان می‌شود. افراد مبتلا به سندرم بلوم خطر ایجاد سرطان مری سلول سنگفرشی بیشتر است. در این سندرم، ژن غیر طبیعی از هر دو والد به ارث می‌رسد نه فقط یکی.
- کم خونی فانکونی: این یک سندرم نادر است که شامل ژنهای غیر طبیعی می‌شود که نمی‌توانند DNA صدمه دیده را ترمیم کنند. جهشها در ژنهای خاص FANC می‌توانند منجر به خطر بالای بسیاری از سرطانها از جمله سرطان سلول سنگفرشی مری شوند.
- بارت مری خانوادگی: سندرمی ست که شامل خانواده‌هایی با بارت مری و آدرنوکارسینوم مری و مفصل مری به معده می‌شوند. در مورد ژنهای مشخص مرتبط با این سندرم هنوز در حال تحقیق هستند.
عوامل خطر سرطان مری
عامل خطر هر چیزی ست که شانس ابتلا به ییماری همچون سرطان را افزایش می‌دهد. سرطانهای متفاوت عوامل خطر متفاوت دارند. برخی عوامل خطر همانند سیگار را می‌توان کنار گذاشت اما سایر عوامل هماند سن یا سابقه خانوادگی را نمی‌توان تغییر داد. داشتن این عوامل خطر به معنای ابتلا به سرطان نیست حتی برخی افراد مبتلا به سرطان ممکن است هیچ عامل خطری نداشته باشند.
- سن: با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان مری افزایش می‌یابد. کمتر از ۱۵% موارد در افراد کمتر از ۵۵ سال یافت شده‌اند.
- جنسیت: مردان به احتمال بیشتری نسبت به زنان دچار سرطان مری می‌شوند.
- دخانیات: افرادی که روزانه یک پاکت سیگار می‌کشند، حداقل دو برابر دیگران شانس ابتلا به آدرنوکارسینوم مری نسبت به غیر سیگاریها دارند و سرطان سلول سنگفرشی حتی ارتباط قویتری با سیگار کشیدن دارد.
- الکل: نوشیدن الکل خطر سرطان را افزایش می‌دهد. الکل خطر کارسینوم سلول سنگفرشی را بیش از آدرنوکارسینوم افزایش می‌دهد. ترکیب کشیدن سیگار با نوشیدن الکل، خطر سرطان مری نوع سلول سنگفرشی را بیشتر از هر کدام به تنهایی افزایش می‌دهد.
- ریفلاکس مری به معده: افراد مبتلا به ریفلاکس مری به معده در معرض خطر بالاتر ابتلا به آدرنوکارسینوم مری هستند. این خطر ظاهرا در افرادی که دفعات آن بیشتر است، بالاتر است. سوزش مری شایع است اما اکثر افراد مبتلا به سرطان نمی‌شوند.
- بارت مری: اگر ریفلاکس به مرور زمان کاهش نیابد، باعث صدمه به دیواره مری می‌شود. این موجب می‌شود، سلولهای سنگفرشی به صورت غیر طبیعی با سلولهای غده‌ای عوض شوند. سلولهای غدد مقاومتر به اسید هستند و ظاهری شبیه به سلولهای معده و روده باریک دارند. این سلولهای غدد به مرور بیشتر غیر طبیعی می‌شوند. این منجر به دیسپلازی یا حالت پیش سرطانی می‌شود.
- چاقی: افراد دارای اضافه وزن زیاد یا چاقی به احتمال بیشتری دچار کارسینوم مری می‌شود. بخاطر اینکه این افراد به احتمال بیشتری دچار ریفلاکس مری به معده می‌شوند.
- رژیم غذایی: مواد خاصی در رژیم غذایی ممکن است خطر سرطان مری را افزایش دهند. به عنوان مثال، یک رژیم غذایی سرشار از مواد فراوری شده و فست فودی شانس ابتلا به سرطان گوارشی را افزایش می‌دهد. به همین دلیل نرخ این نوع سرطان در بخشهای خاصی از دنیا مثل آمریکا بالا است. یک رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی خطر سرطان مری را پایین می‌آورد. خوردن مرتب نوشیدنیهای داغ ممکن است خطر سرطان مری نوع سلول سنگفرشی را افزایش دهد. این بخاطر صدمه طولانی مدت به سلولهای پوششی است.
