عارضه شاخی شدن پوست یا کراتوسیس پیلاریس Keratosis Pilaris یکی از بیماری‌های شایع پوستی است که عوارض زیبایی خاصی روی پوست به جا می‌گذارد. هرچند نام این بیماری عجیب و ترسناک به نظر می‌رسد ولی چیز خطرناکی نیست و منجر به ایجاد نقاط ریز و برجسته‌ای روی پوست بازو یا پاها می‌شود که اغلب با جوش اشتباه گرفته می‌شود. اما این عارض در واقع شاخی شدن پوست است که قابل درمان است و می‌توان برای همیشه آن را از بین برد. بسیاری از مردم به این عارضه دچار هستند که ممکن است از آن مطلع هم نباشند اما از نظر زیبایی پوست محدودیت‌هایی برایشان به وجود می‌آورد که می‌تواند آزار دهنده باشد. در این مقاله اختصاصی از مجله قرمز همه چیز را درباره عارضه شاخی شدن پوست و روش درمان آن بخوانید.
عارضه شاخی شدن پوست چیست؟
کراتوسیس پیلاریس عارضه‌ای است که به طور موضعی قسمت‌های خاصی از بدن مثل پوست بازوها، ران‌ها، زانوها و در مواردی گونه‌ها و نقاط دیگر بدن را به صورت نواحی محدود گرفتار می‌کند و به آن به اصطلاح “پوست مرغی شدن” هم می‌گویند. با این تعریف دقیق می‌توانید تصور کنید که این عارضه از نظر ظاهری چگونه است. کراتوسیس پیلاریس زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های مرده سطح پوست و نوعی پروتئین در پوست به نام کراتین با هم ترکیب می‌شوند و فولیکول‌های مو را می‌بندند. در نتیجه یک نقطه ریز برجسته قرمز رنگ با سر سفید روی پوست پدید می‌آید که دردی ندارد و خطری هم ندارد و بسیاری از افراد در قسمت‌هایی از بدن خود این عارضه را دارند.
چرا به این عارضه مبتلا می‌شویم؟
کسانی که به عارضه شاخی شدن پوست مبتلا هستند می‌دانند که هرچند این عارضه بدون درد است اما مشکلات زیبایی جدی به دنبال دارد و محدودیت‌های زیادی برای فرد مبتلا به وجود می‌آورد طوری که حسرت پوشیدن بلوز آستین کوتاه یا شلوارک به دلشان می‌ماند و علاقمندند بدانند که چرا به این مشکل دچار هستند در حالی که دوستانشان پوستی صاف و مرمری دارند. بهت است بدانید که ژنتیک نقش مهمی در این قضیه دارد و به خصوص افرادی که پوست روشنی دارند بیشتر با این مشکل درگیر هستند. خبر بد این است که شاخی شدن پوست در دهه اول زندگی آغاز می‌شود و خبر خوب این است که در بیشتر افراد در میانه دهه سی خود به خود از بین می‌رود. بهتر است بدانید که کراتوسیس پیلاریس بسیاری مواقع با عوارض دیگر پوستی اشتباه گرفته می‌شود و باید دقت کنید که مطمئن شوید مشکل شما شاخی شدن پوست است و چیز دیگری نیست. اگر این عارضه را از دوران کودکی داشته‌اید که هیچ وقت درد و خارشی نداشته و در طول زمان و فصل‌ها تغییری نکرده است به طور قطع می‌توان گفت به کراتوسیس پیلاریس مبتلا هستید. اما قرمزی و برجستگی روی پوست که با فصل‌ها می‌آیند و می‌روند و خارش هم دارند آلرژی یا عوارض دیگری باشند که نیاز به درمان دارند.
