داروی فلوکونازول چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در چه شرایطی و به چه صورت مصرف می شود؟ عوارض جانبی آن کدامند؟ چه داروهایی را نباید به طور همزمان با داروی فلوکونازول مصرف کرد؟ این سوالات، به همراه نکات و اطلاعات مهم درباره‌ی این دارو، در مطلب پیش‌رو بررسی خواهد شد.
معرفی دارو – دیفلوکان یا فلوکونازول چیست؟
داروی دیفلوکان (Diflucan)، که با نام عمومی فلوکونازول (fluconazole) نیز شناخته می‌شود، برای درمان عفونت‌هایی که به وسیله‌ی قارچ‌ها به وجود آمده‌اند و قادرند به هر ناحیه‌ای از بدن حمله کنند (از جمله دهان، گلو، مری، مثانه، شش ها (ریه ها)، دستگاه تناسلی، خون) استفاده می‌شود. این دارو در افرادی که در اثر پیوند مغز استخوان، داروهای سرطان یا ایدز، سیستم ایمنی ضعیفی دارند، برای پیشگیری از ابتلا به عفونت‌های قارچی مصرف می‌شود.
اطلاعات مهم درباره فلوکونازول
شماری از داروها هستند (مخصوصاً cisapride, erythromycin, pimozide, quinidine) که اگر همزمان با فلوکونازول مصرف شوند، منجر به ایجاد عوارض جانبی ناخواسته یا خطرناک می‌گردند.
در مورد هر دارویی که در حال حاضر مصرف می‌کنید یا قصد شروع یا قطع مصرف آن را دارید، به دکتر یا فردی که مسئول سلامت شماست، اطلاع دهید.
قبل از مصرف داروی فلوکونازول، اگر بیماری کبدی، بیماری کلیوی، اختلال ضربان قلب، سابقه‌ی سندورم QT دارید، به دکتر اطلاع دهید.
داروی مورد نظر را در کل زمانی که دکتر برای شما تجویز کرده، استفاده کنید. چرا که علائم شما ممکن است قبل از اینکه عفونت به طور کامل از بدنتان خارج شود، بهبود پیدا کند. قطع مصرف دارو، قبل از این که دوره‌ی مصرف آن تمام شود، باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های بعدی – که نسبت به داروهای ضدقارچ مقاوم هستند- نیز می‌گردد.
داروی دیفلوکان یا فلوکونازول برای درمان عفونت‌های ویروسی – مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا – استفاده نمی‌شود.
نکات مهمی که قبل از مصرف فلوکونازول باید رعایت کرد
اگر نسبت به فلوکونازول حساسیت دارید، یا از داروهای کویینیدین، سیساپرید، اریترومایسین یا پیموزید استفاده می‌کنید، نباید از داروی دیفلوکان استفاده کنید.
برای اطمینان از اینکه داروی مورد نظر برای شما خطراتی را در پی نخواهد داشت، اگر موارد زیر را دارید، به دکتر خود اطلاع دهید:
- بیماری کبدی؛
- ویروس اچ آی وی یا بیماری ایدز؛
- سرطان؛
- بیماری قلبی یا اختلالات ضربان قلب؛
- سابقه‌ی فردی یا خانوادگی ابتلا به سندروم QT؛
- بیماری کلیوی؛
- اگر نسبت به سایر داروهای ضد قارچ حساسیت دارید (مثلاً کتوکونازول، ایتراکونازول، میکونازول، پوزاکونازول، وُریکونازول و غیره) ؛
محلول دهانی (مایع) این دارو، حاوی ساکارُز است. در صورتی که در مورد هضم قند یا شکر مشکلاتی دارید، قبل از استفاده از این نوع فلوکونازول، با دکتر خود صحبت کنید.
انتظار نمی‌رود که یک بار استفاده از این دارو برای درمان عفونت واژن، برای جنین خطری داشته باشد. در صورتی که باردار هستید، بیشتر از یک بار (یک دوز مصرفی) از این دارو استفاده نکنید. استفاده‌ی طولانی مدت از این دارو، آن هم در دوز مصرفیِ زیاد، ممکن است باعث آسیب به جنین و یا ایجاد نقص هایی در هنگام تولد نوزاد بشود. در صورتی که در دوره‌ی درمان، باردار شدید، به دکتر اطلاع دهید.
