داروی زالکوری (crizotinib) یک داروی ضد سرطان است که مانع رشد و گسترش سلول‌های سرطانی در بدن می‌شود. این دارو برای درمان سرطان ریه‌های سلول‌های غیر کوچک که به سایر قسمت‌های بدن گسترش‌یافته است، مورداستفاده قرار می‌گیرد. داروی زالکوری همچنین می‌تواند برای اهدافی غیر از موارداستفاده ( درمان سرطان ریه) در این راهنمای دارویی استفاده شود. در این مقاله به بررسی مفصل و جامع نحوه کارکرد، ویژگی‌ها، روش مصرف و اثرات جانبی ناشی از مصرف این دارو خواهیم پرداخت.

اطلاعات مهم در مورد داروی زالکوری

مصرف این دارو می‌تواند مشکلات جدی را در قلب یا کبد ایجاد کند. درصورتی‌که دچار سردرد با درد قفسه سینه و سرگیجه شدید، ضربان قلب سریع و یا تپش قلب، درد بیش‌ازحد معده، ادرار تیره‌رنگ، مدفوع رنگ خاکستری‌رنگ یا زردی (زرد شدن پوست یا چشم‌ها) شدید، به پزشک خود مراجعه کنید.

اگر باردار هستید داروی زالکوری را استفاده نکنید. این دارو ممکن است به جنین آسیب برساند. در هنگام استفاده از این دارو و حداقل تا ۳ ماه پس از پایان درمان خود، فارغ از اینکه آیا شما یک مرد یا یک زن هستید، از روش مؤثر پیشگیری از بارداری استفاده کنید.

قبل از اینکه این دارو را مصرف کنید، اگر بیماری کبدی یا کلیوی، اختلال ریتم قلب، عدم تعادل الکترولیتی (مانند سطوح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون شما) یا سابقه شخصی یا خانوادگی سندرم طولانی QT دارید، در این زمینه به پزشک خود اطلاع دهید.

نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانید

اگر به مصرف داروی زالکوری حساسیت دارید، نباید از این دارو استفاده کنید.

در این موارد برای اینکه مطمئن شوید مصرف این دارو برای شما ایمن است و خطری در پی ندارد، با پزشک مشورت کنید:

بیماری کبدی یا کلیوی؛
• اختلال ریتم قلب؛
• عدم تعادل در الکترولیت‌های بدن (مانند سطوح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون شما)؛
• سابقه شخصی یا خانوادگی سندرم طولانی QT؛
• اگر داروهایی برای درمان بیماری‌های قلبی یا فشارخون مصرف می‌کنید.

فارغ از اینکه شما یک مرد یا یک زن هستید در صورت مصرف این دارو از یک روش مؤثر برای پیشگیری از بارداری استفاده کنید. مصرف این دارو توسط والدین ممکن است موجب ایجاد نقص‌هایی در کودک شود.

اگر شما یک مرد هستید، اگر همسر شما قادر به باردارشدن باشد، از روش مؤثر پیشگیری از بارداری استفاده کنید. اگر استفاده‌کننده مرد قبل از بارداری همسرش از این دارو استفاده کند، جنین ممکن است صدمه ببیند. حداقل تا ۳ ماه پس از پایان درمان خود، از روش مؤثر پیشگیری از بارداری استفاده کنید.

درحالی‌که مادر یا پدر داروی زالکوری را مصرف می‌کند اگر بارداری رخ دهد، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.

مشخص نیست که آیا این دارو می‌تواند از طریق شیر مادر به کودک شیرخوار انتقال یابد و ممکن است که به کودک آسیبی بزند یا نه. در هنگام مصرف این دارو، کودک شیرخوار خود را با شیر مادر بدون اطلاع به پزشک تغذیه نکنید.

چگونه باید داروی زالکوری را استفاده کنید؟

داروی زالکوری را دقیقاً همان طور که توسط پزشک شما تجویز می‌شود، مصرف کنید. قبل از شروع درمان، پزشک شما ممکن است آزمایش‌هایی انجام دهد تا اطمینان حاصل شود که این دارو بهترین درمان برای نوع سرطان ریه شماست.

نحوه مصرف داروی زالکوری

این دارو معمولاً به‌صورت دو بار در روز مصرف می‌شود. راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید. پزشک شما گاها ممکن است برای به دست آوردن بهترین نتایج دوز مصرفی شمارا تغییر دهد. این دارو  را در دوز های بیشتر  و یا کمتر از مقادیر  توصیه شده، مصرف نکنید.

