دنده های اتوماتیک امروزه به عنوان یکی از بخش های مهم خودرو های مدرن محسوب می شوند . بنابراین آشنایی با نحوه عملکرد این سیستم و عیب های احتمالی که ممکن است در این سیستم بوجود بیاید به بهبودی رانندگی ما کمک خواهد کرد .

دنده های اتوماتیک

بسیاری از خودروهای مدرن از دنده هایی استفاده می کنند که کهکشانی یا دنده های اپی سایکلایک نامیده می شوند.

جعبه دنده کهکشانی از یک دنده مرکزی به نام دنده خورشید ، یک حلقه خارجی با دنده های داخلی ( که به حلقه مرکزی یا دنده حلقوی نیز شناخته می شود ) و دو یا سه دنده که به عنوان سیاره هایی شناخته می شوند که بین خورشید و دنده های حلقوی می چرخند ، تشکیل شده است .

درایو ترین با یک مکانیسم که به عنوان مبدل گشتاور شناخته می شود جفت شده و همچون مایعی بین موتور و انتقال قدرت عمل می کند .

اگر دنده خورشیدی قفل شود و سیاره ها با حمل کننده های سیاره ها رانده شوند ، خروجی از دنده حلقوی گرفته می شود ، و افزایش سرعت به دست می آید .

اگر دنده حلقوی قفل شود و دنده خورشیدی رانده شود ، دنده های سیاره ای بین حمل کننده های سیاره ها رانده می شود و سرعت کاهش می یابد .

با قدرت ورودی که به دنده خورشیدی می رود و با حمل کننده های سیاره که قفل شده اند ، دنده حلقوی رانده می شود اما به صورت معکوس قدرت را انتقال می دهد .

برای رسیدن به رانندگی مستقیم بدون تغییر سرعت یا موقعیت گردش ، خورشید به دنده حلقوی قفل می شود و تمام آن به صورت یک واحد می چرخد .

مبدل گشتاور چگونه کار می کند

مبدل گشتاور زوج مایعی است که همچون کلاج عمل می کند ، فقط رانندگی با فشار هیدرولیک صورت می گیرد .

مبدل از سه جز اصلی تشکیل شده است ؛ پیش برنده که به یک لنگر پیچیده شده است ، یک توربین که به محور ورودی جعبه دنده متصل شده و راکتور مرکزی در بین آن دو که یک کلاچ یک طرفه به نام لنگر دارد .

به محض اینکه سرعت موتور خودرو افزایش یافت ، نیروی گریز از مرکز روی مایع هیدرولیک عمل کرده و از طریق پره های پیش برنده گشتاور را منتقل می کند ، یا نیرو را به توربین می برد .

راکتور مرکزی باعث می شود نیروی چرخشی با هدایت جریان مایع به پیش برنده  در سرعت پایین گشتاور بیشتری بوجود آورد .

زمانی که سرعت موتور افزایش می یابد و نیروی بیشتری تولید می کند ، نیاز به این افزایش گشتاور و چرخش راکتور کمتر می شود . سپس مبدل گشتاور به عنوان مایع لنگر عمل می کند و موتور را به جعبه دنده متصل می کند .

اصلی ترین بخش مبدل گشتاور پیش برنده ، راکتور و توربین می باشد .

نمودار کوچک تر موقعیتی را که مایع هیدرولیک تحت نیروی گریز از مرکز دارد  نشان می دهد .

اثری مشابه در هنگام قفل شدن دنده های سیاره ای به حمل کننده های سیاره به دست می آید .

بسیاری از جعبه دنده های خودروها سه سرعت جلو دارند و از دو سری دنده اپی سایکل استفاده می کنند .

توالی دنده های اپی سایکل با کنترل فشار هیدرولیک دسته های ترمز یا کلاج های چند صفحه ای به دست می آید .

دسته ها به دور دنده های حلقوی محکم شده اند تا از چرخش آن جلوگیری کنند و کلاج ها برای قفل کردن دنده خورشیدی و سیاره ها استفاده می شوند .

توالی صحیح ساخت فشار و آزاد سازی آن با یک ترتیب پیچیده سوپاپ های هیدرولیک که با سنسورهای پاسخگو به بار موتور ، سرعت جاده و ورودی خفه کن متصل شده اند کنترل می شود .

یک مکانیسم متصل به خفه کن که kickdown  نامیده می شود برای تاثیر بر تغییرات گاز دادن های سریع استفاده می شود . وقتی ناگهان پدال گاز را تا آخرین میزان آن می فشارید یک دنده پایین تر به طور خیلی سریع انتخاب می شود .

بسیاری از جعبه دنده های اتوماتیک یک سیستم باطل کننده دارند بنابراین راننده می تواند دنده پایین تر را در صورت نیاز انتخاب کند .

شناسایی اختلال در جعبه دنده اتوماتیک

جعبه دنده ها بسیار پیچیده تر

با این که این جعبه دنده ها بسیار پیچیده تر از جعبه دنده های دستی هستند با کنترل و بهره برداری از کاربرد ها علاوه بر دنده ها ، جعبه دنده های اتوماتیک مدرن نسبت همتایان دستی خود کمتر دچار مشکل می شوند .

قابلیت اطمینان

مهم ترین دلیل اطمینان بیشتر این حقیقت است که دنده ها به نرمی با عملکرد کلاج های داخلی و گروه های ترمز تحت کنترل اتوماتیک با هم جفت شده اند ، بنابراین احتمال عملکرد بد ، بارگیری شوک و بخورد دنده ها و آسیب های مکانیکی که نتیجه آن هستند کاهش می یابد .

