داروی زومتا ( zoledronic acid) متعلق به گروهی از داروهایی است که با عنوان بیسفسفونات نامیده می‌شود. اسید زولدرونیک باعث آزاد شدن کلسیم از استخوان‌ها می‌شود. از این دارو برای درمان سطوح بالای کلسیم ناشی از سرطان (هیپرکلسمی بدخیم) مورداستفاده قرار می‌گیرد. این دارو همچنین میتوکیدئو پروستات (نوعی سرطان مغز استخوان) یا سرطان استخوان را که به‌جاهای دیگر بدن گسترش می‌یابد، درمان می‌کند. همچنین برند Reclast zoledronic acid این دارو برای درمان بیماری پیتت و برای درمان یا پیشگیری از پوکی استخوان در زنان یائسه یا افرادی که بعضی از داروهای استروئید مصرف می‌کنند استفاده می‌شود. Reclast همچنین برای افزایش توده استخوانی در مردان مبتلابه پوکی استخوان استفاده می‌شود. اگر در حال درمان با داروی زومتا هستید نباید با برند رکلاست آن درمان شوید. این دارو ممکن است برای اهداف غیر از مواردی که در این راهنمای دارویی ذکرشده، استفاده شود. در این مقاله به معرفی و بررسی نکات مهم، ویژگی‌ها و عوارض جانبی این دارو می‌پردازیم.
اطلاعات مهم در مورد داروی زومتا
اگر باردار هستید نباید از این دارو استفاده کنید. این دارو ممکن است باعث آسیب به جنین شود.
تمام برچسب‌ها و اطلاعات دارو را مطالعه کنید. به هر یک از متخصصان مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد تمام مشکلات پزشکی، آلرژی و تمام داروهای مورداستفاده خود اطلاع دهید.
قبل از شروع درمان با داروی زومتا، پزشک ممکن است توصیه کند که به یک‌دندان پزشک برای مراقبت‌های دندان پیشگیرانه و لثه مراجعه کنید. این موضوع مخصوصاً اگر شما سرطان داشته باشید یا اگر شما تحت شیمی‌درمانی قرار بگیرید یا از آستروئیدها استفاده کنید، یا اگر ازنظر بهداشت دندان فقیر هستید، مهم است.
برخی از افرادی که از داروهای مشابه زومتا استفاده می‌کنند، ممکن است با از دست رفتن استخوان در فک مواجه شوند که همچنین با عنوان (Osteonecrosis of the jaw (ONJ) خوانده می‌شود. علائم این بیماری ممکن است شامل درد فک، تورم، بی‌حسی، شلی دندان‌ها، عفونت لثه، یا بهبودی آهسته پس از آسیب یا جراحی مربوط به لثه‌ها باشد. اگر سرطان دارید یا شیمی‌درمانی، اشعه درمانی می‌کنید یا با استروئیدها درمان شده‌اید، ممکن است به‌احتمال‌زیاد به استئونکروزیس فک مبتلا شده باشید. سایر مشکلات مرتبط با استئونکروز فک شامل اختلالات لخته شدن خون، کم‌خونی (کمبود گلبول قرمز در خون) و مشکلات دندانی باز پدید است.
درحالی‌که شما با داروی زومتا درمان می‌شود، از انجام هر نوع جراحی دندانی اجتناب کنید. ممکن است روند بهبودی زمان بیشتری طول بکشد.
داروی زومتا می‌تواند به کلیه‌های شما آسیب برساند. این مورد زمانی که شما همچنین از سایر داروهایی که به کلیه آسیب می‌رسانند مانند داروهای مصرفی در شیمی‌درمانی، داروهای ضدویروسی، داروهای ضد درد یا داروهای آرتریت، تزریق آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهایی که برای درمان اختلال روده یا جلوگیری از رد پیوند عضو استفاده می‌شود افزایش می‌یابد.
نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانید
اگر به مصرف این دارو حساسیت دارید نباید از این دارو استفاده کنید.
همچنین اگر موارد زیر رادارید نباید از این دارو استفاده کنید:
• بیماری کلیوی شدید
• سطوح پایین کلسیم در خون.
اگر موارد زیر رادارید، از پزشک خود یا یک دکتر داروساز بپرسید که آیا مصرف این دارو برای شما بی‌خطر است:
• بیماری کلیوی؛
• سابقه عمل جراحی تیروئید یا پاراتیروئید؛
• سندرم اشکال در جذب (عدم توانایی جذب درست مواد غذایی و مواد مغذی)؛
• سابقه جراحی یا حذف بخشی از روده شما؛
• آسم ناشی از مصرف آسپرین؛
• موارد دندانپزشکی برنامه‌ریزی‌شده یا جراحی دهان؛
• اگر شما دچار کم‌آبی هستید؛
• اگر یک داروی دیورتیک مصرف کنید (“قرص آب”)؛
• اگر شما از بیسفسفونات های دیگر استفاده می‌کنید (آلندرونات، Etidronate، Ibandronate، Pamidronate، Risedronate، Actonel، Fosamax، Boniva و …).