- فعالیت جسمانی: افرادی که به طور منظم ورزش می‌کنند کمتر در معرض خطر آدرنوکارسینوم مری هستند.
- آشالاژی: در این بیماری، عضله انتهایی مری به طور مناسبی شل نمی‌شود. غذا و مایعات با مشکل عبور می‌کنند و بیشتر در پایین مری جمع می‌شوند که منجر به کشش آن به مرور زمان می‌شود. این سلولهای پوششی مری در آن ناحیه از غذاهای موجود تحریک می‌شوند. افراد با آشالاژی خطر سرطان مری را بیشتر افزایش می‌دهند. به طور میانگین سرطانها حدود ۱۵ تا ۲۰ سال بعد از شروع آشالاژی بوجود می‌آیند.
- تیلوز: این یک بیماری نادر ارثی است که موجب رشد بیش از حد لایه بالایی پوست روی کف دستها و کف پاها می‌شود. افراد مبتلا به این بیماری همچنین کمی دچار رشد بیش از اندازه در مری شده و خطر بالای ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی مری را دارند. این افراد باید مرتبا مراقبت کرده و تحت نظر پزشک باشند.
- سندرم پلومر- وینسون: افراد مبتلا به این سندرم نادر (همچنین پاترسون- کلی هم گفته می‌شود) شبکه‌هایی در ببخش بالایی مری دارند که معمولا همراه با کم خونی (کاهش تعداد گلبولهای قرمز) به دلیل پایین بودن سطح آهن، التهاب زبان (گلوسیت)، شکنندگی ناخن و گاهی اوقات بزرگی طحال هستند. این شبکه یک تکه نازک از بافت داخلی پوششی مری است که ناحیه باریکی را ایجاد می کند. اکثر مواقع مشکلی ایجاد نمی‌کند اما موارد بزرگتر می‌تواند موجب شود غذا در مری گیر کند که منجر به مشکلات بلغ و تحریک مرتب در آن ناحیه شود. از هر ۱۰ نفر مبتلا به این سندرم نهایتا ۱ نفر دچار سرطان سلول سنگفرشی مری می‌شود.
- صدمه به مری: قلیا یک ماده شیمیایی در محصولات صنعتی و پاک کننده‌های خانگی قوی همانند لوله بازکن است. قلیا یک ماده خورنده است که می‌تواند سلولها را بسوزاند و از بین ببرد. نوشیدن اشتباهی مواد شوینده مبتنی بر قلیا می‌تواند باعث سوختگی شدید شیمیایی در مری شود. با بهبودی آسیب، بافت زخم می‌تواند باعث باریک شدن ناحیه‌ای از مری شود. افراد مبتلا به این نوع تنگی، در معرض خطر ابتلا به سرطان مری سلول سنگفرشی هستند که اغلب سالها بعد اتفاق می افتد.
- سابقه سرطانهای دیگر: افرادی که سرطانهای دیگری همچون ریه، سرطان دهان و سرطان گلو دارند، در معرض خطر بالای ابتلا به کارسینوم سلول سنگفرشی مری هستند. این ممکن است به خاطر این باشد که این سرطانها نیز بوسیله سیگار کشیدن ایجاد می شوند.
- عفونت ویروس پاپیلوما انسانی: HPV گروهی با بیش از ۱۰۰ ویروس مرتبط است. آنها ویروسهای پاپیلوما نام دارند چون برخی از آ«ها موجب نوعی رشد اضافی به نام پاپیلوما (یا زگیل) می‌شوند. عفونت با انواع خاصی از HPV با تعدادی از سرطانها مرتبط است از جمله سرطان حنجره، سرطان دهان و سرطان رحم.
روشهای تشخیص
تستها و روشهای تشخیصی زیر را می‌توان استفاده کرد:
- معاینه و سابقه پزشکی: معاینه بدن برای بررسی علائم عمومی سلامت از جمله بررسی برای علائم بیماری از جمله توده‌ها یا هر چیز دیگری که غیر طبیعی به نظر می رسد، انجام می‌شود. شرح حالی از عادات بیمار و بیماریهای گذشته و درمانهایی که انجام نیز گرفته خواهد شد.
