داروی دکسترومتورفان چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در چه شرایطی و به چه صورت مصرف می شود؟ عوارض جانبی آن کدامند؟ چه داروهایی را نباید به طور همزمان با داروی دکسترومتورفان مصرف کرد؟ این سوالات، به همراه نکات و اطلاعات مهم دربارهی این دارو، در مطلب پیشرو بررسی خواهد شد.
معرفی دارو
داروی دکسترومتورفان، یک دارو برای رفع سرفه است که بر روی سیگنالهایی از مغز که باعث ایجاد سرفه میشوند، تاثیر میگذارد.
دکسترومتورفان برای درمان سرفه مورد استفاده قرار میگیرد و میتوانید آن را به طور جداگانه و بدون نسخه از داروخانهها تهیه کنید و همچنین خود این دارو به صورت ترکیبی در بسیاری از داروهای دیگر نیز به کار میرود.
توجه داشته باشید که دکسترومتورفان برای درمان سرفههایی که به دلیل سیگار کشیدن یا آسم ایجاد شدهاند، کاربردی ندارد و موثر نیست.
اطلاعات مهم درباره دکسترومتورفان
داروی دکسترومتورفان را به کودکان زیر ۴ سال ندهید.
قبل از دادن هر گونه داروی سرفه یا سرماخوردگی به کودکان، همواره از یک دکتر مشورت بگیرید. زیرا مصرف نادرست داروهای سرفه و سرماخوردگی در کودکانی که سن کمی دارند، میتواند منجر به مرگ آنها شود.
در صورتی که از داروهای مهارکنندهی MAO (شامل مونوآمین اکسیداز) – مانند ایزوکاروباکسید (مارپلان)، فنلزین (ناردیل)، رساگیلین (آزیلکت)، سلگیلین (Eldepryl ، Emsam)، ترانیل سیپرومین (پارنات) – در چهارده روز اخیر استفاده کردهاید، نباید داروی دکسترومتورفان را مورد مصرف قرار دهید. زیرا در صورتی که داروی دکسترومتورفان را قبل از اینکه این داروهای مهارکنندهی MAO به تمامی از بدن شما پاک شوند مورد استفاده قرار دهید، میتواند حتی منجر به مرگ شما شود.
بدون پرسیدن از دکترتان و یا مسئول داروخانه، هیچ داروی ضدسرفه یا داروی سرماخوردگی یا آلرژی دیگری را استفاده نکنید. زیرا اگر به صورت همزمان چند دارو را مصرف کنید، ممکن است یک ماده بیش از حد به بدنتان راه بیابد و منجر به مشکلاتی برای شما شود. برچسب مشخصات هر داروی دیگری را که به طور همزمان با دکسترومتورفان مصرف میکنید، بخوانید تا مطمئن شوید که حاوی دکسترومتورفان نیست.
مجدداً توجه داشته باشید که دکسترومتورفان در درمان سرفههایی که به دلیل سیگار کشیدن یا آسم ایجاد شدهاند، موثر نیست.
نکات مهمی که قبل از مصرف دکسترومتورفان باید رعایت کرد
دوباره تاکید میشود که اگر از داروهای مهارکنندهی MAO (شامل مونوآمین اکسیداز) – مانند ایزوکاروباکسید (مارپلان) ، فنلزین (ناردیل) ، رساگیلین (آزیلکت) ، سلگیلین (Eldepryl ، Emsam) ، ترانیل سیپرومین (پارنات) – در چهارده روز اخیر استفاده کردهاید، نباید داروی دکسترومتورفان را مورد مصرف قرار دهید. زیرا در صورتی که داروی دکسترومتورفان را قبل از اینکه این داروهای مهارکنندهی MAO به تمامی از بدن شما پاک شوند مورد استفاده قرار دهید، میتواند حتی منجر به مرگ و یا مشکلات حادی در شما شود.
در صورتی که بیماری آمفیزم یا برونشیت مزمن دارید، در مورد مصرف دکسترومتورفان از دکتر خود مشورت بگیرید.
مصرف دکسترومتورفان در دوران بارداری و شیردهی
هنوز مشخص نیست که آیا مصرف دکسترومتورفان برای جنین خطر دارد یا خیر؛ در دورهی درمانتان اگر باردار هستید و یا قصد باردار شدن را دارید، به دکترتان اطلاع دهید.
داروی دکسترومتورفان میتواند در شیر مادر نفوذ پیدا کند. بنابراین اگر در دوران شیردهی قرار دارید، بدون اینکه با دکترتان در این باره صحبت کنید، دکسترومتورفان را استفاده نکنید.
