داروی سیانوکوبالامین نام دیگر ویتامین B12 است. فواید این ویتامین کمک به رشد و تکثیر سلولی، کمک به پروسه تولید خون و پروتئین و دیگر بافت‌های مهم سلولی است. استفاده متعادل از این ویتامین نقش مهمی در پیشگیری از ابتلای افراد به نوع خطرناکی از بیماری کم خونی خطرناک به ام کم خونی پرنیشیوز دارد. مشکلات دیگری مانند کمبود اسید فولیک، دوران بارداری، بروز مشکلات تیروئیدی، اختلالات معده و روده، بروز خونریزی، ابتلای به بیماری‌های کبدی و کلیوی، عفونت انگلی یا سرطان می‌تواند در بروز کم خونی نقش داشته باشد. این دارو ممکن است برای اهداف غیر از مواردی که در این راهنمای دارویی ذکرشده، استفاده شود. در این مقاله به معرفی، چگونگی کارکرد و نکات طلایی حین مصرف این دارو می‌پردازیم.
اطلاعات بیشتر در مورد داروی سیانوکوبالامین
ویتامین B12 یکی از ویتامین‌های مهم در خانواده B است. این ویتامین محلول در آب بوده و فقط در منابع حیوانی (گوشت، شیر، تخم مرغ و…) یافت می‌شود. این ماده حیاتی از ویتامین‌های خون ساز و دارای نقش به سزایی در زندگی نرمال ما است. داروی سیانکوبالامین مکملی از این ویتامین است که می‌تواند در فراهم کردن میزان مناسبی از این ویتامین در بدن ما نقش مهمی داشته باشد.
نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانید
اگر فرد دچار حساسیت نسبت به کبالت بوده و یا در صورتی که اگر مبتلا بیماری باشد، با توجه به مشکلات متعاقب این بیماری مانند نابینایی و حتی مرگ نباید از این دارو استفاده کند.
برای اطمینان از اینکه این دارو برای شما خطری را در پی ندارد، به پزشک خود اگر موارد زیر را داشتید مشورت کنید:
- پایین بودن کلسیم یا پتاسیم در خون؛
- ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی؛
- بروز سکته مغزی؛
- بروز خونریزی یا اختلال لخته شدن خون مانند هموفیلی؛
- ابتلا به بیماری قند خون (دیابت)؛
- کمبود آهن یا اسید فولیک؛
- ابتلای به بیماری‌های کلیوی؛ یا
- هر بیماری که سبب اختلال جذب مواد مغذی برای بدن برای بدن شود (سوء جذب).
اگر فرد استفاده کننده از این دارو در دوران بارداری یا شیردهی قرار دارد، نیاز است که پیش از استفاده از این دارو با پزشک خود مشورت کنید. این دارو را بدون توصیه پزشک معالج به کودک خود ندهید.
روش مصرف داروی سیانوکوبالامین
داروی سیانوکوبالامین را دقیقاً همان‌طور که توسط پزشک شما تجویز می‌شود، مصرف کنید. راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و بر اساس آن عمل کنید. پزشک شما ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما را برای اطمینان از حصول بهترین نتایج، تغییر دهد. این دارو را در دوزهای بیشتر و یا کمتر از مقادیر توصیه شده، مصرف نکنید. راهنمایی‌های روی قوطی یا جعبه داروی سیانوکوبالامین را که در مورد این است که این دارو همراه با غذا یا بدون غذا استفاده نمایید را با دقت مطالعه کنید. در شرایطی مانند دوران بارداری، شیردهی یا پایبندی به رژیم گیاه خواری نیاز به دوز در فرد استفاده کننده تغییر می‌کند. از این رو نیاز است که در مورد هرگونه تغییر در رژیم غذایی یا وضعیت جسمی خود به پزشک معالج اطلاع دهید.
همچنین فرم گسترده رهش این دارو را نشکنید، خرد نکنید، نجوید، کپسول آن را باز کنید و سعی کنید که این دارو را به طور کامل ببلعید.