- عکس قفسه سینه: عکس قفسه سینه اندامها و استخوانهای داخل قفسه سینه انجام می‌شود.
- ازوفاژوسکوپی: روشی برای دیدن داخل مری برای بررسی بخشهای غیر طبیعی. ازوفاژوسکوپی از طریق دهان یا بینی وارد می‌شود و از گلو به سمت مری می‌رود. ازوفاژوسکوپ ابزاری لوله مانند و نازک با لامپی روی خود و یک لنز برای دیدن داخل مری است. این ابزار ممکن است نمونه بافت را هم بردارد که برای بررسی زیر میکروسکوپ و بررسی علائم سرطان آنها را برمی‌دارند. وقتی این کار روی مری و معده انجام شود، اندوسکوپی بالایی نام دارد.
- تست بلعیدن باریوم: اگر دچار مشکل بلع باشید، تست بلع باریوم ابتدا انجام می‌شود. در این تست، مایع غلیظ باریوم توسط بیمار بلعیده می‌شود تا دیواره مری را بپوشاند. وقتی عکس رادیولوژی گرفته شود، باریوم مری را مشخص می‌کند. این تست هر گونه نواحی غیر طبیعی در پوشش داخلی مری را نشان می‌دهد اما نمی‌توان از آن برای تعیین نحوه گسترش سرطان استفاده کرد.
- سی تی اسکن: سی تی اسکن از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر با جزئیات بیشتر از بدن نشان می‌دهد. سی تی اسکن به جای یک یا دو تصویر معمولی رادیولوژی، عکسهای بیشتری را می‌گیرد که جزئیات دقیقتری را نشان می‌دهند. این تست می‌تواند نحوه گسترش به بافتهای نزدیک و اندامها و بافتهای لنفی مشخص کند.
- اسکن MRI: این تست هم همانند سی تی اسکن، تصاویری با جزئیات از بافتهای داخل بدن نشان می‌دهد. از این تست هم می‌توان برای بررسی امکان پیشرفت سرطان به مغز و نخاع استفاده کرد.
- اسکن PET: برای این نوع اسکن، یک فرم رادیواکتیو از قند (به نام FDG) به داخل خون تزریق شده و بیشتر در سلولهای سرطانی جمع می‌شود. این نواحی رادیواکتیویته را می‌توان در اسکن PET با استفاده از دوربین مخصوص مشاهده کرد.
- آزمایش خون: تست CBC (محاسبه کامل خون) برای بررسی کم خونی انجام می‌شود چون تومور موجب کم خونی می‌شود. تست آنزیمهای کبدی برای بررسی عملکرد کبد انجام می‌شود زیرا سرطان مری می‌تواند به کبد هم برسد.
- نمونه برداری: معمولا اگر به هنگام اندوسکوپی یا تست تصویری مشکوک به سرطان مری شوند، نمونه برداری انجام می‌شود. در نمونه برداری، پزشک تکه کوچکی از بافت را با یک ابزار برشی از طریق اندوسکوپ برمی‌دارد.
مرحله بندی سرطان مری
پس از اینکه ابتلا به سرطان در بیمار تشخیص داده شد، پزشکان به دنبال میزان گسترش آن هستند و اینکه تا کجا پیش رفته است. این فرایند مرحله بندی نام دارد. مرحله‌ای که برای سرطان در نظر گرفته می‌شود، وضعیت آن را در بدن نشان می‌دهد. این امر به تعیین روش درمان کمک می‌کند. همچنین پزشکان از مرحله سرطان برای تعیین نرخ بفا استفاده می‌کند.
درجه
عامل دیگری که بر درمان و چشم انداز آن اثر دارد، درجه سرطان است. درجه شرح می‌دهد که به هنگام دیدن سرطان از طریق میکروسکوپ، بافت چطور به نظر می‌آید. مقیاس استفاده شده برای درجه بندی سرطانهای مری از ۱ تا ۳ است:
- درجه X: این درجه را نمی‌توان برآورد کرد (درجه نامشخص است).
