داروی اوروکیناز یکی از داروهای دسته ترومبولیتیک است. این دارو باعث انحلال ترومبوز با همان لخته خون می‌شود. مصرف این دارو باعث از میان رفتن لخته‌های خونی می‌شود که به هر دلیلی (بیماری و یا کاملاً اتفاقی) تشکیل شده‌اند. به نوبه خود این امر باعث پیشگیری از ابتلای به عوارض تشکیل ترومبوز مانند سکته قلبی یا مغزی و دیگر بیماری‌ها می‌شود. معمولاً از کاربردهای داروی اوروکیناز درمان لخته خون تشکیل شده در ریه‌ها است.  این دارو ممکن است برای اهداف غیر از مواردی که در این راهنمای دارویی ذکر شده، استفاده شود. در این مقاله به معرفی، چگونگی کارکرد و نکات طلایی حین مصرف این دارو می‌پردازیم.

اطلاعات مهم مربوط به داروی اوروکیناز

اگر تاکنون مبتلا به بیماری‌هایی نظیر تومور مغزی یا آنوریسم، هموفیلی یا سایر اختلالات خونریزی، فشار خون بالا، یا تحت احیا قرار گرفته‌اید، لازم است که قبل از مصرف این دارو به پزشک خود اطلاع داده و در زمینه استفاده از این دارو مشورت کنید.

یکی از مواردی که در استفاده از این دارو حائز اهمیت است، لزوم اطلاع تیم درمانی اعم از پزشک یا مراقبین سلامت از استفاده شما از این دارو است. اهمیت این امر با توجه به مصرف هم زمان این دارو با دیگر اقدامات پزشکی و یا مصرف دیگر داروها و پیشگیری از هرگونه تداخل دارویی است.

 

معرفی داروی اوروکیناز

 

نکاتی   که باید  قبل از استفاده از این دارو  بدانید

اگر فرد مصرف کننده به  این دارو آلرژی داشته باشد ، و یا موارد زیر را داشته باشد، نباید از این دارو استفاده کند:
  • خونریزی فعال داخلی بدن؛
  • تومور مغزی یا اختلال ایجاد شده در رگ‌های خونی؛
  • آنوریسم مغزی (رگ خونی دچار اتساع)؛
  • یک خونریزی یا بیماری ناشی از اختلال لخته شدن خون (مانند هموفیلی)؛
  • فشار خون بالا یا غیرمتعارف؛
  • اگر اخیراً یک اورژانس پزشکی اخیر داشته اید که همراه با CPR (احیا قلب و ریه) بوده است؛ یا
  • اگر در ۲ ماه گذشته سکته مغزی، عمل جراحی مغزی یا جراحی ستون فقرات را از سر گذرانده‌اید.

در این موارد برای اینکه مطمئن شوید،  مصرف این دارو برای شما ایمن است و خطری در پی ندارد، با پزشک مشورت کنید:

  • سابقه سکته مغزی؛
  • بیماری‌های کبدی یا کلیوی شدید؛
  • مشکلات چشم ناشی از ابتلای به بیماری دیابت؛
  • عفونت قلبی (که با نام آندوکاردیت باکتریایی خوانده می شود)؛
  • سابقه ابتلای به عارضه لخته خون تشکیل شده در قلب؛
  • سابقه ابتلای به خونریزی معده یا روده؛
  • اگر شما در ۱۰ روز گذشته باردار شده‌اید یا نوزاد خود را به دنیا آورده‌اید؛ یا
  • اگر طی ۱۰ روز گذشته جراحی یا پیوند عضو داشته‌اید.

اگر باردار هستید و یا در دوران شیردهی هستید، حتماً به پزشک و یا مراقب سلامت خود در این زمینه اطلاع دهید.

از آنجا که این دارو از پلاسمای انسانی ساخته شده است، از این رو اگرچه مورد پالایش و فرایندهای مختلف برای رسیدن فرم سالم آن به دست افراد نیازمند قرار می‌گیرد، ولی با این حال به خاطر احتمال آلودگی داروی اوروکیناز به ویروس و یا سایر عوامل مخاطره آمیز با پزشک خود در این باره مشورت کنید.