روش درمان عارضه شاخی شدن پوست
سوال رایج در مورد عارضه شاخی شدن پوست این است که آیا درمانی برای آن وجود دارد؟ پاسخ مثبت است به شرطی که از محصولات مناسبی برای درمان استفاده کنید. کارهایی مثل لایه برداری منظم می‌تواند شدت عارضه را کاهش دهد البته به طور کامل آن را از بین نمی‌برد. روش مناسب برای از بین بردن برجستگی‌های ناشی از کراتوسیس پیلاریس این است که از ترکیب دو روش رایج برای لایه برداری استفاده کنید یعنی لایه برداری مکانیکی و لایه برداری شیمیایی را به صورت ترکیبی و همزمان انجام دهید مثلا ترکیب اسکراب مکانیکی و محصولات لایه بردار مثل گلیسولیک اسید. این روش می‌تواند خشک‌ترین و مقاوم‌ترین عارضه‌های پوستی را نرم کرده و از بین ببرد.
پس اگر قصد دارید با کراتوسیس پیلاریس خود مبارزه کنید دفعه بعدی که به حمام می روید از یک لیف زبر و یک شامپو بدن ملایم استفاده کنید و با حرکات دورانی روی محل مبتلا را به مدت دو دقیقه بسابید. پس از حمام یک سرم لایه بردار قوی که حاوی مقادیر بالای گلیسولیک اسید باشد روی پوست بزنید و با لوسیون مناسب بدن خود را مرطوب کنید. این فرآیند را در هر حمام تکرار کنید و به مرور زمان شاهد کمرنگ شدن و کوچک‌تر شدن برجستگی‌های روی پوست باشید. اگر این روش تغییری در شرایط پوست شما به وجود نیاورد به پزشک متخصص مراجعه کرده و روش بیو براسیون Bio Brasion را که نوعی درمان میکرودرم ابریژن است امتحان کنید.
چه چیزهایی می‌تواند کراتوسیس پیلاریس را بدتر کند؟
عواملی وجود دارند که ثابت شده است می‌توانند شاخی شدن پوست را بدتر و جدی‌تر کنند، این عوامل می‌توانند عادات غلط و رفتارهای نادرست با پوست باشند. محصولاتی که پوست را خشک می‌کنند، مثلا درمان‌های آکنه و موادی مثل سالیسیلیک اسید که اثر از بین برنده چربی دارند و سلول‌های مرده زیادی را در سطح پوست پدید می‌آورند می‌توانند باعث شدیدتر شدن حالت پوست مرغی شوند. صابون‌های قالبی و پاک کننده‌هایی که ایجاد کف می‌کنند هم چنین اثری دارند و اگر به عارضه کراتوسیس پیلاریس مبتلا هستید بهتر است این روش‌ها را حداقل روی نواحی گرفتار به کار نبرید. این عارضه معمولا روی قسمت‌هایی از پوست رخ می‌دهد که تحت فشار هستند و انسداد روزنه‌های پوست در اثر فشار رخ می‌دهد پس تا حد ممکن سعی کنید روی قسمت‌های مختلف پوست فشار زیادی وارد نکنید تا این عارضه کاهش یابد.
این خبر خوب را همیشه به خاطر داشته باشید که با افزایش سن شاخی شدن پوست کاهش یافته و به تدریج از بین می‌رود. خبر بد را نیز فراموش نکنید که روشی وجود ندارد که به طور دائم و سریع این عارضه را از بین ببرد پس فریب تبلیغات رسانه‌ها را نخورید و بهتر است درمان لایه برداری را به روشی که گفته شد ادامه دهید و در مورد آن پشتکار و جدیت به خرج دهید تا نتیجه بگیرید. در غیر این صورت درمان‌های تهاجمی مکانیکی مثل میکرودرم ابریژن هم گزینه‌های مناسبی هستند که در مقابل پرداخت هزینه بالا مشکل شما را حل خواهند کرد.
اگر این مقاله مورد توجه شما قرار گرفت می‌توانید مقالات مشابه را در بخش زیبایی در مجله قرمز شاخه مراقبت پوست مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهادات خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
منبع: Byrdie (ترجمه و تألیف اختصاصی توسط مجله قرمز)