- درجه ۱: به این معناست که سلولهای سرطانی بیشتر شبیه سلولهای طبیعی مری به نظر می‌رسند.
- درجه ۳: به این معنا که سلولهای سرطانی خیلی غیر طبیعی به نظر می‌رسد.
- درجه ۲: جایی بین درجه ۱ و ۳ قرار می‌گیرد.
سرطانهای درجه پایین بیشتر تمایل به رشد دارند و کندتر از سرطانهای درجه بالا پخش می‌شوند. اکثر اوقات، چشم انداز برای سرطانهای درجه پایین بهتر از سرطانهای درجه بالا در همان مرحله است.
موقعیت
بعضی از مراحل اولیه کارسینومای سلول سنگفرشی نیز در جایی به حساب می‌آیند که تومور در داخل مری است. محل به صورت بالا، وسط یا پایین بر اساس جایی است که وسط تومور قرار گرفته است.
مرحله بندی سرطان مری برای دو نوع سرطان به صورت جداگانه انجام می‌شود:
درجه بندی سرطان سلول سنگفرشی مری
| مرحله | شرح مرحله سرطان سلول سنگفرشی |
| ۰ | سرطان فقط در اپیتلیوم (سلولهای لایه بالایی مری) است. رشد آن به لایه‌های عمیقتر شروع نشده است. به هیچ گره لنفاوی یا اندامهای دورتر نرسیده است. |
| IA | سرطان در حال رشد به داخل لامینا پروپریا یا مخاط موسکولاری (بافت زیر اپیتلیوم)، لایه زیر مخاط یا لایه عضلانی ضخیم (موسکولاریس پروپریا) است. به غدد لنفاوی نزدیک یا دور رسیده است. سرطان درجه ۱ است یا درجه ناشناخته است و می‌تواند هر جای مری قرار گرفته باشد. |
| IB | سرطان در حال رشد به داخل لامینا پروپریا، موسکولاریس موکوزا (بافت زیر اپی تلیوم) است. به غدد لنفاوی نزدیک یا اندامهای دور نرفته است. |
| IIA | سرطان به داخل لایه ضیخم عضلانی (موسکولاریس پروپریا) رشد کرده است. به غدد لنفاوی نزدیک یا اندامهای دور نرسیده است. سرطان را می‌توان به درجه ۲ یا ۳ نسبت داد |
| IIA | سرطان در حال رشد به لایه ضخیم عضلانی (موسکولاریس پروپریا) است. به غدد لنفاوی نزدیک یا اندامهای دور نرسیده است. سرطان درجه ۲ یا ۳ است یا درجه آن نانشخص است و ممکن است هر جای مری باشد. |
| یا | |
| سرطان در حال رشد به سمت لایه بیرونی مری (ادونتیتیا) است. به غدد لنفاوی نزدیک یا به اندامهای دور نرسیده است. سرطان می‌توان به صورت زیر باشد · هر درجه‌ای و در پایین مری قرار گرفته یا · درجه ۱ و در بالای یا وسط مری قرار گرفته است. | |
|
IIB
| سرطان در حال رشد به سمت لایه بیرونی مری (ادونتیتیا) است. به غدد لنفاوی نزدیک یا به اندامهای دور نرسیده است. سرطان می‌تواند هر کدام از موارد زیر باشد: · درجه ۲ و ۳ و قرار گرفته در بالا یا میانه مری یا · یک درجه ناشناخته و هر جایی از مری ممکن است قرار گفته باشد یا · هر درجه‌ای ممکن است باشد و محل ناشناخته در مری قرار دارد. |
| یا | |
| سرطان در حال رشد به داخل لامینا پروپریا، موسکولاریس موکوزا (بافت زیر اپی تلیوم) داخل زیر مخاطی است. به ۱ یا ۲ غده لنفاوی نزدیک رسیده است. سرطان می‌تواند هر درجه‌ای باشد و در هر کجایی از مری قرار گرفته است. | |