مصرف فلوکونازول باعث کاهش تاثیر قرص‌های ضد بارداری می‌شود. اگر می‌خواهید بیشتر از یک بار از این دارو استفاده کنید و در این مدت باردار نشوید، در مورد استفاده از لوازم پیشگیری از بارداری (مثلاً کاندوم و دیگر روش‌ها) با دکتر خود مشورت کنید.
فلوکونازول می‌تواند در شیر مادر نفوذ پیدا کرده و باعث آسیب به نوزاد شود. اگر در دوران شیردهی قرار دارید، بدون اینکه به دکتر خود اطلاع دهید، از این دارو استفاده نکنید.
نحوه مصرف
فلوکونازول را حتماً با تجویز پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید.
میزان دوز مصرفی شما از این دارو، بستگی به نوع عفونتتان دارد. برای مثال، برای درمان عفونت‌های واژن معمولاً فقط نیاز به مصرف یک قرص است. در مورد سایر عفونت‌ها ممکن است نیاز باشد تا میزان بیشتری از داروی فلوکونازول را مصرف کنید؛ در این مورد به دستورالعملی که دکتر برای شما تجویز می‌کند، عمل کنید.
می‌توانید داروی مورد نظر را به همراه غذا یا بدون آن مصرف نمائید.
قبل از مصرف نوع مایع این دارو، آن را به خوبی تکان دهید.
داروی فلوکونازول را در تمام مدت زمانی که دکتر برای شما تجویز کرده، مصرف کنید. علائم شما ممکن است قبل از اینکه عفونت به طور کامل از بدن شما خارج شده باشد، بهبود بیایند. قطع مصرف این دارو ممکن است احتمال ابتلا به عفونت‌های دیگر را – که نسبت به داروهای ضد قارچ نیز مقاوم هستند – افزایش دهد. دیفلوکان یا فلوکونازول، برای درمان عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا به کار نمی‌رود.
در صورتی که علائم شما بهبود پیدا نکردند و یا اینکه در طول دوره مصرف شما از این دارو، بدتر شدند، به دکتر مراجعه نمائید.
قرص فلوکونازول را در دمای اتاق نگهداری کرده و دور از گرما و رطوبت قرار دهید. نوع مایع این دارو را می‌توانید در یخچال نگهداری کنید اما آن را از یخ زدگی محافظت کنید. مایعِ این دارو را بعد از دو هفته، دور بریزید.
مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم
اگر یک بار مصرف این دارو را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اما چنانچه زمانِ به یادآوری شما، بسیار نزدیک به زمانِ مصرفِ بعدی بود، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. فقط در نوبت بعدی، فلوکونازول را مصرف کنید. برای جبران دوزِ مصرفیِ از دست رفته، داروی اضافی مصرف نکنید.
چنانچه بیشتر از میزان مورد نیاز، این دارو را مصرف کردید، به موارد اورژانسی در مورد مصرف زیاد این دارو مراجعه کنید و یا از پزشک کمک بگیرید. علائم مصرف بیش از حد این داو ممکن است شامل گیجی و سردرگمی، یا افکار و رفتار غیر طبیعی باشد.
از چه مواردی در حین مصرف فلوکونازول باید خودداری کرد؟
در مورد اینکه در دوره مصرف این دارو بهتر است چه غذاها و نوشیدنی هایی را مصرف کنید و چه کارهایی را انجام دهید، با دکتر خود صحبت کرده و دستورالعمل هایی که ارائه می‌دهد را اجرا کنید.
داروی فلوکونازول ممکن است اندیشیدین و واکنش نشان دادن شما را دچار اختلال کند؛ بنابراین اگر رانندگی می‌کنید و یا قصد انجام کاری را دارید که نیاز به هوشیاری شما دارد، بیشتر مراقب باشید.
عوارض جانبی
اگر هر گونه علائم آلرژیکی نسبت به این دارو – شامل کهیر، به دشواری نفس کشیدن، التهاب صورت، لب ها، زبان یا گلو – در خود مشاهده کردید، حتماً به دکتر اطلاع دهید.