زمانی که مشکلاتی رخ می دهند اغلب توسط کنترل خارجی یا سطح پایین مایع بوجود می آیند و اغلب می توانند بدون باز کردن سیستم انتقال قدرت رفع شوند . اختلالات انتقال قدرت داخلی معمولا نیازمند تجهیزات و دانش تخصصی هستند و بهتر است به یک مهندس سرویس کار سپرده شوند ( بعد از اینکه مطمئن شدید ایراد داخلی است ) .

 پیوند نزدیک بین موتور و انتقال قدرت می تواند عیب یابی را دشوار کند ، بنابراین پیش از آنکه در مورد اختلال انتقال قدرت تصمیم بگیرید بهتر است موتور را بررسی کنید و از عملکرد مناسب آن اطمینان حاصل کنید . استارت های دست انداز دار و تغییر دنده به طور مثال می تواند نتیجه دور های آرام موتور باشد .

بررسی های ساده

معمول ترین عامل ایجاد اختلال د رعملکرد جعبه دنده های اتوماتیک سطح نامناسب مایع می باشد . اگر سطح مایع مناسب به نظر می رسد ، باید بررسی هایی انجام دهید تا ببینید مشکل در جعبه دنده ، مبدل گشتاور و یا در موتور است .

نبود عملکرد معمول با گاز های ضعیف و استارت های نامناسب انبوه می تواند نتیجه اختلال در مبدل گشتاور می باشد . با چند مدل این امکان وجود دارد تا مبدل را بررسی کرد ؛ با اینکه این پروسه در تمام کلاس ها مناسب نیست . ا طریق دفترچه راهنما ببینید که این تست عملی است یا نه و اینکه تست مناسب برای خودرو کدام است .

در حالی که موتور در حال کار کردن است و هر دوی موتور و سیستم انتقال قدرت به اندازه مناسبی گرم شده اند ترمز پایی را محکم اعمال کنید ، پایین ترن دنده را انتخاب کرده و به طور کامل پدال گاز را کاهش دهید تا موتور برگردد ؛ به همین شکل ادامه دهید تا دور از بالا رفتن متوقف شود .

از یک دور شمار دقیق استفاده کنید ، سرعت موتور را یادداشت کنید . پدال گاز را آزاد کرده و دنده را به حالت خلاص درآورید . سیستم انتقال قدرت را بیشتر از ۱۰ ثانیه در حالت توقف نگه ندارید وگرنه سبب آسیب زدن می شود .

سرعت توقف را با ارزش مشخصی مقایسه کنید . پایین تر از ارزش مشخص به معنای این است که احتمالا خارج از دور است ، اما پایین بودن این میزان بیش از اندازه نشان می دهد یک ایراد در مبدل وجود دارد . سرعت بالای توقف نشان دهنده یک اختلال در مایع جاری به مبدل می باشد . یا اینکه نشان دهنده یک نقص داخلی در دیگر قسمت های انتقال قدرت می باشد . برای اینکه بفهمیم مشکل دقیقا در کدام بخش است بهتر است تست های زیر را انجام دهید .

سطح مایع انتقال قدرت و وضعیت آن

سطح مایع انتقال قدرت و وضعیت آن

ابتدا سطح مایع را چک کنید . نیاز به اضافه کردن مایع فوری نشان دهنده وجود یک نشتی در مسیر انتقال مایع می باشد و باید هرچه زود تر تعمیر و تعویض گردد .

کابل های ترمز را تنظیم کنید

کابل های ترمز

در برخی خودرو ها ترمز های توقف با کابل ها جدا از بقیه دنده های متصل عمل می کنند . این مشکل هرچه زود تر باید رفع شود در غیر این صورت ترمز ممکن است عمل نکند .

کابل تغییر دهنده را دوباره جاگذاری کنید

کابل تغییر دهنده

کابل های تغییر دهنده یا در برخی از موارد پیوند ها ، انتقال را با اطلاعات موقعیت پدال گاز تامین می کنند . از آنها برای تنظیم سرعت ها با دنده مورد نظر استفاده می شود .

سوییچ مهارکننده اتوماتیک را تست کنید

سوییچ مهارکننده اتوماتیک

بسیاری از جعبه دنده های اتوماتیک به همراه یک سوییچ مهارکننده قرار گرفته اند  و به مشا این اجازه را می دهند که تنها در زمانی که در حالت خلاص یا پارک قرار گرفته استارت بزنید . اغلب سوییچ شامل یک سری از تماس های اضافی است که با چراغ دنده اغب متصل هستند . مشکل سوییچ یا سیم های مرتبط به این معنی است که شما نمی توانید استارت بزنید .

اتصالات کنترل را تنظیم کنید

اتصالات کنترل

هم ترازی غلط پیوند بین محور کنترل و انتقال قدرت می تواند سبب مشکلات مختلفی گردد ؛ همچون ناتوانی در استارت زدن موتور .

نکته بسیار مهم : باید توجه داشته باشید که سیستم دنده اتوماتیک بسیار حساس ، مهم و تعمیرات تخصصی آن هزینه بالایی را در پی خواهد داشت . بنابراین از هرگونه دخالت در عملکرد این سیستم در صورت نداشتن آشنایی کافی خودداری کنید .

منبع : howacarworks

این مقاله توسط تیم تخصصی ترجمه مجله قرمز تهیه شده است . شما می توانید با کلیک بر روی این لینک دیگر مقالات مرتبط با خودرو را ببینید .