گفته می‌شود که کلاسیک‌ها همیشه بهترین هستند، فلم کلاسیک، موسیقی کلاسیک، لباس کلاسیک و … . عطرهای کلاسیک نیز در این میان استثنا نیستند. اما عطر کلاسیک چیست؟ عطر کلاسیک به عطری گفته می‌شود که چندین دهه از معفی آن به بازار گذشته است و هنوز هم تولید می‌شود. مانند عطر شماره پنج شانل که در اوایل قرن بیستم معرفی شد اما هنوز هم یکی از پرفروش‌ترین عطرهای جهان است. عطرهای کلاسیک جزو عطرهای محبوب بسیاری از افراد در جهان هستند و دلیل ادامه تولید آن‌ها هم همین است. اما چه چیزی باعث برتری عطرهای کلاسیک به عطرهای مدرن و امروزی شده است؟
پیچیدگی و غنا
غلظت بالا و پیچیدگی رایحه‌ها در این عطرها نسبت به عطرهای امروزی بالاتر است. این غلظت و پیچیدگی شاید همیشه یک عنصر مثبت نباشد و برخی افراد عطرهای ملایم و خوشبوی امروزی مثل بولگاری و دولچه گابانا را ترجیح دهند اما عطرهای غلیظی مثل میس دیور یا شانل شماره ۲۲ همیشه جذابیت دارند. علت این غنا و پیچیدگی در عطرهای کلاسیک این است که در گذشته از مواد طبیعی به خصوص گل‌ها با غلظت بالا برای تهیه عطر استفاده می‌شد. اگر نگاهی به فرمول عطرهای قدیمی بیندازید خواهید دید که برخی از ترکیبات موجود در آن ترکیبات داخلی دیگری هم دارند و همین مساله باعث محبوبیت بیشتر این عطرها شده است. هرچند این ترکیبات در عطرهای امروزی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد اما دز پایین‌تری دارد و ترکبات آن ساده‌تر هستند.
اصل غافلگیری
بزرگترین مزیت عطرهای کلاسیک این است که تمام رایحه و نوت‌های خود را به یکباره آزاد نمی‌کنند و این اصل غافلگیری برای کاربران بسیار جذاب است. همان طور که در مقالات قبلی بیان کردیم عطرها دارای سه نوت مختلف هستند، نوت آغازی که در هنگام استفاده از عطر استشمام می‌شود، نوت میانی که از حدود بیست دقیقه بعد از استشمام آغاز می‌شود و نوت پایانی که حدود چهار ساعت بعد آغاز می‌شود و معمولا تا چند روز ادامه دارد. این روند هرچند در برخی عطرهای مدرن هم وجود دارد اما در عطرهای کلاسیک قوی‌تر است و غافلگیری آن بیشتر است مثلا در عطر Guerlain Chamade رایحه عطر با بوی رز آغاز می‌شود، با بوی یاس ادامه می‌یابد و با بوی سنبل تمام می‌شود.
استفاده از مواد غیرمعمول در عطرهای کلاسیک
هرچند با اختراع رایحه‌های مصنوعی امروزه رایحه‌های مورد استفاده در عطرها نسبت به پنچاه سال گذشته بسیار بیشتر شده‌اند و گونه‌های متنوع‌تری از عطرها تهیه می‌شوند اما در طول زمان برخی از رایحه‌های قدیمی به دلیل افزایش قیمت و کمیاب شدن به فراموشی سپرده شدند و یا ترکیب آن‌ها با رایحه‌های جدید غیرممکن شده است. امروزه برای بوییدن رایحه‌هایی مانند چوب صندل هندی، مشک و عنبر باید به سراغ عطرهای قدیمی برویم، از طرف دیگر این عطرها به ما تصور بهتری از این که گذشتگان چه رایحه‌هایی را می‌پسندیده‌اند می‌دهد مثل رایحه آلوی سیاه در عطر Guerlain Mitsouko و یا رایحه گل‌های متعدد در عطرهای شماره ۵ شانل و یا عطر ژان پاتو.
