داروی سیپرو (cipro) یا سیپروفلوکساسین (ciprofloxacin) چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در چه شرایطی و به چه صورت مصرف می شود؟ عوارض جانبی آن کدامند؟ چه داروهایی را نباید به طور همزمان با داروی سیپروفلوکساسین (ciprofloxacin) مصرف کرد؟ این سوالات، به همراه نکات و اطلاعات مهم درباره‌ی این دارو، در مطلب پیش‌رو بررسی خواهد شد.
معرفی دارو
داروی سیپرو (cipro)، که با نام عمومی سیپروفلوکساسین (ciprofloxacin) نیز شناخته می‌شود، یک آنتی‌بیوتیک است که با باکتری‌های درون بدن مبارزه می‌کند. این دارو برای درمان انواع مختلف عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود. سیپرو همچنین برای درمان سیاه‌زخم یا نوع خاصی از طاعون نیز به کار می‌رود.
مصرف این نوع از آنتی‌بیوتیک‌ها، ممکن است عوارض جانبی جدی و خطرناکی را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل، از سیپرو زمانی استفاده می‌شود که قبل از آن، فرد داروهای آنتی‌بیوتیکِ کم‌خطرتر را استفاده کرده باشد اما بدون نتیجه باشد.
این دارو ممکن است در موارد دیگری نیز برای درمان استفاده گردد.
اطلاعات مهم درباره سیپرو یا سیپروفلوکساسین
سیپروفلوکساسین ممکن است باعث ایجاد تورم یا پاره شدن تاندون – به خصوص در افراد بالای ۶۰ سال، افرادی که از داروهای استروئیدی استفاده می‌کنند، کسانی که بیماری کلیوی یا قلبی دارند و کسانی که تحت پیوند ریه قرار داشته‌اند – شود.
در صورتی که یک اختلال عضلانی یا ماهیچه‌ای دارید، ممکن است قادر به استفاده از داروی سیپرو نباشید. اگر سابقه‌ی هر گونه بیماری در این رابطه دارید، به دکتر خود اطلاع دهید.
اگر در حال استفاده از تیزانیدین (tizanidine) هستید، نباید به طور همزمان از داروی سیپرو استفاده کنید.
اگر به طور ناگهانی دچار درد، تعریق، کبودی، حساسیت، سفت‌شدگی یا مشکلات حرکتی در هر کدام از مفاصلتان شدید، مصرف این دارو ر اقطع نموده و بلافاصله به دکتر خود اطلاع دهید. تا زمانی که مفصل شما تحت درمان قرار گیرد، آن را استراحت دهید.
نکات مهمی که قبل از مصرف سیپروفلوکساسین باید رعایت کرد
اگر به آنتی‌بیوتیک‌هایی شبیه این دارو حساسیت دارید، نباید از سیپرو استفاده کنید. همچنین در صورتی که از تیزانیدین (tizanidine, Zanaflex) استفاده می‌نمائید، به طور همزمان داروی سیپرو را مصرف نکنید.
برایا طمینان از اینکه داروی سیپروفلوکساسین برای شما خطراتی را در پی ندارد، در صورتی که موارد زیر را دارید، به دکتر خود اطلاع دهید:
- مشکلات تاندون، آرتریت یا سایر مشکلات مفصلی ( خصوصاً در کودکان)؛
- سابقه‌ی اختلالات عصبی-عضلانی؛
- اختلالاتی در ضربان قلب (خصوصاً اگر برای درمان این اختلال، تحت درمان قرار دارید) یا سابقه‌ی سندروم QT؛
- بیماری کبدی یا کلیوی؛
- سابقه‌ی تشنج؛
- دیابت (مخصوصاً اگر از دارهای خوراکی برای درمان استفاده می‌کنید)؛
- سطح پتاسیم پایین در خون؛
- در صورتی که از یک رقیق کننده‌ی خون (warfarin, Coumadin, Jantoven) استفاده می‌کنید؛
مصرف سیپروفلوکساسین ممکن است باعث ایجاد ورم و یا پاره شدن تاندون (رشته‌ای که پیوند دهنده و متصل کننده‌ی استخوان‌ها به ماهیچه‌هاست) – به خصوص تاندون آشیل در پاشنه‌ی پا – شود. این اتفاق ممکن است در حین استفاده از این دارو و یا چندین ماه بعد از اینکه مصرف داروی سیپرو را قطع کردید، رخ دهد. احتمال پارگی تاندون در افرادی که بیشتر از ۶۰ سال دارند، کسانی که از داروهای استروئیدی استفاده می‌کنند، افرادی که بیماری کلیوی یا کبدی دارند و یا پیوند ریه انجام داده‌اند، بیشتر است.
