داروی زونی سامید (Zonisamide) یکی از داروهای خانواده سولفا است که دارای کارکردی مؤثر علیه علائم تشنج است. این دارو به عنوان یکی از گزینههای درمان به همراه دیگر داروها در درمان تشنجهای جزئی بیماری صرع در افراد بزرگ سال به کار میرود. این دارو ممکن است برای اهداف غیر از مواردی که در این راهنمای دارویی ذکر شده، استفاده شود. در این مقاله به معرفی، چگونگی کارکرد و نکات طلایی حین مصرف این دارو میپردازیم.
اطلاعات مهم مربوط به داروی زونی سامید
تمام راهنماهای دارویی ارائه شده به شما را مطالعه کنید و همچنین به پزشک معالج و یا مراقب سلامت خود در مورد مشکلات بهداشتی، حساسیتها و داروهایی که مصرف میکنید، اطلاع دهید.
نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانید
در این موارد برای اینکه مطمئن شوید، مصرف این دارو برای شما ایمن است و خطری در پی ندارد، با پزشک مشورت کنید:
- ابتلای به بیماریهای کبدی؛
- ابتلای به بیماریهای کلیوی؛
- سرما خوردگی معده یا بیماری که باعث ایجاد عارضه اسهال در فرد مصرف کننده شود؛
- اختلال رشد؛
- اختلال استخوانی که باعث تشکیل استخوانهای نرم و ضعیف یا کم بودن تراکم در استخوان میشود.
- سابقه افسردگی، یا افکار یا اقدامات خودکشی؛
- اگر فرد تا به حال اسیدوز متابولیک (بیش از حد بودن میزان اسید در خون) را تجربه کرده است؛ یا
- اگر رژیم کتوژنیک (رژیم حاوی پروتئین با چربی بالا، پروتئین بالا و کربوهیدرات کم) داشته باشید.
برخی از افراد، وقتی از داروهای ضد تشنجی نظیر داروی زونی سامید استفاده میکنند، دچار افکار خودکشی میشوند. بنابراین توجه داشته باشید که ممکن است دچار تغییرات روحی و خلق و خویی شوید و در این زمینه هوشیار باشید. هر گونه علائم جدید و یا بدتر شدن علائم قبلی خود را به پزشک اطلاع دهید. در این زمینه معمول پزشک معالج باید فرد مصرف کننده این دارو را به طور منظم تحت مراقبت قرار دهد.
این دارو میتواند از طریق شیر مادر به نوزاد شیرخوار منتقل شود و به کودک آسیب برساند. اگر شما در حال شیر دادن به کودک شیرخوار خود با شیر مادر هستید، به پزشک خود در این باره اطلاع دهید.
استفاده از داروی زونی سامید توسط افراد زیر ۱۸ سال مورد تایید FDA نبوده و ممنوع است.
نحوه مصرف داروی زونی سامید
داروی زونی سامید را دقیقاً همانطور که توسط پزشک شما تجویز میشود، مصرف کنید. راهنماییهای بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و بر اساس آن عمل کنید. پزشک شما ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما را برای اطمینان از حصول بهترین نتایج، تغییر دهد. این دارو را در دوزهای بیشتر و یا کمتر از مقادیر توصیه شده، مصرف نکنید.
این دارو را به همراه یک لیوان پر از آب مصرف کنید. با توجه به اینکه یکی از اثرات محتمل این دارو میتواند تشکیل سنگ در کلیه فرد مصرف این دارو باشد، نیاز است که فرد مصرف کننده روزی ۶-۸ لیوان آب مصرف کند.
این دارو میتواند به همراه غذا و یا به صورت جدا مصرف شود.
از خرد کردن یا شکستن یک قرص این دارو اجتناب و آن را به صورت کامل مصرف کنید.
در هنگام مصرف این دارو ممکن است که به انجام چندین آزمایش نیاز داشته باشید.
در صورتی که فرد مصرف کننده عمل جراحی و یا تستهای پزشکی را در پیش رو داشته باشد نیاز است که مراقب سلامت یا افراد مسئول در این زمینه اطلاع دهد. ممکن است که قبل از عمل جراحی و یا تستهای پزشکی به قطع مصرف این دارو به ممکن کوتاهی نیاز باشد.
مصرف این داروی ممکن است باعث ایجاد احساس بهبودی اولیه در فرد بیمار شود ولی این امر به معنای پایان دوره درمان و قطع مصرف دارو نیست چون این کار ممکن است باعث عود مجدد بیماری صرع حتی به صورت شدیدتر شود، از این سعی کنید این دارو را در دوره زمانی که پزشک معالج برای کنترل بیماری صرع مشخص کرده است، مصرف کنید.
اگر به هر دلیلی قادر به مصرف این دارو برای یک دوره زمانی نیستید، قبل از شروع مجدد مصرف این دارو نیاز است که با پزشک معالج خود در این زمینه مشورت کنید. شاید نیاز باشد که مصرف مجدد این دارو با دوزهای پایینتر باشد.
