موسیقی تراپی چیست و چگونه انجام می شود؟


در این مقاله ی کوتاه، به این سوال در مورد موسیقی درمانی پاسخ می‌دهیم که موسیقی در چه زمینه هایی می‌تواند موثر باشد و در واقع، کارکرد های آن چیست؟ و این که برای کار در زمینه ی موسیقی درمانی باید به چه مهارت هایی مسلط بود؟


تعریف موسیقی درمانی

موسیقی درمانی، حرفه ای مرتبط با سلامت بدن است که در آن از موسیقی به عنوان عنصر درمان، برای رسیدن به اهداف مرتبط با رشد، اهداف انطباقی و توانبخشی در زمینه های گفتاری، شناختی (مرتبط با مغز)، حسی و حرکتی و بُعد روانشناسی رفتار های افراد، همراه با تنوع گسترده ای از تشخیصات نورولوژیکی (اعصابی)، روانشناسی، فیزیکی و پزشکی استفاده می‌شود. “

یک موسیقی درمانگر، از واسطه ها و وسایل موسیقایی در جهت درمان استفاده می‌نماید به طوری که به اهداف عملکردی در رابطه با بیمار مورد نظر دست پیدا کند. طبق کتاب راهنمای موسیقی بر اساس آمار سال ۲۰۱۶، بیش از ۶۰۰۰ موسیقی درمان، که تأییدیه ی کار موسیقی درمانی خود را از ایالات متحده ی آمریکا اخذ کرده اند، در سراسر جهان مشغول به کار هستند و به گستره ی وسیعی از بیماران شامل بزرگسالان درگیر با نوعی ناتوانی و همچنین کودکان، که از مشکلات جسمانی و یا روانی رنج می‌برند، بیمارانی که از انواع مختلف بیماری های لاعلاج رنج می‌برند و افراد دارای اختلالات اعصابی و حسی و تکلمی خدمت رسانی می‌کنند.

موسیقی درمانی و کارکرد آن در درمان بیماری ها

کارکرد های موسیقی درمانی

در مورد کارکرد های موسیقی درمانی و در واقع، کارکرد موسیقی در درمان بیماری ها، می‌توان به سه عنصر اصلی اشاره کرد: منطقِ درمانی، منطقِ علمی و خلاقیت و مهارت موسیقایی. در ابتدا، برای استفاده از موسیقی در درمان، باید توجه کرد که وسایل و واسطه های موسیقی باید از نظر درمانی قابل قبول باشند. ضروری است که هر موسیقی درمانگر، به مهارت های مشاوره ی فردی و گروهی، طرحِ درمانی و انتخاب وسایل و واسط های موسیقی بر مبنای اهداف مورد نظر، آموزش دیده باشد. نکته ی بعدی این که، برای استفاده از موسیقی به عنوان یک ابزار درمانی، هر موسیقی درمانگر باید به پایه ی علمی تاثیرات موسیقی بر تغییرات عملکردی، در افرادی که سابقه ی کار با موسیقی را ندارند، آگاه باشد.

منابع درسی که در دانشگاه ها در مورد رشته ی موسیقی درمانی ارائه می‌شود، با هم تفاوت های قابل توجهی دارند؛ اما موسیقی درمان ها باید با ساختمان بدنی، روان شناسی، علوم اعصاب، فیزیولوژی و بیلوژی (علوم زیستی) آشنا باشند و حتی در بعضی از دانشگاه ها باید دروس اصلی مربوط به این مباحث را بگذرانند. نکته ی آخر هم که لازم است اشاره شود اینکه، موسیقیِ استفاده شده در درمان، باید از سمت یک فرد حرفه ای و آموزش دیده، که فهم بالایی از تئوری موسیقی، تاریخ و عملکرد آن را دارد، ارائه شود. بنابراین، پیش زمینه ی یک موسیقی درمانگر می‌تواند شامل آموزش گسترده در حیطه ی موسیقی، در بر دارنده ی تخصص در صوت شناسی، گیتار و پیانو باشد.

همچنین بخوانید: انشا در مورد موسیقی

فرآیند موسیقی درمانی توسط موسیقی درمانگر ها

اگر مایلید بدانید موسیقی درمانگر ها معمولا چه فرآیندی را طی می‌کنند تا بهبود برای بیمار حاصل شود، این متن را در مورد مقدمات کار موسیقی درمانی توسط موسیقی درمانگر ها مطالعه کنید.