بدون توصیه‌ی پزشک، این دارو را به کودکان ندهید. در کودکانی که از سیپرو استفاده می‌کنند، احتمال مشکلات مفصلی و ایجاد مشکل در تاندون‌ها، در کودکانی که از داروی سیپرو استفاده می‌کنند، بیشتر است.
مصرف در دوران بارداری و شیردهی
هنوز مشخص نیست که آیا این دارو می‌تواند منجر به آسیب به جنین شود یا خیر؛ در صورتی که باردار هستید و یا قصد باردار شدن را دارید، به دکتر خود اطلاع دهید.
سیپروفلوکساسین می‌تواند در شیر مارد نفوذ پیدا کرده و باعث آسیب به نوزاد گردد. در دوره‌ی مصرف این دارو، از شیردهی به نوزاد بپرهیزید.
نحوه مصرف
سیپروفلوکساسین معمولاً هر ۱۲ ساعت یک بار مصرف می‌شود. قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید.
دارو را به همراه آب مصرف کنید و برای اینکه اختلالی در عملکرد کلیه‌های شما پیش نیاید، مایعات به میزان زیاد بنوشید.
سیپرو می‌تواند با غذا یا بدون آن مصرف شود. اما به هر صورتی که مصرف می‌کنید، در یک ساعت معین همواره این دارو را استفاده نمائید.
اگر این دارو را به صورت مایع مصرف می‌کنید، قبل از مصرف، حداقل به مدت ۱۵ ثانیه آن را تکان دهید. میزان مایع مصرفی را طبق پیمانه‌ای که برای مصرف نوع مایع این دارو تعبیه شده، استفاده کنید. اگر پیمانه‌ی مخصوص برای این دارو را ندارید، از داروخانه تهیه کنید.
قرص سیپروفلوکساسین را نجوید، نشکنید و تکه تکه نکنید. بلکه آن را به طور کامل قورت دهید.
قرص مورد نظر را در تمام طول دوره‌ای که برای شما تجویز شده استفاده کنید. ممکن است علائم شما، قبل از اینکه عفونت به طور کامل از بدن شما رفع شده باشد، بهبود بیابند. قطع مصرف این دارو در نیمه‌ی دوره‌ی درمان همچنین ممکن است احتمال ابتلا به عفونت‌های بعدی را که نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها نیز مقاوم هستند، افزایش دهد. قرص سیپرو، برای درمان عفونت‌های ویروسی مثل آنفولانزا سرماخوردگی معمولی به کار نمی‌رود.
دارو را با فرد دیگری سهیم نشوید؛ حتی اگر علائمی بسیار شبیه به علائم شما دارند.
سیپروفلوکساسین را در دمای اتاق نگهداری کرده و دور از گرما و رطوبت قرار دهید. محلول مایعِ این دارو را از فریز شدن (یخ‌زدگی) محافظت کنید (نباید در فریزر نگهداری شود) و همچنین داروی استفاده نشده را پس از ۱۴ روز دور بریزید.
مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم
اگر یک بار مصرف این دارو را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اما چنانچه زمانِ به یادآوری شما، بسیار نزدیک به زمانِ مصرفِ بعدی بود، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. فقط در نوبت بعدی، سیپروفلوکساسین را مصرف کنید. از مصرف داروی اضافی، برای جبران دوز مصرفیِ از دست رفته، اجتناب کنید.