داروی زالکوری را می‌توان با و یا بدون غذا مصرف کرد.

این دارو را خرد نکنید و یا نجوید و آن را به‌صورت کامل مصرف کنید.

در هنگام استفاده از این دارو، ضربان قلب و فشارخون شما اغلب باید بررسی شود. شما همچنین نیاز به آزمایش‌های خون مکرری برای بررسی عملکرد کبد خود دارید. ممکن است نیاز باشد که کارکرد قلب شما با استفاده از الکتروکاردیوگرافی یا الکتروکاردیوگرام (که گاهی اوقات به نام EKG خوانده می‌شود) بررسی شود. درمان سرطان ممکن است با توجه به نتایج این آزمایش‌های به تأخیر بیفتد.

شما نباید مصرف این دارو را بدون مشاوره با پزشک خود متوقف کنید.

این دارو باید در دمای اتاقی به‌دوراز گرما و رطوبت، نگهداری شود.

چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟

به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریبا موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید . برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.

اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟

با مراقبت های پزشکی اورژانس و یا کمک های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.

در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟

مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت، همراه با این دارو ممکن است باعث تداخل با اثر آن شود و در نهایت منجر به عوارض بالقوه خطرناکی شود.در مورد استفاده از محصولات گریپ فروت با پزشک خود صحبت کنید و در هنگام مصرف این دارو از مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت خودداری کنید.

داروی زالکوری ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز دارد که به گوش باشید، هوشیار باشید. سرگیجه شدید می تواند باعث سقوط یا سایر حوادث شود.

این دارو می‌تواند به مایعات بدن (ادرار، مدفوع، استفراغ) منتقل شود. در حین تمیز کردن مایعات بدن بیمار، دست زدن به سطل زباله‌های آلوده یا لباس‌های شسته شده یا تغییر پوشک، مراقبین مربوطه باید دستکش لاستیکی را پوشانده باشند. قبل و بعد از استفاده از دستکش دست‌های خود را بشویید. لباس‌های خیس و کتانی را به‌طور جداگانه از لباس‌های دیگر بشویید.

عوارض جانبی داروی زالکوری

اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.

اگر موارد زیر را داشتید فورا با پزشک خود تماس بگیرید:

• مشکلات بینایی شدید، ازجمله از دست دادن بینایی؛
• سردرد همراه با درد قفسه سینه و سرگیجه شدید، ضعف، ضربان قلب سریع و یا تپش قلب.
• ضربان قلب بسیار کند؛
• یک احساس سرگیجه، مثل‌اینکه شما ممکن است از هوش بروید؛
• ناراحتی یا درد قفسه سینه ناگهانی، خس‌خس سینه، سرفه خشک یا سرفه همراه با مخاط، احساس ضعف در تنفس؛
• تب، لثه‌های متورم شده، زخم‌های دهان دردناک، درد هنگام بلعیدن، علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا؛ کبودی یا خونریزی (خونریزی بینی، لثه)؛
• مشکلات کبدی مانند حالت تهوع، درد در قسمت بالای معده، خارش، احساس خستگی، از دست دادن اشتها، ادرار تیره‌رنگ، مدفوع رنگ رسی رنگ، زردی (زرد شدن پوست یا چشم‌ها).

عوارض جانبی داروی زالکوری

عوارض جانبی شایع این دارو عبارت اند از:

• تهوع، استفراغ، کاهش اشتها؛
• عملکرد غیرطبیعی کبدی؛
• اسهال، یبوست؛
• تورم در دست یا پا شما؛
• احساس خستگی؛
• مشکلات بینایی مانند تاری دید، افزایش حساسیت چشم به نور، یا دیدن برق نور یا ” اجسام شناور”.

این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد  دیگری  ممکن است رخ  دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت  مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.

چه داروهایی مصرف این دارو را تحت تاثیر قرار می دهند؟

استفاده از برخی داروها که شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی است، همراه با داروی زالکوری خطر ابتلا به مشکلات جدی در بدن را افزایش می‌دهد. بسیار مهم است که به پزشک خود در مورد تمام داروهایی که استفاده می‌کنید، چه داروهایی که در طول درمان خود شروع کرده‌اید یا استفاده از آن‌ها را متوقف کرده‌اید،اطلاع دهید.

منبع: drugs.com

این مقاله توسط مجله قرمز به صورت اختصاصی، ترجمه شده است.