| IIIA | سرطان در حال رشد در لامینا پروپریا، موسکولاریس موکوزا (بافت زیر اپی تلیوم)، ساب موکوزا یا لایه ضخیم عضلانی (موسکولاریس پروپریا) است. به کمتر از ۶ غده لنفاوی رسیده است. به اندامهای دورتر نرسیده است. سرطان می‌تواند هر درجه‌ای داشته باشد و هر جایی از مری قرار گرفته باشد. |
| IIIB | سرطان در حال رشد به بخشهای زیر است: · لایه عضلانی ضخیم (موسکولاریس موکوزا) و به بیشتر از ۶ غده لنفاوی نزدیک نرسیده است یا · لایه خارجی مری (ادونتیتیا) و به بیش از ۶ غده لنفاوی نزدیک نرسیده است یا · شش شامه (لایه نازک بافت پوشش دهنده ریه)، پریکارد (کیسه نازک اطراف قلب)، یا دیافراگم (عضله زیر ریه‌ها که قفسه سینه را از شکم جدا می‌کند) و به بیش از ۲ غده لنفاوی نرسیده است. به اندامهای دورتر نرسیده است سرطان می‌تواند هر درجه‌ای داشته باشد و هر جای مری قرار گرفته باشد. |
| IVA | سرطان در حال رشد به داخل بخشهای زیر است: · شش شامه، پریکارد، یا دیافراگم و به بیش از ۶ غده لنفاوی نزدیک نرسیده است یا · حنجره، آئورت، نخاع یا ساختارهای حیاتی دیگر و بیش از ۶ گره لنفاوی را درگیر نکرده است یا · به همه لایه‌های مری رفته و به ۷ گره لنفاوی یا بیش از آن رسیده است. به اندامهای دورتر نرفته است. سرطان می‌تواند هر درجه‌ای داشته باشد و به هر جایی از مری رفته باشد. |
| IVB | سرطان به غدد لنفاوی دورتر یا اندامهای دیگر رسیده است. همانند کبد و ریه‌ها. سرطان می‌تواند هر درجه‌ای داشته باشد و همه جای مری را درگیر کرده باشد. |
مراحل آدرنوکارسینوما
محل سرطان در مری بر مرحله آدرنوکارسینوماها تاثیری ندارد.
| مرحله | تشریح مراحل آدرنوکارسینوما |
| ۰ | سرطن فقط در اپی تلیوم است. رشد به سمت لایه‌های داخلی شروع نشده است. به لایه‌های عمیقتر نرفته است. این مرحله همچنین به عنوان دیسپلازی درجه بالا شناخته می‌شود. به هیچ گره لنفاوی یا اندامهای دورتر نرفته است. درجه سرطان این جا استفاده نمی‌شود. |
| IA | سرطان به داخل لایه لامینا پروپریا یا موسکولاریس موکوزا (بافت زیر اپیتلیوم) نرسیده است. به هیچ گره لنفاوی یا اندامهای دورتر نرسیده است. سرطان درجه ۱ است یا یک درجه ناشناخته دارد |
| IB | سرطان در حال رشد به داخل لایه لامینا پروپریا، موسکولاریس موکوزا یا ساب موکوزا رسیده است. به غدد لنفاوی نزدیک یا اندامهای دورتر نرسیده است. سرطان می‌تواند درجه ۱ یا ۲ یا ناشناخته باشد. |
| IC | سرطان در حال رشد به داخل لامینا پروپریا، موکولاریس موکوزا (بافت زیر اپیتلیوم)، ساب موکوزا یا لایه عضلانی ضخیم (موسکولاریس پروپریا) است. به غدد لنفاوی نزدیک یا به اندامهای دورتر نرسیده است. سرطان درجه ۱، ۲ یا ۳ است. |
| IIA | سرطان در حال رشد به داخل لایه ضخیم عضلانی (موسکولاریس پروپریا) است. به غدد لنفاوی نزدیک یا اندامهای دورتر نرسیده است. سرطان درجه ۳ دارد یا درجه آن نامشخص است. |
|
IIIB | سرطان به داخل لامینا پروپریا، موسکولاریس موکوزا یا اپیتلیوم یا ساب موکوزا رشد کرده است. به ۱ یا ۲ غده لنفاوی رسیده است. به اندامهای دورتر نرسیده است. |
| یا | |