چنانچه بیشتر از میزان مورد نیاز، این دارو را مصرف کردید، به موارد اورژانسی در مورد مصرف زیاد این دارو مراجعه کنید و یا از پزشک کمک بگیرید.
از چه مواردی در دوره مصرف داروی سیپروفلوکساسین باید خودداری کرد؟
قرص سیپرو را به همراه لبنیات – مثلاً شیر، ماست یا آب‌میوه‌های حاوی کلسیم مصرف نکنید. می‌توانید این محصولات را در وعده‌های غذایی خود به طور معمول، استفاده کنید اما همزمان با مصرف قرص سیپرو از این محصولات استفاده نکنید. چرا که باعث کاهش تاثیر داروی مورد نظر بر روی بدن شما خواهد شد.
از مصرف داروهای زیر، ۶ ساعت قبل و دو ساعت بعد از مصرف داروی سیپرو، اجتناب کنید: (زیرا اگر به طور همزمان با سیپروفلوکساسین مصرف شوند، باعث کاهش تاثیر این دارو بر روی بدن می‌شوند)
- آنتی‌اسیدهایی که حاوی منیزیم یا آلومینیوم هستند (مثل Maalox, Mylanta, or Rolaids) یا داروهای زخم معده (مثلاً Carafate)؛
- پودر یا قرص‌های جویدنی دیدانوزین (Videx) ؛
- لانتانیوم کربنات (Fosrenol) یا سولامر (Renagel)؛
- ویتامین ها یا مواد و مکمل‌های معدنی که حاوی آهن، کلسیم یا روی (زینک) هستند.
هنگام مصرف داروی سیپرو، از کافئین استفاده نکنید. زیرا این دارو باعث تشدید اثرات کافئین بر روی بدن می‌شود.
این دارو ممکن است بر روی نحوه‌ی اندیشیدن یا واکنش نشان دادن شما اختلالاتی ایجاد کند. اگر رانندگی می‌کنید یا قصد انجام کاری دارید که نیاز به هوشیار بودن شما دارد، بیشتر مراقب باشید.
داروهای آنتی‌بیوتیک ممکن است باعث اسهال شوند که البته ممکن است نشانه‌ای از یک عفونت جدید باشد. اگر شما اسهال بسیار رقیق یا اسهال خونی دارید، به دکتر خود اطلاع دهید. از داروهای ضد اسهال به طور خودسرانه استفاده نکنید مگر اینکه دکتر برای شما تجویز کرده باشد.
از قرار گرفتن در معرض آفتاب به طور مستقیم و یا برنز شدن اجتناب کنید. چرا که مصرف داروی سیپرو باعث می‌شود ساده‌تر از قبل، دچار آفتاب‌سوختگی شوید. هنگامی که بیرون از منزل هستید، از لباس‌های محافظت کننده در برابر نور شدید خورشید و همچنین ضدآفتاب (با SPF30 یا بالاتر) استفاده کنید. اگر دچار سوزش، قرمزی، خارش، جوش یا تورم بعد از قرارگیری در معرض نور خورشید شدید، به دکتر خود مراجعه نمائید.
عوارض جانبی
اگر هر گونه علائم آلرژیکی نسبت به این دارو – شامل کهیر، به دشواری نفس کشیدن، التهاب صورت، لب ها، زبان یا گلو – در خود مشاهده کردید، حتماً به دکتر اطلاع دهید.
سیپروفلوکساسین ممکن است باعث متورم یا پاره شدن تاندون شود. این دارو همچنین اثراتی جدی بر روی عصب‌های بدن شما دارد و ممکن است باعث ایجاد اختلالات عصبی موقتی در بیمار شود.