عناصر حیوانی
مفهوم جذابیت در دنیای امروز با پاکی و خلوص تعریف می‌شود اما این مفهوم در گذشته تعریف دیگری داشت و کمی از آلودگی و ترکیبات مختلف را نیز در خود داشت مثلا در عطر Rochas Femme رایحه زیره سیاه روی هلو و آلو استفاده شده است که هم یادآور میوه‌هاست و هم پوست گرم انسان را تداعی می‌کند. همچنین در عطر شماره ۵ شانل حدود سی درصد از مشک زباد استفاده شده است که چنین رایحه‌هایی را نمی‌توان در عطرهای امروزی یافت.
بسته بندی عطرهای کلاسیک
هرچند محتویات بسته بیش از خود آن اهمیت دارد اما زیبایی بطری و بسته بندی نیز در جذابیت عطر نقشی اساسی دارد از فرم زیبایی سیبی شکل عطر نینا ریچی تا فرم مینیمال عطر شماره ۵ شانل. در گذشته طراحان نام آوری بطری عطرها را طراحی می‌کردند مثلا چیر دیناند که طراحی بطری عطر اوپیوم ایو سن لورن و مژی نوار لانکوم را به عهده داشته است. در عطرهای کلاسیک میان رایحه عطر و فرم بطری ارتباط تنگاتنگی وجود دارد اما امروزه بسته بندی توسط گروه متفاوتی از طراحان صورت می‌گیرد و کاملا مستقل از رایحه است.
نام عطرهای کلاسیک
یکی از چالش برانگیزترین مراحل راه اندازی یک خط تولید جدید عطر انتخاب نام برای آن است. آرامیس، میتسوکو، هابانیتا، چالدی، کابوچارد، اوپیوم و … همگی نام‌های عطرهای کلاسیک معروف هستند. نام‌های ساده‌ای که معنا و تلفظ زیبایی دارند و با رایحه عطر نیز به خوبی همخوانی دارند.
درِ بطری شیشه‌ای
شاید استفاده از درهای شیشه‌ای عطر کلیشه‌ای به نظر برسند اما مطمئنا استفاده از درهای اسپری دار آن حس لاکچری و لذت بخش در شیشه‌ای را ندارد، با برداشتن این در رایحه عطر به مشام می‌رسد و چفت شدن کامل آن روی شیشه حس خوبی را منتقل می‌کند. هرچند امروزه این نوع از بسته بندی عطر بسیار کمیاب است اما در برخی از انواع کلاسیک عطر هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرند و قیمت بسیار بالاتری هم دارند.
تبلیغات
واضح است که در گذشته امکانات تبلیغات و ساخت کلیپ‌ها مانند امروز نبوده است اما خلاقیتی که در ساخت این تبلیغات به کار می‌رفته است کمتر از امروز نبود و روشی که برای هویت سازی این عطرها به کار رفته است هنوزهم برای بیشتر نسل‌ها خاطره‌انگیز است.
تاریخچه عطرهای کلاسیک
طبیعی است که هرچه عطر قدیمی‌تر باشد تاریخچه و داستان بیشتری هم برای گفتن دارد. نه تنها داستان ساخته شدن و معرفی عطر بلکه افرادی که از آن عطر استفاده کرده‌اند. مثلا عطر شماره ۵ شانل همیشه یادآور مریلین مونرو ستاره معروف سینما است و عطرهای دیگری که هریک داستان خاص خود را دارند و به این طریق به ارزش و اعتبار خود افزوده‌اند.
اگر این مقاله مورد توجه شما قرار گرفت می‌توانید مقالات مشابه را در بخش زیبایی در مجله قرمز شاخه عطر و ادکلن مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهادات خود را نیز در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
منبع: Bois de Jasmin (ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز)