مویرگ‌های عنکبوتی روی پوست یا به اصطلاح Broken Capillaries به عارضه‌ای گفته می‌شود که در آن مویرگ‌های ریزی روی سطح پوست به شکل نقاط رنگی ظاهر می‌شوند و زیبایی پوست را تحت الشعاع قرار می‌دهند. این عارضه ممکن است روی پوست صورت در زیر چشم‌ها یا گونه‌ها یا اطراف بینی و در روی پوست بدن هم مشاهده شود. اما مویرگ‌های عنکبوتی روی پوست چرا به وجود می‌آیند؟ آیا این عارضه نشانه نوعی بیماری عروقی یا مشکل خاص دیگری است؟ چگونه می‌توان از این عارضه جلوگیری کرد؟ آیا روش درمانی خاصی برای از بین بردن مویرگ‌های عنکبوتی روی پوست وجود دارد؟ در این مقاله پاسخ همه این سوالات را بخوانید.
مویرگ‌های عنکبوتی روی پوست چرا به وجود می‌آیند؟
مویرگ‌های آسیب دیده یا ورم کرده در زیر سطح پوست به دلایل متعددی به وجود می‌آیند. ریچل نظریان متخصص پوست و زیبایی در مرکز درماتولوژی شوایگر معتقد است علت اصلی این مساله آسیب پوستی است. وقتی در نقطه‌ای از پوست دچار آکنه می‌شوید و سعی می‌کنید این آکنه را با دستکاری بترکانید رگهای خونی اطراف این جوش بر اثر فشار ناشی از دست شما می‌شکنند و آسیب می‌بینند، این نوع آسیب در هر قسمتی از پوست ممکن است رخ دهد اما دلیل دوم برای ایجاد مویرگ‌های عنکبوتی روی پوست تابش شدید و طولانی نور خورشید روی پوست است که باعث پدیدار شدن رگهای خونی در اطراف بینی و روی گونه می‌شود.
علاوه بر این دو مورد عارضه مویرگ‌های روی پوست ممکن است بر اثر بیماری‌هایی مثل اگزما و رزاسه هم رخ دهد چون در این بیماری‌های خون به مقدار زیاد به سطح پوست پمپاژ می‌شود که باعث اتساع رگهای خونی و مشخص شدن آن‌ها روی پوست می‌شود. این افراد به مرور زمان متوجه می‌شوند که پوست قسمت میانی صورت آن‌ها قرمزتر شده است و به تدریج رگهای خونی ریزی در دو طرف بینی مشاهده می‌شود. زخم یا ضربه به صورت همه ممکن است عامل به وجود آورنده مویرگ‌های عنکبوتی روی پوست باشد که در اثر آسیب دیدن رگهای خونی به وجود می‌آید. این عارضه در روی گونه‌ها و اطراف بینی ماندگارتر است چون معمولا رگهای خونی این قسمت گشادتر و ضعیف‌تر از قسمت‌های دیگر است. در افرادی که پوست روشن‌تری دارند مویرگ‌های عنکبوتی مشخص‌تر و شایع‌تر است و حتی پس از یک سرماخوردگی و پاک کردن بینی با فشار هم ممکن است چنین عارضه‌ای در اطراف بینی مشاهده شود.
چطور می‌توان از این عارضه پیشگیری کرد؟
برای جلوگیری از ایجاد مویرگ‌های عنکبوتی روی پوست هرگز جوش‌های خود را دستکاری نکنید. هرگز به مدت طولانی در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرید و قبل از این کار حتما از کرم و اسپری ضدآفتاب با درجه حفاظت بالا (حداقل ۳۰) استفاده کنید. اگر احساس می‌کنید پوست شما همیشه حالت قرمزی دارید و علایم مشابه رزاسه را مشاهده می‌کنید بهتر است به متخصص پوست مراجعه کنید و به موقع درمان شوید تا از عوارض این بیماری که مویرگ‌های عنکبوتی روی پوست است در امان بمانید. استفاده از سرما یک روش مناسب برای جلوگیری از این عارضه است، اگر مستعد قرمزی و گرم شدن سطح پوست هستید هنگام ورزش و عرق کردن در روزهای گرم حتما یک نوشیدنی خنک در کنار خود داشته باشید یا این که از کمپرس آب سرد برای خنک نگه داشتن سطح پوست خود استفاده کنید. این سرما با منقبض کردن رگهای خونی سطح پوست از عارضه مویرگ عنکبوتی جلوگیری می‌کند. لازم است بدانید که برخی از روش‌های درمانی تهاجمی پوست مثل میکرودرم ابریژن هم ممکن است با نازک کردن لایه‌های بیرونی پوست، شما را مستعد ابتلا به مویرگ عنکبوتی کند.