اگر موارد زیر را دارید، مصرف این دارو را متوقف کرده و بلافاصله به دکتر اطلاع دهید:
- دل‌درد شدید، اسهال خونی یا اسهال بسیار رقیق؛
- سردرد به همراه درد در قسمت سینه، سرگیجه‌ی شدید ، غش کردن، ضربان قلب تند یا نامنظم؛
- درد یا ضعف در ماهیچه‌ها؛
- تشنج؛
- علائم پارگی تاندون- که عبارتند از: درد شدید، تورم، کبودی، حساس شدن، سفت شدن، مشکلات حرکتی، ایجاد صداهایی در مفاصل؛ (تا زمانی که مفصل شما تحت درمان قرار نگرفته، آن را بی‌حرکت قرار دهید)
- علائم عصبی – مثلاً: بی‌حسی، ضعف، مورمور شدن، سوزش، درد، یا حساس‌ترشدن نسبت به دما، ضعیف شدن حس لامسه یا موقعیتِ بدنی خود؛
- تغییرات در خلق و خو یا رفتار – مثلاً: افسردگی، سردرگمی، توهم، پارانویا، لرزش، احساس بی‌قراری یا اضطراب، افکار یا رفتار غیر معمول، بی‌خوابی، کابوس؛
- مشکلات کبدی – علائم: درد در قسمت بالای شکم، از دست دادن اشتها، ادرار تیره‌رنگ، مدفوع به رنگ خاک رس، یرقان (زرد شدن چشم‌ها یا پوست)؛
- افزایش فشار در داخل جمجمه – علائم: سردرد شدید، زنگ‌زدن در گوش(وزوز)، مشکلات در دید، درد در قسمت پشت چشم؛
- واکنش‌های پوستی شدید – درد پوست که به همراه جوش‌های پوستی به رنگ قرمز یا ارغوانی باشد و خصوصاً در قسمت صورت و ناحیه‌ی بالاییِ بدن گسترش پیدا کرده و باعث تاول زدن یا پوسته پوسته شدن شود.
عوارض جانبی متداول در اثر مصرف داروی سیپروفلوکساسین عبارت است از:
- حالت تهوع، استفراغ، اسهال؛
- جوش؛
- آزمایش غیرنرمال در مورد عملکرد کبد؛
البته لازم است ذکر شود که ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز در صورت استفاده از این دارو رخ دهد. چنانچه موارد دیگری را مشاهده نمودید، به دکتر مراجعه کنید.
تاثیر داروهای دیگر بر سیپروفلوکساسین – تداخل های دارویی
هر دارویی که مصرف می‌کنید یا قصد شروع یا قطع مصرف آن را دارید، با دکتر در میان گذارید؛ خصوصاً داروهای زیر:
- سیکلوسپورین، متوترکسات، متکلوپرامید، اومپرازول، پنتوکسیفیلین، فنیتوین، پروبنسید، روپینیرول، سیلدنافیل، تئوفیلین؛
- داروهای مُدر (ادرار آور)؛
- داروهای تنظیم ضربان قلب – برای مثال: آمیودارون، دیسپیرامید، دوفتیلید، درونیدارون، پروکین آمید، کوئینیدین، سوتانول و غیره؛
- داروهای درمان مشکلات روحی روانی و افسردگی – مثلاً: آمیتریپتیلین، کلومیپرامین، کلوزاپین، دسیپرامین، دولوکستین، ایلوپریدون، ایمی پرامین، نورتریپتیلین و غیره؛
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی – مثلاً: آسپرین، ایبوپروفن (Advil, Motrin)، ناپروکسین (Aleve)، سلکوکسیب، دیکلوفناک، ایندومتاسین، ملوکسیکام و غیره؛
البته لیست بالا همه‌ی داروهایی که با سیپروفلوکساسین تداخل دارند را در بر ندارد و سایر داروها نیز ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند؛ مثلاً ویتامین ها و داروهای گیاهی.
ترجمه ی اختصاصی مجله قرمز / با اندک تصرف و تلخیص
منبع : drugs.com
لطفاً نظرات خود را در مورد این مطلب با ما در میان گذارید.