| سرطان در حال رشد به لایه بیرونی مری (ادونتیتیا) است. به غدد لنفاوی نزدیک نرسیده است. سرطان می‌تواند هر درجه‌ای داشته باشد. | |
| IIIA | سرطان در حال رشد به داخل لامینا پروپریا، موسکولاریس موکوزا، ساب موکوزا یا لایه ضخیم عضلانی است. به بیش از ۶ گره لنفاوی نرسیده است. به اندامهای دورتر گسترش نیافته است. |
| IIIB | سرطان در حال رشد به این بخشها است: · لایه ضخیم عضلانی و به بیش از ۶ غده لنفاوی نرسیده است. · به لایه بیرونی مری (ادونتیتیا). به بیش از ۶ غده لنفاوی نرسیده یا · شش شامه، پریکارد، یا دیافراگم و به بیش از ۲ غده لنفاوی نزدیک نرسیده است به اندامهای دور نرسیده است سرطان می‌تواند هر درجه‌ای داشته باشد |
| IVA | سرطان در حال رشد در این بخشهاست: · شش شامه، پریکارد، یا دیافراگم و به بیش از ۶ غده لنفاوی نزدیک نرفته است یا · حنجره، آئورت، نخاع یا ساختارهای حیاتی و بیش از ۶ غده لنفاوی نزدیک نرسیده است یا به اندامهای دور نرسیده است یا · همه لایه‌های مری رفته و به ۷ گره لنفاوی یا بیشتر رسیده است. سرطان به اندامهای دورتر رفته است. سرطان می‌تواند هر درجه‌ای داشته باشد. |
| IVB | سرطان به گره‌های لنفاوی دور و اندامهای دیگر رسیده است. همانند کبد و ریه‌ها. سرطان می‌تواند هر درجه‌ای داشته باشد. |
درمان
نوع درمان بستگی به نوع سلولهای مداخله کننده در سرطان، مرحله بندی سرطان، سلامت کلی شخص و منابع برای درمان دارد.
جراحی سرطان مری
جراحی برای برداشتن سرطان را می‌توان به تنهایی یا همراه با درمانهای دیگر استفاده کرد. عملهایی که برای درمان سرطان مری استفاده می‌شوند عبارتند از:
- جراحی برای برداشتن تومورهای کوچک: اگر سرطان خیلی کوچک باشد، محدود به لایه‌های سطحی مری باشد و پخش نشده باشد، جراح توصیه می‌کند که حاشیه بافت سالم اطراف آن حذف شود. جراحی را می‌توان با استفاده از آندوسکوپی انجام داد که از حلق به سمت مری می‌رود.
- جراحی برای برداشتن بخشی از مری (ازوفاژکتومی): به هنگام آزوفاژکتومی، جراح بخشی از مری را برمی‌دارد که حاوی سرطان است، به همراه قسمتی از بخش بالایی معده و نزدیک به غدد لنفاوی را برمی‌دارد. این کار معمولا با کشیدن معده به سمت بالا برای اتصال به باقی مانده مری انجام می‌شود.
- برای برداشتن بخشی از مری و قسمت فوقانی معده (ازوفاژوگاستروکتومی): جراح به هنگام جراحی، بخشی از مری، غدد لنفاوی مجاور و قسمت بیشتری از معده را برمی‌دارد. باقیمانده معده به بالا کشیده شده و دوباره به مری متصل می‌شود. در صورت لزوم، بخشی از روده بزرگ برای کمک به اتصال این دو، استفاده می‌شود.
جراحی سرطان مری خطر اختلالات جدی را به همراه دارد از جمله عفونت، خونریزی و نشت مواد از مناطقی که باقی مانده مری به معده دوباره متصل شده است. جراحی برای برداشتن مری را می‌توان به عنوان جراحی باز با استفاده از برشهای بزرگ یا با ابزارهای جراحی خاص که از طریق برشهای کوچک داخل پوست وارد می‌شود (لاپاروسکوپی)، انجام می‌شود. اینکه جراحی چطور انجام شود، بستگی به وضیعت بیمار و روش خاص جراح برای کنترل آن دارد.