 

نحوه مصرف داروی اوروکیناز

مصرف این دارو از طریق تزریق در ورید است. یک پرستار و یا فرد آموزش دیده در زمینه تزریقات می‌تواند این تزریق را برای فرد استفاده کننده این دارو انجام دهد. داروی اوروکیناز را دقیقاً همان‌طور که توسط پزشک شما تجویز می‌شود، مصرف کنید.  راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و بر اساس آن عمل کنید.  این دارو را در دوزهای بیشتر و یا کمتر از مقادیر توصیه شده، مصرف نکنید.

تزریق این دارو به صورت سریع و یک جا توصیه نمی‌گردد از این توصیه می‌گردد داروی اوروکیناز به صورت آهسته و در طول ۱۲ ساعت و با استفاده از پمپ تزریق مداوم به فرد استفاده کننده تزریق شود.

پایش علامت حیاتی در هنگام دریافت این دارو ضروری است. میزان تنفس، فشار خون، سطوح اکسیژن و سایر نشانه‌های حیاتی در هنگام دریافت این دارو اید مورد بررسی مداوم قرار گیرند.

با توجه به اینکه پس از مصرف این دارو، ممکن است پزشک معالج برای پیشگیری از لخته شدن خون، داروهای رقیق کننده خود را برای بیمار تجویز کند، از آنجا که این داروها می‌توانند باعث خونریزی در فرد حتی در اثر یک آسیب جزئی شوند، از این رو به دقت همه دستورالعمل‌های مربوط به دوز مصرف این دارو را انجام دهید.

 

چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟

با توجه به مصرف و تزریق این دارو در کلینیک و مراکز درمانی این امر کمتر احتمال وقوع دارد.

اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟

با توجه به مصرف و تزریق این دارو در هنگام ضرورت، در کلینیک و مراکز درمانی و  توسط یک کارشناس مجرب و آموزش دیده صورت خواهد گرفت،  این امر کمتر احتمال وقوع دارد.

در هنگام مصرف این دارو  باید از چه مواردی اجتناب کنید؟

بعد از استفاده از این دارو، مصرف بعضی از داروها نظیر آسپرین و یا ایبو پروفن ( با نام‌هایی دیگر نظیر ادویل و یا موترین) ممکن است باعث افزایش شانس ابتلا به خونریزی در فرد مصرف کننده شود، با توجه به این امر نیاز است که در صورت مصرف این داروها به پزشک خود در این باره اطلاع دهید.

در هنگام مصرف این دارو ممکن است شانس ابتلای به خونریزی افزایش یابد، پس در هنگام فعالیت‌هایی نظیر مسواک زدن و یا اصلاح صورت احتیاط کنید.

 

عوارض جانبی داروی اوروکیناز

با توجه به اینکه مصرف این دارو ممکن است باعث واکنش آلرژیک شدیدی در فرد مصرف کننده شود، از این رو اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.

یکی از عوارض مهم مصرف این دارو افزایش خطر ابتلا به خونریزیاست که می‌تواند شدید یا برای زندگی فرد مصرف کننده تهدیدی اساسی باشد. اگر فرد مصرف کننده دچار خونریزی است که بند نمی‌آید، لازم است که فوراً با پزشک خود تماس گرفته یا به اورژانس پزشکی برای دریافت کمک‌های فوری مراجعه کند. خونریزی ممکن است به خاطر برش جراحی یا تزریق در هنگام دریافت دارو یا انجام آزمایش، روی داده و همچنین ممکن است فرد دچار خونریزی معده یا روده، کلیه یا مثانه، مغز یا خونریزی درون عضلانی شود.

عوارض جانبی داروی اوروکیناز

 

اگر  عوارض جانبی نظیر موارد زیر را که نشانه خونریزی داخلی است را مشاهده کردید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید :

  • کبودی یا خونریزی (خونریزی بینی، خونریزی لثه، خونریزی ایجاد شده ناشی از یک زخم، بریدن، کاتتر یا تزریق آمپول)؛
  • مدفوع خونریزی یا تیره، سرفه خونی یا استفراغی که به نظر می‌رسد مانند تفاله قهوه است؛
  • ادرار قرمز یا صورتی رنگ یا
  • بی خوابی ناگهانی یا ضعف (به ویژه در یک طرف بدن)، سردرد ناگهانی و شدید، ناهماهنگی در حرکات بدن، مشکلات بینایی یا عدم حفظ تعادل.

