ترمز ضد قفل (ABS)؛ از آنجایی که بسیاری از خودروها امروزه نوعی از ترمز های ضد قفل را دارند ، به اندازه ی کافی اهمیت دارند تا به نحوه ی کاکرد آنها نگاهی بیاندازیم و برخی اشتباهات رایج در این زمینه را برطرف کنیم.
ترمز ضد قفل
مطلبی که در اینجا توضیح داده شده است چیزی است که در بیشتر خودروها به صورت عمومی وجود دارد. از آنجایی که تولیدکننده های مختلف نسخه ویژه ی خود را برای ترمز های ضد قفل دارند ممکن است سیستم ها و نام قطعات با هم متفاوت باشد. اگر شما با ترمز ضدقفل خودروی خود مشکلی دارید حتما آن را به مراکز خدمات ویژه ی همان ببرید.
ترمز ضدقفل یک سیستم چهارچرخ است که از قفل شدن چرخ ها در هنگام ترمز هایی که با قدرت بیشتر در مواقع اضطراری گرفته می شود جلوگیری می کند. با جلوگیری از قفل شدن چرخ ها به راننده کمک می کند تا هدایت خودرو را حفظ کند و در مواقع اضطرار با طی کردن کمترین فاصله ممکن بایستد. ترمز های ضدقفل و معمولی در هنگام ترمز های عادی با هم تفاوتی ندارند. در حین فرآیند ضدقفل ارتعاشاتی ممکن است در زیر پدال ترمز احساس شود که مربوط به بالا و پایین شدن طول پدال ترمز به همراه یک صدای ریزی است.
وسایل نقلیه ای که دارای ترمز ضد قفل هستند با یک پدال با دقت و سیستم ترمز دوبل مجهز شده اند. سیستم پایه هیدرولیک ترمز ضدقفل تشکیل شده است از :
سوپاپ های کنترل هیدرولیک ضد قفل و واحد کنترل الکترونیکی
سیلندر اصلی ترمز
لوله ها و شلنگ های ترمز مورد نیاز
سیستم ترمز ضد قفل از تجهیزات زیر تشکیل شده است :
واحد کنترل هیدرولیک
شاخص کنترل ترمز ضدقفل
سنسورهای ترمز ضدقفل جلو و عقب
وقتی ترمز به کار انداخته می شوند ، مایع از خروجی سیلندر اصلی به سمت ورودی واحد کنترل هیدرولیک فرستاده می شود. این فشار از طریق سوپاپ های پیچی که درون واحد کنترل هیدرولیک قرار دارند انتقال داده می شود. پس از آن به سمت خروجی های واحد کنترل هیدرولیک هر چرخ فرستاده می شود.
دوره ابتدایی سیلندر اصلی ترمز، ترمز های جلو را تغذیه می کند. دوره دوم سلندر های اصلی ترمز، ترمز های عقب را تغذیه می کنند. اگر آن چرخ همچنان در حال کاهش سرعت باشد ، سوپاپ های پیچشی را برای آن دوره باز می کند. وقتی که چرخ تحت تاثیر به سرعت برمی گردد واحد کنترل ترمز ضدقفل به سوپاپ های پیجی را به حالت عادی خود برمی گرداند و به مایع اجازه می دهد به سمت چرخ تحت تاثیر جریان یابد. واحد کنترل ترمز ضدقفل اجزای الکترونیکی سیستم را بررسی می کند.
اختلال در عملکرد ترمز های ضد قفل باعث می شود که واحد کنترل ترمز ضدقفل سیتم را از کار بیاندازد یا آن را محدود کند. در هر صورت نیروی ترمز معمولی باقی می ماند.
از دست دادن مایع هیدرولیک ترمز های ضدقفل سبب از کار انداختن ترمز های ضدقفل می شود. وقت سوییچ استارت در حالت آماده به کار قرار می گیرد واحد کنترل ترمز ضد قفل یک کنترل اولیه بر روی اجزای الکترونیکی سیستم انجام می دهد. در حین عملکرد وسیله نقلیه واحد کنترل ترمز ضد قفل همه اجزای الکتریکی سیتم ترمز ضد قفل را بررسی می کند همچنین این واحد نظارتی هم بر روی بخش های عملکرد هیدرولیک دارد.