یک روش دیگر برای پیشگیری از این عارضه خنک نگه داشتن محصولات آرایشی و مراقبت پوست است. نگهداری این محصولات (مثل مرطوب کننده، سرم و تونر) در یخچال نه تنها عمر و کیفیت آن‌ها را افزایش می‌دهد بلکه خنک بودن آن‌ها کمک می‌کند که با هربار استفاده، رگهای خونی منقبض شود و قرمزی پوست کاهش یابد. محصولاتی که حاوی ترکیبات ضدالتهاب هستند نیز در پیشگیری از این عارضه مفید هستند. همیشه صورت خود را با آب سرد یا ولرم بشویید چون آب داغ باعث منبسط شدن رگهای خونی و افزایش جریان خون در پوست می‌شود که قرمزی پوست را نیز بیشتر می‌کند. سیگار کشیدن و مصرف الکل را نیز ترک کنید و به طور مرتب از مرطوب کننده استفاده کنید چون پوست خشک بیشتر مستعد التهاب و قرمزی است و شما با مرطوب کردن پوست به تقویت لایه محافظ آن کمک می‌کنید. وقتی لایه خارجی پوست نازک می‌شود رگهای خونی بیرون آمده و مشخص می‌شوند. برای تقویت لایه بیرونی پوست می‌توانید از سرم ویتامین سی هم استفاده کنید، ویتامین سی به شکل magnesium ascorbyl phosphate بهترین نوع آن است که از کبودی پوست جلوگیری می‌کند و در کاهش قرمزی پوست، لکه بری، تولید کلاژن بیشتر و تقویت لایه‌های بیرونی پوست نقش مهمی دارد.
روش‌های درمانی برای عارضه مویرگ‌های عنکبوتی
هرچند عارضه مویرگ‌های عنکبوتی پوست یک عارضه مزمن است که به تدریج بروز می‌کند اما غیرقابل درمان نیست. اگر به هر دلیلی به خاطر رعایت نکردن موارد احتیاطی به این مشکل دچار شده باشید می‌توانید با درمان‌های کلینیکی آن را درمان کنید. درمان‌های لیزر یکی از روش‌های موثر برای از بین بردن این عارضه است، IPL یا اشعه شدید نور هم می‌تواند این اثر را داشته باشد و قرمزی پوست را به تدریج کاهش دهد. اگر روزی دوبار از سرم ویتامین کا هم استفاده کنید و روی آن ضدآفتاب بزنید به مرور زمان خواهید دید که قرمزی و التهاب پوست از بین می‌رود و رگهای خونی کمرنگ می‌شوند. البته نباید از این درمان‌ها انتظاز معجزه داشته باشید چون این روش‌ها به طور کامل نمی‌توانند رگهای خونی را محو کنند و اثر نسبی دارند. زمانی که به طور جدی به این عارضه مبتلا شدید احتمالا تا پایان عمر قرار است با آن سر کنید پس بهترین راه، پیشگیری از عارضه مویرگ عنکبوتی است. البته همیشه امید به بهبودی نسبی وجود دارد و شرط اول این است که حتما قبل از هر درمان جدی با پزشک متخصص پوست مشورت کنید.
اگر این مقاله مورد توجه شما قرار گرفت می‌توانید مقالات مشابه را در بخش زیبایی در مجله قرمز شاخه مراقبت پوست مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهادات خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
منبع: Byrdie (ترجمه و تألیف اختصاصی توسط مجله قرمز)