شیرینکنندههای مصنوعی که در داروهای ضدسرفه وجود دارند، ممکن است حاوی فنیل آلانین باشند. در صورتی که به بیماری فنیل کتونوری مبتلا هستید، به این موضوع توجه داشته باشید. اگر نگران وجود فنیل آلانین در داروها هستید، حتماً برچسب مشخصات آن و هشدارهایی که در مورد مصرف دارو داده است را بررسی کنید.
نحوه مصرف
دکسترومتورفان را حتماً با تجویز پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید.
داروهایی که برای درمان سرفه استفاده میشوند، معمولاً برای دورهای کوتاه و تا وقتی که علائم شما برطرف شوند، مورد استفاده قرار میگیرند.
داروی دکسترومتورفان را به کودکان زیر ۴ سال ندهید.
همواره قبل از دادن داروهای سرماخوردگی یا سرفه به کودکان، با دکتر مشورت نمائید. چرا که استفادهی نادرست از این داروها در کودکانی که سن کمی دارند، میتواند منجر به مرگ آنها شود.
در دورهای که داروی دکسترومتورفان را مصرف میکنید، آب بیشتری بنوشید تا هضم را راحتتر کرده و گلوی شما هم مرطوب باشد.
در صورتی که علائم شما بعد از ۷ روز از مصرف این دارو بهبودی پیدا نکردند، یا اینکه تب به همراه سردرد، سرفه یا جوش پوستی داشتید، با دکتر خود در این باره صحبت کنید.
اگر نیاز است که تحت یک عمل جراحی قرار بگیرید، در صورتی که در چند روز اخیر ار داروی دکسترومتورفان استفاده کردهاید، حتماً چند روز قبل از جراحی به دکتر مربوطه اطلاع دهید.
دارو را در دمای اتاق نگهداری کرده و دور از گرما و نور و رطوبت قرار دهید.
مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم
معمولاً داروهای سرفه زمانبندی خاصی ندارند و هر موقع که نیاز شد مورد مصرف قرار میگیرند. اما اگر شما برای مصرف آنها برنامهی زمانی خاصی برایتان در نظر گرفته شده، اگر یک بار مصرف دارو را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اما چنانچه زمانِ به یادآوری شما، بسیار نزدیک به زمانِ مصرفِ بعدی بود، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. فقط در نوبت بعدی آن را مصرف کنید. توجه داشته باشید که برای جبران دوز مصرفی از دست رفته، داروی اضافی به هیچ عنوان استفاده نکنید.
چنانچه بیشتر از میزان مورد نیاز، این دارو را مصرف کردید، به موارد اورژانسی در مورد مصرف زیاد این دارو مراجعه کنید و یا از پزشک کمک بگیرید. علائم مصرف بیش از اندازهی این دارو میتواند شامل موارد زیر باشد:
حالت تهوع، استفراغ، ضعف و بی حالی، سرگیجه، به دشواری نفس کشیدن، ضربان قلب تند، تشنج.
مصرف بیش از اندازهی این دارو همچنین میتواند منجر به مرگ یا به کما رفتن شود.
در هنگام مصرف این دارو از چه مواردی باید اجتناب کرد؟
از مصرف الکل خودداری نمائید. زیرا میتواند منجر به افزایش برخی از عوارض جانبی ناشی از مصرف دکسترومتورفان شود.
مصرف این دارو میتواند منجر به یک سری عوارض جانبی شود که اندیشیدن و یا واکنش نشان دادن شما را با مشکل مواجه کند. در صورتی که رانندگی میکنید یا هر کاری دیگری که نیاز به تمرکز و هوشیاری بالایی دارد را انجام میدهید، مراقب باشید.
بدون توصیهی پزشکتان، از مصرف قرصهای رژیمی، قرصهای کافئین دار، داروهای محرک (مانند داروهای ADHD) خودداری کنید. زیرا مصرف همزمان این داروها با داروهای ضدسرفه، میتواند خطر ایجاد عوارض جانبی را افزایش دهد.
دوباره تاکید میشود که بدون پرسیدن از دکترتان و یا مسئول داروخانه، هیچ داروی ضدسرفه یا داروی سرماخوردگی یا آلرژی دیگری را استفاده نکنید. زیرا اگر به صورت همزمان چند دارو را مصرف کنید، ممکن است یک ماده بیش از حد به بدنتان راه بیابد و منجر به مشکلاتی برای شما شود. برچسب مشخصات هر داروی دیگری را که به طور همزمان با دکسترومتورفان مصرف میکنید، بخوانید تا مطمئن شوید که حاوی دکسترومتورفان نیست.