فرم لوزی شکل یا زیر زبانی این دارو را به طور کامل قورت ندهید و روش استفاده از آن زیر زبان نگاه داشتن و مکیدن دارو است. از این رو بگذارید این دارو بدون جویدن در دهان شما حل شود. قرص یا مایع زیر زبانی سیانوکوبالامین باید زیر زبان شما قرار گرفته و از این طریق جذب شود.
کم خونی پرنیشیوز به جز با ویتامین ب ۱۲ با اسید فولیک نیز درمان می‌شود تا عملکرد طبیعی گلبول‌های قرمز را حفظ کند. علی رغم این امر، اسید فولیک به تنهایی نمی‌تواند جایگزینی برای ویتامین B12 بوده و از آسیب احتمالی به اعصاب فرد پیشگیری کند. از این رو نیاز است تمام داروهای خود را طبق تجویز پزشک استفاده کنید. از این رو فرد برای درمان کم خونی پرنیشز، باید تا پایان عمر به طور روتین از مکمل سیانوکوبالامین همراه با یک رژیم غذایی خوب استفاده کند. عدم تکافوی این ویتامین محلول در آب می‌تواند به آسیب‌های برگشت ناپذیر عصبی در فرد ختم شود.برای تعیین مدت زمان مورد نیاز برای درمان با این دارو فرد ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های مختلف پزشکی داشته باشد. به یاد داشته باشید که استفاده از داروهایی می‌تواند سبب سوگیری و مخدوش شدن نتیجه آزمایش شود.
همچنین به خاطر بسپارید، این دارو را در دمای اتاق، دور از رطوبت، گرما، و نور آفتاب نگهداری کنید.
چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟
به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است ، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید. قبل از اتمام داروی خود نسبت به جایگزین کردن آن اقدام نمائید. اگر مصرف چند دوز از این دارو را فراموش کردید در این زمینه به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟
با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.
در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟
با توجه به عوارض خطرناکی که ممکن است به خاطر استفاده همزمان این دارو و نوشیدنی‌های الکلی رخ دهد و همچنین سبب سو جذب در هنگام استفاده از این مکمل شود، لذا نیاز است که در هنگام استفاده از این دارو از نوشیدن الکل و نوشیدنی‌های الکلی اجتناب نمایید.
عوارض جانبی داروی سیانوکوبالامین
- کبودی یا خونریزی (خونریزی بینی، خونریزی لثه)؛
- بروز خستگی شدید؛
- احساس سبکی در سر، بروز حالتی شبیه اینکه ممک است بی هوش شوید؛
- رنگ پریدگی، آبی بودن رنگ لب‌ها یا ناخن‌ها؛
- درد چشم، بروز مشکلات در بینایی؛
- سردرد، زنگ زدن در گوش؛
- درد یا گرفتگی قفسه سینه، سریع بودن ضربان قلب؛
- سرفه، خس خس سینه، مشکل در تنفس؛
- بروز مشکل در هنگام بلع؛
- کم بودن مقدار ادرار یا عدم توانایی در دفع ادرار؛
- بروز مشکلات قلبی و علائم آن مانند تورم، افزایش سریع وزن، احساس تنگی نفس؛
- علائم پایین بودن سطوح پتاسیم بدن مانند گرفتگی عضلات پا، یبوست، نامنظم بودن ضربان قلب، لرزش در قفسه سینه، افزایش تشنگی یا تعداد دفعات یا مقدار ادرار، بی حسی یا سوزن سوزن شد بدن، ضعف عضلانی یا احساس لنگیدن؛ یا
- نشانه‌های لخته شدن خون در بازو یا پا مانند درد، بی حسی، سردی، گرما یا ظاهر رنگ پریده پوست.
عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است:
- اسهال؛
- خارش بدن ( پوست و…) ؛
چه داروهایی مصرف داروی سیانوکوبالامین را تحت تاثیر قرار می دهند؟
این فهرست کامل نیست. داروهای دیگر ، از جمله داروهای تجویزی و یا بدون نسخه ، ویتامین، و محصولات گیاهی ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند. با دکتر خود در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی خود و یا داروهایی که شروع و یا متوقف کرده اید،مشورت کنید.
منبع: drugs.com
این مقاله توسط امین ظهورتبار از تیم نویسندگان مجله قرمز به صورت اختصاصی، ترجمه شده است.