هر بار که خودرو رانده می شود به محض اینکه سرعت وسیله نقلیه به حدود ۲۰ کیلومتر بر ساعت می رسد ، واحد کنترل ترمز های ضدقفل موتور پمپ را برای تقریبا ۱٫۵ ثانیه روشن می کند. در این لحظه یک صدای مکانیکی ممکن است به گوش برسد. این صدا جزئی از عملکرد کنترل واحد کنترل ترمز ضد قفل است. وقتی که سرعت به زیر ۲۰ کیلومتر در ساعت می رسد سیستم ترمز ضدقفل خاموش می شود.
بسیاری از اختلالات عملکرد ترمز ضد قفل و سیستم کنترل کشش سبب روشن شدن هشدار زرد رنگ ترمز ضدقفل خواهد شد.
بسیاری از کامیون های سبک و SUV ها از نوعی ترمز ضد قفل استفاده می کنند که ترمز ضد قفل چرخ عقب نامیده می شود. سیستم ضدقفل چرخ عقب احتمال قفل شدن چرخ های عقب را در حین ترمز های شدید با تنظیم کردن فشار خطی هیدرولیک کاهش می دهد. این سیتم سرعت چرخ های عقب را در حین ترمز کردن بررسی می کند. واحد کنترل الکترونیکی ترمز این فرایند را کنترل می کند تا کنترل های لازم را برای جلوگیری از قفل شدن چرخ های عقب در دست بگیرد.
این سیستم از سه جز ساده برای کنترل فشار هیدرولیک در چرخ های عقب استفاده می کند. این سه جز شامل :
واحد الکترونیکی کنترل ترمز
سوپاپ های فشار ضد قفل
سنسور سرعت خودرو
واحد الکترونیکی کنترل ترمز
این واحد کنترل بر روی یک قلاب در کنار سیلندر اصلی نصب شده است و دارای یک میکرو پردازنده و یک نرم افزار برای عملکرد سیستم می باشد.
سوپاپ های فشار ضد قفل
این سوپاپ ها در زیر سیلندر اصلی در ترکیب با سوپاپ ها نصب شده است. این سوپاپ یک سوپاپ ایزوله دارد که فشار هیدرولیک را بوجود یا افزایش می دهد و یک سوپاپ وقتی برای برای کاهش فشار هیدرولیک دارد.
سنسور سرعت خودرو
این سنسور در پشت و چپ گاردان عقب کامیون های دو چرخ و پخش انتقال قدرت وسایل نقلیه ی چهار چرخ قرار گرفته است. یک سیگنال ولتاژ AC تولید می کند که طبق سرعت خروجی میزان فرکانس آن فرق می کند. در برخی وسایل نقلیه سنسور سرعت در دیفرانسیل عقبی قرار گرفته است.
حالت پایه ترمز
در طول ترمز عادی واحد کنترل ترمز ضد قفل سیگنال هایی ازسوییچ لامپ توقف دریافت می کند و شروع به بررسی یرعت خطی خودرو می کند. سوپاپ ایزوله باز است و سوپاپ جایگزین جانشین آن می شود. این عمل به مایع تحت فشار اجازه می دهد تا درون APV عبور کند و به سمت کانال ترمز عقب منتقل شود. سوییچ ریست حرکت نمی کند چون فشار هیدرولیک در هر رو طرف برابر است.
حالت ضد قفل
در طول عملکرد ترمز واحد کنترل سرعت خودرو را مقایسه می کند تا برنامه لازم را بنویسد. وقتی که حالت قفل در چرخ های عقب دیده شود ، سوپاپ های فشار ضد قفل را به کار می اندازد تا چرخ های عقب را از قفل شدن باز دارد. برای انجام این کار واحد کنترل از چرخه سه مرحله ای زیر استفاده می کند :
- ایجاد فشار
- کاهش فشار
- افزایش فشار
ایجاد فشار
در طول ایجاد فشار واحد کنترل به پیچه ایزوله انرژی می دهد تا جریان مایع را از سیلندر اصلی به چرخ عقب متوقف کند. سوییچ ریست اختلاف فشار بین سیلندر اصلی و کانال ترمز به اندازه کافی بالا رفت حرکت می کند. اگر این اتفاق بیافتد دور واحد کنترل به کار می افتد.
