طراحی لباس یکی از شاخه‌های هنرهای کاربردی است که عناصر بصری در آن نقش مهمی ایفا می‌کند. برای کسانی که می‌خواهند به طور جدی در این شاخه فعالیت کنند آشنایی با اصول هنرهای تجسمی ضروری است و این آموزش باید بر پایه طراحی لباس صورت گیرد تا نتیجه دلخواهی در طراحی لباس به دست آید. در این مقاله ما به تحلیل عناصر بصری و کاربرد آن‌ها در طراحی لباس و نقشی که در فرم‌دهی به آن دارند خواهیم پرداخت.

برای یادگیری مبانی هنرهای تجسمی و بصری و به کار بردن آن‌ها در طراحی لباس باید قبل از هرچیز عناصر بصری را بشناسیم. عناصر بصری پایه به سه بخش کلی تقسیم می‌شوند: نقطه، خط و شکل. در این مقاله به بررسی نقطه و خط و انواع آن خواهیم پرداخت و در مقالات بعدی به تفضیل به بررسی اشکال و نقش آن در طراحی لباس می‌پردازیم.

نقطه، پایه کلیه عناصر بصری

نقطه ساده‌ترین و تجزیه‌ناپذیرترین عنصر در ارتباط بصری است که پایه کلیه عناصر بصری و مبدا پیدایش فرم و فضا است. محل برخورد دو خط یک نقطه است که هیچ اندازه یا شکلی ندارد و توجه چشم را به خود جلب می‌کند. وقتی چند نقطه در کنار هم قرا بگیرند قوه بصری ما آن‌ها را متصل به هم می‌بیند و به این ترتیب عناصر بصری دیگر شکل می‌گیرند. نقطه به هیچ جهتی گرایش ندارد اما دارای انرژی است و حالت تعادل و سکون دارد. تکرار نقطه‌ها در فضا و روی سطح جهت به وجود می‌آورد و چشم‌ها را هدایت می‌کند و با کمک همین مفاهیم می‌توان از نقطه در طراحی لباس استفاده کرد.

نقطه از عناصر بصری مهم در طراحی لباس

با استفاده از نقطه در طراحی لباس می‌توان توجه چشم را به آن نقطه جلب کرد و فرم بدن را متناسب‌تر نشان داد به طور مثال تقاطع یقه هفت لباس یک نقطه است که روی محور تقارن بدن قرار می‌گیرد و کشیدگی چهره را کم کرده و شانه‌ها را عریض‌تر نشان می‌دهد. دکمه‌ها روی لباس نقش نقطه را ایفا می‌کنند و در جهت دهی به چشم تاثیرگذارند. نقطه بیشتر کاربردی تزئینی روی لباس دارد و می‌تواند به صورتی هنرمندانه برای شکل دهی به فرم اندام استفاده شود.

خط و انواع آن

خط از عناصر بصری پایه است که از تکرار نقطه به دست می‌آید و پایه شکل است. از نظر بصری عینیت پدیده‌ها و و اقعیت اشیا با خط ارزش تجسمی پیدا می‌کنند. خطوط انواع مختلفی دارند که هر نوع آن نقش خاصی را در طراحی لباس بازی می‌کند.

  • خط عمودی ساده: خط عمودی تعیین کننده طول لباس است و خط عمود قائم با هدایت چشم به بالا و پایین و ایجاد خطای دید قد لباس و فرد را بلندتر نشان می‌دهد. خطوط عمودی از عرض بدن می‌کاهد و برای افراد چاق و درشت هیکل مناسب است.
  • خط باریک عمودی: خطوط عمودی ظریف و باریک تاثیر بیشتری در کاهش عرض اندام دارند و هرچه این خطوط باریک‌تر و فاصله آن‌ها کمتر باشد تاثیر بیشتری خواهد داشت.
  • خط قطور عمودی: خطوط عمودی عریض تاثیری در لاغر نشان دادن بدن ندارد اما برای افراد قدکوتاه می‌تواند مفید باشد چون با ایجاد خطای دید قد را کشیده‌تر می‌کند. این خطوط حالت مردانه دارد و برای پوشاک آقایان مناسب است.
  • خط افقی: خطوط افقی با عریض‌تر نشان دادن بدن کمک می‌کنند تا قسمت‌های خاصی از بدن را بتوانید پرتر نشان دهید. از این رو خطوط افقی در طراحی لباس برای افراد چاق مناسب نیستند.
  • خط مورب و زیگزاگ: این خطوط حالتی پویا و زنده دارند و می‌توانند به عنوان نقطه کانونی در طراحی به کار روند. خطوط شکسته و مورب حالتی مردانه دارند و انحنای بدن را پوشش می‌دهند. خطوط مورب افقی اثر عریض کننده و خطوط مورب عمودی اثر باریک کننده دارند.
  • خط نقطه چین: خط نقطه چین نسبت به خطوط معمولی جذابیت بصری بیشتری دارد و توجه چشم را بیشتر به خود جلب می‌کند و سادگی و تک بعدی بوددن فرم لباس را می‌شکند.
  • خطوط منحنی و مواج: این نوع خطوط به لباس زیبایی و انحنا می‌دهند و در ایجاد فرم منحنی در بدن به کار می‌روند. در طراحی لباس‌های زنانه که تاکید روی زنانگی باشد این خطوط منحنی کاربرد بیشتری پیدا می‌کنند.

کاربرد خطوط منحنی به عنوان عناصر بصری پایه در طراحی لباس

اگر این مقاله را پسندیدید می‌توانید مقالات مشابه را در بخش دنیای مد در مجله قرمز، شاخه مقالات تخصصی دنبال کنید.

منبع: Fiber2Fashion (ترجمه اختصاصی از مجله قرمز)