در این مطلب، به بررسی داروی ونلافاکسین ، پرداخته می‌شود. ابتدا به معرفی این دارو و اطلاعات مهم درباره ی آن می‌پردازیم و سپس نحوه ی مصرف و عوارض جانبی ونلافاکسین را بیان می‌نمائیم.

معرفی دارو

ونلافاکسین یا ایفکسور (Effexor) یک داروی ضد افسردگی است که بر روی مواد شیمایی مغز افراد، که در اثر افسردگی نامتعادل شده است، اثر می‌گذارد. این دارو برای درمان ناهنجاری های شدید مربوط به افسردگی، اضطراب و اختلال هراس به کار می رود.

اطلاعات مهم درباره ی ونلافاکسین

– در صورتی که از بیماری نابینایی تدریجی یا گلوکوم با زاویه ی کم رنج می‌برید، یا متیلن بلو استفاده می‌کنید، این دارو را مصرف نکنید.

– اگر از داروی جلوگیری کننده ی MAO در طی ۱۴ روز گذشته استفاده کرده اید، ونلافاکسین را استفاده ننمائید. به دلیل اینکه یک تداخل دارویی خطرناک در اثر استفاده ی همزمان این دو ممکن است اتفاق بیفتد. جلوگیری کننده های MAO شامل ایزوکاربوکسازید، لینزولید، فنلزین، راساجیلین، سلجیلین و ترانیل سیپرومین می‌باشد.

بعد از اینکه استفاده از این دارو را متوقف کردید، لازم است حداقل ۷ روز صبر کنید، و سپس MAO ها را مصرف کنید.

– بعضی از افراد جوان، در اولین باری که از دارو های ضد افسردگی استفاده می‌نمایند، افکار خود کشی پیدا می‌کنند. در طول دوره ای که شما افکسور یا ونلافاکسین را استفاده می‌کنید، پزشک باید به طور مرتب بهبود شما را چک کند. خانواده یا افرادی که دور و بر فرد مصرف کننده ی این دارو هستند، باید علائم یا تغییرات خلق و خویی وی را زیر نظر داشته باشند و از او مراقبت کنند.

– چنانچه برخی از علائم در شما در اثر مصرف این دارو تشدید یا بدتر شد، حتما به پزشک خود گزارش دهید. مثلا: تغییرات رفتاری یا خلق و خویی، اضطراب، مشکلات خواب، احساس زود رنجی، هیجان زیاد، احساس خصومت آمیز و خشن شدن، بی قراری، بیش فعالی (جسمی یا روانی)، افسرده تر شدن، احساس خود کشی یا صدمه زدن به خود.

– از این دارو برای درمان افراد زیر ۱۸ سال، بدون توصیه ی یک پزشک حاذق استفاده نکنید. استفاده ی بدون ضرر از این دارو برای کودکان هنوز به اثبات نرسیده است.

داروی ونلافاکسین

نکات مهمی که قبل از مصرف ونلافاکسین باید رعایت کرد

در صورتی که به این دارو یا داروی دسونلافاکسین (desvenlafaxine) آلرژی دارید، از مصرف آن خودداری کنید. برای این که مطمئن شوید داروی ونلافاکسین برای شما خطری ندارد، در صورتی که شامل موارد زیر می‌شوید، قبل از مصرف این دارو به پزشک خود اطلاع دهید:

– اختلال دو قطبی (افسردگی جنون آمیز)

– سیروز کبدی یا سایر مشکلات مربوط به کبد

– بیماری های ریوی

– مشکلات قلبی، فشار خون بالا، کلسترول بالا

– دیابت

– کوری تدریجی

– مشکلات تیروئیدی

– سابقه ی تشنج

– مشکلات خونریزی یا لخته شدن خون

– میزان پایین سدیم در خون

– یا اینکه اگر شما در حال تغییر داروی ضد افسردگی خود از یک نوع دیگر به افکسور (ونلافاکسین) هستید.

همچنین توجه داشته باشید که این دارو می‌تواند بر روی شیر مادر اثر گذارد و بدین ترتیب باعث خطراتی برای کودک شیرخوار گردد. بنابراین بهتر است در دوران شیردهی خود، از این دارو استفاده نکنید. علاوه بر این، در دوران بارداری نیز، اقدام به شروع مصرف یا قطع مصرف این دارو بدون توصیه ی پزشک ننمائید.

مضرات داروی ونلافاکسین

نحوه ی مصرف

این دارو را حتما با تجویز پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید. توجه داشته باشید که ونلافاکسین بهتر است در حین غذا خوردن مصرف شود. سعی کنید یک زمان مخصوص را به خوردن این دارو در هر روز اختصاص دهید و حتی الامکان در میان غذا خوردن باشد. کپسول Effexor XR را بدون اینکه بجوید یا خرد کنید، قورت داده و برای اینکه عمل بلعیدن آن را ساده تر انجام دهید، کپسول را باز کرده و محتوای آن را درون یک قطعه ی کوچک سیب بپاشید. سپس تمام این مخلوط را به طور کامل قورت دهید. هیچ مقدار اضافه ای از آن را نیز برای مصرف بعد خود کنار نگذارید.