درمان اختلالات سرطان مری
درمان اسنداد مری و مشکل در بلع (دیسفاژی) می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- رفع انسداد مری: اگر سرطان مری، مری را باریک کرده باشد، جراح ممکن است از اندوسکوپ و ابزار خاصی برای گذاشتن یک لوله فلزی (استنت) استفاده کند تا مری را باز نگه دارد. گزینه دیگر شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، لیزر درمانی و درمان فتودینامیک است.
- لوله تغذیه: اگر بیمار در بلعیدن مشکل داشته باشد یا جراحی مری داشته باشد، پزشک گذاشتن لوله غذا را توصیه می‌کند. لوله غذا، امکان می‌دهد مواد مغذی مستقیما به معده یا روده باریک منتقل شود، به این ترتیب به مری زمان می‌دهد تا پس از درمان سرطان بهبود یابد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی دارویی است که از مواد شیمیایی برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده می‌کند. داروهای شیمی درمانی معمولا قبل یا بعد از جراحی در افراد مبتلا به سرطان مری استفاده می‌شود. شیمی درمانی را می‌توان با پرتودرمانی ترکیب کرد. در افراد مبتلا به سرطان پیشرفته که به خارج از مری هم گسترده شده باشد، شیمی درمانی را می‌توان به تنهایی استفاده کرد تا به بهبود علائم ایجاد شده بوسیله سرطان کمک کرد. عوارض شیمی درمانی بستگی به داروهای استفاده شده دارد.
پرتودرمانی از پرتوهای با انرژی بالا همچون اشعه ایکس و پروتون استفاده می‌کند تا سلولهای سرطانی را بکشد. تابش به طور معمول از دستگاهی خارج از بدن بیمار ایجاد می‌شود که پرتوها را به سمت سرطان هدایت می‌کند (تابش پرتوی خارجی) یا به میزان کمتری، پرتو را می‌توان داخل بدن نزدیک سرطان قرار داد (براکی تراپی).
ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی
ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی ممکن است اثر هر کدام از درمانها را افزایش دهد. ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی ممکن است تنها درمانی باشد که برای درمان بیمار استفاده شود یا پرتو درمانی ترکیبی قبل از جراحی استفاده شود. اما ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی احتمال و شدت عوارض را افزایش می‌دهد.
درمان دارویی هدفمند
درمانهای دارویی هدفمند بر ضعفهای خاص موجود در سلولهای سرطانی تمرکز دارد. با مسدود کردن این ضعفها، درمانهای دارویی هدفمند می‌تواند موجب شود سلولهای سرطانی بمیرند. برای سرطان مری، داروهای هدفمند معمولا با شیمی درمانی برای سرطانهای پیشرفته یا سرطانهایی که به درمانهای دیگر پاسخ نمی‌دهند، استفاده می‌شود.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی، درمان دارویی است که به سیستم ایمنی کمک می‌کند تا با سرطان مبارزه کند. مبارزه سیستم ایمنی بدن ممکن است به سرطان حمله نکند چون سلولهای سرطانی پروتئینی تولید می‌کنند که برای سیستم ایمنی تشخیص سلولهای سرطانی به عنوان خطر، مشکل می‌شود. ایمنی درمانی ممکن است به هنگامی که سرطان پیشرفته شده، استفاده شود یا موقعی که سرطان برگشته یا سرطان به بخشهای دیگر بدن پخش شده باشد.
روشهای پیشگیری
همه سرطانهای مری را نمی‌توان پیش بینی کرد اما خطر توسعه این بیماری را می‌توان به میزان زیادی با اجتناب از عوامل خطر خاصی کاهش داد.
- اجتناب از دخانیات و الکل
- حفظ وزن سالم
- ورزش و فعالیت جسمانی
- درمان ریفلاکس
- درمان بارت مری
سرطان مری به صورت خلاصه
- سرطان مری یک بیماری است که در آن سلولهای بدخیم (سرطانی) در بافت مری شکل می‌گیرند.
- سیگار کشیدن، مصرف زیاد الکل و برت مری می‌تواند خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد.
- علائم سرطان مری کاهش وزن و مشکل در بلع هستند.
- تستهایی که مری را بررسی می‌کنند برای تشخیص سرطان مری استفاده می‌شوند.
- عوامل خاصی بر شانس بهبود و گزینه‌های درمان اثر دارند.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منابع