معمولا درمانگر های موسیقی با گروهی از افراد حرفه ای، شامل پزشکان، پرستاران، مدد کاران اجتماعی، درمانگران متخصص، ارتوپد ها و پزشکان متخصص در زمینه ی گفتار درمانی کار می‌کنند. موسیقی درمانگر ها، برای شروع کارشان برگه ای ارجاعی (از سمت یک دکتر) دریافت می‌کنند که بر اساس آن موظف به برآورد کامل اطلاعات بیمار و سپس طراحی یک برنامه ی درمانی، که شامل اهداف نهایی، همچنین مستند سازی پیشرفت درمان بیمار در حین موسیقی درمانی، ارزیابی فرآیند برای به نتیجه رسیدن و در نهایت، یک برنامه ی پایانی برای بیمار است، می‌باشند.

برگه ی ارجاعی، معمولا توسط یک پزشک در مراکز درمانی، صادر می‌شود؛ البته در تعدادی از موارد نیز از سمت یک روانشناس، موسیقی درمانگر، یک معلم، والدین، مدد کاران اجتماعی و یا حتی از طرف خود بیمار ممکن است باشد.

به محض این که برگه ی ارجاعی توسط موسیقی درمانگر دریافت شود، درمانگر باید برآوردی از مشکلات، قوت ها و نیاز های بیمار انجام دهد که شامل اطلاعاتی در مورد سابقه ی پزشکی بیمار، توانایی های اجتماعی و شناختی وی، توانایی های جسمانی، تحصیلات، شرایط روحی و احساسی فرد، خانواده و مهارت های ارتباطی بیمار می‌باشد. این برآورد که توسط موسیقی درمانگر انجام می‌شود، در واقع ماهیتی غیر موسیقایی دارد و به موسیقی مرتبط نیست و برای تشخیص این که آیا بیمار برای انجام موسیقی درمانی مناسب است یا نه، طراحی شده و به کار می‌رود. همچنین به درمانگر کمک می‌کند تا بر طبق نیاز ها و شرایط بیمار، به انتخاب واسطه ها و وسایل موسیقی بپردازد.

وقتی برآورد مورد نظر، برای شناخت نقاط قوت و ضعف بیمار تکمیل شد، یک برنامه ریزی درمانی ایجاد می‌شود. این برنامه ی درمانی، مشخص کننده ی اهدافی است که در روند درمان باید به آن ها دست پیدا کرد. منظور از هدف در اینجا دو مفهوم است: یکی بیان کننده ی محدوده یا منطقه ای که نیاز است بهبود پیدا کند (برای مثال بهبود در توانایی حرکتی فرد) و دیگر، بیان کننده ی پارامتر های ویژه ی مربوط به رفتار، که لازم است بیمار نهایتا به آن ها دست پیدا کند و معیار و مقدمات آن رفتار و همچنین تاریخی که دستیابی به این هدف میسر خواهدبود، می‌باشد.

موسیقی درمانگر و روند درمان بیماران

فرآیند مستند سازی در حین درمان توسط موسیقی درمانگر، فرآیندی بسیار ضروری است؛ ضرورت این فرآیند نه فقط به خاطر کنترل کیفیت، مقرون به صرفه بودن از نظر مالی و بازدهی درمان است، بلکه به عنوان وسیله ای برای برقراری ارتباط با دیگر اعضای گروه درمان و مسائل مربوط به بیمه است. نحوه ی این مستند سازی بسته به نوع تجهیزاتی که درمانگر استفاده می‌کند، بسیار با هم متفاوت است.

سرانجام، وقتی که بیمار به اهدافی که درمانگر برای وی در نظر گرفته بود می‌رسد و نزدیک به زمان مرخص شدن است، موسیقی درمانگر باید یک ارزیابی درمان نهایی را انجام دهد و مستند سازی کند. این ارزیابی، شامل مروری بر کل فرآیند موسیقی درمانی است به طوری که در بر دارنده ی اهداف اولیه و نتایج و بهبود های نهایی باشد.


* ترجمه ی اختصاصی سایت مجله ی قرمز