عوارض جانبی
اگر هر گونه علائم آلرژیکی نسبت به این دارو – شامل کهیر، به دشواری نفس کشیدن، التهاب صورت، لب ها، زبان یا گلو – در خود مشاهده کردید، حتماً بلافاصله به دکتر اطلاع دهید و یا از فوریتهای پزشکی کمک بگیرید.
در صورتی که هر کدام از عوارض جانبی جدی زیر را دارید، مصرف دکسترومتورفان را متوقف کرده و سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید:
- سرگیجهی شدید، اضطراب، احساس ناآرامی و بیقراری، نگرانی؛
- تشنج؛
- گیجی و سردرگمی، توهم؛
- تنفس آرام و غیر عمیق؛
عارضهی جانبی در اثر مصرف این دارو که از شدت کمتری برخوردار است و زیاد جدی حساب نمیشود عبارت است از: دل درد؛
البته لازم است ذکر شود که ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز در صورت استفاده از این دارو رخ دهد. چنانچه موارد دیگری را مشاهده نمودید، به دکتر مراجعه کنید.
تاثیر داروهای دیگر بر دکسترومتورفان – تداخل های دارویی
بسیاری از دارو ها ممکن است با دکسترومتورفان تداخل داشته باشند. تعداد کمی از این دارو ها در زیر آورده شده است. چنانچه شما از داروی دیگری استفاده میکنید، حتماً قبل از مصرف دکسترومتورفان، با دکتر خود مشورت کنید.
در صورتی که هر کدام از داروهای زیر را مصرف میکنید، قبل از مصرف دکسترومتورفان به دکتر خود اطلاع دهید:
- سلکوکسیب (سلبرکس)؛
- سیناکلسیت (سنسیپار)؛
- داریفناسین (انابلکس)؛
- ایماتینیب (گلیوک)؛
- کوئینیدین (کوئیناگلوت، کوئینیدکس)؛
- رانولازین (رانکسا)؛
- ریتوناویر (نورویر)؛
- سیبوترامین (مریدیا)؛
- تربینافین (لامیزیل)؛
- داروهای درمان فشار خون بالا؛
- داروهای ضد افسردگی مانند: آمی تریپتیلین (الاویل، اترافون)، بوپروپیون (ولبوترین، زیبان)، فلوکستین (پروزاک، سارافم)، فلووکسامین (لووکس)، ایمی پرامین (جنیمین، توفرانیل)، پاروکستین (پاکسیل)، سرترالین (زولوفت) و غیره؛
البته لیست بالا همهی داروهایی که با دکسترومتورفان تداخل دارند را در بر ندارد و تعداد بسیار زیاید از داروهای دیگر نیز ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند؛ اعم از داروهای با نسخه و بدون نسخه، ویتامین ها و داروهای گیاهی.
توجه داشته باشید که بدون اینکه به دکترتان اطلاع بدهید، داروی دیگری را به طور همزمان با دکسترومتورفان مورد استفاده قرار ندهید.
سایر اطلاعات
به یاد داشته باشید که این دارو و در کل همهی داروها را از دسترس کودکان دور نگه دارید. هرگز داروهای خودتان را به دیگران ندهید.
داروی دکسترومتورفان را فقط برای وضعیتی که برای شما تجویز شده، مصرف کنید.
این دارو را میتوانید به صورت آزاد از داروخانهها تهیه کنید؛ البته توجه داشته باشید که داروی دکسترومتورفان تحت نامهای مختلف زیادی عرضه شه است که در این باره میتوانید از دکتر داروخانه سوال بپرسید.
همواره در مورد صحت اطلاعاتی که در این مطلب برای شما گرد آوردهایم، با دکترتان صحبت کنید که آیا در مورد شما نیز صدق میکند یا خیر؛ زیرا این اطلاعات، عمومی هستند و ممکن است برای برخی افراد صدق نکند.
دوست گرامی، اگر دارویی مد نظر شماست و دوست دارید در مورد آن اطلاعات موثق و کامل داشته باشید، در قسمت نظرات برای ما بنویسید تا در سریعترین زمان ممکن ترجمهی فارسی روان آن را در سایت مجله قرمز قرار بدهیم.
ترجمه ی اختصاصی مجله قرمز / با اندک تصرف و تلخیص
منبع : drugs.com
اگر این مطلب برای شما مفید بود، پیشنهاد میشود مطلب داروی معروف موسینکس برای درمان سرفه را نیز مطالعه کنید.