فشار خون شما در طول دورانی که از ونلافاکسین یا ایفکسور استفاده می‌کنید، باید هر از چند گاهی چک شود. همچنین توجه داشته باشید که با مصرف این دارو ممکن است حدود ۴ هفته طول بکشد تا علائم شما بهبود پیدا کند. بنابراین به مصرف آن ادامه دهید؛ اما چنانچه هیچ بهبودی در خود احساس نکردید، با دکتر خود در میان گذارید.

این نکته نیز مهم است که نباید مصرف این دارو را به طور ناگهانی قطع کنید. بلکه باید طبق نظر دکتر، کاهش تدریجی در میزان مصرف آن داشته باشید (مقدار مشخصی از کاهش دوز مصرف آن توسط دکتر معین گردد) تا نهایتا قطع مصرف اتفاق بیفتد.

جالب است بدانید مصرف این دارو ممکن است باعث شود تست اعتیاد شما مثبت گردد! بنابراین چنانچه برای آزمایش ادرار مراجعه می‌کنید و در طول دوران مصرف ایفکسور هستید، به مسئول مربوطه اطلاع دهید که از داروی مورد نظر استفاده می‌نمایید.

توجه شود که این دارو باید در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری شود.

مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم

اگر یک بار مصرف این دارو را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اما چنانچه زمانِ به یادآوری شما، بسیار نزدیک به زمانِ مصرفِ بعدی بود، دوز فراموش شده را مصرف نکنید . فقط در نوبت بعدی، آن را مصرف کنید. چنانچه بیشتر از میزان مورد نیاز، این دارو را مصرف کردید، به موارد اورژانسی در مورد مصرف زیاد این دارو مراجعه کنید و یا از پزشک کمک بگیرید. همچنین در صورتی که از دارو های دیگری استفاده می‌کنید، قبل از مصرف ونلافاکسین، موارد را به دکتر اطلاع دهید تا مطمئن شوید خطری متوجه شما نیست.

عوارض جانبی

در صورتی که هر گونه علائم آلرژیکی (مثل خارش یا جوش های پوستی، تنفس دشوار، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو) نسبت به این دارو مشاهده کردید، حتما از کمک های اورژانسی بهره بگیرید.

عوارض جانبی شایع در اثر استفاده از داروی ونلافاکسین به صورت زیر گزارش شده است:

  • تغییرات در دید
  • حالت تهوع، استفراغ، اسهال
  • تغییرات در اشتها یا وزن فرد
  • دهان خشک، خمیازه کشیدن
  • گیجی، سر درد، اضطراب، احساس نگرانی
  • ضربان تند قلب، لرزش
  • مشکلات خواب (بی خوابی)، خواب های پریشان، احساس خستگی
  • افزایش تعریق
  • کاهش میل جنسی، ضعف جنسی یا به سختی به ارگاسم رسیدن

لیست بالا، شامل تمامی عوارض جانبی در اثر استفاده از این دارو نیست و تنها موارد رایج را شامل می‌شود. بنابراین ممکن است عوارض دیگری نیز بروز پیدا کند که البته نادر است. در هر حال، چنانچه عوارض جانبی را در اثر استفاده از این دارو مشاهده کردید، با دکتر خود در میان گذارید.

عوارض جانبی داروی ضد افسردگی ونلافاکسین یا افکسور

تاثیر داروهای دیگر بر ونلافاکسین

استفاده از ونلافاکسین با داروهایی که تاثیر خواب آوری دارد، می‌تواند باعث تشدید این تاثیر شود. در صورتی که از قرص خواب آور، داروی شل کننده ی ماهیچه ها، یا داروهای مخصوص اضطراب و افسردگی و تشنج استفاده می‌کنید، قبل از مصرف ایفکسور، حتما با دکتر خود در این باره مشورت نمایید.

بسیاری از دارو ها با ونلافاکسین واکنش نشان می‌دهند که برخی از آن ها در زیر آمده است. چنانچه در طول دوره ی مصرف این دارو، از دارو های دیگری استفاده می‌کنید یا قصد قطع مصرف یک دارو را دارید، حتما به دکتر خود اطلاع دهید. به خصوص در موارد زیر:

هر گونه داروی ضد افسردگی دیگر، سایمتیدین، ترامادول، تریپتوفان (که گاهی ال-تریپتوفان نیز نامیده می‌شود)، دارو های رقیق کننده ی خون ( مثل وارفارین، کومادین و غیره)، دارو های موثر در حالات روحی و افکار ناخوشایند و ناهنجاری های مربوط به بیماری های ذهنی ( قرص بوسپیرون ، لیتیوم و بسیاری دیگر)، دارو های میگرن (سوماتریپتان، زولمیتریپتان و غیره).

ترجمه ی اختصاصی مجله قرمز

منبع : drugs.com