برخی از این عوارض جانبی ممکن است در عرض یک ساعت یا بعد از تزریق این دارو رخ دهد. در صورت احساس سردی یا تب، تهوع، سرگیجه یا درد شدید در ناحیه قفسه سینه، درد کمر، ایجاد مشکل در تنفس یا ضربان قلب سریع، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر  موارد زیر رامشاهده کردید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید :

  • درد و یا احساس سنگینی و فشار بر روی قفسه سینه، دردی که به سمت فک و شانه گسترش می‌یابد، حالت تهوع، عرق کردن شدید، احساس خستگی عمومی.
  • تورم، افزایش وزن سریع، کمی مقدار ادرار کمی یا عدم توانایی در دفع ادرار.
  • درد شدید معده، حالت تهوع و استفراغ؛
  • تیره شدن یا تغییر رنگ به حالت بنفش در ناحیه انگشتان دست یا پا؛
  • ضربان قلب بسیار کم، تنگی نفس، احساس سرگیجه؛
  • درد ناگهانی و شدید در ناحیه پشت، ضعف عضلانی، بی حسی یا از دست دادن احساس در دست و پا؛
  • علائم فشار خون بالا به شدت بالا مانند سردرد شدید، تاری دید، احساس تپش در ناحیه گردن یا گوش، خونریزی بینی، اضطراب، سردرگمی و گیجی، درد شدید در ناحیه قفسه سینه، تنگی نفس، ضربان قلب نامنظم؛ یا
  • پانکراتیت (التهاب پانکراس) و علائم آن مانند درد شدید در ناحیه بالای معده که به سمت پشت فرد گسترش می‌یابد و تیر می‌کشد، تهوع و استفراغ، بالا بودن ضربان قلب.

این یک لیست کامل از عوارض جانبی داروی اوروکیناز  نیست و موارد  دیگری  ممکن است رخ  دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت  مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.

 

چه داروهایی  مصرف داروی اوروکیناز  را تحت تاثیر قرار می دهند؟

  • مصرف داروهای رقیق کننده خون ( مانند هپارین، آسپرین، کومادین و یا جانتوون)،
  • مصرف داروی خانواده ان سید ( داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی) مانند آسپرین، ایبوپروفن ( ادویل، موترین)، ناپروکسن ( الیو)، سلکوکسیب، دیکلوفناک، ایندومتاسین، ملوکسیکام و …
  • مصرف دیگر داروهای مصرفی برای پیشگیری از ابتلای به لخته خون مانند اکسیزیمب، اپتی فیباتید، تیروفیبان و ووراپاکسار.

بسیاری از داروهای دیگر می‌توانند با این دارو تداخل  ایجاد کنند، از این رو نیاز است که قبل از مصرف این داروها با یک پزشک یا فارماکولوژیست مشورت کنید. این داروها شامل داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی است. فهرستی از تمام داروهای خود را به خصوص موارد زیر را به هر ارائه‌ دهنده خدمات بهداشتی که به شما ارائه دهید. تمام موارد، تداخل‌های دارویی که می‌تواند همزمان با مصرف داروی این دارو رخ دهد، به علت بسط و خارج از حوصله بحث بودن آورده نشده است.

 

اطلاعات بیشتر در مورد داروی اوروکیناز

به یاد داشته باشید که این دارو را به دور از دسترس کودکان نگه داری کرده و با فرد دیگری به خاطر عوارض احتمالی ناشی از مصرف یا مصرف نادرست آن به اشتراک نگذارید و این دارو را تنها زمانی مصرف کنید که توسط پزشک معالج برای شما تجویز شده باشد.

منبع: drugs.com

این مقاله به‌طور اختصاصی توسط گروه نویسندگان مجله قرمز ترجمه‌ و تألیف شده است.