این دارو در ترکیب با دیگر داروها برای درمان بیماری صرع به کار میرود. این دارو را دقیقاً همانطور که توسط دکتر شما تجویز میشود، مصرف کنید. راهنماییهای بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و بر اساس آن عمل کنید. دوز یا برنامه درمانی این دارو را بدون مشورت با پزشک خود تغییر ندهید.
داروی زونی سامید باید در دمای اتاق و به دور از گرما ، رطوبت و نور خورشید نگهداری شود.
چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟
به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است و یا بیش از چهار ساعت از زمان مصرف این دارو گذشته است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.
اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟
با مراقبتهای پزشکی اورژانس و یا کمکهای اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.
علائم مصرف بیش از حد این دارو ممکن است شامل پایین رفتن سطح ضربان قلب، احساس سرگیجه، خستگی و تنفس کندو یا کم عمق باشد.
در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟
مصرف داروی زونی سامید ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز دارد که به گوش باشید، هوشیار باشید.
الکل یا نوشیدنی های الکلی ننوشید. مصرف الکل یا نوشیدنیهای الکلی میتواند بعضی از عوارض جانبی این دارو را افزایش دهد.
عوارض جانبی داروی زونی سامید
مصرف داروی زونی سامید میتواند باعث ایجاد علائم جدی آلرژیک در فرد مصرف کننده شود. اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
هرگونه علائم جدید یا بدتر شدن در وضعیت شما مانند: تغییرات خلقی یا رفتاری، افسردگی، اضطراب، بی خوابی، و یا اگر احساس میکنید تحریکپذیر، آشفتگی، رفتار خصمانه، دارای رفتار تهاجمی، بیقراری، افسردگی شدید (ذهنی یا جسمی) ، یا افکار را در مورد خودکشی یا صدمه زدن به خودتان دارید، در این باره به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر موارد زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید:
- کاهش تعریق، احساس گرمازدگی شدید؛
- علائم ابتلا به اسیدوز متابولیک مانند از دست دادن اشتها، احساس خستگی، مشکلات در فکر یا صحبت کردن، ضربان قلب نامنظم؛
- نشانه های اختلال در سلول های خونی مانند تب، لرز، درد بدنی، علائم آنفلوانزا، وجود زخم هایی در دهان و گلو؛
- علائم ابتلای به سنگ کلیه مانند درد شدید در معده یا کمر و یا وجود خون در ادرار؛
- افزایش یا تشدید تشنج؛
- علائم خارش پوستی، البته مهم نیست که این نشانهها چقدر خفیف باشد یا
- واکنش شدید پوست مانند تب، گلودرد، تورم در چهره یا زبان، سوزش در چشم، درد پوستی و بثورات پوستی قرمز یا بنفش زنگ که به خصوص در صورت یا نواحی فوقانی بدن فرد مصرف کننده گسترش یافته و موجب پوسته پوسته شدن و پوست انداختن میشود.
عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است :
- خواب آلودگی، سرگیجه؛
- مشکلات در حافظه یا عدم تمرکز؛
- احساس آشفتگی یا تحریک پذیری؛
- از دست دادن هماهنگی در حرکات بدن، راه رفتن مشکل؛ یا
- از دست دادن اشتها.
اینیک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیههای پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.
چه داروهایی مصرف داروی زونی سامید را تحت تاثیر قرار می دهند؟
مصرف داروی زونی سامید همراه با داروهای دیگر میتواند شما را خوابآلود و یا سرعت تنفس شما را آهسته کند که این امر میتواند منجر به عوارض جانبی خطرناک و یا تهدیدکننده زندگی شود. قبل از مصرف یک قرص خواب، داروهای ضد درد تخدیری، داروهای تجویزی برای درمان سرفه، مصرف یک شل کننده (آرامشدهنده) عضلانی، یا داروهای مصرفی برای اضطراب، افسردگی، یا تشنج با پزشک خود مشورت کنید.
این لیست کامل نیست و بسیاری از داروهای دیگر میتوانند با این دارو تداخل ایجاد کنند. این داروها شامل داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامینهاو محصولات گیاهی است. فهرستی از تمام داروهای خود را به هر ارائهدهنده خدمات بهداشتی که به شما ارائه دهید.
اطلاعات بیشتر در مورد داروی زونی سامید
به یاد داشته باشید که این دارو را به دور از دسترس کودکان نگه داری کرده و با فرد دیگری به خاطر عوارض احتمالی ناشی از مصرف یا مصرف نادرست آن به اشتراک نگذارید و این دارو را تنها زمانی مصرف کنید که توسط پزشک معالج برای شما تجویز شده باشد.
منبع: drugs.com
این مقاله بهطور اختصاصی توسط گروه نویسندگان مجله قرمز ترجمه و تألیف شده است.