کاهش فشار
در طول کاهش فشار ، واحد کنترل پیچه ی ایزوله را پر انرژی نگه می دارد و به پیچه جایگزین را انرژی می دهد. سوپاپ جایگزین در جای خود حرکت می کند و مایع ، تحت فشار به سمت انباشتگر حرکت می کند. این فعالیت فشار لوله های عقبی را کاهش می دهد و از قفل شدن چرخ های عقب جلوگیری می کند. سوییچ ریست به کار می افتد تا به واحد کنترل اطلاع دهد که مرحله کاهش فشار انجام شده است.
افزایش فشار
در طول مرحله افزایش فشار واحد کنترل انرژی پیچه های ایزوله و جایگزین را تخلیه می کند. پیچه جایگزین به جای خود برمی گردد و مایع جمع شده در انباشتگر را نگه می دارد.
سوپاپ ایزوله باز می شود و به مایع اجازه می دهد از سیلندر اصلی به عقب جریان یابد و فشار ترمز های چرخ عقب را افزایش دهد. سوییچ ریست با نیروی جهشی به جای خود برمی گردد. این فعالیت سیگنال هایی به واحد کنترل می فرستد که کاهش فشار به پایان رسیده و راننده بازگردانی فشار را به راه انداخته است.
سیستم کنترل
وقتی سوییچ استارت روشن می شود واحد کنترل یک کنترل بر روی سیستم انجام می دهد. مدار های خروجی و ورودی را چک می کند و یک بررسی عملکرد بوسیله چرخیدن سوپاپ های ایزوله و جایگزین انجام می دهد. سپس در صورت نبود هیچ گونه اختلال سیستم کنترل عملکرد عادی خود را آغاز می کند.
نوسانات پدال ترمز و تایر عقب در طول عملکرد RWAL طبیعی است. سطح جاده و شدت ترمز گرفتن میزان ایجاد آن را شناسایی می کند. چون این سیستم ها تنها چرخ های عقب را کنترل می کنند هم چنان ممکن است که چرخ های جلو در حین ترمز خیلی شدید قفل شوند.
تایر زاپاس
استفاده از تایر زاپاس که با خودرو ارائه می شود بر روی عملکرد سیستم ترمز ضد قفل تاثیری نخواهد داشت.
تایر های جایگزین
سایز تایر ها می تواند بر روی عملکرد سیستم ترمز ضد قفل تاثیرگذار باشد. تایر های جایگزین باید دارای سایز مشابه ، بار محدود و ساختاری بر وری هر چهار چرخ باشند.
بر طبق یک عقیده مشهور ، ترمز ضد قفل خودرو را سریع متوقف نمی کند. ایده ای که در پشت ترمز های ضدقفل نهفته است این است که شما در هنگام کاهش سرعت کنترل بیشتری داشته باشید و از قفل شدن چرخ ها جلوگیری شود.
وقتی چرخ ها شما قفل می شود شما هیچ کنترلی بر روی هدایت خودرو ندارید و چرخاندن فرمان برای جلوگیری از برخورد کار مناسبی نخواهد بود. زمانی که چرخ ها قفل می شود همه چیز تمام است.
هنگام رانندگی بر روی سطوح لغزنده باید مسافت توقف را افزایش دهید چون چرخ ها راحت تر قفل می شوند و مدار ضدقفل سریع تر می چرخد. همچنین سرعت یک عامل تاثیرگذار است. اگر شما با سرعت زیاد حرکت کنید حتی اگر سیستم ضد قفل کترلی را به شما بدهد برای هدایت خودرو کافی نخواهد بود. ممکن است که شما فرمان را به چپ و راست بچرخانید اما اینرسی باعث ادامه حرکت می شود.
اگر مشکلی در عملکرد سیستم ضدقفل وجود داشته باشد ، سیستم ترمز عادی را بازمی گرداند بنابراین خودروی شما بدون ترمز نخواهد ماند. به طور معمول چراغ هشدار سیستم ضد قفل روشن می شود و به شما اطلاع می دهد که اشکالی وجود دارد. وقتی این چراغ روشن است بهتر است که فرض کنید ترمز به خالت عادی بازگردانده شده و باید با دقت تر رانندگی کنید.
امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد تا از نحوه عملکرد ترمز ضدقفل آگاه شده باشید.
این فناوری است که سال ها پیش از آن که برای خودرو استفاده شود مورد استفاده قرار می گرفته است. صنعت هوایی از نوعی از ترمز ضد قفل از زمان جنگ جهانی دوم استفاده می کرده است و این فناوری است که می تواند برای پیشگیری از تصادفات مورد استفاده قرار بگیرد.