اگر موارد زیر را دارید، بلافاصله به دکتر اطلاع دهید:
- سردرد به همراه درد در قسمت قفسه‌ی سینه و سرگیجه‌ی شدید، غش، ضربان قلب تند یا نامنظم؛
- تب، لرز، درد بدن، علائم آنفولانزا؛
- به راحتی دچار کبودی یا خونریزی شدن، ضعف غیر معمول؛
- تشنج؛
- مشکلات کبدی – علائم: حالت تهوع، درد در قسمت بالای شکم، خارش، احساس خستگی، از دست دادن اشتها، ادرار تیره‌رنگ، مدفوع به رنگ خاک رس، یرقان (زرد شدن چشم‌ها یا پوست) ؛
- بثورات پوستی (جوش) یا زخم های پوستی؛
- واکنش‌های پوستی شدید – مثلاً تب، گلودرد، التهاب صورت یا زبان، سوزش چشم، درد پوست که به همراه جوش‌های قرمز یا ارغوانی رنگ باشد و این جوش ها خصوصاً در نواحی صورت و قسمت بالای بدن، گسترش پیدا کنند و باعث ایجاد تاول یا پوسته‌پوسته شدن شوند.
عوارض جانبی متداول در اثر مصرف داروی فلوکونازول عبارت است از:
- دل درد، اسهال، معده درد؛
- سردرد؛
- سرگیجه؛
- تغییر در احساس چشایی؛
البته لازم است ذکر شود که ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز در صورت استفاده از این دارو رخ دهد. چنانچه موارد دیگری را مشاهده نمودید، به دکتر مراجعه کنید.
تاثیر داروهای دیگر بر فلوکونازول – تداخل های دارویی
بسیاری از دارو ها ممکن است با فلوکونازول تداخل داشته باشند و باعث ایجاد عوارض جانبی ناخواسته یا خطرناک گردند. در صورتی که هر کدام از داروهای زیر را مصرف می‌کنید، به دکتر خود اطلاع دهید؛ چرا که ممکن است نیاز به تغییراتی در برنامه‌ی درمانی شما باشد:
- هالفانترین؛
- پردنیزون؛
- تئوفیلین؛
- ویتامین آ؛
- توفاسیتینیب؛
- داروهای ضد افسردگی – مثلاً: آمیتریپتیلین، نورتلیپتیلین؛
- سایر داروهای ضد قارچ – مثلاً آمفوتریسین B یا وریکونازول؛
- داروهای فشار خون- مثلاً: هیدروکلروتیازید (HCTZ)، لوزارتان، آملودیپین، فلودپیین، نیفدپیین، وراپامیل؛
- رقیق کننده‌های خون – مثل: وارفارین، کومادین، جانتوون؛
- داروهای سرطان – مانند: سیکلوفسفامید، وین کریستین، وینبلاستین؛
- داروهای کلسترول – مانند: آتورواستاتین، سیمواستاتین، فلوتواستین؛
- داروهای ایدز یا اچ آی وی – مثل: ساکویناویر، زیدوودین و غیره؛
- داروهای جلوگیری از رد پیوند عضو – مانند: سیکلوسپورین، تاکرولیموس یا سایرولیموس و داروهای مخدر (فنتانیل، آلفنتانیل، متادون)؛
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی- مانند: سلکوکسیب، ایبوپروفن، ناپروکسن؛
- داروهای خوراکی برای درمان دیابت (glyburide, tolbutamide, glipizide)؛
- داروهای تشنج – مثل: کاربامازپین، فنیتوئین؛
- داروهای سل – مثل: ریفامپین، ریفابوتین؛
البته لیست بالا همه‌ی داروهایی که با فلوکونازول تداخل دارند را در بر ندارد و سایر داروها نیز ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند؛ مثلاً ویتامین ها و داروهای گیاهی. در دوره درمان خود، هر گونه دارویی که مصرف می‌کنید یا قصد شروع یا قطع مصرف آن را دارید، به دکتر خود اطلاع دهید. لیستی از تمامی داروهایی که مصرف می‌کنید به همراه خود داشته باشید و به دکتر خود نشان دهید.
ترجمه ی اختصاصی مجله قرمز / با اندک تصرف و تلخیص
منبع : drugs.com
اگر این مطلب برای شما مفید بود، پیشنهاد می‌شود مطلب درمان عفونت با داروی سفالکسین را نیز مطالعه کنید.