مصرف این دارو ممکن است باعث از دست رفتن استخوان (استئونکروزیس) در فک شود. علائم این عارضه عبارت اند از درد شکم یا بی حسی، لثه قرمز یا متورم، شلی دندان ها یا بهبودی آهسته .پس از استفاده از این دارو، بیشتر احتمال دارد که این وضعیت را در شما گسترش یابد.
FDA این دارو را ازنظر تأثیر بر بارداری در گروه D قرار داده است. در صورت بارداری از این دارو استفاده نکنید. این امر ممکن است به جنین آسیب برساند. در طول مدت‌زمان مصرف این دارو از یک روش پیشگیری از بارداری مؤثر استفاده کنید و اگر در طول درمان باردار شدید، به پزشک خود در این زمینه اطلاع دهید.
این دارو می تواند از طریق شیر مادر منتقل می کند و ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی در کودک شیرخوار شود. در حین استفاده از این دارو باید کودک شیرخوار خود را با شیر مادر تغذیه نکنید.
نحوه مصرف داروی زومتا
این دارو به داخل ورید تزریق می‌شود. یک ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی به شما این تزریق را می‌دهد.
حداقل ۲ لیوان آب را چند ساعت قبل از تزریق دارو برای جلوگیری از از دست رفتن آب بدن بنوشید.
پزشک شما ممکن است بخواهد شما در حین درمان با این دارو از یک مکمل کلسیم و یا ویتامین D استفاده کنید. به‌دقت دستورالعمل‌های پزشک خود را در مورد نوع و دوز کلسیم پیگیری دهید.
شما ممکن است نیاز به آزمایش‌های پزشکی مکرری داشته باشید تا به پزشک شما کمک کند که تعیین کند که چه مدت شما باید با این دارو درمان شوید. ممکن است عملکرد کلیه شما نیز بررسی شود.
چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟
اگر شما تزریق یک دوز این دارو را فراموش کردید با پزشک خود در این زمینه تماس بگیرید.
اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟
با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.
در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟
درحالی‌که شما با داروی زومتا درمان می‌شود، از انجام هر نوع جراحی دندانی اجتناب کنید. ممکن است روند بهبودی زمان بیشتری طول بکشد.
عوارض جانبی داروی زومتا
اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به داروی زومتا مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
اگر موارد زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید :
• تب، لرز، علائم آنفولانزا، سوزش (گرما، قرمزی)؛
• درد مفاصل، استخوان یا درد عضلانی شدید
• درد جدید یا غیرمعمول در ران، ران یا کشاله ران؛
• شل شدن دندان، درد دهان، زخم دهان؛
• پوست رنگ‌پریده، احساس سرگیجه یا تنگی نفس؛
hypokalcemia – احساس بی‌حسی در انگشتان یا انگشتان پا یا اطراف دهان، رعشه (ترمور)، اسپاسم عضلانی یا گرفتگی عضلات؛
• نشانه‌های یک مشکل در کلیه مانند کمی ادرار یا عدم توانایی در دفع ادرار. ادرار دردناک و دشوار ورم، افزایش سریع وزن؛ احساس خستگی یا تنگی نفس؛
• واکنش شدید پوستی مانند تب، گلودرد، تورم در چهره یا زبان شما، سوزش در چشم شما، درد پوستی و بثورات پوستی قرمز یا بنفش که به‌خصوص در صورت یا قسمت‌های فوقانی بدن گسترش می‌یابد و موجب پوسته‌پوسته شدن و یا تاول می‌شود.
عوارض جانبی جدی در کلیه ممکن است در افراد مسن بیشتر باشد.
عوارض جانبی شایع این دارو عبارت اند از:
• تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست؛
• درد استخوانی، درد عضلانی یا مفاصل؛
• تب و سایر علائم آنفولانزا؛
• درد در بازوها یا پاها؛
• سردرد، خستگی؛
• مشکل در تنفس.
این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.
چه داروهایی مصرف این دارو را تحت تاثیر قرار می دهند؟
می‌تواند دارو به کلیه‌های شما آسیب برساند. این عوارض زمانی که شما همچنین از بعضی داروهای دیگر استفاده می‌کنید ازجمله داروهای ضدویروسی، داروهای مصرفی درروند شیمی‌درمانی، آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی، داروهای مصرفی برای درمان اختلالات روده، داروها مصرفی برای جلوگیری از رد پیوند عضو، داروهای تزریقی برای کنترل پوکی استخوان و بعضی از داروهای ضد درد یا آرتریت (ازجمله آسپیرین، تیلنول) افزایش می‌یابد. Advil
مصرف هم‌زمان بسیاری از داروها می‌تواند با مصرف این دارو تداخل ایجاد کند. این داروها شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات و داروهای گیاهی است. در مورد تمام داروهایی که استفاده می‌کنید چه داروهایی که در طول درمان با این دارو مصرف می‌کنید و چه داروهایی که در زمان استفاده از این دارو مصرف آن‌ها را متوقف کرده‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
منبع مقاله Drugs.com
این مقاله به‌طور اختصاصی توسط گروه نویسندگان مجله قرمز ترجمه و تألیف شده است.